مطالب مرتبط با کلیدواژه

تفکر سیستمی


۲۱.

تفکر سیستمی و کاربردهای آن در مدیریت ریسک واحد تجاری مطابق با کوزو

نویسنده:
منبع: پژوهش حسابداری دوره هفتم بهار ۱۳۹۷ شماره ۴ (پیاپی ۲۸) 53 - 68

کلیدواژه‌ها: تفکر سیستمی مدیریت ریسک واحد تجاری مطابق با کوزو مدیریت ریسک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۱۶ تعداد دانلود : ۱۳۵۱
تفکر سیستمی پارادایم یا الگویی کلی است که بر مبنای برتری کل به جزء، پایه گذاری شده است. در چنین تفکری، رفتار یک سیستم به رفتار مجزای عناصر آن وابسته نیست، بلکه انعکاسی از چگونگی ارتباط اجزای آن است. مدیریت ریسک واحد تجاری مطابق با کوزو، از هشت مولفه که دارای ارتباط با یکدیگر می باشند، تشکیل شده است و هر کدام از آنها می تواند تحت تأثیر تفکر سیستمی قرار بگیرد. مزیت تفکر سیستمی این است که نه تنها می تواند هشت مولفه را مورد تحلیل قرار دهد، بلکه این توانایی را ایجاد می کند تا مدل مدیریت ریسک واحد تجاری، در یک سازه تحلیلی واحد و نگاهی کل نگرانه مورد ملاحظه قرار گیرد. اهداف اصلی این مقاله، حمایت از بکارگیری تفکر سیستمی موفق در چارچوب مدیریت ریسک واحد تجاری کوزو و همچنین شناسایی فرصت های پژوهشی مرتبط با تفکر سیستمی و مدیریت ریسک واحد تجاری می باشد. با توجه به محدودیت های موجود در فرایند مدیریت ریسک واحد تجاری، رویکرد تفکر سیستمی به آن باعث تسهیل بررسی عدم اطمینان و پیچیدگی های سازمان می شود و تصویری واضح تر نسبت به تهدید های سازمان فراهم می کند.
۲۲.

تأثیر فناوری اطلاعات بر رضایت ارتباطی و یادگیری سازمانی کارکنان در پژوهشگاه تربیت بدنی و علوم ورزشی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات مدیریت ورزشی بهمن و اسفند ۱۳۹۷ شماره ۵۲ 161 - 178

کلیدواژه‌ها: جو اطلاعات تعامل سازمانی تفکر سیستمی پژوهشگاه تربیت بدنی و علوم ورزشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۵۴ تعداد دانلود : ۳۵۵
هدف پژوهش حاضر، تأثیر فناوری اطلاعات بر رضایت ارتباطی و یادگیری سازمانی کارکنان در پژوهشگاه تربیت بدنی و علوم ورزشی بود. نوع پژوهش، توصیفی- همبستگی و ازنظر هدف، کاربردی بود که به صورت میدانی اجرا شده است. جامعه آماری پژوهش همه کارکنان پژوهشگاه تربیت بدنی جمهوری اسلامی ایران بودند (تعداد = 73). برای جمع آوری اطلاعات از پرسش نامه های رضایت ارتباطی دون و هازن (1997)، یادگیری سازمانی نیفه (2001) و فناوری اطلاعات احمدپور (1389) استفاده شد. روایی صوری و محتوایی پرسش نامه ها به تأیید 10 نفر از اساتید رسید و پایایی پرسش نامه ها براساس ضریب آلفای کرونباخ، به ترتیب برابر با 97/0، 97/0 و 85/0 به دست آمد. تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار اس.پی.اس.اس. و آموس انجام شد. نتایج آزمون همبستگی نشان داد که بین فناوری اطلاعات و رضایت ارتباطی کارکنان و همچنین، بین فناوری اطلاعات و یادگیری سازمانی کارکنان رابطه مثبتی وجود داشت. نتایج مدل پژوهش نشان داد فناوری اطلاعات بر رضایت ارتباطی و فناوری اطلاعات بر یادگیری سازمانی تأثیر مثبتی داشت. براساس مقادیر بارهای عاملی، میزان تأثیر فناوری اطلاعات بر رضایت ارتباطی کارکنان و تأثیر فناوری اطلاعات بر یادگیری سازمانی بود. همچنین، براساس شاخص های برازش، مدل فرضی متغیرهای پژوهش از برازش لازم برخوردار بود؛ بنابراین، توجه به عامل فناوری اطلاعات به عنوان یکی از شاخص های موفقیت و بهبود وضعیت یادگیری سازمانی و رضایت ارتباطی کارکنان پژوهشگاه از اهمیت زیادی برخوردار است.
۲۳.

رابطه بین رفتار محیط زیستی با میزان تفکر سیستمی و مسئولیت پذیری اجتماعی (موردمطالعه: کارکنان محیط زیست خراسان شمالی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آموزش محیط زیست و توسعه پایدار سال هفتم بهار ۱۳۹۸ شماره ۳ 89 - 102

