مطالب مرتبط با کلیدواژه

پویایی سیستم


۱.

ارائه مدلی به منظور تعیین سیاست نگهداری اثربخش با رویکرد پویایی سیستم

نویسنده:
منبع: دانش مدیریت ۱۳۸۵ شماره ۷۴

کلیدواژه‌ها: پویایی سیستم هزینه چرخه عمر معادلات داینامو متغیرهای نرخ و حالت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۱۳ تعداد دانلود : ۹۶۲
در این تحقیق با توجه به ماهیت پویای سیستم‌ها و ماشین‌آلات تلاش در جهت ارائه مدلی گردیده است که بتواند این ویژگی را در طراحی مدل نگهداری لحاظ نماید. بدین منظوریک مدل سیستم پویا ارائه گردیده است که مهمترین متغیرهای تاثیرگذار در طول چرخه عمر همچون عمر سیستم، میزان بحرانی بودن ماموریت، سطح دسترسی، بهبود در قطعات و سیستم‌ها، نرخ شکست و... را در انتخاب و ارزیابی سیاست نگهداری مد نظر قرار می‌دهد. در واقع به دنبال توسعه و ارائه چارچوبی هستیم که هم بتواند به ارزیابی سیاست‌های نگهداری سیستم بپردازد و هم تاثیر پارامترهای نگهداری بر هزینه چرخه عمر سیستم را شبیه سازی نماید. معیارهای مورد استفاده برای اندازه‌گیری اثربخشی سیاست نگهداری مورد استفاده، هزینه چرخه عمر و خرابی‌های تجمعی میباشند. در این تحقیق با استفاده از دانش سیستم پویا مدل‌سازی نگهداری صورت پذیرفته است. در واقع هدف هر مدل نگهداری ایجاد تعادل بین هزینه‌های خرابی و فرصت از دست رفته با هزینه‌های نگهداری پیشگیرانه می باشد که این اصل در مدل پیشنهادی در تعیین سیاست نگهداری پیشگیرانه بر اساس پیش‌بینی فرصت از دست رفته ملاک عمل بوده است. روش بکار گرفته شده مبتنی بر پیش‌بینی خرابی‌های آینده با استفاده از متوسط فرصتهای از دست رفته تجمعی می‌باشد. مدل ارائه شده، چارچوب ارزیابی و تصمیم‌گیری در سطوح سه گانه مدیریت عملیاتی، میانی و سطوح بالا به منظور انتخاب سیاست اثر بخش نگهداری را مشخّص می‌سازد.
۲.

مدلسازی روش تولید به هنگام با استفاده از رویکرد پویایی سیستم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدرس علوم انسانی - پژوهش های مدیریت در ایران ۱۳۸۵ شماره ۴۶

کلیدواژه‌ها: مدلسازی پویایی سیستم کانبان سیستم تولید به هنگام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۷۲
سیستم تولید به هنگام(JIT) به منظور تولید و ارائه محصولات و خدمات مورد نیاز با حداقل موجودی ممکن ارائه شده است. مقاله حاضر با هدف ارائه نمونه‌ای از کاربرد روش مدلسازی پویایی سیستم برای تحلیل و بهبود رفتار سیستم‌ تولید به هنگام تدوین شده است. در این مقاله ارتباط بین تقاضا برای محصولات، کیفیت محصول تولیدی، موجودی و وضعیت نگهداری ماشین‌آلات و تجهیزات کارخانه، نرخ تولید و کارایی عرضه‌کنندگان در یک سیستم پویا بررسی شده است. در ابتدای مقاله صورت مسأله، فرضیه دینامیکی و نمودار علّی- معلولی حاکم بر مسأله و نمودار جریان سیستم ارائه شده است و در ادامه با توسعه یک مدل دینامیکی رفتار مدل از زوایای مختلف بررسی شده است.
۳.

تبیین اثرات توانمندسازی سرمایه های انسانی با استفاده از رویکرد پویایی سیستم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های مدیریت منابع انسانی سال دوم بهار و تابستان ۱۳۸۹ شماره ۲ (پیاپی ۶)

کلیدواژه‌ها: سرمایه ی انسانی توانمندسازی پویایی سیستم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۶۴ تعداد دانلود : ۶۹۴
سرمایه های انسانی، منبع راهبردی سازمان ها هستند و توانمندسازی نیروی انسانی، رویکردی نوین در راستای توسعه ی منابع انسانی است که منجر به افزایش بهره وری، بهبود کیفیت محصولات و خدمات و سودآوری سازمان ها می گردد. هدف این مقاله، تحلیل اثرات توانمند سازی سرمایه های انسانی با استفاده از روش پویایی سیستم می باشد. بدین منظور، ابتدا به بررسی مفاهیم توانمندسازی منابع انسانی و رویکرد پویایی های سیستمی پرداخته شده و در ادامه مدل علّی تحقیق ارایه گردیده است. الگوی ارایه شده، چارچوبی را به منظور تحلیل پویایی اثرات توانمندسازی کارکنان مشخص کرده و مدیران را به یک ابزار قابل فهم و تصویری، برای درک و ایجاد دیدگاهی درباره اهمیت این عامل به عنوان مزیتی رقابتی، رهنمون می سازد.
۴.

