مسجد النبی

مسجد شریف نبوی که پس از هجرت پیامبرخدا(ص)  به «یثرب» و تغییر نام آن به اسم قرآنیِ اش؛ یعنی «مدینه منوره» در یکی از شریف ترین اماکن، که ناقه پیامبرخدا به دستور خدا به آن جا رفت و در قسمتی از آن زانو زد، بنا گردید؛ مکانی که آغوش خود را در زمان حیات رسول الله، به سویش  گشود و پس از ممات نیز جسم مطهر ایشان را در خود جای داد. پیامبر در وصف این قطعه زمین فرمود: « این قطعه زمین، باغی از باغ های بهشت است.» میان خانه حضرت و منبر ایشان، رضه شریف است. در روضه شریف تعدادی آثار ارزشمندِ تاریخی وجود دارد که عبارت اند از: منبر، محراب نبوی و ستون ها. در نوشته، به بررسی این آثار ارزشمند تاریخی پرداخته شده است.

مسجد به عنوان یک مکان مقدس که به صورت روزانه در آنجا به عبادت پرداخته می شود. نمودی از فضایی مقدس و معنوی است. همواره معماران در طول تاریخ از صدر اسلام تاکنون به انواع روش ها سعی نموده اند تا این مفهوم، یعنی تقدس را به روش های گوناگون به مخاطب خویش که همانا نمازگزاران می باشند القا نمایند. در اینجا برای بیان بعضی ابعاد معماری که نشان دهنده ابعاد گوناگون معنوی و مقدس می باشند، تا آنجا که ممکن است وجوه مختلف قدسی در طراحی وساخت مسجد بیان گشته است. معماران مساجد چه در گذشته وچه در زمان حال همواره سعی داشته اند که در کنار ساختار وکالبد ظاهری مسجد بعنوان یک مکان، به آن روح و تقدس بدهند. از آنجا که دست آنها در بیان مضامین مفهومی به علت محدویت های دینی، بسته بوده است، بنابراین معماران مسلمان با سعی و تلاش فراوان با استفاده از هندسه، نقوش ساده شده گیاهی و نیز خوشنویسی و رنگ به بهترین صورت ممکن، مفاهیم مدنظر را به مخاطب منتقل نموده و در عین حال به فضای فیزیکی حال و هوای معنوی و ملکوتی بخشیده اند. در این مقاله سعی شده تا با تحلیلی اجمالی از معماری و با بیان مثال هایی از مساجد مشهور به عنوان دلیل به بررسی و نقد معماری قدسی پرداخته شود.