کلیدواژه‌ها: تفکر سیستمی رفتار محیط زیستی مسئولیت پذیری اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۲ تعداد دانلود : ۵۰۵
پژوهش حاضر به بررسی رابطه بین تفکر سیستمی و رفتار حفاظت از محیط زیست و مسئولیت پذیری اجتماعی می باشد. روش تحقیق، توصیفی از نوع پیمایشی است که با تکنیک تحلیل همبستگی انجام شد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه کارکنان اداره کل محیط زیست خراسان شمالی به تعداد 98 بود و از روش تمام شماری استفاده گردید. ابزار جمع آوری اطلاعات سه پرسشنامه تفکر سیستمی گلدمن (2005)، رفتار حفاظت از محیط زیست آجزن و فیش بین (1975) و مسئولیت پذیری اجتماعی میلیمان و همکاران (2003) بود. برای تعیین اعتبار پرسشنامه ها از روش آلفای کرونباخ استفاده شد که برای تفکر سیستمی، 94/0 رفتار محیط زیستی 96/0 و همچنین مسئولیت پذیری اجتماعی 96/0 به دست آمد. روایی ابزار از نوع محتوایی بوده که مورد تأیید اساتید و خبرگان قرار گرفت. جهت تجزیه وتحلیل داده ها از آمار توصیفی (توزیع فراوانی، درصد و میانگین) و آمار استنباطی آزمون توزیع نرمال کلوموگروف – اسمرینوف، آزمون همبستگی پیرسون، آزمون رگرسیون گام به گام با استفاده از بسته نرم افزاری SPSS نسخه 19 استفاده شده است. نتایج نشان داد بین تفکر سیستمی و مسئولیت پذیری اجتماعی و نیز بین رفتار محیط زیستی و مسئولیت پذیری اجتماعی در سطح معنی داری 99% رابطه معناداری وجود دارد.
۲۴.

امنیت آب در حوضه آبریز سد کوثر تحت شرایط تغییر اقلیم: کاربرد روش سیستم دینامیک(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اقتصاد کشاورزی دوره ۱۳ بهار ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۴۹) 47 - 72

کلیدواژه‌ها: تفکر سیستمی مدیریت منابع آب تقاضا و عرضه آب ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۰ تعداد دانلود : ۳۹۷
در این مطالعه تلاش شده است تا با یک رویکرد سیستمی رفتار سیستم منابع آب در حوضه آبریز سد کوثر شبیه سازی شود. به طورکلی با توجه به پیچیده بودن سیستم منابع آبی، یکی از بهترین ابزارهایی که بتوان از طریق آن ارتباط بین تمامی اجزای داخل یک سیستم پیچیده را بررسی کرد روش سیستم دینامیک است. سیستم دینامیک یکی از روش هایی است که به منظور شناسایی روابط میان سیستم های مجزا اما در ارتباط تنگاتنگ باهم و با پویایی در رفتار، استفاده می شود. در این مطالعه پس از مدل سازی و واسنجی مدل طراحی شده، رفتار سیستم منابع آب در طول زمان موردبررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که در طی دوره شبیه سازی میزان منابع آب در دسترس روند نزولی خواهد داشت. این در حالی است که میزان تقاضای آب که به طور مستقیم متأثر از رشد جمعیت است در حال افزایش است. اگرچه درنتیجه افزایش بارندگی تحت سناریو اول وضعیت جریان ورودی به حوضه بهبودیافته است اما افزایش تبخیر از سطح آزاد آب و افزایش جریان خروجی همچنان سیستم منابع آب را در وضعیت آسیب پذیر قرار داده است. به طوری که در سال های ابتدایی علی رغم اینکه شاخص امنیت آب در وضعیت بهتری قرار دارد اما انتظار می رود در سال های پایانی این شاخص به پایین تر از یک نیز برسد. همچنین نتایج حاکی از آن است که پایین ترین شاخص امنیت آب مربوط به شرایط بدبینانه آب وهوایی (سناریو دوم) است. لذا سیاست های مدیریت تقاضا از طریق کاهش مصرف سرانه آب و یا افزایش راندمان آبیاری و کاهش آب مصرفی در هر هکتار از محصول کشاورزی می تواند نقش بسزایی در مدیریت پایدار منابع آب داشته باشد.
۲۵.

تفکر سیستمی بستری برای ارتقای عملکرد رهبران و اثربخشی سازمان های دولتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فرآیند مدیریت و توسعه دوره ۳۱ تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۱۰۴) 111-142

کلیدواژه‌ها: تفکر سیستمی پویایی سیستم ها منطق سیستم ها تصمیم گیری اثربخش عملکرد رهبری اثربخشی سازمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۱۳ تعداد دانلود : ۶۵۰۴
پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر تفکر سیستمی بر عملکرد رهبران و اثربخشی سازمان های دولتی در شهر تهران انجام شد. پژوهش بر اساس هدف کاربردی و به لحاظ ماهیت و روش از نوع پژوهش های توصیفی و همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش تمامی سازمان های دولتی در شهر تهران بود. بر اساس جدول مورگان تعداد نمونه 80 سازمان محاسبه شد. داده ها با استفاده از روش نمونه در دسترس از مدیران میانی و عملیاتی سازمان های مورد مطالعه با استفاده از پرسشنامه جمع آوری شد. نتایج پژوهش نشان داد؛ تفکر سیستمی بر عملکرد رهبری و اثربخشی سازمانی تأثیر دارد. عملکرد رهبری بر اثربخشی سازمانی تأثیر دارد و عملکرد رهبری در ارتباط بین تفکر سیستمی و اثربخشی سازمانی نقش میانجی دارد این بدین معناست؛ تفکر سیستمی با کمک به بهبود عملکرد رهبری ازجمله عملکرد راهبردی، عملکرد شخصی و عملکرد تعاملی رهبری مانند؛ دنبال کردن برنامه ریزی راهبردی، اجرا و پیگیری چشم اندازها و مأموریت های سازمانی، همکاری و تشریک مساعی، تشکیل تیم های مؤثر، ایجاد جوّ سازمانی مناسب، تشویق به یادگیری در سازمان و... می تواند منجر به سطوح بالایی از اثربخشی سازمانی شود.
۲۶.

