ارزشیابی کیفیت

آموزش شهروندی به ساکنان شهر یکی از رسالت های نهادهای مختلف اجتماعی در محیط شهری است. هم چنین یکی از طرح هایی که به صورت یک مداخلة شهروندی در سطح مدارس راهنمایی شهر تهران در حال انجام است طرح «شهردار مدرسه» است. هدف این طرح توسعه و ترویج مشارکت اجتماعی و نهادینه کردن مهارت های شهروندی در بین دانش آموزان است. بر این اساس مقالة حاضر به بررسی میزان اثربخشی طرح شهردار مدرسه پرداخته است؛ زیرا دست اندرکاران و مسئولان مدیریت شهری و نیز آموزش و پرورش همواره با این پرسش مواجه بوده اند که تا چه اندازه طرح شهرداری مدرسه به لحاظ اهداف مورد نظر از اثربخشی لازم برخوردار است؟ برای سنجش میزان اثربخشی طرح شهردار مدرسه از مدل CIPP استفاده شده است. البته سعی شده در این مطالعه فقط نتایج ارزش یابی کیفیت برون داد طرح ارائه شود. روش انجام تحقیق ارزش یابی است و جامعة آماری آن را کلیة دانش آموزان شهردار مدرسه، والدینشان و مدیران مدارس در مناطق 22 گانة شهرداری در سال تحصیلی 1391 - 1390 تشکیل می دهد. برای جمع آوری اطلاعات از ابزار «پرسش نامه» و نیز برای سنجش وضعیت اعتبار مفاهیم و متغیرها از دو روش اعتبار صوری و اعتبار نمونه گیری (منطقی) استفاده شده است. هم چنین از آزمون آلفای کرونباخ برای دست یابی به پایایی مفاهیم کمک گرفته ایم. در نهایت در جمع بندی وضعیت پیامدها و آثار طرح بر روی دانش آموزان می توان چنین قضاوت کرد که بیش ترین تأثیر طرح شهردار مدرسه در افزایش احساس مسئولیت پذیری اجتماعی و نیز افزایش علاقه و تعلق نسبت به محیط مدرسه است. در مقابل مواردی از قبیل افزایش مشارکت جمعی در بین دانش آموزان، افزایش آموزش و آگاهی بخشی به سایر دانش آموزان مدرسه و نیز بهبود وضعیت تحصیلی شهرداران مدرسه در سطح نامطلوبی ارزیابی شده اند.

هدف مقاله ارزشیابی کیفیت درون دادهای رشته مدیریت آموزشی دوره کارشناسی ارشد بود. این پژوهش به لحاظ روش، از نوع پیمایشی است. جامعه آماری را کلیه اعضاء هیأت علمی، مدیران گروه های آموزشی و دانشجویان ورودی سال تحصیلی 1393- 1392 (ترم سوم و چهارم) دانشگاه های دولتی شهر تهران تشکیل داد. ابزار تحقیق مصاحبه نیمه ساختاریافته و  پرسشنامه محقق ساخته بود؛ که روایی صوری آن توسط متخصصین تأیید شد و پایایی آن از آزمون آلفای کرونباخ سنجیده شده که ضریب 94/. بود. برای تحلیل داده ها از آزمون خی دو و استاندارد قضاوت استفاده شد. نتایج نشان داد کیفیت عوامل ویژگی های مدیران گروه ها، عملکرد مدیران گروه ها از دیدگاه اعضاء هیأت علمی و ویژگی های اعضاء هیأت علمی در سطح مطلوب و کیفیت عوامل ویژگی های دانشجویان، در سطح نسبتاً مطلوب، انگیزش دانشجویان در حد کم است و همچنین نتایج بیانگر، عدم تناسب امکانات و تجهیزات آموزشی-پژوهشی با نیازهای هیأت علمی و دانشجویان، عدم تناسب اهداف و سیاست ها و تناسب کم یا متوسط محتوای برنامه درسی با نیازهای دانشجویان و جامعه است. با توجه به نتایج پژوهش پیشنهادهایی ازجمله تغییر در محتوای برنامه درسی کارشناسی ارشد بر اساس سیاست های این رشته و پرهیز از تکرار دروس و مباحث مطرح شده در دوره کارشناسی ارشد مطرح کرد.

