خود و دیگر

مطالعات « نشانه شناسی » از جمله دانش های روزآمد در دنیای معاصر است. نشانه شناسی فرهنگی یکی از مهم ترین رویکردهای آن به شمار می آید. یوری لوتمان یکی از بنیانگذاران نشانه شناسی فرهنگی است که الگوی « خود و دیگری » را مطرح کرده است. بر اساس این الگو هرچه « خودی » نیست به ناچار « دیگری » است و برعکس! امروزه بهره گیری از دانش های روزآمد، روشی مهم برای تحلیل متون دینی مذهبی است. نهج البلاغه از جمله متونی است که می توان در بستر آن با استفاده از دانش های روز، جریان های تاریخی را واکاوی نمود. یکی از این جریان های مهم در طول تاریخ اسلام « خوارج » هستند که در نهج البلاغه بارها گزارشهایی از کنش های مختلف آنها ارائه شده است. این پژوهش درصدد است با روش توصیفی تحلیلی به پیاده سازی الگوی خود و دیگر در جریان خوارج براساس گزاره های نهج البلاغه بپردازد و کنش های این جریان را بر اساس این الگو پی جویی کند بررسی چگونگی شکل گیری خوارج و کنش های آنان در طول تاریخ بر اساس متد « خود و دیگر » نشان دهنده یک فرآیند چندوجهی و توبرتو است.