اشکالات کلامی

محمدحسین ذهبی از متفکران و اساتید علوم قرآن و حدیث معاصر می باشد. وی در کتاب معروف «التفسیر و المفسرون» پس از نقل بخش هایی از متن تفسیر امام حسن عسکری(ع) با عناوین: «ولایه علیّ»؛ «روایات مکذوبه فی فضل اهل بیت»؛ «الشجره التی نهی آدم عن الأکل منها»؛ «توسل الأنبیاء و الأمم السابقه بمحمد صلی الله علیه و سلم و بأهل البیت»؛ و مانند آن بدون ارایه دلایل، این تفسیر را متهم به آفت غلوّ، خروج از دائره آموزه های معقول و مقبول گرایشات شیعی و تلاعب با نصوص قرآنی می نماید و استناد آن به امام(ع) را برخاسته از بهتان و دروغ بزرگان شیعه قلمداد کرده است. نظر به این که بسیاری از عالمان و محققان شیعه استناد این تفسیر را به امام(ع) موجّه می دانند؛ لذا در این مقاله، به روش تحلیلی و توصیفی، به بررسی آراء ذهبی پرداخته و پاسخ دقیق و مدلّلی به دیدگاه های ایشان داده شده است. در پایان، با استناد به دلایل موجود در منابع اسلامی و حتی منابع اهل تسنن این نتیجه حاصل آمد که تفسیر امام(ع)، از همه اشکالات و اتهامات مورد نظر ذهبی مبراست و دلایل نقلی و عقلی موید صحت و تأیید آن هاست.