ارزیابی سیستمی عوامل شکل گیری و گسترش سکونتگاه های غیر رسمی کلانشهر مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و توسعه فضای شهری سال پنجم پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۹)

کلیدواژه‌ها: تفکر سیستمی سکونتگاه غیر رسمی عوامل شکل گیری و گسترش کلانشهر مشهد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۵ تعداد دانلود : ۵۳۹
با توجه به گستردگی و پیچیدگی موضوع اسکان غیر رسمی در شهر مشهد این پژوهش به شناسایی عوامل شکل گیری و گسترش سکونتگاه های غیر رسمی در قالب تفکر سیستمی که لازمه موضوعات چند بعدی و پیچیده می باشد پرداخته است. این پژوهش از نظر روش تحقیق، از نوع تحقیقات توصیفی- تحلیلی ( کمی-کیفی) و رویکرد کمّی پژوهش متکی بر استفاده از نرم افزارهای SPSS برای تجزیه و تحلیل آماری و VENSIM برای رسم دیاگرامهای علّی و معلولی می باشد. همچنین داده های این نرم افزارها از طریق تکمیل و گردآوری اطلاعات از پرسشنامه و مصاحبه گرد آمده است. پرسشنامه ها برای دو جامعه متفاوت کارشناسان مرتبط با امر اسکان غیر رسمی(کارشناسان سازمانی، اساتید دانشگاهی و شرکتهای مهندسین مشاور: 55 پرسشنامه) و ساکنان سکونتگاههای غیر رسمی شهر مشهد(384 پرسشنامه) می باشد. یافته های تحقیق حاکی از آن است که هیچ کدام از زیرسیستم های اقتصادی، اجتماعی، کالبدی، مدیریت و کلان جدا از هم عمل نمی کنند. همه این زیرسیستمها چرخه های علّی و معلولی را تشکیل می دهند که خود باعث تقویت و تشدید چرخه های زیرسیستمهای دیگر می شود و بنا به مطالعات و داده های این تحقیق چرخه های اقتصادی یا چرخه هایی از زیرسیستمهای دیگر که به متغیرهای اقتصادی مرتبط می شوند قویتر عمل می کنند. در نهایت این چرخه ها با همراه شدن شاخص های کلانِ محرک اسکان غیررسمی و غفلت های مدیریتی منتهی به بروز متغیرهای اجتماعی(افزایش مهاجرت، نرخ رشد سکونتگاه ها و ...) و گسترش اسکان غیررسمی می شوند.
۲۷.

سنجش تفکر استراتژیک در مدیران شهرداری و شوراهای اسلامی شهر جهت برنامه ریزی استراتژیک منابع درآمدی پایدارشهرداری (مورد مطالعه شهر و شهرداری ملایر)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نگرش های نو در جغرافیای انسانی سال یازدهم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۴۱) 89 - 110

کلیدواژه‌ها: تفکر مفهومی آینده نگری تفکر سیستمی فرصت طلبی هوشمندانه شهرداری و شورای اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۸ تعداد دانلود : ۲۶۳
 تفکر استراتژیک در بقاء سازمان و پیشرفت در محیط متغیر و پویای امروزی نقش بسیار مهمی را ایفا می کند و به مدیران در خلق فرصت های جدید و اتخاذ استراتژی و برنامه ریزی استراتژیک جهت تأمین منابع درآمدی پایدار کمک می نماید، این پژوهش سنجش تفکر استراتژیک در مدیران شهرداری و شورای اسلامی شهر ملایر جهت تأمین منابع درامدی پایدار شهرداری به کمک مدل گلدمن ۲ می پردازد. این مدل شامل 4 شاخص اصلی " تفکر سیستمی "، "تفکر مفهومی "، "آینده نگری"، "فرصت طلبی هوشمندانه" می باشد که به کمک منابع موجود و نظر صاحب نظران به 29 زیرعامل تقسیم و با استفاده از روش تحقیق توصیفی پیمایشی، اهمیت عامل ووضع موجود هریک از شاخص های مذکور با پرسشنامه ازمدیران شهرداری و اعضای شورای اسلامی شهر، مورد ارزیابی قرارگرفت. تحلیل نتایج به کمک آزمون فریدمن ۳ و T زوجی، بیان می کند که با وجود اقدامات مهم همچون، تدوین برنامه کوتاه مدت، داشتن امکانات بالقوه مناسب در شهرداری و شوراهای اسلامی شهر ملایر، فاصله معنی داری بین اهمیت عوامل شاخص تأمین منابع درامدی پایدار با وضع موجود آنها در سازمان ها وجود دارد که عدم توجه به آنها اجتناب ناپذیر و بتعث تشدید بحران می شود.
۲۸.

بررسی علل رویش و گسترش فرقه ها با رویکرد سیستم پویا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اندیشه نوین دینی سال پانزدهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۵۹ 47-52

کلیدواژه‌ها: فرقه سیستم پویا تفکر سیستمی ادیان شبیه سازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۴ تعداد دانلود : ۳۱۴
یکی از مسائل مهم ادیان، بحث فرقه گرایی است. از یک طرف زمینه های پیدایش و گسترش فرقه ها چند بعدی و پیچیده بوده و از طرف دیگر دستگاه هایی که به نحوی در حل مسئله دخالت دارند نیز متعدد می باشند. بررسی ها نشان داده است اکثر پژوهش های انجام شده به صورت موردی و مصداقی به جریان های انحرافی پرداخته و کمتر وجه اشتراک این فرقه ها مورد کنکاش واقع شده است. لذا در این پژوهش، ابتدا علل مشترک رویش فرقه ها تشریح و سپس برای تحلیل آن از روش سیستم پویا یا تفکر سیستمی استفاده گردیده است. هدف از این پژوهش بکارگیری تکنیک سیستم پویا و تجمیع علل گسترش این فرقه ها در یک نمودار و مشخص ساختن، تأثیر هریک از عوامل و تصمیمات مختلف می باشد. بر این اساس علل رویش فرقه ها شبیه سازی شده و با ایجاد سه سناریو، نتایج هریک در یک افق زمانی ده ساله، مورد بررسی قرار گرفته شده است. مقدار اولیه جمعیت فرقه گرایان برای انجام شبیه سازی 300 هزار نفر تخمین زده شده است. بیشترین میزان رشد مربوط به زمانی است که برخورد قهری در دستور کار قرار گرفته و بهترین وضعیت زمانی است که تمرکز مسئولین بر رفع خلاءها صورت گرفته است.
۲۹.