کاربرد مدل تلفیقی کارت امتیازی متوازن پویا و تحلیل پوششی داده ها به منظور ارزیابی عملکرد مراکز صدا و سیما (مطالعه موردی : صدا و سیمای مرکز لرستان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت سازمان های دولتی سال سوم پاییز ۱۳۹۴ شماره ۴ (پیاپی ۱۲)

کلیدواژه‌ها: ارزیابی عملکرد تحلیل پوششی داده ها پویایی سیستم صدا و سیما کارت امتیازی متوازن پویا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۸۶ تعداد دانلود : ۷۳۵
امروزه یکی از از مهمترین عوامل موفقیت سازمان ها ارزیابی عملکرد است. بنابراین ضروری است در ارزیابی عملکرد از سیستمی استفاده شود که در تمامی ابعاد مالی و غیر مالی عملکرد سازمان مورد سنجش قرار گیرد و میزان کارایی سازمان محاسبه گردد. این تحقیق در پی ارائه مدلی جدید برای ارزیابی عملکرد مراکز استانی صدا و سیما با تلفیق کارت امتیازی متوازن پویا و تحلیل پوششی داده ها است، بنابراین با استفاده از نظر مدیران و کارشناسان خبره، پرسشنامه محقق ساخته ای طراحی و پس از توزیع در میان نمونه هدف، 15 شاخص بر مبنای ابعاد چهار گانه کارت امتیازی متوازن برای ارزیابی عملکرد مراکز صدا و سیما استخراج گردید. در ادامه با استفاده از نرم افزار ونسیم، نمودار علی – معلولی و نمودار موجودی – جریان ترسیم شد و معیار رضایت مخاطبان شبیه سازی گردید، همچنین تحلیل حساسیت، تعیین ورودی ها و خروجی ها برای مدل تحلیل پوششی داده ها و در نهایت تعیین مراکز کارا و ناکارا ارائه شده است. نتایج حاصل نمایانگر کاربرد مناسب مدل تلفیقی ارائه شده در مراکز استانی صدا و سیما است.
۵.

مدل سازی عوامل مؤثر بر مطالبات معوق بانک ها با استفاده از رویکرد پویایی سیستم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش ها و سیاست های اقتصادی سال بیست و چهارم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۷۹

کلیدواژه‌ها: مطالبات معوق پویایی سیستم سیستم بانکی عوامل کلان اقتصادی تنگناهای مالی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۰۳ تعداد دانلود : ۲۲۸۴
امروزه افزایش مطالبات سررسیدگذشته و معوق بانک ها نسبت به تسهیلات اعطایی در شبکه بانکی به یک چالش ملی مبدل شده است. بنابراین، پژوهش در این زمینه و یافتن ریشه های این مشکل به منظور جلوگیری از رشد مطالبات معوق در تسهیلات اعطایی یا وصول آنها به صورت بالقوه و بالفعل، وضعیت مطلوبی را برای نظام بانکی و همچنین دریافت کنندگان تسهیلات بانک ها فراهم خواهد ساخت. در مطالعه حاضر با استفاده از رویکرد پویایی سیستم تأثیر عوامل مؤثر بر مطالبات معوق بانک ها، در یک دوره بلندمدت، مدل سازی و مورد بررسی قرار گرفته است. مدل پژوهش با استفاده از نرم افزار ونسیم برازش شده است. نتایج حاصل از اجرای سناریوها در پایان دوره مطالعه، تأیید می کند که کاهش نرخ تورم انتظاری، کاهش نرخ بیکاری و کاهش نرخ سود تسهیلات بانکی تأثیر قابل ملاحظه ای بر کاهش میزان مطالبات معوق بانکی خواهد گذاشت.
۶.

تأثیر سیاست های قیمت گذاری آب آبیاری و اعطای تسهیلات مالی دولت بر پذیرش تکنولوژی آبیاری تحت فشار: مطالعه موردی در استان همدان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اقتصاد و توسعه کشاورزی جلد ۳۰ زمستان ۱۳۹۵ شماره ۴

