نوسانات سود

با گسترش واحدهای تجاری و تنوع در تولیدات، شرکتهای سهامی بزرگ ایجادشده و امروزه نقل و انتقال سهام و دریافت بازده سهام بهعنوان یکی از مباحث مهم و اساسی در اقتصاد کشورها قرارگرفته است. هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر نوسانات سود، نسبت تغییرات در داراییهای نقدی و رشد فروش بر اقلام تعهدی شرکتها است. این تحقیق از نظر روش پژوهش از نوع تحقیقات توصیفی است و از نظر هدف از نوع تحقیقات کاربردی می باشد. در پژوهش ﺣﺎﺿﺮ ﺳﻌی ﺑﺮآن اﺳﺖ ﺗﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از آزﻣﻮن ﻫﺎی آﻣﺎری ﻣﻮرد ﻧیﺎز تأثیر نوسانات سود، بازده سهام، نسبت تغییرات در داراییهای نقدی و رشد فروش بر اقلام تعهدی شرکت ها ﺳﻨﺠیﺪه ﺷﻮد در ایﻦ ﺑﺮرﺳی از روش ﺗﺤﻘیﻖ از لحاظ هدف کاربردی و از نوع روش پس رویدادی می باشد.نمونه آماری این پژوهش تعداد 113 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، طی دوره زمانی 1392 تا 1398 می باشد. لذا نوع داده ها ترکیبی از زمان و مکان بود که در این راستا با توجه به پانل دیتا بودن مشاهدات ، مفروضات پانل دیتا از قبیل آزمون چاو جهت برآورد عرض از مبد و دیکی فولر و سایر مفروضات مورد آزمون قرار گرفته شد، ﻧﺘﺎیﺞ ایﻦ ﺑﺮرﺳی ﻧﺸﺎن ﻣی دﻫﺪ کﻪ نوسانات سود، بازده سهام، نسبت تغییرات در داراییهای نقدی و رشد فروش بر اقلام تعهدی شرکتها تاثیر گذار است.

هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر تاخیر غیر عادی گزارش حسابرس بر نوسانات قیمت سهام و نوسانات سود و همچنین نقش تعدیلی بحران مالی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بین سالهای 1391 تا 1397 است. با استفاده از روش حذف سیستماتیک در مجموع شرکت( سال – شرکت) جهت بررسی رابطه بین متغیرهای پژوهش بعنوان نمونه انتخاب شد. در این پژوهش از رگرسیون چندمتغیره و نرمافزار ایویوز 10 جهت پیادهسازی و آزمون فرضیه ها استفاده شده است. نتایج این پژوهش نتایج نشان می دهد که نتایج نشان می دهد که تاخیر غیر عادی گزارش حسابرس بر نوسانات قیمت سهام تاثیر معناداری دارد. تاخیر غیر عادی گزارش حسابرس بر نوسانات سود تاثیر معناداری دارد.بحران مالی تاثیر تاخیر غیر عادی گزارش حسابرس بر نوسانات قیمت سهام را تعدیل میکند. بحران مالی تاثیر تاخیر غیر عادی گزارش حسابرس بر نوسانات سود را تعدیل میکند.

در این مقاله رابطه بین اظهارنظر حسابرس و ریسک مالی با مدیریت سود مورد بررسی قرار گرفته است. مدیریت سود با استفاده از اقلام تعهدی اختیاری برآورد شده است. در رابطه با نوع اظهارنظر حسابرس، گزارش حسابرس به دو دسته مقبول (تعدیل نشده) و مشروط (تعدیل شده) تقسیم شده است. از متغیرهای ریسک مالی، اهرم مالی و نوسانات سود در این پژوهش استفاده شده است. برای برآورد اقلام تعهدی اختیاری بر اساس نوع صنعت از مدل تعدیل شده جونز استفاده شده است. برای آزمون فرضیه ها از روش رگرسیون خطی ساده یک متغیره و چند متغیره با به کارگیری اطلاعات 91 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران استفاده شده است. نتایج حاصل از آزمون فرضیه ها حاکی از این است که نوع  اظهار نظر حسابرس با اقلام تعهدی اختیاری رابطه مستقیم دارد یعنی اینکه حسابرسی مستقل موجب کاهش استفاده مدیریت از اقلام تعهدی اختیاری می شود. اهرم مالی و اظهارنظر حسابرس با اقلام تعهدی اختیاری رابطه معکوس داشت، یعنی با افزایش اهرم مالی اقلام تعهدی اختیاری کمتری استفاده شده و اظهار نظر حسابرس به سمت مقبول سوق پیدا می کند. نوسانات سود و اظهار نظر حسابرس با اقلام تعهدی اختیاری رابطه نداشت.

