خلق و منش

پژوهش حاضر با هدف مقایسه ابعاد خلق و منش و پرخاشگری در کودکان پیش دبستانی تحت آموزش با الگوهای آموزشی والدورف،مونته سوری و سنتی در قالب طرح پس رویدادی،انجام شده است.جامعه پژوهش را کلیه مراکز پیش دبستانی منطقه 2 تهران تشکیل داده اند که بر اساس الگوهای آموزشی مذکور اداره می شوند.ابتدا از بین این مراکز،6 مرکز( دو مرکز منطبق با هر الگو) انتخاب شد و پرسشنامه کیفیت مراقبت مادرانه به منظور کنترل متغیر روابط مادر- کودک و همتاسازی کودکان در این مولفه بر روی مادران اجرا شد.در نهایت،تنها مادرانی که بالاترین نمره را در این پرسشنامه کسب کرده بودند،انتخاب شدند.بنابراین در مرحله دوم به منظور ارزیابی خلق ومنش و پرخاشگری کودکان,پرسشنامه هفت عاملی خلق و منش کنستانتینو(2002)و پرسشنامه چهار عاملی پرخاشگری کودکان پیش دبستانی واحدی وهمکاران(1387)در اختیار مربیان کودکانی قرار گرفت که مادران آنها از نظر کیفیت مراقبت مادرانه مشکلی نداشتند.پس از پاسخگویی مربیان به پرسشنامه های خلق و منش وپرخاشگری کودکان وابراز نظر آنها در مورد این کودکان،درنهایت تحلیل داده ها بر روی 90کودک(15کودک از هر مرکز)صورت گرفت.تحلیل واریانس چندمتغیری داده هاحاکی از بالاتر بودن خشم کلامی–تهاجمی و فیزیکی–تهاجمی در کودکان الگوی سنتی در مقایسه با مونته سوری و والدورف بود.همچنین در ابعاد خشم بین نمرات کودکان الگوهای مونته-سوری و والدورف تفاوتی وجود نداشت.درمتغیر خلق و منش،نوجویی وپافشاری(ابعاد خلقی)و خودهدایتگری وهمکاری(ابعاد منش)در کودکان الگوی والدورف بالاتر از مونته سوری و سنتی بود.همچنین در ابعاد خلق و منش بین کودکان مونته سوری وسنتی تفاوتی وجود نداشت.نتایج پژوهش،حاکی از اهمیت محیط آموزشی بعد از محیط خانواده در شکلگیری ویژگیهای خلقی و رفتاری کودکان است.