کلیدواژه‌ها: همدان تسهیلات بانکی آبیاری تحت فشار مدل سازی پویایی سیستم قیمت آب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۱۷ تعداد دانلود : ۳۹۵
امروزه استفاده بهینه از منابع آبی کمیاب بخشی از اهداف اصلی برنامه های دولت در راستای نیل به توسعه پایدار در بخش کشاورزی می باشد. در این میان افزون بر مهار آب های سطحی و بهره برداری بهینه از منابع آب زیرزمینی، انتخاب شیوه آبیاری مناسب و کارا از اهمیت بسیار زیادی برخوردار می باشد. هدف از انجام این تحقیق، بررسی تأثیر برخی سناریوهای سیاستی شامل قیمت گذاری آب آبیاری و اعطای تسهیلات مالی دولت بر پذیرش روش های نوین آبیاری توسط کشاورزان از طریق مدل سازی رفتار اقتصادی آنها با تابع هدف حداکثرسازی سود است که با استفاده از مدل سازی ریاضی با بهره گیری از رهیافت پویایی سیستم صورت پذیرفت. جمع آوری داده ها و اطلاعات مورد نیاز از طریق طراحی و تکمیل پرسشنامه از نمونه ای به حجم ۳۱۶ مورد از مزارع گندم شهرستان همدان در سال زراعی ۹۵-۹۴ انجام شد. نتایج نشان داد که سیاست افزایش قیمت آب آبیاری باعث افزایش تفاوت سودآوری در مزارع با آبیاری تحت فشار و مزارع با آبیاری سنتی گردیده و این تفاوت در سود به عنوان یک عامل اقتصادی باعث افزایش گرایش به پذیرش تکنولوژی آبیاری تحت فشار می گردد. همچنین اعطای تسهیلات مالی و کاهش نرخ سود تسهیلات، برای استفاده از آبیاری تحت فشار از سوی دولت تأثیر معنی داری بر پذیرش تکنولوژی آبیاری تحت فشار دارد
۷.

ارزیابی سهم تغییر اقلیم بر کاهش تراز آب دریاچه ارومیه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات میان رشته ای در علوم انسانی دوره نهم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۴ (پیاپی ۳۶)
تعداد بازدید : ۹۸۰ تعداد دانلود : ۶۷۳
دریاچه ارومیه یکی از مهم ترین و ارزشمندترین زیست بوم های آبی ایران است که در حال حاضر در شرایط بحرانی قرار گرفته و تغییرات زیادی در ویژگی ها و عملکردهای آن به وجود آمده است که افت تراز آب، کاهش بسیار شدید مساحت دریاچه و افزایش شوری آب، ازجمله این موارد است. هدف این مقاله، شناخت بهتر فرایندهای مؤثر بر نوسانات تراز آب دریاچه و ارزیابی سهم هریک از مؤلفه های تأثیرگذار است؛ ازاین رو، سیستم منابع و مصارف آب در محدوده حوضه آبریز دریاچه در قالب الگوی ون سیم طراحی شد. در طراحی الگو، اندرکنش و روابط متقابل مؤلفه های اثرگذار، شامل سدهای حوضه، برداشت از آبخوان ها، و متغیرهای اقلیمی، بر سطح دریاچه در مقیاس ماهانه در بازه زمانی 1393-1378 درنظر گرفته شد. پس از واسنجی الگو، روند تأثیرگذاری هریک از متغیرها بر تراز آب دریاچه با طراحی سناریوهای مختلف ارزیابی شد. یافته ها حاکی از این است که بهره برداری از سدهای حوضه (26 درصد) به همراه افزایش نیاز آبی (16 درصد) به ویژه در بخش کشاورزی، درمجموع سبب کاهش 42 درصدیِ جریان سطحی ورودی به دریاچه شده اند. متغیرهای اقلیمی نیز سهمی معادل 16 درصد داشته اند. در مورد نقش آبخوان های ساحلی دریاچه نیز، هرچند آب نگاری معرف آبخوان ها، روند افت تراز آبخوان ها و پیشروی جبهه آب شور را در برخی از آن ها نشان می دهد ، بااین حال تراز آب زیرزمینی ورودی به دریاچه، مقدارِ ناچیزی به دست آمد. لازم به ذکر است که میزان آب زهکشی شده از دریاچه به آبخوان های مجاور هم زمان با افت شدید سطح آبخوان ها، به دلیل دردسترس نبودن داده های موردنیاز، محاسبه نشد.
۸.

پیش بینی پاسخ آبخوان دشت آذرشهر به تغییرات اقلیم با استفاده از مدل ترکیبی هوش مصنوعی- پویایی سیستم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و آمایش شهری - منطقه ای سال هشتم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۲۸ 217 - 234

کلیدواژه‌ها: تغییرات اقلیم آذرش‍ه‍ر هوش مصنوعی کریجینگ بیزین پویایی سیستم مدیریت منابع آب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۶ تعداد دانلود : ۴۵۱
هم زمان با رشد روزافزون جمعیت و طرح های توسعه و تغییرات اقلیمی در سال های اخیر و تأثیر آن بر وضعیت سیستم آبخوان دشت آذرشهر، ضرورت مطالعه دقیق و کاربردی پیرامون وضعیت این آبخوان، آشکار می شود. بدین منظور، با استفاده از مدل های هوش مصنوعی، اقدام به شبیه سازی و پیش بینی داده های سری زمانی بارش، دبی و سطح آب زیرزمینی محدوده مورد مطالعه شد و پس از تعمیم این داده ها به کل دشت با استفاده از روش درون یابی کریجینگ بیزین (EBK)، بیلان کلی آبخوان دشت به دست آمده و نتایج وارد مدل سیستم پویای آبخوان دشت در محیط نرم افزاری WEAP شد. با ایجاد سناریوی مرجع برای بازه زمانی 1392 تا 1400 و اعمال تنش افزایش جمعیت و میزان آب مصرفی بخش کشاورزی در طی این بازه، پاسخ آبخوان به تنش های وارده بررسی شد. سیستم پویای آبخوان دشت در قبال روند افزایشی 2 درصدی جمعیت و 1 درصدی آب مصرفی بخش کشاورزی، کاهش حجم مخزن به میزان حدود 7 درصد در پایان دوره تنش (سال 1400) را نشان داد. پژوهش حاضر بیانگر قابلیت بالای ترکیب هوش مصنوعی و پویایی سیستم در پیش بینی پاسخ آینده سیستم آبخوان به تغییرات اقلیمی است و می تواند در راستای مدیریت منابع آب و پیش بینی تمهیدات لازم برای آینده به کار رود.
۹.