بررسی روند تغییرات شاخص های سازمان یادگیرنده در معاونت آموزشی سازمان صدا و سیما طی سال های 1383 تا 1388

نویسنده:
منبع: رادیو تلویزیون سال هفتم بهار ۱۳۹۰ شماره ۱۵ 99 - 132

کلیدواژه‌ها: سازمان یادگیرنده آرمان مشترک مدل ذهنی یادگیری تیمی تفکر سیستمی رهبری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۷ تعداد دانلود : ۲۹۰
سازمان صدا وسیما به عنوان یک دانشگاه عمومی و معاونت آموزشی سازمان به عنوان قلب تپنده آن باید خود را کارآمدترین، بروز ترین و خلاق ترین بخش سازمان برساند برای تحقق این امر چاره ای جز رویکرد به شیوه های نوین مدیریت یادگیری را ندارد که آن حرکت به سمت سازمان یادگیرنده است. بدین منظور در این مقاله تلاش شده معاونت آموزشی سازمان با الگوهای سازمان های یادگیرنده تطبیق داده شود تا میزان فاصله این معاونت با یک سازمان یادگیرنده مشخص گردد و در ادامه نتایج آن با پژ وهشی که از سوی نگارنده در سال 1383 در همین معاونت صورت گرفته مقایسه شده و راهبر دها و راه کارهایی که می تواند معاونت آموزشی را به یک سازمان یادگیرنده تبدیل نماید، ارائه می گردد. برای انجام پژوهش از روش پیمایش استفاده شده و جامعه آماری، شاغلین معاونت اعم از اساتید، مدیران و کارکنان (به جز نیروهای خدماتی و پشتیبانی) بوده اند که نظرات 100 نفر از آنان که به شیوه تصادفی نمونه گیری شدند، با استفاده از ابزار پرسشنامه گردآوری و تحلیل شده است. یافته ها حاکی از آن است که میانگین شاخص های سازمان یادگیرنده در این معاونت در سال 1389 در مقایسه با سال 1383 مقداری رشد داشته است؛ در عین حال این معاونت تا رسیدن به وضع مطلوب و تبدیل شدن به یک سازمان یادگیرنده فاصله دارد. 
۳۰.

الگویی برای حاکمیت شرکتی در بانک های ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانش حسابداری سال یازدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۴۱ 1-29

کلیدواژه‌ها: حاکمیت شرکتی تفکر سیستمی بانک ها ذینفعان پاسخگویی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۷۶ تعداد دانلود : ۵۸۱
هدف: با توجه به ماهیت خاص بانک ها در اقتصاد، استقرار حاکمیت شرکتی بر اساس الگویی جامع و منحصر به فرد از اهمیت خاصی برخوردار است. هدف از این پژوهش، ارائه الگویی بومی برای حاکمیت شرکتی در بانک های ایران و شناسایی و طبقه بندی ابعاد، مؤلفه ها و شاخص های آن بوده است. روش: مبانی نظری و پیشینه موضوع این پژوهش با استفاده از آخرین اصول و استانداردهای مرتبط داخلی و بین المللی پیرامون سیستم های بانکی مختلف در دنیا مورد بررسی قرار گرفت و با جمع آوری و تجمیع آنها، الگوی اولیه حاکمیت شرکتی برای بانک ها در چارچوب تفکر سیستمی تدوین شد و به روش دلفی فازی، مورد نظرخواهی از 110 نفر گروه خبرگان قرار گرفت. یافته ها: بر اساس تجزیه و تحلیل نظرات ارائه شده از سوی گروه خبرگان، کلیات الگوی سیستمی شامل 19 مؤلفه و 153 شاخص در قالب تفکر سیستمی مشتمل بر چهار بُعد عوامل محیطی، نهاده ها، فرایندها و اهداف و نتایج تأیید شد. همچنین 9 شاخص از بُعد محیطی، یک شاخص از بعد فرایندی و 7 شاخص از بعد نهاده ها مورد تأیید خبرگان واقع نشد. نتیجه گیری: الگوی نهایی پژوهش حاضر با توجه به جامعیت و گستره شمول آن در تمامی ابعاد، می تواند به عنوان معیاری برای استقرار حاکمیت شرکتی در بانک ها و ارزیابی وضعیت آنها مورد استفاده قرار گیرد.
۳۱.

