شاخص

رویکرد توسعه انسانی، جدیدترین و مقبول ترین رویکرد در بحث های توسعه است. اما شاخص های توصیه شده در رویکرد رایج توسعه انسانی، برای تحقق جامعه توسعه یافته اسلامی کفایت نمی کند و مناسب به نظر نمی رسد. این مقاله با طرح این پرسش که شاخص های مناسب اقتصادی توسعه انسانی از دیدگاه اسلام کدام است؟ با استفاده از روش «تبیینی ـ تفسیری» و با مراجعه به مبانی، اصول و اهداف توسعه در اسلام و مفهوم توسعه انسانی مورد نظر اسلام، به تحلیل کنش متقابل اقتصادی در میان کنشگران مسلمان و متدین در شرایط تحقق توسعه انسانی از دیدگاه اسلام پرداخته است و با طراحی نظام واره اقتصادی مورد قبول اسلامی، شاخص های اقتصادی توسعه انسانی از دیدگاه اسلام را در شاخص های کلی ذیل پیشنهاد می کند: کفایت و اطمینان در تامین نیازهای اساسی، رفاه پایدار، مشارکت فعال اقتصادی، معیشت حلال، عدالت و انصاف، عمران و اصلاح و انفاق.

فساد یک نیروی یکپارچه ومتمرکز نیست که بتوان آن را به وسیلهی راه حلی تک بعدی کنترل نمود، بلکه مستلزم استفاده از رهیافتی کلینگر چند بعدی است. اگر فرآیند مبارزه با فساد را شامل مراحل تشخیص بیماری و سپس پیشگیری ودرمان آن بدانیم، علاوه بر اهمیت انجام مطالعه های آسیب شناسانه، ضرورت تدوین سیاست ها و استراتژیهای منطبق بر شرایط داخلی و بومی کاملاً آشکار خواهد بود. کشورها با تدوین استراتژی، تلاش دارند با نگاهی کل نگر، همه سونگر و نظام مند و رویکردی آینده گرا شرایط و موقعیت کنونی و آتی را تحلیل و با تکیه بر توانمندیها به مهم ترین و اساسیترین مسایل راهبردی در این رابطه پاسخ مؤثر و مناسب بدهند. در جهت اجرایی نمودن چنین رهیافتی، در این مقاله با بررسی استراتژیهای بین المللی مبارزه با فساد، 26 شاخص در قالب 4 بخش اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و اداری برای تبیین استراتژی مبارزه با فساد جمهوری اسلامی ایران شناسایی شد. پس از اخذ دیدگاه های صاحبنظران، تمامی شاخص ها مورد تأیید قرار گرفت و شاخص های حوزهی اداری دارای بیشترین اهمیت شناخته شدند.

این مطالعه با هدف تدوین و اعتبارسنجی شاخص های مناسب به منظور تحلیل نابرابریهای فضایی توسعه کشاورزی در استان فارس انجام شده است. در مرحله اول با مرور ادبیات در زمینه توسعه کشاورزی، نابرابری فضایی و شاخص سازی، تعداد 92 شاخص در پنج بعد؛ 1) اجتماعی- فرهنگی، 2) ساختاری- اجرایی، 3) فنی- مدیریتی، 4) اقتصادی- مالی و 5) زیرساختی- خدماتی، تدوین و انتخاب شد، تا به منظور اعتبارسنجی در معرض قضاوت 57 کارشناس خبره که از میان اعضای هیات علمی دانشکده های کشاورزی ایران در 6 دانشگاه منتخب انتخاب شده بودند، قرار گیرد. به منظور دستیابی به توافق جمعی کارشناسان نمونه و تعیین سطح اعتبار شاخص ها، آماره های مد، میانگین، انحراف معیار و ضریب تغییرات و با محاسبه شاخص های تحلیل نابرابری؛ ضریب تغییرات ساده، ضریب ویلیامسون، شاخص تایل و شاخص هرفیندال، وضعیت نابرابری شاخص های فوق در سطح استان بررسی شد. نتایج نشان داد که؛ به جز چهار شاخص، بقیه شاخص ها از نظر کارشناسان برای تحلیل نابرابری فضایی توسعه کشاورزی مناسب میباشند. همچنین نتایج محاسبه ضرایب نابرابری نشان داد که بیشترین سطح نابرابری مربوط به شاخص های بعد اقتصادی- مالی و زیرساختی-خدماتی توسعه کشاورزی از قبیل موسسات اعتباری کشاورزی، صنایع کشاورزی و روستایی و تعاونیهای روستایی و کشاورزی میباشد.