تحلیل سیاست قیمت گذاری خوراک محصولات پتروشیمی با رویکرد سیستم های پویا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: چشم انداز مدیریت صنعتی سال پنجم زمستان ۱۳۹۴ شماره ۲۰

کلیدواژه‌ها: اوره و آمونیاک پویایی سیستم پتروشیمی قیمت گذاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۵ تعداد دانلود : ۳۸۱
هدف این پژوهش، مدل سازی سیاست های قیمت گذاری خوراک محصولات اوره-آمونیاک پتروشیمی با استفاده از رویکرد پویایی های سیستم و تشریح اثرات اجرای سیاست های مختلف و ارزیابی اثرات هر سیاست است. برای تحلیل رفتار سیستم مدل سازی بر مبنای رویکرد پویایی سیستمی با استفاده از نرم افزار «ونسیم» صورت گرفت. پس از انتخاب رویکرد پویایی سیستمی با مصاحبه های عمیق با خبرگان و شناسایی حلقه ها و ارتباط علّی بین متغیرهای تأثیرگذار بر سیستم، همچون قیمت فروش اوره و آمونیاک، درصد تخفیف برای فروش داخل و طرح های تولیدی جدید اوره و آمونیاک، نمودار علّی و معلولی طراحی شد. بعد از طراحی نمودار جریان و فرمول بندی متغیرها، اعتبار مدل تأیید شده و رفتار سیستم تحت سناریوهای متعدد تحلیل و اثر سیاست های مختلف بررسی شد. نتایج نشان می دهد که با کاهش قیمت های جهانی اوره در سال های آینده برای اقتصادی بودن طرح های جدید اوره-آمونیاک و سودآوری شرکت های فعلی باید قیمتی کمتر از قیمت فعلی برای خوراک تعیین شود. با توجه به تغییرات زیاد در قیمت های جهانی در سال های اخیر می توان یکی از بهترین سیاست ها را ارتباط بین قیمت های فروش و خوراک اوره و آمونیاک دانست که بر این اساس هم قیمت عادلانه تر تعیین شده و هم به سودآوری صنعت ضربه وارد نمی شود.
۱۰.

طراحی مدل پویای کارت امتیازی متوازن برای ارزیابی عملکرد شعب بانک(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: چشم انداز مدیریت صنعتی سال هفتم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲۸

کلیدواژه‌ها: ارزیابی عملکرد کارت امتیازی متوازن پویایی سیستم کارت امتیازی متوازن پویا شعبه بانک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۰ تعداد دانلود : ۴۵۷
در محیط متلاطم امروزی سازمان ها برای حفظ بقای خود نیاز بسیاری به نظام ارزیابی عملکرد دارند. به منظور ارزیابی عملکرد در سازمان ها ابزارها و مدل های مختلفی در ادبیات مربوطه ارائه شده اند که هر یک مزایا و معایبی دارند. در میان آن ها محبوبیت کارت امتیازی متوازن برای ارزیابی عملکرد به دلیل در نظر گرفتن شاخص های مالی و غیر مالی رو به افزایش است. اما این رویکرد دارای محدودیت هایی است، به عنوان مثال این رویکرد تعاملات را به صورت یک طرفه در نظر می گیرد، تأخیر زمانی بین علت و معلول را در نظر نمی گیرد، ابزاری برای اعتبارسنجی شاخص ها و انتخاب آن ها ندارد. در این پژوهش سعی شده است تا با بهره گیری از روش پویایی شناسی سیستم در کارت امتیازی متوازن در یک مطالعه موردی که یک شعبه بانک است، بر محدودیت های نظام ارزیابی عملکرد کارت امتیازی متوازن غلبه شود و تأثیر سیاست ها بر عملکرد شعبه بررسی گردد. برای این منظور پس از بررسی شرایط واحد موردمطالعه، نظام ارزیابی عملکرد با نرم افزار Vensim شبیه سازی شده و چهار سیاست تعریف گردید. با استفاده از روش تسلط، بهترین سیاست انتخاب شد و پس از آن با توجه به نتایج به دست آمده پیشنهادهایی در جهت بهبود شاخص های ارزیابی عملکرد در مورد مطالعه ارائه شده است.
۱۱.

