مسجد و مدرسه

از گذشته افرادی خیر و متمول بوده اند که نگاهشان مقصور به دنیا نبوده بلکه آخرت را نیز در نظر داشته و اموالشان را در کارها و راه های نیک و شایسته وقف کرده اند. یکی از این افراد، محمدرحیم خان خازن الملک از رجال دوره ناصرالدین شاه قاجار است. وی مسجد و مدرسه ای علمیه را در محدوده بازار تهران (پاچنار) وقف بر انجام امور عبادی و تحصیل طلاب علوم دینی کرد. هم اکنون نیز پس از گذشت قریب به یک قرن و نیم، از موقوفات خازن الملک استفاده می شود. شخصیت شناسی خازن الملک و معرفی موقوفات وی، رسالتی است که نوشتار حاضر آن را بر عهده دارد. روش گردآوری اطلاعات کتابخانه ای و میدانی بوده و در پردازش اطلاعات از شیوه تبیینی تحلیلی استفاده شده است. در این مقاله برای جمع آوری اطلاعات علاوه بر تاریخ مکتوب، از تاریخ شفاهی (مصاحبه با افراد مرتبط) و عکسبرداری از ابنیه و اماکن بهره گرفته شده است.