مطالب مرتبط با کلیدواژه
۲۱.
۲۲.
۲۳.
۲۴.
۲۵.
۲۶.
۲۷.
۲۸.
۲۹.
۳۰.
۳۱.
۳۲.
۳۳.
۳۴.
۳۵.
۳۶.
۳۷.
۳۸.
۳۹.
۴۰.
شهر یاسوج
حوزههای تخصصی:
وجود برخی عوامل همانند فقدان مدیریت شهری نیرومند و عدم کنترل مالکیت، سبب شده است تا کالبد شهری به صورت موزون گسترش نیابد و پیامدهای نامطلوب اقتصادی، کالبدی و زیست محیطی بسیاری را برای شهرها به همراه داشته باشد. در همین راستا، پژوهش حاضر با هدف مدل سازی ابعاد عملکردی مدیریت شهری مؤثر بر روند پراکنده رویی فضایی شهر یاسوج انجام شد. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر ماهیت و روش، توصیفی-تحلیلی است. در مرحله تهیه داده ها، ابتدا ابعاد عملکردی مدیریت شهری مؤثر بر روند پراکنده رویی شهر یاسوج با استفاده از نظرات خبرگان مختلف از طریق روش دلفی شناسایی و برای تیم دلفی و تیم ISM، 20 تن از خبرگان با روش نمونه گیری هدفمند تعیین شدند. در نهایت تجزیه و تحلیل داده ها به وسیله مدل سازی ساختاری-تفسیری (ISM) انجام شد. یافته ها نشان داد که از نظر قدرت نفوذ در بین 16 شاخص شناسایی شده، بیش ترین محرک متعلق به عامل های نظارت بر اجرای قوانین مربوط به تغییر کاربری و تعیین و نظارت بر حریم و محدوده قانونی شهر به ترتیب با قدرت نفوذ 16 و 15 بود. مدل پژوهش حاضر نیز شامل 11 سطح بود که عامل نظارت بر اجرای قوانین تغییر کاربری (C2) به عنوان سطح یازده و تأثیرگذارترین عامل شناخته شد. بر اساس خروجی تحلیل میک مک؛ تعیین حریم و محدوده قانونی شهر (C3)، عامل های نظارت بر ساخت و سازها (C6)، ایجاد فضای دسترسی بیش تر به خدمات شهری (C1)، نظارت بر اجرای قوانین مربوط به تغییر کاربری (C2) جزو متغیرهای مستقل کلیدی و بسیار تأثیرگذار بر روند پراکنده رویی شهر یاسوج می باشند. بنابراین، مدیریت شهری به عنوان متولی اصلی در این زمینه، بایستی بر مؤلفه های مستقل کلیدی بعد عملکرد کالبدی توجه بیشتری نماید.
بررسی و تحلیل فضایی فقر شهری (نمونه موردی شهر یاسوج)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش های جغرافیای اقتصادی دوره ۳ بهار ۱۴۰۱ شماره ۷
64 - 77
حوزههای تخصصی:
رشد شتابان و بی برنامه شهرگرایی و شهرنشینی مشکلات عمده ای را به وجود آورده است که مهم ترین آن ها می توان به فقر شهر اشاره کرد. شهر یاسوج در دهه های اخیر رشد و توسعه شتاب زده ای داشته است به طوری که جمعیت آن از 931 نفر در سال 1345 به 134532 نفر در سال 1395 رسیده است. هدف از پژوهش حاضر نیز بررسی و تحلیل فضایی شاخص های فقر شهری در سطح بلوک های شهر یاسوج می باشد. پژوهش حاضر از نوع هدف کاربردی و از نوع روش نیز توصیفی- تحلیلی می باشد. اطلاعات مورد نیاز نیز از طریق مطالعات اسنادی و کتابخانه ای و داده های خام نیز از بلوک های آماری سال 1395 شهر یاسوج به دست آمده است. ابتدا شاخص های فقر شهری در محیط Excel بی مقیاس سازی شدند. سپس به صورت تلفیقی وزن گیری شدند و در نهایت شاخص تلفیقی فقر شهری به دست آمده است. به منظور بررسی و تحلیل شاخص های تلفیقی فقر شهری از مدل های محلی آماره موران، لکه های داغ، تحلیل روند شکل گیری و تلفیق این شاخص ها در محیط Arc Gis استفاده شده است. نتایج حاصل از این تحقیق بیانگر بالا بودن امتیاز و خوشه ای بودن فقر شهری در بلوک های غرب و شمال غربی شهر یاسوج و پایین بودن امتیاز فقر شهری در بلوک های مرکزی شهر یاسوج می باشد. به عبارتی منطقه یک در شهر یاسوج در دسته متوسط تا فقیر قرار دارد. منطقه دو و سه، متوسط تا خیلی مرفه و در نهایت منطقه چهار در دسته خیلی فقیر از نظر پراکندگی شاخص های فقر شهری در شهر یاسوج قرار دارد.
ارزیابی شاخص های شهر مطلوب سالمندان (نمونه موردمطالعه: شهر یاسوج)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
امروزه جوامع بشری با مسئله بزرگ افزایش شدید نسبت جمعیت سالمندان به کل جمعیت، روبه رو هستند. علت این مسئله، پیشرفت های بهداشتی و پزشکی و کاهش آمار موالید و مرگ ومیر است. در این میان، نکته مهم آن است که 60 درصد افراد سالمند در کشورهای درحال توسعه زندگی می کنند؛ کشورهایی که آمادگی لازم برای رویارویی با پدیده سالمندی و پیامدهای بهداشتی، اجتماعی و اقتصادی آن را ندارند. هدف از این پژوهش ارزیابی شاخص های شهر مطلوب سالمندان و ارزیابی مهم ترین بعد در شهر یاسوج می باشد. این تحقیق بر اساس هدف «کاربردی» و ازلحاظ ماهیت و روش «توصیفی-تحلیلی» می باشد. شیوه گردآوری اطلاعات شامل مطالعات کتابخانه ای (فیش برداری و اسنادی) و مطالعات میدانی (پرسش نامه) است. جهت تحلیل داده ها از مدل های تحلیل آماری در SPSS شامل آزمون T تک نمونه ای، تحلیل رگرسیون چند متغیره و تحلیل عاملی استفاده شد. نتایج ارزیابی شاخص ها نشان داد که شهر یاسوج ازنظر مطلوبیت برای سالمندان از شرایط مناسب و باکیفیتی برخوردار نبوده و در طراحی و ساخت شهر یاسوج، رفاه و آسایش سالمندان به درستی موردتوجه قرار نگرفته و فقط در برخی از ابعاد به این امر توجه شده است.