سناریوهای پیش روی شاخص های راهبردی توسعه فناوری اطلاعات مکانی در حوزه دفاعی با رویکرد پویایی سیستم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آینده پژوهی دفاعی سال سوم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۱۱ 119 - 142

کلیدواژه‌ها: سناریو شاخص های راهبردی زیرساخت داده های مکانی(SDI) مدل سازی پویایی سیستم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۳ تعداد دانلود : ۳۴۹
امروزه فناوری اطلاعات مکانی به یکی از مهمترین ابزارهای پشتیانی تصمیم گیری، برنامه ریزی، سازماندهی، فرماندهی و کنترل در بسیاری از حوزه های عمرانی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، امنیتی و نظامی تبدیل شده است. سیر تحول و تکامل بهره گیری از اطلاعات مکانی پس از سیستم های اطلاعات مکانی (GIS)، فن آوری زیرساخت داده های مکانی (SDI) را بوجود آورده است. SDI مجموعه ای پایه ای از فن آوری ها، سیاست گذاری ها و ترتیبات سازمانی می باشد که دسترسی بهینه به داده های مکانی را هماهنگ می سازد. توسعه SDI یکی از معیارهای ارزیابی توسعه کشورها محسوب می شود. تحقیق حاضر با هدف تدوین سناریوهای پیش روی شاخص های راهبردی توسعه SDI دفاعی در آینده میان مدت با استفاده از روش پویایی سیستم شکل گرفته است. بدین منظور با استفاده از مطالعه سوابق و نظر خبرگان، تعداد سه شاخص به عنوان شاخص های راهبردی توسعه SDI دفاعی و موتورهای رشد سیستم تعیین و متغیرهای کلیدی تأثیرگذار در روند رشد هر یک از آنها شناسایی گردید. در ادامه با تدوین فرضیه دینامیکی و ترسیم نمودار حالت- جریان در محیط نرم افزار Vensim،  سناریوهای پیش روی هر یک از موتورهای رشد در ده سال آینده شبیه سازی گردید. مدل های حاصل با  پیش بینی رفتار هر یک از شاخص ها در شرایط مختلف، ما را در برنامه ریزی راهبردی به منظور دستیابی به یک SDI کارا یاری می نماید. نتایج حاصل از تحلیل عملکرد مدل ها نشان می دهد که اولویت سیاست گذاری و برنامه ریزی به ترتیب با شاخص امنیت داده ها، مشارکت بخش ها و استانداردسازی داده ها می باشد. 
۱۲.

نگرش پویایی سیستم به اثر خلق پول بانکی بر تورم در اقتصاد ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش ها و سیاست های اقتصادی سال بیست و هفتم بهار ۱۳۹۸ شماره ۸۹ 99-137

کلیدواژه‌ها: خلق پول تورم پویایی سیستم اقتصاد ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۳۴ تعداد دانلود : ۶۰۶
نوع عملکرد فعالیت نهاد بانک در جذب سپرده، اعطاء وام و خلق پول درونی می تواند اقتصاد را با چالش های بالقوه ای مواجه سازد. عدم تخصیص بهینه منابع در نظام بانکی و دامن زدن به تورم توأم با رکود، عدم تعادل های پولی و تسری آن به بخش حقیقی اقتصاد و اشکالات مترتب بر تفاوت های سررسیدی، عدم هدایت اعتبارات بانکی به سمت بخش های تولیدی ازجمله مواردی است که می توان در اقتصاد بانک محور ایران مشاهده نمود. این مقاله درجستجوی تأثیرات پویای سیستمی خلق پول درونی بر پدیده تورم در اقتصاد ایران است. در فاصله سال های 1352 الی 1393 نقدینگی در اقتصاد ایران 15100 برابر شده است، اما تولید ناخالص داخلی تنها 2 برابر شده است. در این رابطه چند سؤال و مسئله حائز اهمیت است. این که چرا در اقتصاد ایران نقدینگی تا این اندازه افزایش یافته است؟ چه ارتباطی بین این نحوه افزایش در نقدینگی و تورم در اقتصاد ایران وجود دارد؟ نظام بانکداری متعارف در اقتصاد ایران در رشد نقدینگی و همچنین در ایجاد تورم تا چه اندازه نقش ایفا نموده است؟ موضوعاتی است که این پژوهش به دنبال پاسخ به آن است. به طور مشخص، این مقاله با بهره گیری از تحلیل داده های اقتصاد ایران و مبتنی بر روش پویایی سیستم به موضوعات مطروحه فوق ورود نموده است. نتایج حاصل از طراحی سناریوهای مختلف در این پژوهش نشان می دهد که افزایش نرخ ذخیره ی قانونی در ازای سپرده های کوتاه مدت تا مرز 100% و حذف قدرت وام دهی بانک ها از محل این نوع سپرده ها و همچنین افزایش نرخ ذخیره ی قانونی در ازای سپرده های بلندمدت و تعیین یک نرخ تعادلی توسط بانک مرکزی، قدرت خلق پول بانک ها را کاهش داده و منجر به ثبات عرضه ی پول، ثبات سطح قیمت ها و هزینه های تولید در درازمدت می گردد. همچنین طراحی سناریوی تغییر در نرخ بهره در این پژوهش نشان داد که کاهش نرخ بهره بانکی منتج به بهبود متغیرهای اصلی مدل مانند تورم، عرضه ی پول، قدرت خلق اعتبار و هزینه های تولید می گردد.
۱۳.