پژوهش حاضر با موضوع رابطه نوسانات سود و احتمال ورشکستگی با میزان استفاده بانک از گزارشات مالی وام گیرنده صورت پذیرفت. روش پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر گردآوری داده ها توصیفی پیمایشی بود. جامعه آماری تحقیق حاضر را شعب بانک ملت استان مرکزی شامل 120 شعبه طی سالهای 1394 تا 1399 تشکیل می دهند. داده های لازم برای آزمون فرضیه های تحقیق ازطریق مراجعه به صورت های مالی و یادداشت های توضیحی شرکت های منتخب، لوح های فشرده آرشیو تصویری و آماری سازمان بورس اوراق بهادار تهران، پایگاه اینترنتی بورس اوراق بهادار و دیگر پایگاه های مرتبط و نیز از نرم افزار تدبیر پرداز و ره آورد نوین استخراج شد. داده ها پس از گردآوری و انتقال به صفحه گسترده Excel و اعمال محاسبات لازم، برای تجزیه و تحلیل نهایی آماده گردیدند. جهت تجزیه و تحلیل داده ها نیز از نرم افزار اقتصاد سنجی Eviews10 استفاده شده است. جهت تجزیه و تحلیل داده ها در این پزوهش جهت آزمون فرضیات از آزمون همبستگی و آزمون رگرسیون خطی چندمتغیره استفاده گردید. نتایج نشان داد بین نوسانات سود با گزارشات مالی وام گیرنده در شعب بانک ملت رابطه معناداری وجود دارد. از این رو فرضیه فرعی اول تحقیق در سطح خطای 05/0 تایید می شود. بیشتر اینکه، ضریب به دست آمده برای این متغیر (709171/0) مثبت می باشد که نشان می دهد ارتباط بین نوسانات سود با بر گزارشات مالی وام گیرنده مستقیم می باشد. علاوه بر این، در بین متغیرهای احتمال ورشکستگی، رابطه همه متغیرها با گزارشات مالی وام گیرنده معنادار است بجز دو متغیر سود قبل از بهره و نسبت فروش به کل بدهی ها. همچنین از ماتریس همبستگی معلوم می شود بین نوسانات سود و گزارشات مالی وام گیرنده همبستگی شدیدی موجود است.

یکی از مهم ترین دغدغه های سرمایه گذاران در اتخاذ تصمیمات سرمایه گذاری اتکا به اعداد و ارقام مندرج در گزارشات مالی می باشد. بر همین اساس یکی از حوزه های داغ تحقیقات تمرکز بر کیفیت گزارشگری مالی و نقش آن در تصمیمات سرمایه گذاران بوده است. تحقیق حاضر سعی دارد از بعد متفاوتی به این موضوع بپردازد و با دخیل کردن نوسانات سود و جریان های نقدی در اندازه گیری پیامدهای اطلاعاتی کیفیت گزارشگری مالی در قضاوت سرمایه گذاران مسیر جدیدی را در این حوزه گشوده و نگاه تازه ای به نقش کیفیت گزارشگری مالی نماید. در این راستا برای انجام تحقیق شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال مالی 1387 تا 1396 با درنظرگرفتن مجموعه شرایطی، انتخاب و داده های موردنظر از بانک های اطلاعاتی بورس، ره آورد نوین و سامانه کدال جمع آوری و مورد آزمون قرار گرفتند. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که کیفیت گزارشگری مالی تأثیر مثبت و معنی داری بر ضریب واکنش سود داشته است و توانسته تصمیم های سرمایه گذاران را تحت تأثیر قرار دهد. دیگر یافته ها نیز بیانگر آن است که بخش تعهدی نوسانات سود توانسته است که اثر کیفیت گزارشگری مالی بر تصمیم سرمایه گذاران را تحت تأثیر قرار داده و با کاهش نوسانات هم زمان سود نسبت به جریان های نقدی، اثر کیفیت گزارشگری مالی بر تصمیم سرمایه گذاران تقویت شده و محتوی اطلاعاتی سود افزایش یافته است.

خودهمبستگی و نوسان سود از ویژگی های سری زمانی سود محسوب می شوند که نمایانگر میزان درجه نااطمینانی در سود هستند. این عناصر بر درک حسابرسان از ریسک حسابرسی اثر می گذارند و با افزایش تلاش حسابرسی سبب افزایش تاخیر در گزارش حسابرسی می شوند؛ بنابراین هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر نوسان و خودهمبستگی سود برتاخیر در گزارش حسابرسی است. در این پژوهش اطلاعات 100 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در بازه زمانی 1393 تا 1399 استخراج و روابط بین متغیرهای پژوهش با استفاده از داده های پانل و روش حداقل مربعات تعمیم یافته مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج آزمون فرضیه های پژوهش نشان می دهد که بین نوسان سود و تاخیر در گزارش حسابرسی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. از طرفی بین خودهمبستگی سود و تاخیر در گزارش حسابرسی رابطه منفی و معناداری وجود دارد؛ به عبارت دیگر هر چه نوسانات (خودهمبستگی) سود افزایش یابد، تاخیر در گزارش حسابرسی بیشتر (کمتر) می شود. همچنین تخصص صنعتی حسابرس برخلاف انتظار تاثیرتعدیلی معناداری بر رابطه بین نوسان و خودهمبستگی سود با تاخیر در گزارش حسابرسی ندارد.