نظام آموزش عالی کشور و به تبع آن دانشگاه آزاد اسلامی به عنوان بخشی از این نظام به عنوان موتور و عامل اصلی تحقق سیاست های توسع ه پایدار کشور محسوب می شود . تربیت نیروی انسانی متخصص، تولید و نشر دانش و ارائه خدمات تخصصی از جمله کار کردهای اصلی نظام در این راستا هستند. این نظام در صورتی می تواند در تحقق این مهم موفق باشد که از کارایی و اثربخشی و به عبارت بهتر از کیفیت لازم برخوردار باشد. گام اول در این زمینه شناخت وضعیت موجود، آگاهی از میزان فاصله آن با وضعیت مطلوب و برنامه ریزی برای رسیدن به وضعیت مورد انتظار (ممکن) است . راهبرد ی ترین ابزار برای بازنمایی کیفیت و تعالی و ارتقاء آن سازوکار ارزشیابی است . از این رو در جهت بازنمایی کیفیت دانشگاه آزاد اسلامی به عنوان بخش قابل توجهی از نظام آموزش عالی لازم است که سازوکار ارزشیابی جامع، بررسی، طراحی و اجرایی شود. این پژوهش در جهت تحقق این هدف برنامه ریزی و اجرا شده است. روش پژوهش مورد استفاده روش تحلیلی توصیفی بوده است . جامعهه مورد مطالعه کلیه نظام های آموزش عالی دارای تجربه در این حوزه و نمونه پژوهش بر اساس روش نمونه گیری هدفمند از نوع موارد مطلوب، انتخاب شده است. بر این اساس سه سؤال اساسی مطرح و بر اساس دستاوردها و نتایج پژوهش به آنها پاسخ داده شده است. بر اساس یافته های پژوهش ساختار جامع ارزشیابی کیفیت دانشگاه آزاد اسلامی در سطوح ستاد و صف، عوامل ( 7 عامل)، ملاک ها 75 ملاک) و نشانگرهای ( 525 نشانگر) ارزشیابی کیفیت و رویکرد مناسب ارزشیابی کیفیت و نحوه ) استقرار آن پیشنهاد شده است. در پایان مؤلفه های 12 گانه نظام ارزشیا بی جامع کیفیت دانشگاه آزاد اسلامی و اقدام های لازم در خصوص هر مؤلفه، ارائه شده است.

مقدمه: ارزشیابی کیفیت مؤسسات علمی کاربردی ضروری است، چراکه منجر به بهبود مستمر کیفیت آنها خواهد شد. این پژوهش با کاربست الگوی سیستمی، در صدد ارزشیابی کیفیت درونداد ها، فرایند ها و برونداد های چهار گروه آموزشی در مؤسسه آموزش عالی علمی کاربردی هلال ایران برآمده است. روش ها: پژوهش حاضر در زمره پژوهش های ترکیبی قرار دارد. در بخش کیفی، همه متخصصان در زمینه آموزش عالی، آموزش عالی علمی کاربردی، ارزشیابی آموزش عالی، استانداردسازی در آموزش عالی، اساتید مؤسسه هلال ایران و اعضای هیأت علمی، تصمیم سازان و مدیران، صاحبان تألیف و ترجمه در حوزه آموزش عالی جامعه مورد مطالعه در مرحله کیفی پژوهش را تشکیل داده است. در این مرحله نمونه ها (20 نفر) با استفاده از روش های نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی انتخاب گردید. در بخش کمّی، مدیران گروه، اعضای هیأت علمی، همه دانشجویان، همه دانش آموختگان و همه کارفرمایان بلافصل (مستقیم) دانش آموختگان شاغل گروه های مورد ارزشیابی، جامعه آماری را تشکیل داده اند. در این مرحله برای انتخاب نمونه ها (341 نفر) از روش نمونه گیری «در دسترس» استفاده گردید. در مرحله کیفی از ابزار «مصاحبه نیمه هدایت شده» و در مرحله کمّی از ابزار پرسشنامه استفاده شده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها در مرحله کمی از نرم افزار PASW Statistic 18 استفاده گردید. یافته ها: نتایج نشان داد که دروندادهای گروه های مورد ارزشیابی در سطح «نسبتاً مطلوبی» از کیفیت قرار دارند. همچنین کیفیت تنها عامل فرایندی تقریباً در تمام گروه ها در سطح «مطلوب»؛ و کیفیت عوامل بروندادی نیز در سطح «نسبتاً مطلوب» ارزشیابی شد. نتیجه گیری: نتایج این پژوهش بیانگر وجود فاصله تا وضع مطلوب به ویژه در دروندادها و بروندادهاست. فهرست عوامل، ملاک ها و نشانگر های ارزشیابی شده سند بسیار مهمی برای مؤسسه هلال ایران و گروه های مورد ارزشیابی می باشد. وضعیت نسبتاً مطلوب و نامطلوب عوامل، ملاک ها و نشانگر ها در این سند به معنای نقاط مهم برای برنامه ریزی و بهبود می باشد