تهران به دلیل نزدیکی به گسل های فعال و داشتن حجم وسیعی از بافت های فرسوده به یکی از شهرهای پر خطر در ایران تبدیل شده است. منطقه 12 (مرکز تاریخی تهران) به دلیل قرارگیری بازار و مراکز تجاری - اداری، حکومتی و کارکردهای فرا منطقه ای از آسیب پذیری بیشتری نسبت به مناطق دیگر برخوردار است. بیش از یک سوم سطح منطقه فرسوده و به دلیل نزدیکی به گسل ری در صورت فعال شدن،80 درصد ساختمان ها تخریب و 15 تا 20 درصد ساکنان و شاغلان از بین خواهند رفت. در این پژوهش شاخص های ارزیابی آسیب پذیری در برابر زلزله در منطقه 12 از نظر سازه ای و برنامه ریزی مورد بررسی قرار گرفته است و سپس به رویکردهای برنامه ریزی شهری در جهت کاهش خطر در این منطقه از نظر بافت، کاربری اراضی، شبکه ارتباطی، تاسیسات و زیرساخت ها و توسعه فضاهای باز پرداخته شده است. آن چه مهم است به کارگیری ابزارها و روش های برنامه ریزی شهری، قابلیت ها و توانایی های این علم در جهت کاهش تلفات مادی و معنوی ناشی از زلزله در بافت فرسوده است.

مقدمه: با قرار گرفتن حجم فزاینده ای از منابع علمی در محیط وب، بررسی اثرگذاری استنادی این گونه منابع الکترونیکی در ارتباطات علمی مورد توجه قرار گرفته است و زمینه تحقیقاتی نوینی تحت عنوان «وب سنجی» مطرح شده است.یکی از مهم ترین کاربردهای وب سنجی تجزیه و تحلیل «استنادهای وبی» و مقایسه آن ها با «استنادهای سنتی» (نظیر استنادهای ISI) است. هدف از تحقیق حاضر، تعیین کاربرد روش ها و ابزارهای و ب سنجی به عنوان منبع مفیدی در ارزیابی تحقیقات علوم پزشکی بوده است.روش بررسی: تحقیق حاضر به مقایسه استنادهای ISI و بر گرفته از وب به مقالات مجلات تحقیقی پزشکی پرداخته است. بدین ترتیب، نمونه ای از 350 مقاله تحقیقی به زبان انگلیسی بر گرفته از مجلات نمایه شده در پایگاه ISI در سال 2004 در رشته پزشکی عمومی/داخلی گردآوری شد و تعداد استناد به مقالات مذکور از طریق جستجو در پایگاه های (WoS) Web of Science و (GS) Google Scholar ثبت گردید. به علاوه، در سطح 56 مجله پزشکی فارسی، استنادهای ISI و بر گرفته از وب با یکدیگر مقایسه شدند. از آزمون همبستگی و نیز آمار توصیفی به منظور بررسی، تفسیر و مقایسه الگوی استنادی سنتی و بر گرفته از وب استفاده شده است.یافته ها: نتایج تحقیق نشان داد که در سطح 350 مقاله نمونه گیری شده در رشته پزشکی عمومی/داخلی، همبستگی مستقیم و معنی داری میان استنادهای ISI و استنادهای وبی بر گرفته از پایگاه استنادی تحت وب Google Scholar وجود دارد. به علاوه، مقایسه آماری توصیفی نشان داد که تعداد، میانگین و میانه استنادها به مقالات مذکور در پایگاه استنادی Google Scholar بیشتر از پایگاه ISI است. در سطح 56 مجله فارسی پزشکی نیز نتایج تحقیق نشان داد که تعداد، میانگین و میانه استنادهای وبی بر گرفته از Google Scholar (به ترتیب 301، 5.4 و 4) به طور قابل توجهی بیشتر از پایگاه ISI (به ترتیب 99، 1.8 و 0) است.نتیجه گیری: وجود ارتباط مستقیم میان استناد ISI و استنادهای Google Scholar، اهمیت استناد وبی را به عنوان منبعی مفید برای ارزیابی تحقیقات نمایان می سازد. به علاوه مقایسه آمار توصیفی بر گرفته از مجلات انگلیسی و فارسی مورد مطالعه نشان می دهد که از محیط وب می توان به تعداد و انواع بیشتری از استنادهای وبی نسبت به پایگاه ISI دست یافت که در گذشته اثرگذاری استنادی آن ها در چرخه ارتباطات تحقیقاتی پزشکی پنهان مانده بوده است.