تحلیلی بر وضعیت شاخص های شکل گیری شهر و گردشگری آرام (مطالعه موردی: شهر یاسوج)
منبع:
گردشگری و اوقات فراغت دوره ۷ بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱۳
113 - 129
حوزههای تخصصی:
جنبش شهر آرام رویکردی است که برای محیطی بهتر و زندگی اجتماعی پدید آمده است. احیای هویت محلی، توجه به چگونگی صرف غذا، توجه به مسائل زیست محیطی و معرفی و بازاریابی مقاصد گردشگری از برجسته ترین ویژگی های آرام شهرها به شمار می رود. گردشگری آرام نیز درپی احیای محیط زیست طبیعی، مصرف محصولات محلی و توجه به فرهنگ و آثار فرهنگی و تاریخی گذشته شکل گرفته است؛ بنابراین گفتنی است وظایف رویکرد شهر آرام و گردشگری آرام با هم گره خورده است. هدف از پژوهش حاضر، تحلیل وضعیت شاخص های شهر آرام در شهر یاسوج به منظور شکل گیری گردشگری آرام است. پژوهش از نظر ماهیت، نظری کاربردی و از لحاظ روش، توصیفی تحلیلی است. همچنین از دو شیوه کتابخانه ای و میدانی برای جمع آوری اطلاعات استفاده شده و تعداد 6 شاخص و 35 متغیر به صورت عملیاتی سازی استخراج شده است. در مرحله بعد، براساس شاخص های استخراج شده، پرسش نامه ای طراحی و در اختیار کارشناسان و مدیران شهری، که جامعه آماری آنان متشکل از 45 نفر بود، توزیع شد. برای تجزیه وتحلیل داده ها نیز از تکنیک دیمتل و روش میانگین و آزمون تی در محیط اس پی اس اس استفاده شد. نتایج حاصل از تکنیک دیمتل نشان داد که شاخص آگاهی و اطلاع رسانی، حمایت از تولیدات داخلی، مهمان نوازی و کیفیت شهری بیشترین اثرگذاری در شهر آرام و گردشگری آرام و اثرپذیری از آن را دارند و شاخص آگاهی و اطلاع رسانی، حمایت از تولیدات داخلی و مهمان نوازی بیشترین ارتباط را با سایر شاخص ها برقرار می کنند. شاخص مهمان نوازی و آگاهی و اطلاع رسانی علّی و دیگر شاخص ها معلول به شمار می روند. همچنین نتایج آزمون تی برای سنجش وضعیت شاخص های شهر آرام در شهر یاسوج نشان داد که کیفیت شهری، حمایت از تولیدات محلی، مدیریت شهری، حفاظت از محیط زیست شهری، مهمان نوازی و آگاهی و اطلاع رسانی به ترتیب در جایگاه اول تا ششم قرار گرفته اند. گفتنی است براساس اهمیت شاخص ها به روش دیمتل و نتایج وضعیت این شاخص ها در شهر یاسوج، فقط وضعیت شاخص آگاهی و اطلاع رسانی مناسب نیست و برای تحقق یافتن جنبش شهر آرام نیاز است که به این شاخص توجه ویژه ای شود
امکان سنجی توسعه پایدار گردشگری در شهر یاسوج با استفاده از مدلSWOT
منبع:
فضای گردشگری سال سوم بهار ۱۳۹۳ شماره ۱۰
73 - 90
حوزههای تخصصی:
هدف از انجام این پژوهش، شناسایی توانایی ها و پتانسیل های گردشگری شهر یاسوج و تحلیل نقاط قوت و ضعف و شناسایی موارد تهدیدی است، که در ارتباط با جاذبه های گردشگری این شهر وجود دارد. و تلاش در جهت تبدیل این تهدیدها به فرصت مناسب برای توسعه صنعت گردشگری و ارائه راهبردهایی برای تقویت آن در راستای توسعه پایدار شهری است. روش انجام این پژوهش به صورت پیمایشی، توصیفی و براساس تحلیل محتوا می باشد. یافته های پژوهشی که از روند بررسی جاذبه های توریستی در شهر یاسوج دریافت شد، حاکی از این واقعیت است که این شهر علی رغم داشتن جاذبه های گردشگری فراوان، و وجود فرصت هایی برای تقویت این نقاط، برای جذب گردشگر، این شهر نتوانسته است از پتانسیل های موجود خود در این زمینه استفاده کرده و گامهایی را در جهت توسعه خود بردارد. و این امر حاکی از این است که مدیریت اصولی و توام با آینده نگری توسط مدیران و سازمان های متولی صنعت توریسم در این شهر وجود نداشته است. لذا پژوهش حاضر سعی دارد، در حد توان خود به ارائه راهکارهایی در جهت توسعه پایدار گردشگری در این شهر بپردازد.