روایت پژوهی مسئله هیئت علمی (موردمطالعه: یکی از دانشگاه های سازمانی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های مدیریت منابع انسانی سال دوزادهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۴۰) 101-145

کلیدواژه‌ها: اعضای هیئت علمی روایت پژوهی تفکر سیستمی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۵ تعداد دانلود : ۶۵۸
همواره یکی از چالش های مهم دانشگاه های سازمانی، شکاف بین فضای آکادمیک دانشگاهی و نیازهای سازمان مرجع بوده است. اعضای هیئت علمی نیز به عنوان قلب حیات دهنده دانشگاه و عامل اصلی تحقق اهداف آن، همواره یکی از کانون های اصلی توجه مدیران آموزش عالی بوده اند. مسئله و چالش پژوهش حاضر عدم تطابق میان توانمندی ها، فعالیت ها و خروجی های اعضای هیئت علمی با نیازهای سازمان مرجع می باشد.باتوجه به اینکه علائم و شواهد، وجود وضعیت مسئله خیز و پیچیدگی در دانشگاه موردمطالعه نشان می دهد، این پژوهش روش «روایت پژوهیِ مسئله محور» را درراستای فهم وضعیت مسئله و چاره اندیشی برای بهبود آن به کار بسته است. مطابق با این روش ابتدا درون فهمی کنش گران اصلی با رویکرد پدیدارشناسانه انجام و رفتارها، ساختارها و انگاره های هریک استخراج و دنیای مشترک هریک از آنها معلوم می شود. در گام بعدی محقق با نگاهی انتقادی و با استفاده از اطلاعات به دست آمده، روایت خود از مسئله را بیان می نماید. دراین راستا در در گام اول سه کنش گر اصلی (اعضای هیئت علمی، مدیران دانشگاه و معاونان و مدیران سازمان مرجع) شناسایی شدند. در گام دوم، 25 نفر از افراد درگیر در مسئله، شناسایی و مورد مصاحبه عمیق قرار گرفته و دنیای مشترک کنش گران اصلی مسئله درقالب الگوی سه لایه ای ارائه شد. در گام سوم یا مرحله «برون فهمی» و نقاط کور توسط پژوهشگر روایتگری شده و درپایان نیز پیشنهادهایی برای بهبود وضعیت ارائه شده است.
۳۲.

بررسی تحولات جمعیتی ایران با استفاده از رویکرد پویایی سیستم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نامه انجمن جمعیت شناسی ایران سال دوازدهم بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲۴ 7-41

کلیدواژه‌ها: جمعیت ایران تفکر سیستمی پویایی سیستم باروری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۰۲ تعداد دانلود : ۴۸۸
ایران در سه دهه گذشته تحولات جمعیتی چشم گیری را تجربه کرده است. نرخ باروری از 7 فرزند در سال های دهه 1360، به 1.8 فرزند در سال 1390 و بر اساس داده های سرشماری 1395، به 2 فرزند رسید؛ به طوری که تحولات باروری ایران به سریع ترین کاهش باروری در جهان تعبیر شده است. در این مقاله سعی شده است تا با استفاده از رویکرد پویایی سیستم، با دیدی چندبعدی و غیرخطی، فرایندهای جمعیتی در ارتباط با زیرسیستم های اقتصادی-اجتماعی با هدف شناخت عمیق تر پیچیدگی های جمعیتی و فهم علل تحولات رخ داده، بررسی شود. شبیه سازی مدل از سال 1361 آغاز و تا سال 1425 ادامه می یابد. زیرسیستم جمعیت از 4 گروه سنی تشکیل شده است و متغیرهای باروری و امید زندگی به صورت درون زا در مدل استفاده شدند. ضریب تعیین مدل برای متغیرهای کلیدی بیش از 80 درصد به دست آمد. یافته های پژوهش نشان می دهد در دو سناریوی شرایط رضایت بخش و ایده آل، باروری تا سال 1425 هرگز کمتر از 1.75 فرزند نخواهد بود. بنابر نتایج شبیه سازی سناریوهای مختلف، آثار اغلب سیاست های اعمالی بعد از چند سال به طور کامل نمایان می شود. همچنین با گذشت زمان از آثار سیاست ها کاسته خواهد شد، درنتیجه برای تاثیرگذاری بیشتر باید بسته های سیاستی به روز شوند.
۳۳.

سنجش تفکر استراتژیک تدوین کنندگان خط مشی درآمدهای پایدار شهرداریهای میانه با رویکرد حکمرانی خوب در افق 1404(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اندازه گیری تربیتی سال دهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۴۰ 137 - 170

کلیدواژه‌ها: تفکر استراتزیک آینده نگری تفکر سیستمی شهرداری های میانه حکمرانی خوب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۸ تعداد دانلود : ۲۸۷
تفکر استراتژیک تدوین کنندگان خط مشی درامدهای پایدار شهرداریهای میانه با رویکرد حکمرانی خوب و تیپ شخصیتی انها یکی از مولفه های الگوی تدوین خط مشی درامدهای پایدار است که در شناسائی مشکلات ، مفهوم سازی واقعیت ، تجسم راهکارهای پیش بینی شده ( آینده نگری )و مدیریت اقتضائی منابع درامدی در طی فرآیند تدوین خط مشی نقش بسزائی دارد . در این تحقیق با استفاده از مدل مفهومی ترکیبی مورگان و محقق و ارائه پرسشنامه استاندارد جهت57 نفر خبره اسمی ، تدوین کننده خط مشی درامدهای پایدار شهرداریهای میانه شامل نمایندگان مجلس شورای اسلامی، اعضای هیات دولت، اعضای شورای نگهبان ، قضات دیوان عدالت اداری، اعضای شورای اسلامی و شهرداران شهرهای میانه و دریافت نظرات خبرگان اسمی ؛ به بررسی تفکر استراتژیک تدوین کنندگان خط مشی درآمدهای پایدار شهرداریهای میانه با رویکرد حکمرانی خوب در قالب چهار مقوله اصلی تفکر سیستمی، تفکرمفهومی، آینده نگری، فرصت طلبی هوشمندانه و 29 زیر مقوله آنهاپرداخته می شود . روش تحقیق توصیفی – پیمایشی و تحلیل نتایج بوسیله آزمون فریدمن وT زوجی انجام می شود . نتایج تحقیق نشان می دهد که با وجود نقش تفکر استراتزیک تدوین کنندگان خط مشی درامدهای پایدار شهرداریها در قالب برنامه کوتاه و میان مدت (قوانین بودجه سالیانه و پنجساله کشور) ، فاصله معنی داری بین وضع موجود تفکر استراتژیک تدوین الگوی خط مشی درامدهای پایدار شهرداریها با وضع مطلوب تفکر استراتزیک تدوین الگوی خطمشی درامدهای پایدار شهرداریهای میانه با رویکرد حکمرانی خوب وجود دارد که عدم توجه به آنها باعث عدم آینده نگری ، تفکر مفهومی در فهم مشکلات ، تفکر سیستمی درمفهوم سازی واقعیت ، و عدم استفاده از فرصت طلبی هوشمندانه و در نتیجه عدم تحقق منابع درآمدی پایدار و اصول حکمرانی خوب و ارائه خدمات مطلوب به شهروندان بعنوان ذی نفعان می شود.
۳۴.