میان رشته ای های دانشگاهی استانداردهای تعالی خاص خود را می طلبند. هدف پژوهش حاضر طراحی و تدوین شاخص های ارزیابی کیفیت میان رشته ای های دانشگاهی بوده و در آن از روش توصیفی ـ تحلیلی استفاده شده است. به این منظور ابتدا ابعاد مفهومی و مؤلفه های اساسی میان رشته ای های شناسایی شده و بر مبانی آن ، عوامل، ملاک ها و شاخص های مناسبی طراحی و تدوین شده است. جامعه آماری تحقیق شامل اسناد و مدارک موجود در پایگاه های اطلاعاتی قابل دسترس محقق در خصوص موضوع پژوهش بوده و نمونه آماری با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند مشخص شده است. نتایج تحقیق بیانگر آن است که برای ارزیابی میان رشته ای های دانشگاهی باید به پنج بُعد مفهومی شامل: مسائل چندوجهی، بینش های میان رشته ای، تولید دانش تلفیقی، فهم میان رشته ایِ مسائل و ساختار میان رشته ای، و همچنین پنج عامل اصلی شامل: اهداف، برنامه درسی، فرایند تدریس ـ یادگیری، هیئت علمی و مدیریت، توجه کرد. بر این اساس، در این تحقیق برای ارزیابی کیفیت میان رشته ای ها ؛ 5 عامل، 14 ملاک و 59 شاخص شناسایی و طراحی شده است.

مقدمه: ارزشیابی عملکرد نظام سلامت، اطلاعات خوبی در مورد وضعیت نظام سلامت برای دولت ها و ملت ها ایجاد می نماید. به همین دلیل، در دهه ی اخیر بسیاری از کشورها بر ارزشیابی و گزارش عملکرد به عنوان وسیله ای برای کمک به تحقق اهداف سلامت و توسعه ی روش ها و ابزارهایی بدین منظور تمرکز کرده اند. هدف پژوهش حاضر طراحی الگویی شاخص محور (شامل زمینه های کلی و شاخص های مرتبط) برای ارزشیابی عملکرد نظام سلامت ایران بوده است. روش بررسی: پژوهش حاضر توصیفی، تحقیقی، کاربردی و تطبیقی است، که در سال های 1387 و 1388 و در طی 3 فاز شامل بررسی مفاهیم نظری، تهیه ی پیش نویس شاخص های ارزشیابی عملکرد نظام سلامت و ایجاد اجماع انجام شد. داده های مورد نیاز از طریق پایش محیطی، مصاحبه ی چهره به چهره و مبتنی بر وب با استفاده از فرم های طراحی شده جمع آوری گردید. مرحله ی پایش محیطی فاقد جامعه ی پژوهش بوده، الگوهای استخراج شده در این مرحله به عنوان منابع اطلاعاتی مورد استفاده قرار گرفتند. همچنین، جامعه ی پژوهش در مراحل مصاحبه و ایجاد اجماع شامل 31 نفر از صاحب نظران نظام سلامت ایران بود. روایی فرم های طراحی شده از طریق کسب نظرات استادان و پایایی آن نیز از طریق آزمون- بازآزمون اخذ گردید. برای تعیین مصاحبه شوندگان از رویکرد هدفمند و روش نمونه گیری فرصت طلبانه و برای ایجاد اجماع از تکنیک Delphi تعدیل شده استفاده شد. همچنین تحلیل داده ها با استفاده از آمار توصیفی (درصد، میانگین و انحراف معیار) انجام گرفت. در مرحله ی پایش محیطی، الگوهای ارزشیابی عملکرد در کشورهای کانادا، استرالیا، نیوزلند، انگلیس و آمریکا و نیز چارچوب های ارزشیابی عملکرد سازمان جهانی بهداشت، سازمان همکاری و توسعه ی اقتصادی، سازمان جهانی استاندارد، مؤسسه ی کشورهای مشترک المنافع و آژانس توسعه ی بین الملل ایالات متحده و نیز برخی شاخص های موجود در کشور استخراج شدند. در مرحله ی مصاحبه نیز شاخص های پیشنهادی شرکت کنندگان در مصاحبه اخذ گردید. سپس مجموعه ی شاخص های جمع آوری شده در 31 زمینه ی کلی (معیار) دسته بندی شدند. یافته ها: پس از انجام 4 راند Delphi، 14 زمینه برای ارزشیابی عملکرد نظام سلامت ایران انتخاب شد. این زمینه ها عبارت بودند از وضعیت سلامت، تولیت (راه بری)، دسترسی، مخارج سلامت، تأمین مالی و عدالت، مراقبت های اولیه، مراقبت های سالمندی و سالمندی جمعیت، کیفیت خدمات، نظام بیمه ای، عملکرد بیمارستانی، پژوهش/تحقیق و توسعه، سلامت خصوصی (خصوصی سازی)، کارآیی و بهره وری، فن آوری و نظام های اطلاعات سلامت و نتایج سلامت. همچنین در دومین فرایند Delphi بر روی 175 شاخص در زمینه های منتخب اجماع حاصل شد. نتیجه گیری: الگوی نتیجه محور و شاخص محور طراحی شده، ابزاری برای ارزشیابی عملکرد نظام سلامت کشور ایجاد کرده است که به کارگیری آن فرصت خوبی برای بهبود عملکرد در طول زمان در اختیار سیاست گذاران قرار خواهد داد.