علل رکود در بازار مسکن ایران و راه های برون رفت از آن با استفاده از سیستم دینامیک(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات مدیریت صنعتی سال هفدهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۵۳ 109 - 126

کلیدواژه‌ها: رکود مسکن دوره های مسکن پویایی سیستم تحلیل سیستمی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۲ تعداد دانلود : ۳۴۵
اقتصاد بخش زمین و مسکن، سهم بسیار عمده ای در کل اقتصاد و نیز در امور فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی جامعه دارد. بامدیریت صحیح این منابع، می توان به رشد اقتصاد کشور کمک کرد. امروزه بخش مسکن در ایران با مشکلات عدیده ای روبرو است. قدرت خرید پایین متقاضیان، انبوه واحدهای بدون مشتری، وجود حباب قیمتی در شهرهای بزرگ، چرخه های پرنوسان در بخش عرضه و تقاضا و نیز در بازار رهن و اجاره، عرضه ی بیش از نیاز و تعداد زیاد پروژه های نیمه تمام نمونه هایی از مشکلات این بخش است. در این پژوهش با رویکرد سیستمی به بخش مسکن پرداخته می شود و با روش پویایی سیستم وضعیت موجود و آتی بازار مسکن مدل سازی و بررسی می شود. ابتدا مشکلات فعلی بازار مسکن ارائه و سپس مدل علّی و انباشت جریان طراحی می شود. سرانجام، مدل اعتبارسنجی می شود. سیاست های پیشنهادی نوسان دوره های مسکن را کاهش می دهد، تعادل بین بخش های عرضه و تقاضا را بهبود می بخشد و به حضور پیوسته و خطی خریدار کمک می کند.
۱۴.

اولویت بندی شاخص ها و اهداف استراتژیک بر اساس کارت امتیازی متوازن در شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران و ارائه مدل پویایی سیستم(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: مدیریت صنعتی (آزاد سنندج) سال چهاردهم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۴۹ 34 - 52

کلیدواژه‌ها: کارت امتیازی متوازن تحلیل سلسله مراتبی تاپسیس پویایی سیستم اهداف استراتژیک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۷ تعداد دانلود : ۲۸۰
تحقق اهداف استراتژیک، شرط لازم برای رسیدن به چشم انداز است. از آنجا که بحث اولویت بندی در تمامی سیستم های استراتژیک اهمیت دارد، باید در مرحله اول اولویت ها مشخص باشند تا بتوان برخی اهداف را به نفع برخی دیگر کنار گذاشت و سپس در مرحله دوم موانع پیش روی این اهداف را بررسی و سپس جهت رفع این موانع راهکارهایی ارائه نمود. پژوهش حاض ر ب ا ه دف شناسایی و الویت بندی اهداف استراتژیک بر اساس وجوه کارت امتیازی متوازن در شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت اصفهان و ارائه راهکارهایی برای رفع موانع پیاده سازی آنها ص ورت پذیرفت ه اس ت. در مرحل ه اول اهداف با روش های تصمیم گیری چند معیاره AHP وزن دهی و اولویت بندی شدند. نتای ج نش ان داد ک ه در می ان ش اخص های ارزیاب ی عملک رد، منظ ر فرآینده ای داخل ی در اولوی ت اول و مناظ ر مش تری، رش د و یادگی ری، و مال ی ب ه ترتی ب در اولویت های بع دی ق راردارد. نتایج حاصل از رتبه بندی واحدهای مختلف شرکت با استفاده از روش تاپسیس بیان می کند واحد تعمیرات ابزار دقیق دارای رتبه اول و پس از آن واحد تعمیرات خط و واحد تعمیرات مکانیک به ترتیب دارای رتبه دوم و سوم هستند. در پایان یک مدل پویایی سیستم ترسیم گردید و متغیرهای کلیدی در یک بازه زمانی 60 ساله مورد شبیه سازی قرار گرفتند.
۱۵.

مدل مبتنی بر پویایی سیستم برای توسعه ظرفیت تولید برق در کشور(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فرآیند مدیریت و توسعه دوره ۳۰ تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲ (پیاپی ۱۰۰) 145-172

کلیدواژه‌ها: پویایی سیستم تولید انرژی الکتریکی ترکیب منابع تولید توسعه سیستم عرضه مدل سازی سیستم های انرژی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۸ تعداد دانلود : ۱۱۴۴
توسعه بخش عرضه از چالش های اساسی در حوزه صنعت برق بوده است. برای پاسخ گویی به این نیاز و با توجه به پیچیدگی های حاکم بر بخش انرژی، نیازمند یک مدل جامع هستیم که بدین منظور، رویکرد پویایی سیستم برای بررسی موضوع مناسبت بسیار دارد. در این پژوهش، سعی شده تا با ارائه یک مدل بر مبنای سیستم های پویا به مسأله بالا پاسخ داده شود. شیوه عملکرد مدل بر انتخاب فناوری بر اساس تمایل به کم ترین هزینه کلی تولید و عرضه واحد برق و پاسخ گویی به تقاضای انرژی استوار است. افق 40 سال آینده برای مدل درنظر گرفته شده است تا همه تغییرات و پویایی حاکم بر سیستم واقعی بتواند خود را نشان دهد. مقایسه روندهای تقاضای برق، میزان عرضه سالانه برق به بخش تقاضا و انرژی الکتریکی تولیدی سالیانه و انطباق زیادی که میان آنها وجود دارد، نشان دهنده سازگاری مدل با شرایط واقعی است.
۱۶.