ارائه الگوی سازمان یادگیرنده در راستای ارتقای سرمایه فکری و بهره وری نیروی انسانی در معاونت فرهنگی دانشگاه آزاد اسلامی به روش کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت بهره وری سال دوازدهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۴۸ 181 - 201

کلیدواژه‌ها: سازمان یادگیرنده سطوح یادگیری تفکر سیستمی چشم انداز و آرمان مشترک مدل ها و الگوهای ذهنی و ارزیابی سازمان یادگیرنده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۷ تعداد دانلود : ۲۹۲
در دنیای در حال تغییر، فرایند یادگیری نیز متحول شده است دنیای کسب و کار حالت ثبات ندارد و آنچه در گذشته به خوبی کار می کرد در آینده ممکن است مؤثر نباشد. لذا باید از طریق یادگیری، عادات جدیدی کسب و سازمان ما به یادگیرنده تبدیل شود. یک سازمان یادگیرنده سازمانی است که مدام توانایی خود را صرف ساخت آینده می کند،      روش های جدید را می آموزد و راههای قدیمی انجام کار را فراموش می کند. این سازمان مکانی است که در آن افراد مرتباً توانایی خود را جهت خلق هر آنچه که میل دارند افزایش می دهند، مدل های جدید یادگیری و محل آزمایش مداوم تجربه ها، انتقال آنها و ربط دادن آن به هدف اصلی فرا می گیرند. این پژوهش به منظور ارائه الگوی سازمان یادگیرنده در معاونت فرهنگی دانشگاه آزاد اسلامی انجام شده است که از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه اجرا کیفی می باشد. پس از تجزیه و تحلیل اطلاعات، با استفاده از تحلیل محتوای استقرایی؛ از 679 کد مفهومی استخراج شده، 19 مؤلفه به دست آمد که در 5 بعد سطوح یادگیری (با 3 مؤلفه)، تفکر سیستمی (با 3 مؤلفه)، چشم انداز و آرمان مشترک (با 3 مؤلفه)، مدل ها و الگوهای ذهنی (با 3 مؤلفه) و ارزیابی سازمان یادگیرنده (با 3 مؤلفه) دسته بندی شدند.
۳۵.

کاربرد مدل سیستم های مانا (VSM) در سیستم بانکی : طراحی سیستم بانکی با رویکرد عارضه یابی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های مدیریت در ایران دوره ۲۴ زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۱۱۰) 73-96

کلیدواژه‌ها: سایبرنتیک سازمانی مدل سیستم های مانا تفکر سیستمی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۳ تعداد دانلود : ۵۲۴
تغییرات گسترده سیاسی ، اقتصادی و اجتماعی در دنیای امروزی منجر به از دست دادن موقعیت کسب و کار در موسسات مالی و بانکها گردیده تا جائی که خطر ورشکستگی این سازمانها ، جامعه اقتصادی کشور را همانند دومینوئی تهدید می نماید. این مقاله سعی دارد تا با استفاده از مدل سازی مانا به عنوان ابزاری قدرتمند جهت طراحی و عارضه یابی در سیستم بانکی، نقاط ضعف و قوت این سیستم را از نقطه نظر مانایی و ماندگاری شناسائی ومورد ارزیابی قرار دهد. مدل سازی مانا با الهام از علوم سایبرنتیک و قانون تنوع اشبی در پی ارائه مدل سیستمی برای مقابله با پیچیدگی در سازمانها می باشد. در این مقاله محققان با استفاده از اقدام پژوهی سیستمی وبا استفاده از مدل سازی مانا به عنوان ابزاری جهت عارضه یابی (و طراحی) در تلاش برای باز طراحی نقاط آسیب پذیر مبتنی بر مدل مانا در سیستم بانکی بوده اند.
۳۶.