ارتقاء سرزندگی در فضاهای شهری با تأکید بر رویکرد ساماندهی منظر شهری (مطالعه موردی: شهر یاسوج)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
آمایش محیط سال سیزدهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۵۰
197 - 215
حوزههای تخصصی:
اگر شهر به مانند یک موجود زنده فرض گردد، برای ادامه ی زندگی به سرزندگی و نشاط نیازمند است. شهرها با حضور مردم و فضاهای شهری معنا پیدا می کنند و با حضور گسترده و مطلوب نیازمند ارتقاء سرزندگی در منظر شهری هستند. تحقیق حاضر با هدف ارتقاء سرزندگی در فضاهای شهری با رویکرد ساماندهی منظر شهری یاسوج انجام گرفته و روش تحقیق به صورت توصیفی – تحلیلی و نوع تحقیق کاربردی بوده. اطلاعات با مراجعه به منابع کتابخانه ای، اسنادی و مطالعات میدانی که با طراحی پرسشنامه بر اساس ابعاد فضاهای شهری (متغیر وابسته) و ارتقاء سرزندگی منظر شهری (متغیر مستقل) با جامعه ی آماری کلیه ساکنان شهر یاسوج (134532نفر) و حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 383 نفر و به صورت تصادفی انتخاب شده اند، گردآوری شده است. همچنین، تجزیه و تحلیل با ضریب همبستگی پیرسون (بین ابعاد عملکردی و زیباشناختی) و آزمون رگرسیون غیرخطی (بین ابعاد کالبدی و زیست پذیری) با نرم افزار SPSS انجام گرفته است. نتایج تحقیق نشان می دهد: بین ابعاد عملکردی، کالبدی، زیست پذیری و زیباشناختی فضاهای شهری در منظر شهری سطح معناداری آزمون (00/0) است که کمتر از مقدار سطح معناداری 05/0 می باشد. در نتیجه بین ارتقاء سرزندگی در فضاهای عمومی شهرهای با رویکرد ساماندهی منظر شهری یک الگوی نسبتاً خطی با شیب مثبت وجود دارد. بدین ترتیب پیشنهادهایی هم چون طراحی صحیح در کف سازی و مبلمان شهری، مرمت و ساماندهی فضاها، ایجاد کاربری های خدماتی متنوع، ایجاد المان های هنری در شهر یاسوج ارائه شده است.
برنامه ریزی توسعه صنعت گردشگری مبتنی بر روش آینده پژوهی و سناریونویسی (مطالعه موردی: شهر یاسوج)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف پژوهش حاضر، آینده پژوهی و سناریو نگاری در توسعه و بهبود صنعت گردشگری شهر یاسوج بر پایه روش تحلیل اثرات متقاطع و CIB می باشد. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی، از حیث روش پیمایشی در سطح اکتشافی و مبتنی بر رویکرد آینده پژوهی و سناریو نگاری صورت گرفته است. پژوهش در سه مرحله تعیین شاخص های کلیدی از طریق روش دلفی، شناسایی پیشران های حیاتی از طریق نرم افزار MicMac بر پایه روش تحلیل اثرات متقاطع و تدوین سناریو بر پایه Scenario Wizard مبتنی بر روش سایب انجام گرفته است. جامعه آماری در مرحله اول 30 نفر از متخصصان جغرافیا و برنامه ریزی شهری و منطقه ای، متخصصان گردشگری و کارشناسان خبره اجرایی استان، در مرحله دوم به صورت هدفمند هیئت 15 نفری و در مرحله سوم به صوت متمرکز انتخاب شدند. نتایج حاصل از پژوهش از میان 37 عامل کلیدی، 8 پیشران حیاتی از جمله؛ شرایط آب و هوایی و اقلیم، طرح جامع گردشگری، تأسیسات زیربنایی، رسانه ها، خدمات رفاهی، آداب و رسوم، بخش خصوصی و امنیت را به عنوان عوامل و پیشران های کلیدی توسعه صنعت گردشگری شهر یاسوج مشخص کرد. در نهایت پیشران های حیاتی در80 حالت با سه وضعیت تدوین و 80 درصد وضعیت ها نشان از مطلوبیت و 20 درصد نشان از ثبات و بحران سازمان فضایی صنعت گردشگری داشتند. مطلوب ترین سناریو، سناریوی شماره یک پیشنهاد گردیده که مبتنی بر حفظ، تدوین، افزایش، تعامل، توسعه، رشد کمی و کیفی، افزایش و بهبود امنیت خواهد بود.
مصرفِ هنری: انگیزش مصرف کنندگان کالاهای هنری در عرضه گاه های هنری شهر یاسوج(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
آنچه در پژوهشِ حاضر به آن پرداخته شده انگیزش مصرف کنندگان کالاهای هنری در عرضه گاه های هنری است. این مطالعه، به لحاظِ روش شناختی، دارای روشِ تحقیقِ کیفی، جمع آوری داده ها از طریقِ روشِ میدانی، و مصاحبه عمقی است. شمار نمونه های تحقیق چهل نفر بود: بیست مرد و بیست زن با فاصله سنّیِ بیست و دو تا چهل وهشت ساله. مدت زمانِ کل مصاحبه های انجام یافته بیش از بیست و سه ساعت بود. این مصاحبه ها در محلِ عرضه گاه های هنری موردِ نظر تحقیق (دو گالری و سه فروشگاهِ هنری در شهر یاسوج) طی یک هفته به انجام رسید. یافته های تحقیق حاکی از آن است که مهم ترین انگیزش های مصرفِ هنری در عرضه گاه های هنری شهرِ یاسوج تحتِ تأثیر و مربوط به این مجموعه عوامل است: عوامل خانوادگی؛ عوامل تربیتی و آموزشی؛ عامل لذت (زیبایی شناختی، روان شناختی، و تفریحی)؛ عوامل اجتماعی و فرهنگی؛ عوامل رسانه ای؛ عوامل اقتصادی؛ عوامل عرضه هنری؛ و نیز متغیرهای سن و جنسیت. همچنین، به رغم ویژگی های بوم شناختی فرهنگی اجتماعی خاص شهر یاسوج، که انتظار می رفت در پارامترهای انگیزشی و سلایق مصرفی آنان تأثیر بسیار زیادی داشته باشد، به نظر می رسد مردم این شهر نیز، مانند بسیاری از شهرهای دیگر ایران، از مکانیزم مصرفی فراگیر و همسان (متأثر از پایتخت و مکانیزم های رسانه ا ی جهانی) پیروی می کنند.
