حساسیت شنیداری

در این مقاله، نقش واج آرایی زبان فارسی در درک خوشه های آغازی (غیرمجاز) فارسی در چارچوب مطالعه آزمایشگاهی بررسی شده است. هدف از انجام این پژوهش، پاسخ گویی به این پرسش است که آیا با توجه به محدودیت های ساخت هجایی زبان فارسی مبنی بر وجود تنها یک همخوان در آغازه هجا، فارسی زبانان در رشته های آوایی دست کاری شده بی معنیِ C1V1C2 واکه می شنوند که در آنها V1 به درجه های مختلف از سیگنال آوایی گفتار حذف شده است. یا آنکه به درجه های مختلفِ حذف V1 در سیگنال گفتار حساسیت شنیداری نشان می دهند؛ بنابراین، بین صورت های آوایی که در آنها V1 حذف شده و صورت هایی که در آنها V1 حذف نشده است، تمایز می گذارند. برای انجام این پژوهش، تعداد 20 ناواژه با الگوی هجایی C1V1C2V2C3 طراحی شد؛ به طوری که ناواژه ها هر 6 واکه زبان فارسی را در خود داشتند. ناواژه ها پس از تولید و ضبط در نرم افزار پرت بازسازی شدند؛ به این صورت که واکه اول درون هر ناواژه، به طور تدریجی طی چندین گام از سیگنال آوایی ناواژه حذف شد. نتایج به دست آمده نشان داد درک واکه های خیالی به طور نظام مند برای تمامی توالی های C1C2 و تمامی واکه های فارسی روی نمی دهد؛ بنابراین، این فرضیه که فارسی زبانان هجاهای حاوی خوشه های آغازی C1C2 در آغاز ناواژه ها را با توجه به محدودیت های نظام آوایی زبان فارسی به صورت توالی های آوایی C1VC2 درک می کنند، فرضیه معتبری نیست.

زمینه و هدف: اختلال خواندن یکی از انواع اختلالات یادگیری ویژه است که به مشکلات تحصیلی و رفتاری در دانش آموزان منجر می شود و در مدارس میزان شیوع بسیار بالایی دارد. بنابراین پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی درمان مبتنی بر یکپارچگی حسی در حافظه شنیداری و حساسیت شنیداری دانش آموزان با اختلال خواندن انجام شد. روش: این پژوهش از نظر هدف کاربردی، و از نظر شیوه گردآوری اطلاعات نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری با گروه گواه بود. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی کودکان پسر 7 تا 12 سال دارای اختلال خواندن بود که به مراکز روان شناسی و مشاوره و کلینیک های روان پزشکی تهران در سال ۱۳۹۹-۱۴۰۰ مراجعه کردند. از جامعه آماری مورد نظر تعداد 30 دانش آموز به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گروه گواه قرار گرفتند. در طی فرایند مداخله گروه آزمایش برنامه درمان مبتنی بر یکپارچگی حسی را به مدت 8 جلسه 90 دقیقه ای دریافت کردند. ابزار گردآوری داده ها در این پژوهش شامل خرده آزمون سنجش حافظه شنیداری برنامه رایانه ای حافظه کاری ان بک و نسخه تجدیدنظرشده آزمون حساسیت شنیداری را تکمیل کردند. تحلیل داده های پژوهش با استفاده از تحلیل کوواریانس یک راهه اندازه گیری مکرر با نرم افزار spss26 انجام شد. یافته ها: نتایج نشان دادند که برنامه درمان مبتنی بر یکپارچگی حسی بر حافظه شنیداری و حساسیت شنیداری در گروه آزمایش اثربخش است؛ همچنین اثربخشی این برنامه در مرحله پیگیری یک ماهه نیز پایدار مانده است (0/001p<). نتیجه گیری: بر اساس یافته های به دست آمده در این مطالعه می توان نتیجه گرفت که برنامه یکپارچگی حسی با تأکید بر حافظه شنیداری و حساسیت شنیداری در درمان اختلال خواندن مؤثر است و در نتیجه می تواند به عنوان یکی از محورهای مداخله ای دانش آموزان با این اختلال مورد توجه قرار گیرد.