رابطه غیرخطی

هدف اصلی این پژوهش بررسی رابطه غیرخطی بین سرمایه گذاری در دارایی های ثابت و عملکرد شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 86-90 به طور کلی و با توجه به تفاوت میزان سرمایه گذاری در دارایی های ثابت در صنایع مختلف، به تفکیک صنعت است. به منظور بررسی فرضیه پژوهش، از داده های تابلویی استفاده شده است. سرمایه گذاری در دارایی های ثابت به عنوان متغیر مستقل و عملکرد شرکت به عنوان متغیر وابسته و اندازه شرکت، ساختار سرمایه، سودآوری، تقسیم سود و نرخ بیکاری به عنوان متغیر کنترلی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج به دست آمده حاکی از وجود رابطه غیرخطی بین کلیه شرکت های موجود در نمونه می باشد؛ در صنایع کانی غیرفلزی، و محصولات غذایی، بین سرمایه گذاری در دارایی های ثابت و عملکرد شرکت، رابطه U شکل وجود دارد؛ یعنی یک نقطه حداقل خواهیم داشت که در آن به ازای سطح معینی از سرمایه گذاری در دارایی های ثابت، عملکرد حداقل خواهد شد. همچنین، نتابج نشان داد که در صنعت محصولات شیمیایی، رابطه U شکل وارونه است، که در آن یک نقطه حداکثر یا بهینه وجود دارد و برای سطح معینی از سرمایه گذاری در دارایی های ثابت، عملکرد حداکثر می شود.

کیفیت سود بالاتر، هم هزینه و هم منفعت دارد و از طرفی رقابت در بازار محصول می تواند دارای اثرات چندگانه بر بعضی از متغیرها باشد. این عوامل باعث شده است نتایج پژوهش های پیشین که در آنها رابطه بین کیفیت سود و رقابت در بازار محصول با استفاده از رگرسیون خطی بررسی شده است، متناقض باشد. نتایج متناقض به دست آمده نشان می دهد که رابطه واقعی بین دو متغیر، به صورت غیرخطی است. در این مقاله رابطه غیرخطی بین کیفیت سود و رقابت در بازار محصول بررسی شده است. به منظور اندازه گیری رقابت در بازار محصول، مجموع فضای کسب وکار و همگن بودن تولید در نظر گرفته شده است. کیفیت سود بر اساس سه الگو و رقابت در بازار محصول بر مبنای چهار معیار، اندازه گیری شده است. همچنین علاوه بر مقادیر «شرکت– سال» از مقادیر «صنعت- سال» هم استفاده شده و بدین ترتیب فرضیه پژوهش در حالت های مختلف مورد آزمون قرار گرفته است. برای آزمون های فرضیه پژوهش از اطلاعات 91 شرکت بورس اوراق بهادار تهران طی شش سال (1387 تا 1392) استفاده شده است. به طورکلی نتایج به دست آمده با استفاده از رگرسیون غیرخطی نشان دهنده وجود رابطه «U شکل معکوس» بین رقابت بالفعل و کیفیت سود است؛ اما این رابطه بر اساس رقابت بالقوه وجود ندارد. همچنین نتایج نشان می دهد که فرضیه پژوهش، هم در سطح «شرکت- سال» و هم در سطح «صنعت- سال» تأیید شده است.