تحلیل رویکرد نظری روان شناسی شهری با تأکید بر شهر استرس زا، مورد مطالعه: شهر یاسوج(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف از پژوهش حاضر، بررسی و شناسایی شاخص های استرس زا و بررسی وضعیت این شاخص ها در حوزه های اقتصادی، خانوادگی، محیطی، اجتماعی و فرهنگی، شخصی و فردی، امنیت شهری و کالبد شهری در نواحی شهر یاسوج از دید شهروندان است. روش پژوهش حاضر، توصیفی- تحلیلی بوده است. جامعه آماری پژوهش، شامل کل شهروندان شهر یاسوج (114000 نفر) بود. روش نمونه گیری از نوع نمونه گیری خوشه ای و تصادفی بوده است. همچنین اخذ داده های موردنیاز به صورت پیمایشی و با استفاده از تنظیم و تکمیل پرسش نامه در بین شهروندان انجام گرفته است. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که در بین نواحی شهر یاسوج از نظر شاخص های استرس زا ، ناحیه 1 دارای بهترین و ناحیه 4 دارای بدترین وضعیت هستند همچنین، شاخص اقتصادی و شاخص های خانوادگی بیشترین تأثیرگذاری را در افزایش استرس شهروندان شهر یاسوج و حوزه زیست محیطی و کمترین تأثیرگذاری را در استرس شهروندان شهر یاسوج داشتند. در بین شاخص های استرس زا در شهر یاسوج، پیدا کردن شغل مناسب برای اعضای خانواده، کمبود و گرانی مسکن، ارتباطات فامیلی، مشکلات مربوط به ازدواج و بالا بودن اجاره خانه، تأثیرگذارترین متغیرهای استرس زا بوده اند. همچنین در بین شاخص های استرس زا، شاخص حوزه محیطی و شاخص خانوادگی، تاثیر و قدرت تبیین بیشتری نسبت به بقیه شاخص های بررسی شده در پیش بینی افزایش استرس شهروندان شهر یاسوج دارند. همچنین نوآوری پژوهش حاضر، استفاده از تکنیک WASPAS در شناسایی و ارزیابی شاخص های استرس زا در بین شهروندان شهر یاسوج است.
تببین ابعاد تاب آوری کالبدی شهری در برابر زلزله مبتنی بر روش های تصمیم گیری چند معیاره مورد پژوهی شهر یاسوج(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش و برنامه ریزی شهری سال سیزدهم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۵۱
73 - 88
حوزههای تخصصی:
امروزه عمدتاً شهرها و جوامع سکونتگاهی در مکان هایی ایجاد یا بنا شده اند که به لحاظ مخاطرات طبیعی در معرض وقوع انواع سوانح طبیعی قرار گرفته اند . ازاین رو ، یکی از وظایف برنامه ریزان شهری تلاش برای تبدیل شهر به محیطی آرام ، ایمن و سالم است که سلامت شهروندان ساکن در آن را حفظ کند . در این میان ، مفهوم تاب آوری ، مفهوم جدیدی است که بیشتردر مواجهه با ناشناخته ها و عدم قطعیت ها به کاربرده می شود . زلزله به عنوان یکی از فاجعه بارترین و مخرب ترین انواع مخاطرات طبیعی دارای اشکال بزرگ و پیش بینی ناپذیر می باشد. لذا، نمی توان از پیامدهای آن جلوگیری کرد . در مقابل این وضعیت ، راهبردهای سازمان های بین المللی برای کاهش بلایا ، ایجاد جوامع تاب آور در برابر زلزله است که این امر نیازمند ارزیابی میزان تاب آوری شهر در برابر زلزله و برنامه ریزی اصولی در راستای تاب آور نمودن آن می باشد . بر این اساس پژوهش حاضر با هدف ارزیابی و سنجش میزان تاب آوری شهر یاسوج در برابر زلزله صورت گرفته است . این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از حیث ماهیت و روش توصیفی – تحلیلی است . شیوه گرداوری داده ها به روش اسنادی و مطالعه طرح تفصیلی و نفوس و مسکن شهر یاسوج در سال 1396 است . جهت بیان اهمیت نسبی و وزن هر یک از شاخص ها از مدل آنتروپی شانون استفاده شده است . سپس جهت بیان نتیجه نهایی از بررسی و ارزیابی هریک از شاخص ها از مدل پرومته استفاده شده است . در نهایت می توان نتیجه گرفت که شهر یاسوج به دلیل استفاده از معابر منظم و با عرض استاندارد و تراکم ساختمانی مناسب از مطلوبیت مناسبی در برابر زلزله برخوردار است . ولی مهم ترین عاملی که باعث می شود در برابر زلزله تاب آوری ضعیفی داشته باشد نوع سازه و اسکلتی است که مورد استفاده قرار می دهند .
