تعطیلی حج

حج گزاری مسلمانان از اواخر حیات رسول الله9 آغاز گردیده و تا قرن سوم هجری، جز موارد بسیار معدود که بیشتر مربوط به حوادث طبیعی و غیر مترقبه بود، بی وقفه انجام شده است. از این زمان به بعد و با ضعف دستگاه خلافت عباسی و پدید آمدن کانون های متعدد قدرت در جهان اسلام، رقابت ها بر سر سیادت بر حرمین شریفین، به عنوان کانون های مشروعیت زا، شروع شد که گاه به تعطیلی حج مردمان قلمرو رقیب منجر گردید. در بازه زمانی 907 قمری که صفویه در ایران قدرت گرفت تا پیروزی انقلاب اسلامی در ایران (سال 1399ق/ 1357ش) نیز بیشتر بنا به دلایل سیاسی و مذهبی، حج در برخی سال ها تعطیل شد. این نوشتار در صدد است تا پس از بررسی علل کلی تعطیلی حج، سال هایی را که ادای این فریضه الهی مدتی برای برخی مردمان سرزمین های اسلامی میسر نشده است، مطرح کند. پرسش اصلی مقاله این است که علل تعطیلی حج در بازه زمانی از صفویه تا انقلاب اسلامی چه بوده و چه سال هایی و چرا حج تعطیل شده است.