روش شناسی پویایی سیستم های نرم: یک رویکرد سیستمی ترکیبی در پژوهش های کارآفرینی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روش شناسی علوم انسانی سال ۲۶ پاییز ۱۳۹۹ شماره ۱۰۴ 29 - 46
تعداد بازدید : ۷۵۲ تعداد دانلود : ۳۰۸
کارآفرینی یک پدیده پیچیده و چندسطحی است و بر مبنای رئالیسم انتقادی، پدیده های پیچیده ای مانند کارآفرینی، در سیستم های باز رخ داده و در سطوح مختلفی از واقعیت عمل می کنند. برای مطالعه و بررسی دقیق چنین پدیده ای، استفاده از روش شناسی متناسب با آن ضروری است. محور کارآفرینی، ایجاد کسب وکار مخاطره آمیز جدید است که می تواند به عنوان فرایندی پویا، در قالب یک سیستم باز تعریف شود؛ این پدیده از تعامل عناصر فردی، سازمانی و محیطی شکل گرفته و عوامل مختلفی بر آن تأثیرگذارند.هدف این تحقیق، معرفی و ارائه یک روش شناسی سیستمی ترکیبی برای پژوهش های کارآفرینی و به ویژه مطالعات مربوط به ایجاد کسب وکار مخاطره آمیز جدید است که با مطالعه مروری روایتی روش شناسی های سیستمی در زمینه کسب وکار، انجام شده است.ازآنجایی که کارآفرینی، هم شامل جنبه های ذهنی است و هم جنبه های قابل مشاهده و اندازه گیری را دربرمی گیرد، ازاین رو برای انجام پژوهش درباره آن، نمی توان تنها از تفکر سیستمی نرم و روش شناسی سیستم های نرم استفاده کرد و یا اینکه فقط تفکر سیستمی سخت و پویایی شناسی سیستم را به کار گرفت. بنابراین، در پژوهش های کارآفرینی می توان برای مدل سازی فرایند کارآفرینی در قالب سیستمی پویا، از روش شناسی پویایی سیستم های نرم استفاده نمود که از ترکیب روش شناسی سیستم های نرم و پویایی شناسی سیستم در دهه های اخیر توسعه یافته است.
۳۷.

اولویت بندی و بررسی سیستمی روابط بین ابعاد ریسک عملیاتی منابع انسانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات مدیریت بهبود و تحول بهار ۱۴۰۰ شماره ۹۹ 103 - 133

کلیدواژه‌ها: مدیریت ریسک منابع انسانی ریسک عملیاتی تفکر سیستمی شهرداری مشهد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۶ تعداد دانلود : ۲۴۱
یکی از مهم ترین وظایف مدیران سازمان ها، شناسایی و مدیریت ریسک های منابع انسانی است به ویژه ریسک عملیاتی است. هدف از انجام این پژوهش، اولویت بندی و بررسی سیستمی روابط بین ابعاد ریسک عملیاتی منابع انسانی در شهرداری مشهد است. بدین منظور ابتدا جهت شناسایی مولفه ها و شاخص های ریسک عملیاتی منابع انسانی از ادبیات نظری و مصاحبه های نیمه ساختاریافته با خبرگان منابع انسانی شهرداری مشهد استفاده گردید. داده های حاصل از مصاحبه ها با استفاده از روش فضای نتیجه تحلیل شد که شامل 4 افق بیرونی، 15 عنصر ثابت افق درونی و 41 عنصر متغیر افق درونی؛ که با توجه به تفکر سیستمی ارتباطات بین مولفه ها و ابعاد ریسک عملیاتی ترسیم شد. سپس جهت سنجش و اولویت بندی ریسک های شناسایی شده با توجه به احتمال وقوع و شدت تاثیر، با توجه به گام قبل پرسشنامه ای تدوین و بین 37 نفر از روسای واحد ادارات شهرداری توزیع گردید. جهت بررسی فرضیات از آزمون فریدمن، روش های معادلات ساختاری، کلموگروف اسمیرنوف و هدو جامعه وابسته استفاده شده است. نتایج حاصل از تحقیق حاکی از آن می باشد که به لحاظ احتمال وقوع، به ترتیب ریسک های ارزیابی عملکرد، جبران خدمات، جذب واستخدام و آموزش به لحاظ شدت تاثیر به ترتیب ریسک های جبران خدمات، جذب واستخدام، ارزیابی عملکرد و آموزش قرار دارد. با توجه به روابط علی و معلولی، ریسک های جذب و استخدام منابع انسانی جزء تاثیرگذارترین ابعاد بشمار می رود.در نهایت با توجه به اولویت و میزان تاثیرگذاری هر کدام از ابعاد ریسک عملیاتی منابع انسانی پیشنهاداتی به عنوان مواجهه با ریسک و بهینه سازی آن ارائه گردید.
۳۸.

تبیین نقش بازی وارسازی در سنجش تفکر سیستمی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات مدیریت راهبردی سال ۱۲ بهار ۱۴۰۰ شماره ۴۵ 119 - 138

کلیدواژه‌ها: تفکر سیستمی بازی وارسازی بازی آموزش یادگیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۷ تعداد دانلود : ۳۶۴
تفکر سیستمی یکی از مهارت مهم شناختی افراد است و بازی وارسازی نیز مفهومی است که در سال های اخیر مورد توجه پژوهشگران در حوزه ی آموزش قرار گرفته است. هدف اصلی این پژوهش، سنجش تفکر سیستمی دانش آموزان در چند موقعیت متفاوت است. در حالت نخست، تفکر سیستمی دانش آموزان بدون هیچ گونه آموزشی مورد سنجش قرار می گیرد. در حالت دوم تفکر سیستمی دانش آموزان با رویکرد بازی وارسازی با استفاده از طراحی یک بازی مورد بررسی قرار گرفته است. در حالت سوم بازی وارسازی در کنار آموزش قرار گرفته و پس از آن تفکر سیستمی مورد ارزیابی قرار گرفته است. این پژوهش، پژوهشی کاربردی است که با رویکرد کمی انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش دانش آموزان 10 تا 12 ساله منطقه بهمنی شهر بوشهر می باشد. پس از نمونه گیری تعداد 170 دانش آموز انتخاب شد. روش نمونه گیری، نمونه گیری در دسترس بود. این تعداد دانش آموز بر اساس اهداف و فرضیه های پژوهش به سه گروه تقسیم بندی شده و از طریق آزمون مقایسه میانگین، نتایج آن ها با یکدیگر مقایسه شدند. برای تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که میانگین نمرات دانش آموزانی که با رویکرد بازی وارسازی ارزیابی شده اند، تفاوت معناداری با نمرات دانش آموزانی که به صورت سنتی (و بدون آموزش) ارزیابی شدند، دارد. همچنین مشخص شد نمره تفکر سیستمی دانش آموزان در حالت آموزش (به همراه بازی وارسازی)، بیشتر از زمانی است که تنها از بازی وارسازی استفاده می کنند. همچنین بیشتر بودن نمره تفکر سیستمی دانش آموزان در حالت آموزش (به همراه بازی وارسازی) بیشتر از روش سنتی (و بدون آموزش) است.
۳۹.

