ساختار خبر

خبر، در معنای عام کلمه، بازنمایی رخدادها در بافت گفتمان حاکم بر جامعه است. بنا بر این تعبیر، قابل تصور نیست که اخبار و گزارش های خبری تابع یا زیرمجموعه گفتمان عمومی جامعه نباشد؛ زیرا در این صورت یا به طور کلی مورد توجه قرار نمی گیرند یا کارکردهای خبری خود را از دست خواهند داد. هدف پژوهش حاضر، آسیب شناسی گزارش های خبری شبکه خبر صداوسیماست. در این پژوهش، مقولات ساختاری خبر در قالب خطابه و روایت در 160 گزارش خبری تحلیل شده است. نتایج نشان می دهد که چه مقولات و ویژگی هایی در این خبرها مغفول مانده است و برای بهینه سازی و پیشبرد کار خبررسانی در شبکه خبر، بهتر است بر روی چه مواردی تأکید شود. به نظر می رسد که در این گزارش ها به صورت محسوسی مؤلفه ها و ساختارهای کلان، متنی یا غایب هستند و یا از تمایز و انسجام کافی برخوردار نیستند. برای مثال، گزارش های خبرنگاران شبکه، بسیاری از مقولات عرفی روایت مانند زمان، مکان و طرح مسئله را به وضوح بازنمایی نمی کنند.

یکی از مهم ترین و اصلی ترین بخش های تولیدی رسانه ملی بعنوان بزرگ ترین، تأثیرگذارترین و فراگیرترین نهاد فرهنگ ساز و جریان ساز در جامعه ایران، بخش تولید است که نقش بسیار مهمی در اطلاع رسانی و جریان سازی بعهده دارد. با وجود مشکلات فراوان در جامعه، رسانه های بیگانه نیز با ترویج بی اعتمادی و به تصویرکشیدن نمایی تیره وتار از آینده کشور، درصدد گسترش یأس و ناامیدی هستند. با توجه به این شرایط، نقش رسانه ملی بطور عام و بخش های خبری آن بطور خاص، در امیدآفرینی بسیار موثر و حتی تعیین کننده است. این پژوهش با هدف دستیابی به شاخصه های محتوایی و ساختاری خبر امید آفرین در رسانه ملی با روش کیفی فراترکیب انجام شده است. در این تحقیق با بررسی تحقیقات پیشین در زمینه امید آفرینی از طریق رسانه ها، 41 کد باز، 13 کد محوری (مفهوم) و 11 مقوله حاصل شد. مهم ترین مقوله های حاصل این تحقیق عبارتند از: سیاست گذاری خبری مناسب در پرداختن به موضوعات دیگر کشورها، استفاده از تاکتیک ها و تکنیک های پوشش خبری، خنثی سازی اقدامات ناامیدکننده رسانه های معاند، دادن وعده های تحقق آمیز به مردم، سیاست گذاری مناسب در پرداخت به اخبار مثبت و منفی، بازنمایی چشم انداز روشن نسبت به آینده و برآیند امیدآفرین بخش های خبری.