مؤلفه سیاسی

هویت ملی نشانگر شخصیت هر ملت است که می تواند آن ملت را در بین سایر ملل مطرح و برجسته نماید. هدف این بررسی، تعیین میزان توجه کتاب های درسی دوره ی ابتدایی به مقوله هویت ملی است. روش پژوهش، توصیفی از نوع تحلیل محتوا می باشد. جامعه آماری کلیه 43 کتاب درسی دوره ی ابتدایی چاپ شده در سال 1396 است که با استفاده روش سرشماری (تمام شماری)، تمام جامعه آماری موردمطالعه قرار گرفت. ابزار گردآوری داده ها، فرم تحلیل محتوای کتاب های درسی محقق ساخته بود. برای تحلیل داده ها از روش تحلیل محتوا به کمک تکنیک آنتروپی شانون استفاده شده است. یافته ها نشان داد که در بین مؤلفه های هویت ملی (فرهنگی، سیاسی، نمادها)، مؤلفه سیاسی با 274 مورد، مؤلفه فرهنگی 273 مورد و نمادها 195 مورد در کتاب های درسی بکار رفته اند. همچنین یافته ها نشان داد که بیشترین مقدار ضریب اهمیت در کتاب های درسی دوره ابتدایی را پایه سوم و کمترین مقدار را پایه دوم ابتدایی داشته است.

قدرت ملی کشورها عمدتاً محصول کنش ها و واکنش های اجزای تشکیل دهنده آن، و دارای ابعاد گوناگون نظامی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و ... است. در این پژوهش نقش آجا در مؤلفه های فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، اقتصادی، نظامی و نرم قدرت ملی بررسی شده است. جامعه آماری شامل500 نفر از کلیه فرماندهان و مسئولین و اساتید در سطوح عالی آجا است که به منظور اعتبارسنجی، تعداد20 نفر خبره به صورت هدفمند قضاوتی، و جهت تکمیل نمودن پرسشنامه ها، تعداد 80 نفر به روش نمونه گیری تصادفی طبقاتی انتخاب شد. نوع پژوهش کاربردی و روش آن توصیفی با رویکرد آمیخته (کمی- کیفی) است. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که آجا یکی از بزرگ ترین سازمان های کشور بوده و در ابعاد گوناگون نظامی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، زمینه اعتلای قدرت ملی را فراهم می آورد. نقش ارتش در سیاست، یک نقش مستقیم نیست و نباید بیش از این گسترش یابد و این بهترین راهبرد برای حفظ ارتش و دور نگه داشتن آن از قیل وقال های ناپایدار سیاسی است. آجا ظرفیت تأثیرگذاری اقتصادی را دارد، اما به دلایلی از این ظرفیت استفاده مطلوب صورت نگرفته است. معیار نهایی قدرت ملی، توانمندی نظامی است. درواقع ایفای نقش نظامی، وظیفه ذاتی و اصلی آجا بوده و سایر نقش ها، نقش جانبی و فرعی هستند. نقش آجا در مؤلفه نرم قدرت ملی قابل توجه و مهم است ولی به نظر می رسد تا تأثیرگذاری مطلوب فاصله زیادی دارد.