تحلیل نقش فضاهای عمومی در ارتقای سرزندگی محلات شهری (مورد مطالعه: محله بنسنجان شهر یاسوج)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
جغرافیا و توسعه فضای شهری سال دهم بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۲۰)
175 - 198
حوزههای تخصصی:
محله بنسنجان یکی از محله های مهم شهر یاسوج است که با توجه به قرارگیری در ورودی شهر، می توان آن را به عنوان پیشانی شهر قلمداد کرد. با توجه به این نکته و با توجه به اهمیت این مسئله که این محله یکی از محله های کناری شهر محسوب می شود، در نتیجه، نیازمند وجود فضاهای شهری همگانی، و همچنین فعال و سرزنده است. براین اساس هدف پژوهش حاضر تحلیل وضعیت سرزندگی و شاخص های آن در محله بنسنجان یاسوج است. در این پژوهش که ماهیتی کاربردی دارد، با روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از ابزار پرسشنامه، تأثیر شاخص های امنیت، زیست محیطی، اجتماعی، اقتصادی و کالبدی بر وضعیت سرزندگی شهری بررسی شد. جامعه آماری پژوهش را ساکنان محله بنسنجان یاسوج تشکیل می دهند. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران، ۳۸۴ نفر محاسبه شد. برای تحلیل پژوهش نیز از آزمون های تی تک نمونه ای، همبستگی پیرسون، تحلیل واریانس یک طرفه و رگرسیون خطی چندگانه استفاده شد. نتایج آزمون های آماری حاکی از آن است که محله بنسنجان از نظر سرزندگی شهری وضعیت مناسبی ندارد. همچنین با تایید وجود تفاوت در رضایت از مؤلفه های پژوهش؛ بعد امنیت و کالبدی به ترتیب بیش ترین و کم ترین اثر را بر سرزندگی شهری در محله مذکور داشته اند. با توجه به نتایج پژوهش، پیشنهاد می شود برای بهبود سرزندگی در محله مذکور توجه به بهسازی محیط زیست و ایجاد فضای بهداشتی تمیز، برگزاری جشن ها و بهبود کیفیت کالبدی پیاده راه ها و فضاهای عمومی مورد توجه قرار گیرند.در نهایت نتایج پژوهش حاضر می تواند منجر به بهره گیری متخصصان شهری در زمینه شاخص های سرزندگی چه در بحث ابزارها و چه در بحث محیطی با ایجاد ساختار نظام مند گردد و در نهایت به سرزندگی شهری بیانجامد.
تحلیل نقش خدمات و زیرساخت های گردشگری بر وفاداری گردشگران از مقاصد گردشگری (مورد مطالعه: شهر یاسوج)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
منبع:
سرزمین سال نوزدهم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۷۶)
101 - 119
حوزههای تخصصی:
گسترش گردشگری در جهان مستلزم شرایط و امکانات ویژه ای آب وهوا، آثار باستانی، جاذبه های طبیعی، آداب و سنن، زیرساخت ها، امکانات و تجهیزات است. هدف این پژوهش تحلیل نقش خدمات و زیرساخت های گردشگری بر وفاداری گردشگران از مقاصد گردشگری در شهر یاسوج می باشد که بر اساس هدف کاربردی و بر اساس ماهیت توصیفی – تحلیلی است. داده های موردنیاز از شیوه کتابخانه ای و میدانی (پرسشنامه) گردآوری شده و جامعه آماری گردشگرانی است که بهار و تابستان سال 1398 از یاسوج دیدن کردند که شامل 250 نفر می باشند. جهت تحلیل داده های حاصل از پرسشنامه آزمون t، رگرسیون خطی و سیستم استنتاج فازی (در نرم افزار MATLAB) استفاده شد. نتایج حاصل شده از آزمون t نشان داد که گردشگران از خدمات و زیرساخت های گردشگری، محیط اجتماعی و محیط زیست رضایت کمتر از حد متوسط دارند؛ اما جاذبه های تاریخی و فرهنگی، جاذبه های طبیعی و جاذبه های محلی رضایتمندی بیش ازحد متوسط 3، اظهار کرده اند. درنهایت برای تکمیل نتایج به دست آمده، از سیستم استنتاج فازی که نتایج کلی این سیستم نشان داد اگر وضعیت زیرساخت ها و خدمات 18/2 و وضعیت محیط اجتماعی و زیست محیطی 19/2 و وضعیت و میزان جاذبه های تاریخی، طبیعی و محلی 43/3 باشد، آنگاه میزان وفاداری گردشگران به مقاصد گردشگری شهر یاسوج (خروجی)؛ 315/0 خواهد بود.
سنجش میزان رضایت مندی از مسکن مهر با تأکید بر ابعاد پایداری اجتماعی (مطالعه موردی: مسکن مهر شهر یاسوج)(مقاله علمی وزارت علوم)
پروژه مسکن مهر، بزرگترین طرح ملی مسکن می باشد که به علت گستردگی طرح و نو بودن آن نیاز به بررسی نتایج حاصل از این تجربه احساس می شود. با توجه به اینکه در فرآیند برنامه ریزی شهری توجه به مباحث اجتماعی ، امری اجتناب ناپذیر و بخش جدایی ناپذیر طرح های شهری محسوب می شود. با تعیین ابعاد پایداری اجتماعی می توان رویه های موثر بر مفاهیم اجتماعی را بررسی و شناسایی نمود. این پژوهش با فرض یکسان نبودن پایداری اجتماعی در پروژه های مسکونی مسکن مهر در شهر یاسوج انجام گرفته است و هدف آن شناخت، سنجش و ارزیابی شاخص های پایداری اجتماعی در پروژه های مسکن مهر شهر یاسوج (سروک و ترمینال) است. روش این پژوهش توصیفی – تحلیلی و از نوع کاربردی است و ابزار جمع آوری اطلاعات شامل مطالعات اسنادی و پیمایشی از طریق توزیع پرسش نامه و مصاحبه با ساکنان می باشد. در این پروژه حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران برابر با 300 عدد و پایایی پرسش نامه با استفاده از آلفبای کرونباخ برابر 81/0 و تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS انجام شده است. نتایج تحقیق، علی رغم وجود مشکلات زیاد در پروژه های مذکور (نبود اعتبار کافی جهت تکمیل پروژه ها، نبود فضاهای عمومی مناسب، نبود فضاهای آموزشی، عدم رعایت استادندارد سرانه ها و...)، سنجش شاخص های پایداری اجتماعی، تعلق مکانی، اعتماد اجتماعی، مشارکت اجتماعی و میزان رضایت مندی سا کنان از مسکن مهر سروک و ترمینال شهر یاسوج در حد متوسط (22/3) برآورد شده است. این رضایتمندی متوسط بدان جهت وجود دارد که ساکنین این پروژه ها از اقشار ضعیف و سطح پایین جامعه (معلولین و افراد تحت حمایت نهادهای حمایتی) می باشند، اما چیزی که روشن است وجود کیفیت پایین این پروژه ها می باشد.