مقدمه: بخش اورژانس یکی از مهم ترین بخش های بیمارستان است که خدمات فوری را به بیمارانی که با شرایط ناپایدار به آن مراجعه می کنند، در تمامی طول شبانه روز و 7 روز هفته ارایه می کند. از آنجا که جدی ترین و بیشترین مراجعات بیماران به بخش اورژانس بیمارستان صورت می گیرد، چگونگی ارایه ی خدمات در این مراکز، نمادی از وضعیت کلی ارایه ی خدمات بیمارستان است. یکی از مهم ترین شاخص هایی که در ارزیابی مراکز اورژانس به کار گرفته می شود، طول مدت زمانی است که بیماران برای دریافت خدمات تشخیصی و درمانی از دست می دهند. این پژوهش با هدف تعیین زمان انتظار دریافت خدمات و ارایه ی راهکارهای مناسب در اورژانس بیمارستان الزهرا(س) اصفهان در سال 1388انجام شد. روش بررسی: پژوهش حاضر توصیفی و از نوع مقطعی بود. برای انجام این پژوهش از مشاهده و مصاحبه استفاده شد. تعداد 97 بیمار مورد بررسی قرار گرفتند. زمان سنجی با توجه به اهداف اختصاصی با استفاده از کرنومتر، چک لیست و پرونده ی بیماران صورت گرفت. جهت تعیین روایی، چک لیست در اختیار استادان راهنما و مسؤولین اورژانس بیمارستان قرار گرفت و مورد تأیید واقع شد. تحلیل داده های پژوهش در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی انجام گرفت. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS پردازش شد. یافته ها: میانگین زمان انتظار از ورود به اورژانس تا ویزیت نهایی توسط پزشک اسکرین 19/5 ± 41/8 دقیقه بود و که در حدود 2/74 درصد بیماران کمتر از 10 دقیقه در انتظار بوده اند. میانگین زمان انتظار از ورود تا چک دستور توسط پرستار ادمیت به منزله ی آغاز اولین اقدام بالینی، 53/42 ± 72/48 دقیقه طول کشیده است. میانگین زمان انتظار از ثبت دستور پزشک تا پذیرش در واحد پاراکلینیکی به صورت کلی (شامل نوار قلب، رادیوگرافی، سی تی اسکن، سونوگرافی و آزمایش) 26/46 ± 2/59 دقیقه بوده است. آزمون t در رابطه با نوع بیماری (داخلی، جراحی) در نوار قلب (02/0 = P) و سونوگرافی (04/0 = P) رابطه ی معنی دار نشان داد. میانگین مدت زمان اقامت بیماران در اورژانس هم 2/249 ± 1/353 دقیقه بود که اقامت 39 درصد بیماران کمتر از 4 ساعت در اورژانس طول کشیده است. نتیجه گیری: با توجه به آنکه ویزیت پزشک اسکرین بدون اولویت بندی خاصی برای بیماران انجام می شد؛ از این رو استقرار یک سیستم تریاژ در اورژانس بیمارستان الزهرا(س) ضرورت دارد. مقایسه ی میانگین زمان های به دست آمده برای انجام خدمات پاراکلینیک نشان دهنده ی فاصله ی زیاد وضع موجود با استاندارد است که نیاز جدی به اصلاح فرایند در زمینه ی خدمات پاراکلینیک را متذکر می شود. برای پیشگیری از بروز مشکل ازدحام و رفع آن، لازم است اقدامات مناسبی انجام گیرد که از آن جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد: اولویت بندی تخت ها برای بستری بیماران اورژانس و غیر اورژانس، تعیین مسؤول هماهنگی پذیرش ها، اعمال قانون 30 دقیقه ای، ایجاد واحد نگهداری موقت، پذیرش مستقیم بیماران، بازنگری علمی در تعداد تخت های ICU و CCU.

