توزیع موسیقی

مهم ترین نقش مدیران هنری، پرداختن به تعامل بین افراد درگیر در دنیای هنر و سازمان های مختلف، همچنین تضمین به ثمر رسیدن ارزش های یک اثر هنری است؛ اما رویکرد مدیر هنری در ایران به ویژه در حوزه موسیقی، با فراز و نشیب های بسیاری روبه رو بوده است. به نظر می رسد؛ چالش اصلی مدیریت در حوزه توزیع موسیقی، مربوط به فهم واقعیت اجتماعی هنر است و ازآنجاکه با این رویکرد، به مدیریت هنر توجه نشده، مطالعه مدیریت توزیع موسیقی یک امر ضروری است. پژوهش حاضر که با روش تلفیقی (کیفی و کمی) انجام شده، ماهیتی اکتشافی دارد. در بخش کیفی، بر اساس مصاحبه عمیق و تحلیل تماتیک، ابعاد و مؤلفه های مدیریت توزیع موسیقی شناسایی شد و در بخش کمی، پرسشنامه محقق ساخته برای پایش وضعیت موجود و شناسایی مهم ترین مؤلفه ها مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان داد که مدیریت توزیع موسیقی، دارای 4 بعد و 19 مؤلفه است. هنرمندان، مخاطبان، بازار و سیاستگذاری 4 بعد مدیریت توزیع موسیقی شناسایی شدند و از مؤلفه های مهم در مدیریت توزیع موسیقی، الگوهای رمزگشایی مخاطبان، تأثیرات صنف موسیقی بر بازار، انگیزه فرهنگی دولت، مباحث فقهی مرتبط با آثار موسیقی و نقد هنری نامطلوب مورد بررسی قرار گرفت.

از میان حوزه های سه گانۀ تولید، توزیع، و مصرف موسیقی، توزیع موسیقی به طور عام و توزیع موسیقی ملی ایران به معنای خاص، کمتر موردتوجه پژوهشگران بوده است. موسیقی ملی که خود، محصول تجربۀ تاریخی جامعه ما و درنتیجه، دارای ویژگی های ممتاز فرهنگ ایرانی است، در سال های اخیر با کاهش نفوذ اجتماعی، کاهش مخاطبان، و حتی شاید از دست دادن کارکردهای اجتماعی خود روبه رو شده است. توزیع موسیقی در ایران، به عهدۀ ناشران موسیقی است و دریافت مجوزهای نشر از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، بازبینی محتوای آثار، و سرانجام، عرضه و توزیع موسیقی در بازار مصرف، برخی از جنبه های توزیع موسیقی در جامعۀ ایران به شمار می آیند. ازآنجاکه موسیقی ملی ایران، پدیدۀ متفاوتی نسبت به موسیقی های غربی است و باید ونبایدهای حاکم بر آن نیز نسبت به کشورهای دیگر بسیار متفاوت است، به نظر می رسد، استفاده از نظریه های غربی برای فهم توزیع موسیقی ملی در ایران، چندان راهگشا نباشد. براین اساس و با توجه به اینکه تاکنون پژوهشی به منظور فهم جنبه های اجتماعی و فرهنگی توزیع این موسیقی در کشور انجام نشده است، این پژوهش، با رویکردی اکتشافی و با استفاده از نظریۀ داده بنیاد نظام مند، در پی ایجاد درک جامعی از این عرصه به منظور کمک به فهم موسیقی ملی کشور است. داده های پژوهش با استفاده از شیوۀ مصاحبۀ عمیق، گردآوری و برپایۀ دستورالعمل های سه گانۀ باز، محوری، و انتخابی، کدگذاری و مقوله بندی شده اند. سرانجام، 23 مفهوم و 8 مقوله، استخراج و نظریۀ داده بنیاد ایجادشده با استفاده از الگوی پارادایمی، در قالب داستان و الگوی تصویری ارائه شده است.