سنجش و تحلیل اثرات رشد گردشگری بر توسعه فضایی شهر یاسوج(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش و برنامه ریزی شهری سال ۱۴ بهار ۱۴۰۲ شماره ۵۲
241 - 258
حوزههای تخصصی:
صنعت گردشگری ضمن بهره وری اقتصادی، می بایست منجر به شکوفایی و بستری جهت نیل به توسعه پایدار در ابعاد مختلف فضایی گردد. در شهر یاسوج، رشد گردشگری علاوه بر پیامدهای مثبت، چالش های جدی را فراروی توسعه فضایی شهر ایجاد نموده است. لذا این تحقیق با روش توصیفی– تحلیلی و با بهره گیری از اطلاعات اسنادی و میدانی، در پی اهدافی همچون بررسی روند گردشگران وارد شده (طی سال های 1395-1380) به شهر یاسوج و سپس سنجش اثرات رشد گردشگری بر توسعه فضایی این شهر است. لذا به وسیله آزمون رگرسیون، با استفاده از نرم افزار SPSS، روند جذب گردشگران و همچنین گسترش فیزیکی شهر یاسوج سنجش شده اند. از آزمون ضریب همبستگی پیرسون نیز جهت سنجش ارتباط رشد گردشگران با شاخص های مختلف توسعه فیزیکی شهر استفاده شده است. در ادامه با استفاده از آزمون T.Test پیامدهای رشد گردشگری بر ابعاد مختلف اقتصادی، اجتماعی، کالبدی و زیست محیطی سنجش شده اند. نتایج مشخص ساختند رشد گردشگری در شهر یاسوج با رشد 309 برابری گردشگران وارد شده نسبت سال 1380، روند افزایشی قابل توجهی داشته است. همچنین گردشگری بر افزایش احداث مجتمع های تجاری، افزایش احداث مراکز اقامتی و گسترش فیزیکی شهر یاسوج اثر گذار بوده است. به طوریکه مساحت مجموع کاربری های وابسته به گردشگری در سال 1390،رشدی بیش از 25/1 برابری نسبت به سال 1380 داشته است. از دیگر سو نهادینه نشدن صنعت گردشگری اثر سازنده ای بر توسعه اقتصادی در این شهر نداشته است. بطوریکه نتایج آزمون T.Test، مشخص ساخت رشد گردشگری بصورت معنی داری در ابعاد اجتماعی، از طرفی موجب رشد نسبی مهاجر پذیری و رشد جمعیت شهر، بروز تعارضات اجتماعی و فرهنگی بین گردشگران و جامعه میزبان شده و از سوی دیگر به بهبود وضعیت آموزش عمومی و حس تعلق شهروندان به شهر کمک شایانی نموده است. همچنین اثرات رشد گردشگری در بیشتر مولفه های زیست محیطی مانند افزایش پسماندها، تراکم و ترافیک و صدمه به چشم اندازها و گونه های زیستی، نامطلوب و مخرب ارزیابی شده اند. درمجموع پیامدهای منفی رشد گردشگری در شهر یاسوج بیشتر از پیامدهای مثبت آن بوده است.
تحلیل عدالت فضایی در دسترسی به خدمات شهری، نمونۀ موردی: شهر یاسوج(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
جغرافیا و توسعه تابستان ۱۴۰۲ شماره ۷۱
1 - 32
حوزههای تخصصی:
توجه به جنبه های ساختار فضایی شهر از نظر شاخص های مختلفِ خدماتی امری ضروری به نظر می رسد؛ زیرا ساختار فضاییِ شهر دارای سیستم منسجمی است و از اجزا و عناصر گوناگون تشکیل شده که ناپایداری هر کدام از این عناصر بر کل مجموعه و ساختار شهری تأثیرگذار است. با توجه به اهمیت مسئله عدالت فضایی در توزیع خدمات شهری، هدف مقاله حاضر تحلیل نحوه توزیع خدمات شهری از منظر عدالت فضایی در شهر یاسوج و شناسایی نابرابری ها و عدم تعادل ها در سطح مناطق و نواحی مختلف شهر است. روش تحقیق در مقاله حاضر توصیفی-تحلیلی است. در این پژوهش برای تعیین الگوی پراکنش خدمات شهری از شاخص میانگین نزدیک ترین همسایه و برای تکمیل فرایند تحلیل و مشخص شدن وضعیت شهر از نظر دسترسی به خدمات عمومی نیز از تحلیل شبکه در نرم افزار Arc GIS استفاده شد. یافته های تحقیق نشان دهنده توزیع فضایی خوشه ای خدمات در شهر یاسوج است. بدین صورت که توزیع خدمات در محله های واقع در ناحیه یک از منطقه یک و محله های واقع در ناحیه یک از منطقه ۲ مناسب است، در حالی که توزیع آن ها در محله های واقع در شرق و شمال شرقی و همچنین محله های جنوبی شهر وضعیت نامناسبی دارد. نتایج کلی پژوهش نشان می دهد توزیع خدمات در شهر یاسوج وضعیت نامناسبی دارد و محله های حاشیه شهر نسبت به محله های مرکزی برخورداری ضعیفی دارند. براین اساس، بازنگری در طرح های توسعه شهری، توجه به نیازها و ضرورت های موجود و دوری از مقتضیات مکانی، فضایی و اقتصادی در مکان یابی خدمات و توزیع مجدد خدمات و اولویت دهی به محله های کم برخوردارپیشنهاد می شود.
