کارورزی مجازی

    آموزش اثر بخش علاوه بر بهره مندی از دانش به روز در رشته تخصصی، مستلزم شکل گیری و تداوم روابط عاطفی سازنده بین معلم و دانش آموزان می باشد؛ چرا که ایجاد روابط عاطفی اثربخش می تواند به عنوان ابزاری مفید کیفیت تدریس و یادگیری را به طور قابل توجهی بهبود بخشد. با این وجود، آموزش مجازی در بستر سامانه شاد و نبود ارتباط چشمی مستقیم، کیفیت و ویژگی روابط عاطفی بین معلم و شاگرد را کاملاً دگرگون ساخته است. نوشته  حاضر تلاشی است در راستای توصیف و تحلیل روش های ایجاد و تداوم روابط عاطفی بین معلم و شاگرد در شبکه شاد که سامانه یادگیری مورد تایید وزارت آموزش و پرورش ایران است. در پژوهش موردی حاضر روی کلاس های مجازیدرس زبان انگلیسی سطح متوسطه، کیفیت شکل گیری روابط عاطفی مجازی بین معلم و دانش آموز با استفاده از ابزار های زبانی و غیرزبانی توصیف شده است. نتایج حاصل نشان داد که در اوایل سال تحصیلی رابطه معلم و شاگرد، رابطه ای کاملاً جدی، رسمی و مقررات-محوربوده است ولی با گذشت زمان و آشنائی و تعاملات فزاینده معلم و دانش آموزان، این روابط به تدریج تلطیف شده و روابط عاطفی غیر رسمی و صمیمانه تر جایگزین شده اند. سپس ضمن تحلیل دلایل تغییر رویه در تعاملات عاطفی، پیشنهاداتی برای ایجاد روابط عاطفی موثر و مطلوب در آموزش مجازی ارائه شده است که خود می تواند بر ارتقاء سطح یادگیری دانش آموزان نیز تاثیرگذار باشد. در نهایت کاربرد یافته های پژوهش و پیشنهاداتی برای تحقیق بیشتر ارائه شده است.

به دلیل محدودیت های کرونایی، گذراندن کارورزی توسط دانشجومعلمان در بستر مجازی چالش هایی به همراه داشت، که یکی از مهم ترین این آسیب ها، اشکال در نحوه برقراری ارتباط دانشجومعلمان می باشد. پژوهش حاضر با هدف شناسایی چالش های تعاملاتی کارورزی مجازی دانشگاه فرهنگیان در دوران کرونا انجام گردید. روش پژوهش در بعد کیفی به صورت پدیدارشناسی و در بعد کمی نیز از نوع توصیفی و با روش پیمایشی می باشد. بخش کیفی از طریق با اساتید و دانشجومعلمان اجرا گردید . با استفاده از نرم افزار آماری Spss 25 پایایی آن بر اساس آلفای کرونباخ برابر با 965/0 محاسبه گردید. در بخش کمی جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانشجومعلمان پردیس ها و مراکز دانشگاه فرهنگیان است که در حال گذراندن واحد کارورزی طی سال تحصیلی 1400-1401 می باشند تعداد280 دانشجو با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی به عنوان نمونه انتخاب شدند. یافته ها حاکی است که از دیدگاه دانشجومعلمان، چالش های ارتباطی کارورزی مجازی به ترتیب اهمیت عبارتند از : ارتباط دانشجومعلمان با استاد راهنما با میانگین 48/10، ارتباط دانشجومعلمان با معلم راهنما با 2/9، ارتباط دانشجومعلمان با دانش آموزان کلاس با 72/8، ارتباط دانشجومعلمان با کادر مدرسه با 86/6 و ارتباط دانشجومعلمان با والدین دانش آموزان با 84/6.

هدف پژوهش واکاوی تجارب زیسته استادان دانشگاه فرهنگیان از کارورزی مجازی در دوران کرونا بود. این مطالعه کاربردی در پارادایم تفسیرگرایی، با رویکرد کیفی و روش پدیدارشناسی تجربی انجام شد. مشارکت کنندگان بالقوه در این مطالعه، استادان راهنمای کارورزی دانشگاه فرهنگیان فارس در سال تحصیلی 1401-1400بودند که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند از نوع معیار و تا حد اشباع داده ها17تن انتخاب شدند. معیارهای مورد نظر برای ورود به مطالعه، داشتن حد اقل دو نیمسال تجربه کارورزی در فضای مجازی و علاقمندی به مشارکت در پژوهش بود. برای جمع آوری داده ها از مصاحبه نیمه ساختاریافته استفاده شد. تحلیل داده ها با استفاده از روش هفت مرحله ای کلایزی(1978) که در مطالعات پدیدار شناسی رایج است انجام شد. به طور کلی یافته های پژوهش منجر به دست یابی به 135مضمون پایه، 35مضمون سازمان دهنده سطح اول و 5 مضمون سازمان دهنده سطح دوم تحت عنوان نقاط قوت و ضعف آموزشی، ارتباطی، اقتصادی، ادرای و اجرایی و نظارت و ارزشیابی گردید. بر این اساس پیشنهاد می شود برای بهره مندی دانشجو معلمان از نقاط قوت کارورزی مجازی و حضوری به صورت توامان و ارتقاء کیفیت و اثربخشی این برنامه مهم و راهبردی در تربیت معلم شایسته، برنامه درسی کارورزی در دانشگاه فرهنگیان به گونه ای بازنگری و اصلاح شود که در آینده بتوان این درس را به صورت ترکیبی یعنی هم به صورت حضوری و هم به صورت مجازی اجرا نمود.