مربیگری مدیریتی

امروزه نقش مربیگری مدیران منابع انسانی به عنوان یک پارادایم جدید در سازمان ها مطرح شده است. بر همین اساس، طراحی الگوی مدیر منابع انسانی به عنوان مربی در شرکت ملی صنایع پتروشیمی هدف قرار گرفت . در این پژوهش از روش کیفی و بر اساس رویکرد نظریه داده بنیاد استفاده شد. ابزار جمع آوری داده ها مصاحبه نیمه ساختاریافته بود. جامعه آماری تحقیق شامل 15 نفر از مدیران، رؤسا و کارشناسان منابع انسانی و گیرندگان خدمات حوزه منابع انسانی در صنعت پتروشیمی بود که به روش نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی انتخاب شدند و مورد مصاحبه قرار گرفتند. تجزیه وتحلیل داده های گردآوری شده در سه مرحله کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری انتخابی صورت گرفت. نتایج پژوهش نشان دهنده 18 مقوله کلی، 51 مقوله فرعی و 160 خرده مقوله است که به صورت مدل پارادایمی مدیر منابع انسانی به عنوان مربی در قالب شرایط علّی، زمینه ای، مداخله گر، مقوله محوری، راهبردها و پیامدها طراحی و شناسایی گردید

هدف پژوهش حاضر شناسایی موانع و چالش های موفقیت مربیگری مدیران در صنعت پتروشیمی می باشد که بدین منظور از روش پژوهش ترکیبی استفاده شده است. در بخش کیفی با استفاده از روش تحلیل مضمون از طریق مرور ادبیات و نظریه ها باعث استخراج پرسشنامه ای با 40 گویه شد و جهت آزمون آن از روش تحلیل عاملی مرتبه سوم با رویکرد حداقل مجذورات جزئی استفاده شد. جامعه آماری 167 نفر از مدیران، معاونین و روسای پتروشیمی بودند که 116 نفر از آنان با استفاده از فرمول کوکران به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب و جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SMARTPLS استفاده شد. نتایج تحلیل عاملی مرتبه سوم نشان داد که ضعف مهارت ارتباطی و حل مسئله، ضعف مهارت ارائه بازخورد، سبک مدیریتی نامناسب، عدم تدوین اهداف واقع بینانه و پایبندی به آن، رفتارها و نگرش نامناسب مربی، تمایل متربی به سبک دستوری، عدم اعتماد به مربیان، فقدان انگیزه متربی، فرهنگ سازمانی نامناسب و فقدان آگاهی، ضعف ساختاری و عدم حمایت مدیران ارشد، سیستم های حمایتی نامناسب مدیریت منابع انسانی و حامی نبودن فرهنگ ملی می توانند به عنوان موانع موفقیت مربیگری مدیران در صنایع پتروشیمی در نظر گرفته شوند. علاوه براین نتایج نشان داد که موانع مرتبط با مربی (91/0)، موانع درون سازمانی (81/0)، موانع برون سازمانی (68/0) و موانع مرتبط با متربی (55/0) به ترتیب دارای بیشترین و کمترین تأثیر بر موفقیت مربیگری مدیران هستند. نتیجه نهایی اینکه مدل آزمون شده موانع موفقیت مربیگری مدیران، از روایی و پایایی مناسبی برخوردار است و می تواند در صنعت پتروشیمی مورد استفاده قرار گیرد.

مربیگری مدیریتی، به مثابه یکی از راه های نوین تربیت و پرورش مدیران، بر تغییر رفتار، خودآگاهی، یادگیری و نهایتاً موفقیت شغلی و عملکردی مدیران تأکید دارد. علی رغم آنکه این رویکرد در سازمان های پیشرو جهانی تاکنون با اقبال فزاینده ای مواجه شده است، اما در عمل همچنان فاصله چشمگیری بین دستاوردهای این رویکرد با انتظارات سازمان ها وجود دارد و به ویژه این رویکرد در سازمان های ایرانی نیز به ندرت در کانون توجه قرار گرفته است. بر این اساس، این مقاله با اتخاذ رویکرد پژوهشی کیفی، مصاحبه با 18 نفر از خبرگان موضوع و نیز کاربست روش تحلیل مضمون در نرم افزار MAXQDA، می کوشد ابعاد و عوامل موفقیت «مربیگری مدیریتی» را در شرکت ملی گاز ایران شناسایی کند. یافته های پژوهش نشان می دهد که می توان 21 عامل موفقیت «مربیگری مدیریتی» را در پنج بُعد «ویژگی های مدیر، مربی، سازمان، کیفیت رابطه و اقدامات مربیگری» مفهوم سازی کرد و دلالت های ضمنی مشخصی برای دانش پژوهان، مربیان، مدیران و سازمان ها ارائه داد.