سیاست گذاری راهبردی بر کاهش میزان وقوع جرایم شهری در سکونتگاه های غیر رسمی شهر یاسوج نمونه موردی (مادوان سفلی، بلهزار و مهریان)
منبع:
سیاستگذاری شهری و منطقه ای دوره ۲ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲
101 - 119
حوزههای تخصصی:
شهر یاسوج در سال های اخیر رشد زیادی از جنبه کالبدی و اقتصادی داشته و مهاجرپذیر بوده است، بیشترین توسعه در سکونتگاه های پیرامونی شهر یاسوج بوده و افزایش پدیده حاشیه نشینی مشهود می باشد، از طرفی امنیت شهر یاسوج را این سکونتگاه ها مورد تأثیر خود قرار داده اند. از دیگر اهداف این پژوهش شناسایی عوامل تأثیرگذار بر جرم در نواحی پیرامونی شهر یاسوج و تأثیر آن بر برنامه ریزی جرم خیزی می باشد تا از طریق مهندسی اجتماعی و توانمندسازی فرهنگی ساکنین همراه با مشارکت مردمی با رویکرد محلی نسبت به کاهش و حل جرائم شهری اقدام کرد. پژوهش حاضر برحسب ماهیت، توصیفی - استنباطی و برحسب هدف تحقیق دانش پژوهی (توسعه ای–کاربردی) است و با محور قراردادن سیاست گذاری اجتماع محور بر کاهش میزان وقوع جرایم شهری در سکونتگاه های پیرامونی شهر یاسوج به بررسی این اثرات می پردازد. یافته های این پژوهش، رابطه مستقیم با درصد بالایی را بین برنامه ریزی جرم خیزی با عوامل جرم از جمله: فقر، بی سوادی، بیکاری، مدیریت ناکارآمد، اختلافات قومی و کاهش آن ها از طریق توانمندسازی اجتماع محور با تأکید بر مهندسی اجتماعی، آگاهی بخشی، بسترسازی و ریل گذاری توسط مقامات محلی از طریق مشارکت همه جانبه ساکنین محلی را نشان می دهد.
تحلیلی بر شاخص های سرزندگی در فضاهای عمومی با تأکید بر امنیت شهروندان (مطالعه موردی: محله بنسنجان یاسوج)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات ساختار و کارکرد شهری دوره ۱۰ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳۶
173 - 203
حوزههای تخصصی:
در دهه های اخیر به دنبال گسترش روزافزون جمعیت شهری، نیاز به سرزندگی به عنوان یکی از نیازهای حیاتی در فضاهای شهری مورد توجه قرار گرفته است. نبود سرزندگی در فضاهای شهری موجب بی روح شدن این فضاها می شود که می تواند نقش زیادی در احساس امنیت شهروندان داشته باشد. هدف از انجام پژوهش حاضر ارزیابی سرزندگی در محله بنسنجان یاسوج و همچنین نقش سرزندگیِ این محله در احساس امنیت ساکنان است. برای این منظور از شاخص امنیت، اجتماعی- فرهنگی، اقتصادی، زیست محیطی و کالبدی استفاده شد. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی است. داده های پژوهش با استفاده از مطالعات کتابخانه ای و بررسی میدانی جمع آوری و حجم نمونه پژوهش نیز براساس فرمول کوکران، ۳۸۴ نفر در نظر گرفته شد. در این پژوهش برای ارزیابی رضایتمندی از مولفه های سرزندگی از آزمون t تک نمونه ای،برای بررسی تاثیر هر یک از شاخص های پژوهش بر میزان رضایت از سرزندگی از آزمون رگرسیون ترتیبی و برای بررسی تاثیر میزان سرزندگی بر احساس امنیت ساکنان و ارتباط بین سرزندگی در محله بنسنجان و احساس امنیت ساکنان از آزمون های رگرسیون خطی ساده و همبستگی پیرسون استفاده شد. نتایج آزمون t نشان می دهد که میزان سرزندگی در محله بنسنجان وضعیت مطلوبی ندارد. آزمون رگرسیون ترتیبی نشان می دهد که بین سرزندگی در این محله و هر یک از شاخص های پژوهش رابطه معنی داری وجود دارد. با توجه به آزمون همبستگی، وضعیت موجود شاخص های سرزندگی نتوانسته است باعث بهبود احساس امنیت ساکنان شود. همچنین آزمون رگرسیون خطی ساده نیز نشان داد که متغیر سرزندگی بر احساس امنیتِ موجود در این محله موثر است
ارزیابی عوامل مؤثر بر جذب گردشگران به پارک های ساحلی، مطالعه موردی: پارک ساحلی رود بشار شهر یاسوج(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
گردشگری شهری دوره ۱۰ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴
55 - 74
حوزههای تخصصی:
پارک ها و فضاهای سبز شهری دارای خصیصه های مهمی هستند که موجب سلامت انسان ها، ایجاد زمینه فعالیت های اجتماعی، خاطره جمعی و افزایش روحیه همبستگی برای همه گردشگران و شهروندان می گردد و در نتیجه شناسایی و تحلیل عوامل مؤثر بر جذب گردشگران به جاذبه های گردشگری شهری می تواند به بررسی نیازهای گردشگران برای مدیریت موفق پارک ها و تفرجگاه ها شهری کمک نماید، در این پژوهش عوامل مؤثر بر جذب گردشگران به پدیده های گردشگری شهری در نمونه موردی پارک ساحلی شهر یاسوج مورد شناسایی و تحلیل قرارگرفته است. روش تحقیق توصیفی تحلیلی و داده های پژوهش با استفاده از ابزار پرسشنامه گردآوری شد. حجم نمونه تحقیق گردشگران و شهروندان ورودی به پارک ساحلی در شهر یاسوج با استفاده از نرم افزار SAMPLE POWER به تعداد 200 نفر محاسبه و برای انجام تحلیل های آماری با استفاده از دو نرم افزار SPSS و AMOS تجزیه وتحلیل انجام شد. نتایج نشان می دهد که عامل اجتماعی بیشترین بار عاملی را با وزن 97/0 در رتبه اول به خود اختصاص داده است. عامل جذابیت محیط طبیعی با بار عاملی 91/0 در رتبه دوم قرارگرفته است. عامل های امکانات داخلی با وزن 57/0، کیفیت محیطی با وزن 56/0، وفاداری و اقتصادی به صورت مشترک با بار عاملی 49/0 و عامل دسترسی و حمل ونقل با وزن 39/0 در مرتبه های بعدی قرارگرفته اند. همچنین از نظر گردشگران مهم ترین ویژگی های پارک ساحلی پاکیزگی آب وهوا، رضایت از محیط طبیعی، آرامش محیط، مفرح و شادی بخشی محیط و عدم رضایت گردشگران از وضعیت دسترسی آسان به آب آشامیدنی، کمبود خدمات پارکینگ و سطح متوسط امکانات ورزشی مناسب تشخیص داده شد.