بررسی تحولات جمعیتی ایران با استفاده از رویکرد پویایی سیستم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نامه انجمن جمعیت شناسی ایران سال دوازدهم بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲۴ 7-41

کلیدواژه‌ها: جمعیت ایران تفکر سیستمی پویایی سیستم باروری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۰۲ تعداد دانلود : ۴۸۹
ایران در سه دهه گذشته تحولات جمعیتی چشم گیری را تجربه کرده است. نرخ باروری از 7 فرزند در سال های دهه 1360، به 1.8 فرزند در سال 1390 و بر اساس داده های سرشماری 1395، به 2 فرزند رسید؛ به طوری که تحولات باروری ایران به سریع ترین کاهش باروری در جهان تعبیر شده است. در این مقاله سعی شده است تا با استفاده از رویکرد پویایی سیستم، با دیدی چندبعدی و غیرخطی، فرایندهای جمعیتی در ارتباط با زیرسیستم های اقتصادی-اجتماعی با هدف شناخت عمیق تر پیچیدگی های جمعیتی و فهم علل تحولات رخ داده، بررسی شود. شبیه سازی مدل از سال 1361 آغاز و تا سال 1425 ادامه می یابد. زیرسیستم جمعیت از 4 گروه سنی تشکیل شده است و متغیرهای باروری و امید زندگی به صورت درون زا در مدل استفاده شدند. ضریب تعیین مدل برای متغیرهای کلیدی بیش از 80 درصد به دست آمد. یافته های پژوهش نشان می دهد در دو سناریوی شرایط رضایت بخش و ایده آل، باروری تا سال 1425 هرگز کمتر از 1.75 فرزند نخواهد بود. بنابر نتایج شبیه سازی سناریوهای مختلف، آثار اغلب سیاست های اعمالی بعد از چند سال به طور کامل نمایان می شود. همچنین با گذشت زمان از آثار سیاست ها کاسته خواهد شد، درنتیجه برای تاثیرگذاری بیشتر باید بسته های سیاستی به روز شوند.
۱۷.

بازخوانى آینده پژوهى در بستر نظریه آشوب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست نامه علم و فناوری دوره سوم بهار ۱۳۹۲ شماره ۱ (پیاپی ۴)
تعداد بازدید : ۴۵۰ تعداد دانلود : ۳۷۰
آینده پژوهی به عنوان یک رشته پژوهشی، مفهوم نوظهوری است که به سرعت جای خود را در دانشگاه های جهان و همچنین دانشگاههای کشورمان باز می کند. نظزیه آشوب نیز نظریه ای نو پدید است که در سال های اخیر تاثیر شگرفی بر فیزیک، ریاضیات و حتی علوم اجتماعی بر جای گذاشته است. مقاله پیش رو پس از توضیح برخی مفاهیم ضروری و ادبیات موضوع درصدد بازخوانی آینده پژوهی در بستر نظریه آشوب است. این پژوهش از دید هدف، از نوع نظری و از دید روش از نوع تحلیلی است. در این مقاله 2 روش کمی و عملگرایانه (مدلسازی عامل بنیان و پویه مندی سیستم ها) معرفی می شود.
۱۸.

جمعیت و اشتغال در ایران: دیدگاه سیستمی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جمعیتی دوره ۲ پاییز و زمستان ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۴) 7 - 37

کلیدواژه‌ها: جمعیت ساختار سنی اشتغال اقتصاد پویایی سیستم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۷ تعداد دانلود : ۳۳۵
حجم، ساختار و نرخ رشد جمعیت و شرایط اقتصادی-اجتماعی، روابطی متقابل و درهم تنیده دارند، و نقش مهمی در سیاست گذاری های اقتصادی و برنامه ریزی های کلان کشور ایفا می کنند. یکی از راه های تأثیرگذاری جمعیت بر اقتصاد، تأمین نیروی انسانی ماهر و متخصص بعنوان مهمترین نهاده بخش های اقتصادی است. از دیگر سو، وضعیت اقتصادی و اشتغال در کشور نیز نقش مهمی در تصمیم گیری های جوانان بویژه در امور ازدواج و فرزندآوری ایفا می کنند. مطالعات بسیاری بطور جداگانه اثر بازار کار و اشتغال بر باروری، و یا تأثیر ساختار سنی جمعیت بر پارامترهای اقتصادی را سنجیده اند. با این حال، کمتر مطالعه ای اثر همزمان این دو عامل، روابط متقابل را در مدلی واحد گنجانده و مورد بررسی قرار داده است. در این مقاله سعی می شود تا با نگاه سیستمی و کل نگر و استفاده از روش پویایی شناسی سیستم ها، روابط متقابل متغیرهای جمعیتی از جمله ساختار سنی، ازدواج و باروری با متغیرهای اقتصادی مانند نسبت اشتغال و امنیت شغلی، درآمد سرانه داخلی و رفاه، مورد بررسی قرار گیرد. شناخت دقیق روابط متقابل بین مؤلفه های سیستم به مدیران کمک می کند تا بتوانند علل ساختاری رفتار سیستم اقتصادی- اجتماعی را بشناسند و درک بهتری از چالش های پیش رو داشته باشند. بدیهی است برنامه ریزان و سیاستگذاران می توانند با شناخت حاصل از این روش در برنامه ریزی های جامع و سیاست گذاری های کلان کشور جنبه های مختلف تصمیمات اتخاذ شده را مدنظر قرار دهند تا حداکثر اثربخشی را در تخصیص منابع کسب کنند.
۱۹.

