خردبنیان

محققان حوزه مدیریت کسب و کار برگرفته از رویکرد منبع محور در مواجه موفق بنگاه با محیط پرتلاطم، تغییرات مستمر  فن آوری، مرزهای سازمانی و تقاضای متنوع مشتریان، مفهوم توانمندی پویا را با تاکید بر ایجاد و حفظ مزیت رقابتی توسعه داده اند. فهم خردبنیان های توانمندی نوآوری، به عنوان یکی از توانمندی های پویا، در چارچوبی از فرآیندها، ساختارها و فعالیت های سطح بالا می تواند در تحلیل چگونگی نوآوری شرکت ها و ارایه راه کار برای آنها مفید باشد. از این رو، پژوهش حاضر با تاکید تفاوت نوآوری در صنعت دارو در سطح جهانی و با آن چه نوآوری در کشور شناخته می شود، درصدد است تا خردبنیان های توانمندی نوآوری شرکت های تولید داروی کشور را شناسایی نماید. بدین ترتیب با مروری بر نظریات مطرح پیرامون توانمندی پویا، با تحقیقی کیفی و مبتنی بر استراتژی مطالعه چند موردی، پنج شرکت تولیدی دارو مورد بررسی قرار گرفته اند. تحلیل محتوای کیفی اسناد گردآوری و تولید شده در فرآیند پژوهش حکایت از وجود چهار خرد بنیان توانمندی نوآوری به شرح هوش نوآوری، ریل گذاری، ترکیب و راهبری دارد که شواهدی فرآیندها، ساختارها و فعالیت های مرتبط با آن گزارش شده است.

فهم اثر سیاست های وضع شده در پاسخ به شکست های بازار و سیستم همواره مورد توجه محققان بوده است. آنها در مسیر مطالعات خود تلاش کرده اند با توسعه مفهوم افزودنی رفتاری، نگاه خروجی محور به ارزیابی سیاست را بسط داده تا بتوانند اثر مداخلات دولت را بر رفتار بنگاه رصد نمایند. در این تحقیقات بر توانمندی نوآوری و خردبنیان های آن به عنوان مبین های رفتاری بنگاه در ارزیابی مداخلات کمتر تمرکز شده است. از اینرو پژوهش حاضر با تاکید بر توانمندی نوآوری به عنوان یک افزودنی رفتاری تلاش می کند، اثرات سه سیاست تنظیمی طرح ژنریک، نظام قیمت گذاری و نظام تعرفه گمرکی را بر رفتار نوآوری در شرکت های تولید دارو بسنجد. پژوهش حاضر از دسته پژوهش های آمیخته با استفاده از استراتژی مطالعه چند موردی و ابزار تحلیلی نگاشت شناختی است که الگوی اثر سیاست های تنظیمی را در سه سطح اهداف سیاستی پنجگانه (گسترش بازار، افزایش دسترسی پذیری، ارتقای کیفیت، انگیزش تحقیق و توسعه و ارتقای زنجیره تولید)، خردبنیان های توانمندی نوآوری (هوش نوآوری، تصمیم گیری، ترکیب و راهبری) و عملکرد نوآورانه (محصول و فرآیند) ترسیم کرده است. همچنین با استفاده از تحلیل حساسیت اثرات ذیل 26 سناریو، چگونگی تغییرات سه سطح مولفه مورد توجه قرار گرفته اند. نتایج نشان می دهد هر چند اعمال این سیاست ها بر اهداف سیاستی گسترش بازار دارویی، دسترس پذیری و ارتقای زنجیره تولید دارویی کشور و همچنین بر نوآوری فرآیند مفید بوده و توانسته الگوهایی را در هوش نوآوری و راهبری شرکت ها ایجاد نماید اما اثر منفی آنها بر کیفیت دارو و انگیزش تحقیق و توسعه و همچنین نوآوری محصول و خردبنیان ترکیب قابل توجه است.