سبک زندگی

مقدمه: سبک زندگی یکی از مفاهیم مهم در علوم اجتماعی است، که به معنای خلق راه و روش خاص با توجه به امکانات در دسترس می باشد و در حقیقت چگونه بودن افراد را شکل می دهد؛ و به عنوان مجموعه ای نسبتاً منسجم از همه رفتارها و فعالیتهای یک فرد معین در جریان زندگی روزمره تلقی می شود. در بین این رفتارها، برخی بصورت مستقیم و برخی بطور غیر مستقیم تاثیرات عمیقی بر سلامت فرد و جامعه می گذارند و منجر به عواقب منفی در وی می شوند که «رفتارهای پر خطر» نامیده می شوند. شیوع این رفتارهای پرخطر، در نوجوانان و جوانان به علت شکل گیری شخصیت بیشتر است. این رفتارهای پرخطر عمدتا شامل استعمال دخانیات، اعتیاد و سوء مصرف مواد، رفتارهای مرتبط با صدمات و جراحات مثل خشونت، رفتارهای جنسی ناسالم، الگوهای ناسالم تغذیه و الگوی تحرک کم بدنی می باشند؛ که در صورت ثبات این رفتارها در شخصیت فرد، منجر به یک سبک زندگی ناسالم می شود. پیشگیری از این رفتارهای پرخطر با رویکرد به آموزه های دینی به عنوان مؤلفه ای مفید برای رسیدن به کمال، یکی ازضروری ترین موضوع های فرهنگی جوامع اسلامی است، که می تواند موجب ارتقاء سلامت روحی و روانی و عزت نفس واعتماد به نفس بهتر شود. بنابراین هدف از تحقیق حاضر بررسی اثر کاربرد آموزه های دینی در پیشگیری از رفتارهای پرخطر و برخورداری از سبک زندگی سالم در نوجوانان می باشد. روش: روش مورد استفاده در این پژوهش، روش توصیفی - تحلیلی است که با استفاده از جدیدترین پژوهشهای داخلی و خارجی مرتبط با موضوع پژوهش حاضر، مورد بررسی قرار گرفته و نتایج آنها تحلیل شده است. یافته ها: یافته ها نشان می دهد که بین تقید به آموزه های دینی و گرایش به رفتارهای پرخطر رابطه معنی داری وجود دارد به طوری که افراد پایبند به آموزه های دینی درکنترل هیجانات و رفتارهای خشونت آمیز موفق تر عمل می کنند و از زندگی سالم تر و نهایتاً امید به زندی بیشتری برخوردارند. نتیجه: با توجه به شیوع رفتارهای پرخطر در نوجوانان و علیرغم فعالیت های پیگیرانه، پیشگیری، تنها راه مقابله می باشد. تقید به ارزش های دینی در وجود فرد چهار چوبی را تعریف می کند که موجب موفقیت در کنترل هیجانات و نهایتاً سلامت روحی و روانی و امنیت اجتماعی بهتر می شود از این رو متولیان امر آموزش و تربیت نقش به سزایی در آموزش این آموزه های دینی دارند.

در دهه های گذشته زندگی روستایی تغییرات متعددی را از سر گذرانده است چه نمود و ماحصل نهایی این تغییرات را می توان در سبک زندگی روستایی مشاهده نمود و با مطالعه آن به بررسی روند تغییرات زندگی روستایی پرداخت بر همین مبنا مقاله حاضر تغییرات رویداد در سبک زندگی روستایی در روستای روزی را طی سه نسل مورد بررسی قرار داده است در مبانی نظری از دیدگاه های گیدنز، بوردیو و اینگلهارت استفاده شده است و فضای مفهومی سبک زندگی ترسیم گردیده است این یک تحقیق میدانی است و در آن از تکنیک های متعددی از قبیل مشاهده و مصاحبه برای جمع آوری یافته ها استفاده شده است نتایج تحقیق نشان می دهد چه سبک زندگی نسل اول در عرصه های مختلفی چون پوشاک و گذران اوقات فراغت تغییر مهمی نداشته و همچنان از الگوهای سنتی پیروی می کند اما سبک زندگی نسل دوم و به ویژه نسل سوم شاهد تغییرات اساسی بوده است به نحوی که در میان نسل سوم تمایل به سبک زندگی مصرفی به گونه ای که در شهرها رو از دارد و استفاده از تکنولوژی های پیشرفته ارتباطی و رسانه ای به میزان زیادی دیده می شود شود به نظر می رسد که عامل عمده در این تغییرات افزایش سطح سواد و گسترش رسانه های جمعی باشد که نتیجه متفاوتی از اجتماعی شدن را برای نسل سوم رقم زده است و موجب بروز تغییراتی در عادت واره ها و عملکردهای آنها شده است.

هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه چشم انداز زمان و شادکامی با نقش میانجی سبک زندگی در نوجوانان دختر بود. پژوهش حاضر توصیفی-مقطعی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دختر مقطع متوسطه دوم شهر تهران در سال تحصیلی 1400-1399 بودند. 352 دانش آموز به روش دردسترس انتخاب و به پرسشنامه شادکامی آکسفورد (OHQ) (هیلز و آرگایل، 2002)، نسخه دوم پروفایل سبک زندگی ارتقاء دهنده سلامت (HPLP-II) (والکر و همکاران، 1987) و پرسشنامه چشم انداز زمان زیمباردو (ZTPI) (زیمباردو و بوید، 1999) پاسخ دادند. تحلیل داده ها به روش مدل معادلات ساختاری انجام شد. نتایج نشان داد، مدل پیشنهادی پژوهش از برازش مطلوب برخوردار بود. همچنین نتایج نشان داد که گذشته گرای منفی، حال گرای لذت طلب و حال گرای تقدیرنگر به صورت منفی بر سبک زندگی و شادکامی اثر مستقیم دارند (01/0>P) اما دو زیر مولفه آینده گرا و گذشته گرای مثبت بر سبک زندگی و شادکامی به صورت مثبت اثر مستقیم دارند (01/0>P). مسیر مستقیم سبک زندگی بر شادکامی معنادار بود(05/0>P). نتایج دیگر نشان داد ضریب غیرمستقیم زیر مولفه های چشم انداز زمان بر شادکامی از طریق متغیر میانجی سبک زندگی معنادار بود (05/0>P). چشم اندازهای زمانی سازگار، گذشته گرای مثبت و آینده گرا به طور مستقیم و همچنین به واسطه سبک زندگی سلامت محور می توانند منجر به شادکامی در نوجوانان دختر شوند.