تحلیل کیفی مصرف مشروبات الکلی و ماریجوانا بین دختران شهر یاسوج(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
جامعه شناسی ایران سال ۲۴ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴
139 - 167
حوزههای تخصصی:
اعتیاد به موادی همچون مشروبات الکلی و ماریجوانا به عنوان معضل جهانی، وقت و هزینه زیادی بر روی دست مجریان بهداشتی، اجتماعی و حتی سیاسی کشورها گذاشته است. هدف اصلی این تحقیق تحلیل کیفی مصرف مشروبات الکلی و ماریجوانا در دختران شهر یاسوج بود. پژوهش حاضر با رویکرد کیفی و روش نظریه زمینه ای انجام شد. بدین منظور با 13 دختر مصرف کننده این دو ماده براساس روش نظری ه زمین ه ای، مصاحبه عمیق صورت گرفت. از روش نمونه گیریِ نظری و روش نمونه گیری گلوله برفی استفاده شد. تحلیلِ داده ها با روش استخراج مضامین براساس واحد تحلیل جمله بود و از روش کدگذاریِ سه مرحله ایِ کدگذاریِ باز، محوری و گزینشی برای شناخت داده ها و سامان دهی یافته های تحقیق استفاده شد. براساس تحلیلِ مضمونی مصاحبه ها، 9 مقوله مرتبط با فرایندِ مصرف مشروبات الکلی و ماریجوانا عبارت اند از: «ضعف خودباوری و تلاش برای جلب توجه مردان»، «بستر خانوادگی نامناسب»، «مصرف هدفمند»، «وجوه اقتصادی مصرف»، «سهولت مصرف و دسترسی»، «ناکارآمدی دستگاه های نظارتی قانونی»، «دامنه مصرف»، «تقلاهای نافرجام برای رهایی کامل» و «تجربه آسیب های چندگانه». مقوله های نامبرده ذیلِ مقوله هسته «مصرف الکل: برساخت اجتماعی نامناسب و خوددرمانیِ بدفرجام زنان» دسته بندی شد. مصرف مشروبات الکلی و ماریجوانا، به عنوان پدیده ای نوظهور، روبه رشد و نسبتاً ناشناخته در بین دختران رواج دارد و تصورات قالبیِ مردانه دیدنِ مصرف مشروبات الکلی مانع مطالعه و پرداختن به آن در حوزه های دانشگاهی، آسیب شناختی همه جانبه روانی-جسمی-اجتماعی، سیاست گذاری و درمانی آن گردیده است. مصرفی که با تبعات فردی اجتماعی پرمخاطره ای برای دختران همراه بوده است و آن ها را درگیر چالشی دائم و پایان ناپذیر می سازد.
تحلیل الگوی توسعه کالبدی – فضایی شهر یاسوج با استفاده از روش های تحلیل فضایی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
جغرافیا و توسعه ناحیه ای سال ۲۲ بهار ۱۴۰۳ شماره ۱ (پیاپی ۴۶)
337 - 362
حوزههای تخصصی:
شناخت وضعیت کالبدی شهر و ارزیابی الگوی توسعه کالبدی برای هدایت آن در راستای توسعه پایداری شهری امری حیاتی است، چراکه امروزه اغلب پژوهشگران اعتقاد دارند ارتباط معناداری بین الگوی توسعه کالبدی شهر با پایداری وجود دارد. بر این اساس، هدف اصلی پژوهش، تحلیل الگوی توسعه کالبدی – فضایی شهر یاسوج با استفاده از روش های آنالیز فضایی همچون خودهمبستگی فضایی محلی (موران)، توزیع جهت دار، توزیع بیضوی استاندارد و لکه های داغ است. روش شناسی تحقیق، ترکیبی از روش های قیاسی و استقرایی است. از روش قیاسی در مطالعه مبانی نظری و ادبیات تحقیق و از روش استقرایی نیز برای شناخت الگوی توسعه کالبدی شهر یاسوج با استفاده از آمارها و اطلاعات حاصل از داده های ثانویه استفاده شد. نتایج تحلیل فضایی نشان می دهد که تراکم در هر سه شاخص جمعیت، مسکونی و ساختمانی، الگوی توزیع خوشه و خودهمبستگی فضایی دارد. به طوری که مقدار آماره Z_Score در سال 1395 برای تراکم جمعیت 58/54، تراکم مسکونی 48/57 و تراکم ساختمانی 12/51 در مقایسه با سال های 1375 و 1385 افزایش چشمگیری داشته است. نتایج لکه های داغ برای سال های 1395 - 1375 در شهر یاسوج نشان می دهد که طی این دوره، گسترش فیزیکی شهر به صورت پراکنده و غیر متراکم بوده و زمینه را برای رشد اسپرال و بدون برنامه شهر به ویژه در محور شمال غربی آماده کرده است. بیشترین میزان خوشه های داغ فضایی تراکم های مختلف شهر یاسوج با 99 درصد معناداری مربوط به بلوک های غربی شهر و بیشترین میزان خوشه های سرد فضایی مربوط به بلوک های شمال غربی شهر است؛ ازاین رو، کنترل و نظارت بر ساخت و سازهای شهری و جلوگیری از تخریب اراضی کشاورزی در محور غرب و شمال غرب این شهر می تواند راهبرد مهمی در هدایت توسعه کالبدی شهر یاسوج باشد.