مقدمه: اگرچه ارزشیابی کیفیت مؤسسات آموزش عالی ضروری است، اما اهمیت آن در مؤسسات آموزش عالی علمی کاربردی بویژه در مؤسسه هلال ایران، به عنوان یکی از مؤسسات مطرح و برگزیده، بیشتر احساس می شود. هدف کلی این پژوهش تدوین مجموعه عوامل، ملاک ها، نشانگرها و معیارهای قضاوت به عنوان پیش بایست های ارزشیابی کیفیت گروه های آموزشی در مؤسسه هلال ایران می باشد. روش ها: این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و با توجه به ماهیت و نحوه گردآوری و تحلیل اطلاعات، پژوهش کیفی است. جامعه آماری این پژوهش را تمامی خبرگان درون و برون سازمانی مؤسسه آموزش عالی علمی کاربردی هلال ایران تشکیل داده است. با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی در مجموع تعداد 20 نفر مورد مصاحبه قرار گرفته اند. در نهایت از روش دلفی برای تعیین عوامل، ملاک ها، نشانگرها و معیارهای قضاوت استفاده شده است. یافته ها: پس از بررسی مصاحبه های انجام شده و همچنین استفاده از تجارب موجود و تأیید نهایی مدیران گروه و اعضای هیأت علمی مؤسسه هلال ایران، تعداد 8 عامل، 39 ملاک، 221 نشانگر و معیار قضاوت در بخش درونداد تدوین شد. همچنین 1 عامل، 3 ملاک، 19 نشانگر و معیار قضاوت در بخش فرایند و 3 عامل، 10 ملاک، 40 نشانگر و معیار قضاوت در بخش برونداد تدوین شده است. نتیجه گیری: نتایج نشان داده است، عوامل، ملاک ها، نشانگرها و معیارهای قضاوت تدوین شده می تواند به عنوان یک پیش بایست اساسی برای ارزشیابی کیفیت گروه های آموزشی مؤسسه هلال ایران بکار برده شود.

هدف اصلی این پژوهش مقایسه نتایج ارزشیابی مداد کاغذی و آنلاین دانشجویان از نتایج تدریس استادان است. جامعه آماری پژوهش حاضر تمام استادان دانشگاه شهید بهشتی در دو نیمسال تحصیلی 90-89 و 91- 90 بودند که در یک درس واحد به دو روش مداد- کاغذی و آنلاین مورد ارزشیابی دانشجویان قرار گرفته اند. برای انجام پژوهش از روش تمام شماری استفاده شده است. ابزار مورد استفاده در پژوهش فرم های ارزشیابی دانشجویان از استادان بود. برای بررسی تفاوت نتایج دو روش ارزشیابی ابتدا نمره های تفاوت (d) محاسبه شد و سپس تفاوت گروه ها با استفاده از آزمون t و تحلیل واریانس یک راهه مورد بررسی قرار گرفت. یافته های تحقیق حاکی از آن بود که میانگین نمره های ارزشیابی آنلاین (18.61M=) از مداد کاغذی (18.21M=) بالاتر بود. همچنین یافته ها نشان داد که بین نمره های ارزشیابی آنلاین و مداد کاغذی در دانشکده های برق و کامپیوتر، تربیت بدنی، علوم ریاضی و پژوهشکده های مهندسی و فناوری های نوین، علوم محیطی و گیاهان و مواد اولیه دارویی رابطه معنی داری یافت نشد اما بین سایر دانشکده ها و پژوهشکده ها به دو روش رابطه معنی داری بدست آمد. همچنین نتایج تحلیل واریانس حاکی از آن بود که بین دانشکده ها از نظر نتایج ارزشیابی مداد کاغذی و آنلاین تفاوت معنی دار وجود دارد.