تراژدی منابع مشترک در استفاده از منابع آب های زیر زمینی در بخش کشاورزی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات مدیریت راهبردی سال یازدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۴۲ 77 - 98

کلیدواژه‌ها: آب های زیر زمینی کشاورزی پویایی سیستم اثر ارتجاعی تراژدی منابع مشترک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۵ تعداد دانلود : ۲۲۵
در حال حاضر بسیاری از کشورها از جمله ایران در وضعیت تنش آبی بسیار بالا قرار دارند. بر اساس آمار موجود، بخش کشاورزی مسئول مصرف بیش از 90 درصد از آب های مصرفی در ایران است. تا به امروز تقاضای در حال افزایش آب در بخش کشاورزی با استخراج از منابع آب های زیر زمینی تامین شده است. ناگفته پیداست که این روند نمی تواند برای مدتی طولانی پایدار بماند. هدف اصلی این مطالعه یافتن ریشه اصلی این مشکل بوده و به ارزیابی راه حل های پیشنهادی برای مقابله با این مساله می پردازد. مدل ارائه شده این مقاله بر اساس نظریه "تراژدی منابع مشترک" است و در آن توضیح داده می شود که چگونه تلاش کشاورزان برای حداکثر کردن منافع خود تبدیل به تهدیدی جدی برای پایداری منابع آب های زیر زمینی شده است. در ادامه، از مدل برای ارزیابی استراتژی های مختلف جهت مدیریت آب های زیر زمینی استفاده خواهد شد. در پایان نتایج ذیل به دست آمده اند: (1) بازدهی آبیاری یک نقطه اهرمی است و با افزایش بازدهی از 40 درصد به 45 درصد می توان به طور قابل توجهی این مشکل را درمان نمود، لذا دولت می بایست تمرکز خود را بر روی بهبود بازدهی آبیاری بگذارد، البته به طور همزمان می بایست برای کنترل اثر ارتجاعی از افزایش زمینه ای زیر کشت و افزایش زمینه ای زیرکشت محصولات با مصرف آب بالا جلوگیری شود (2) هیچ راه حلی به تنهایی برای حل این معضل وجود ندارد و می بایست اقدامات متنوعی به صورت همزمان انجام گیرد.
۲۰.

مدل سازی پویای بهینگی زنجیره تأمین صنعت برق کشور(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات مدیریت راهبردی سال یازدهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۴۳ 205 - 227

کلیدواژه‌ها: بهینگی زنجیره تامین تحلیل مضمون پویایی سیستم صنعت برق

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۹ تعداد دانلود : ۲۶۳
هدف از این مطالعه مدل سازی عوامل موثر بر بهینگی زنجیره تامین مبتنی بر تکنیک پویایی های سیستم در صنعت برق می باشد.مطالعه حاضر با استفاده از روش ترکیبی،یک رهیافت کیفی-کمی را برای تدوین و اعتباریابی مدل عوامل موثر بر بهینگی زنجیره تامین از دیدگاه نخبگان صنعت برق ارائه می نماید.در راستای تدوین و شناسایی عوامل بهینگی،از تحلیل مضمون و شبکه مضمونها با استفاده از نرم افزار نویو برای تشکیل شبکه مضامین،الگوی کیفی عوامل موثر بر بهینگی زنجیره تامین طراحی شد.برای تدوین الگوی اولیه عوامل موثر بر بهینگی زنجیره تامین،تعداد 23 نفر از خبرگان و متخصصان صنعت برق با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند.در بخش کمی نیز برای مدلسازی از روش پویایی سیستم استفاده شد و سپس داده های جمع آوری شده توسط نرم افزار ونسیم مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. این شبیه سازی طی یک دوره یک ساله انجام شده است و نشان دهنده ی یک افق دید طولانی مدت می باشد. سپس نتایج بدست آمده از این شبیه سازی بر روی متغیر های مورد مطاله ارائه و تفسیر شد. تعیین روابط بین متغیرها و نوع متغیرها می تواند به درک بهتر موضوع و اتخاذ تصمیمات مناسبی در مساله بهینگی زنجیره تامین منجر شود.