عوامل فردی و سازمانی مؤثر بر تفکر راهبردی از دیدگاه فرماندهان و مدیران نیروی انتظامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات مدیریت انتظامی سال یازدهم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۴ 578 - 595

کلیدواژه‌ها: راهبرد تفکر راهبردی تفکر سیستمی عوامل سازمانی عوامل فردی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۸ تعداد دانلود : ۱۱۰
زمینه و هدف: هدف این پژوهش، تبیین و اولویت بندی عوامل مؤثر بر تفکر راهبردی از دیدگاه فرماندهان، رؤسا و مدیران نیروی انتظامی است. روش: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش گردآوری داده ها پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش، شامل فرماندهان، رؤسا و مدیران نیروی انتظامی به تعداد 185 نفر بود. با استفاده از فرمول کوکران، تعداد 125 نفر به عنوان نمونه آماری تعیین شدند و با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی پرسش نامه در زمان برگزاری نشست فصلی فرماندهان نیروی انتظامی بین آنان توزیع و جمع آوری شد. ابزار گردآوری داده ها، پرسش نامه محقق ساخته حاوی 40 پرسش بر اساس طیف لیکرت است که روایی آن از روش صوری با استفاده از نظر اساتید و کارشناسان و متخصصان مرتبط با موضوع تأیید شد. همچنین برای محاسبه پایایی پرسش نامه از روش محاسبه ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد و مقدار آن 899/0 به دست آمد. تجزیه و تحلیل داده ها ازطریق آزمون «تی و رگرسیون» صورت گرفت. یافته ها: براساس یافته های پژوهش، عوامل فردی و سازمانی اثر قابل توجهی بر تفکر راهبردی در بین فرماندهان، رؤسا و مدیران عالی نیروی انتظامی دارد و بین این عوامل و اتخاذ راهبرد اثربخش، رابطه معناداری وجود دارد. نتیجه گیری: به طورکلی نتایج نشان می دهد که تفکر سیستمی، توجه به آینده نگری، فرضیه محوری، تمرکز بر اهداف، تفکر در زمان، فرصت طلبی هوشمندانه، خلاقیت و نوآوری، سبک مدیریت مشارکتی، وجود ساختار سازمانی پویا و منعطف، فرهنگ سازمانی مشوق و سیستم ها و فرایندهای مطلوب سازمانی، موجب اغنای تفکر راهبردی در بین فرماندهان و مدیران نیروی انتظامی خواهند شد.
۴۰.

تحلیل قضاوت های مرزی ذینفعان در تخصیص وام بانکی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت صنعتی دوره ۱۳ بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ 27 - 52

کلیدواژه‌ها: تسهیلات تخصیص وام بانک ادراک انتقادی سیستم تفکر سیستمی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۲ تعداد دانلود : ۱۳۵
هدف: در این پژوهش نحوه تخصیص اعتبارات بانکی با یکی از روش های مشتق شده از نگاه های اکتشافی و ادراک انتقادی به مسائل، بررسی می شود و با انجام مصاحبه های عمیق از خبرگان حوزه تسهیلات و اعتبارات کشور، به شناسایی دیدگاه ها و تضاد موجود میان آنها، پرداخته شده است. روش: به منظور بازنگری عمیق با رویکرد انتقادی، این فرآیند ادراک و بازتاب نظرات (پنهان) ذی نفعان با استفاده از 12 سوال مرزی و در قالب 2 حالت "وضع موجود" به مفهوم واقعیت ها و آنچه اکنون وجود دارد و حالت "باید باشد" به مفهوم ارزش ها و آنچه باید در حالت ایده آل وجود داشته باشد، مورد واکاوی قرار می دهد یافته ها: رویکرد تصمیم گیران بانکی بایستی به سمت خلق ارزش مشترک سوق داده شود، تغییرات اساسنامه موجود بانکی الزامی به نظر می رسد و همچنین نظام تصمیم گیری بانک مرکزی باید مستقل از دولت باشد. براساس یافته های این تحقیق اختیارات نامتعارف دولتی و حاکمیتی موجب بروز بی عدالتی در تخصیص اعتبارات شده و علیرغم وجود سیستم های شکایات متعدد، پاسخگویی در برابر این شکایات بسیار کند صورت می گیرد. همچنین ضعف های عمده ای در سیستم اعتبارسنجی، ارزیابی مدیران، اختیارات مدیران استانی و منطقه ای، سیستم ارزیابی مشتریان و تخصیص اعتبار و تیم های پشتیبانی علمی و فناورانه وجود دارد. نتیجه گیری: نتایج این پژوهش پیشنهادهایی برخاسته از اکتشاف و درک قضاوت مرزی ذی نفعان (قضاوت های اولیه در مورد سیستم و نگاه کلی در مورد آن) به منظور بازطراحی و اجرای تغییرات کلیدی در تخصیص اعتبارات و تسهیلات بانکی ایران را فراهم نموده است.