مدیریت آموزشگاهی

این پژوهش از نوع توصیفی-پیمایشی است که از نظر هدف کاربردی و از نظر نحوه اجرا کمّی است. این پژوهش در میان 375 نفر از معلمان مدارس ابتدایی شهر تهران که با روش نمونه گیری ترکیبی(طبقه ای و خوشه ای چند مرحله ای) انتخاب شده اند و ده نفر از صاحب نظران که با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب گردیده اند، به اجرا درآمده است. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته بهره گرفته شده است که روایی صوری آن از طریق اجرای آزمایشی و روایی محتوایی آن بر اساس قضاوت خبرگان و اشتراکات شاخصها(بیش از 0/5) حاصل شده است. پایایی پرسشنامه نیز از طریق ضریب آلفای کرونباخ (0/85) محاسبه شده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها در بخش توصیفی از درصد، میانگین و انحراف معیار و برای نرمال بودن داده ها از آزمون کولموگروف-اسمیرنوف و در بخش استنباطی از آزمون تی زوجی و تک نمونه ای استفاده شده است. برای تعیین سازوکارهای تقویت مدیریت آموزشگاهی مبتنی بر رهبری معنوی نیز از تکنیک دلفی و کدگذاری باز بهره گرفته شد. نتایج پژوهش نشان می دهد که مدیریت مدارس ابتدایی بر اساس مولفه ایمان در شش شاخص در وضعیت مطلوب و در 13 شاخص در وضعیت نامطلوب است. در مولفه تعهد سازمانی سه شاخص در وضعیت مطلوب و هفت شاخص در وضعیت نامطلوب است. در مولفه معناداری دو شاخص در وضعیت مطلوب و چهار شاخص در وضعیت نامطلوب است و در کل، میان وضعیت موجود و مطلوب تفاوت معنادار وجود دارد که سازوکارهایی مناسب برای ارتقای رهبری معنوی در این مدارس تعیین شده اند.

مقدمه و هدف : پژوهش حاضر با هدف  طراحی و ارائه الگوی مناسب برای ارتقای کیفیت مدیریت آموزشگاهی در مدارس ابتدایی استان زنجان انجام شده است. روش شناسی پژوهش : روش پژوهش ترکیبی با طرح اکتشافی- مدل توسعه ابزار بود. منابع گردآوری داده ها در بخش کیفی پژوهش شامل مصاحبه نیمه ساختار یافته با 23 نفر، یادداشت برداری، اسناد عمومی و خصوصی بوده که به داده های متنی تبدیل شده و پس از آن کدگذاری متن با استفاده از تکنیک تحلیل محتوا صورت گرفت. براساس نتایج بخش کیفی، ابزار اندازه گیری براساس مؤلفه های شناسایی شده در قالب پرسشنامه 107سؤالی طراحی گردیده و  روایی صوری و محتوایی آن با استفاده از نظر متخصصان تأیید و در نهایت ضریب پایایی به دست آمده (93/0) بود. برای برآورد اعتبار الگوی ارائه شده از تحلیل مدل یابی معادلات ساختاری استفاده شد. جامعه آماری پژوهش در بخش کمی کلیه کارشناسان، راهبران آموزشی و مدیران مدارس ابتدایی استان زنجان(1079 نفر) بودند. علاوه براین، از تعداد120سند به دست آمده از متون علمی یادداشت برداری و استفاده شد. برای تحلیل داده های کمی از نرم افزار Amos استفاده شد. یافته ها : در بخش کیفی از نمونه گیری هدفمند و در بخش کمی با توجه به (حجم نمونه 283 نفر) به روش نمونه گیری خوشه ای از شهرها و مناطق مختلف استان داده ها جمع آوری گردید. نتایج بخش کیفی نشان دادکه الگوی ارتقای کیفیت مدیریت آموزشگاهی دارای 8 عامل، 26ملاک و 107نشانگر است. بحث و نتیجه گیری: نتایج تحلیل عاملی تاییدی مرتبه دوم نشان داد که عوامل 8 گانه (برنامه ریزی، آموزش و یادگیری، فعالیت های پرورشی و فوق برنامه، تربیت بدنی و سلامت، مشارکت، برقرای روابط انسانی، نظارت و راهنمایی، مدیریت امور اداری و اجرایی) دارای بار عاملی مناسب جهت پیش بینی  الگوی ارتقای کیفیت مدیریت آموزشگاهی است.