اسکان غیر رسمی که بعد از اصلاحات ارضی و افزایش قیمت نفت در شهرهای بزرگ ایران، شکل گرفت آرام آرام به سطوح پایین سلسله مراتب شهری کشور رسوخ کرد؛ به طوری که شهر خوی به عنوان یکی از شهرهای میان اندام کشور با این پدیده در محلات خود مواجه است. محله جمشیدآباد بزرگترین اجتماع غیر رسمی در شهر خوی است که در این مقاله به بررسی و ارزیابی وضعیت کالبدی آن پرداخته شده است. مسکن که خود کوچکترین واحد فضایی است، نشان دهنده وضعیت اقتصادی- اجتماعی گروه­های ساکن در آن است. از این رو هدف از بررسی حاضر شناسایی و ارزیابی شاخص­های کمی و کیفی مسکن در یکی از سکونتگاه­های غیر رسمی کشور با استفاده از روش مقایسه با شهر خوی و کشورهای در حال توسعه است. یافته­های تحقیق حاکی از آن است که شاخص­های مسکن در محله جمشیدآباد نسبت به شهر خوی در وضعیت نا مطلوبی قرار دارد ولی در مقایسه با کشورهای در حال توسعه دارای وضعیت مطلوبتری است.

در طبقه بندی تصاویر، از اطلاعات بافت و واریانس استفاده شده؛ ولی اطلاعات قابل استخراج از واریوگرام کمتر به کار رفته و به تغییرات زمانی واریوگرام کمتر توجه شده است. در این تحقیق، برای تهیة نقشة کاربری و پوشش اراضی منطقة دهگلان واقع در استان کردستان، از تصاویر چند زمانة SPOT و ASTER استفاده شده است. مجموعه ای از شاخص های استخراج شده از واریوگرام معرفی، و پاره ای شاخص جدید استخراج شده و روش SVM برای طبقه بندی به کار رفته است. به طور کلی، این تحقیق در دو مرحله انجام شده است: 1- طبقه بندی باندهای طیفی؛ 2- طبقه بندی باندهای طیفی به همراه پارامترهای استخراج شده از واریوگرام. پس از ارزیابی دقت و مقایسة آن ها، شاخص های مناسب معرفی شده است. بعضی از شاخص ها باعث افزایش دقت اکثر کلاس ها می شوند و برخی از آن ها هم در بعضی کلاس ها بی تأثیرند که این ها را می توان شاخص های عمومی قلمداد کرد. برخی از شاخص ها نیز باعث افزایش دقت برخی کلاس ها و کاهش دقت برخی دیگر از آن ها می شوند که به آن ها شاخص های تخصصی می گویند. بررسی ها نشان می دهد هنگام استفاده از شاخص های استخراج شده از واریوگرام، دقت کلی حدود4 درصد و دقت در برخی از کلاس ها بیش از 9 درصد افزایش می یابد و دقت کلی از 88/98 درصد به 744/92 می رسد.

زمینه و هدف: اقتدار تخصصی که طی سال های اخیر، روابط مدیریت و کارکنان را به لحاظ تاثیر بر تمرکز تصمیم گیری متاثر ساخت، نقش رهبری را که با توزیع قدرت تصمیم گیری همراه است، برجسته نمود. الگوی رهبری خدمتگزار با تمرکز بر منابع انسانی با هدف رشد، توسعه و نیل به خود رهبری کارکنان، تحقیقات بسیاری را به خود اختصاص داده است. از آنجا که دانشگاه ها منبع تولید دانش اند، دانشگاه علوم انتظامی تولید و عرضه دانش پلیسی را در یک نظام آموزش کیفی بر عهده دارد. از همین رو ضرورتی برای رهبری دانشگاه است تا با ایجاد تغییرات لازم در کیفیت ها از منابع ارزشمند انسانی برای افزایش توان ملی برای تربیت دانشجویان (افسران آینده پلیس) در پاسخگویی به نیاز های امنیت اجتماعی به صورتی بهینه استفاده نماید. روش: الگوی رهبری خدمتگزار، تجانس ظریف فرهنگی با رسالت و مأموریت دانشگاه علوم انتظامی دارد، لذا با مطالعه ادبیات و مبانی نظری تحقیق، ابعاد و مؤلفه های الگو مشخص شد و سپس با طراحی پرسشنامه دلفی که پایایی آن با استفاده از روش آلفای کرونباخ 88/0 به دست آمد. برای روایی پرسشنامه نیز از دیدگاه های اساتید صاحب نظر دانشگاهی استفاده شد و نیز با توزیع تعدادی پرسشنامه در جامعه آماری ابهامات آن رفع شد. پرسشنامه بر اساس طیف 7 درجه ای لیکرت تنظیم گردید و در یک گروه نمونه 40 نفره از خبرگان عضو هیئت علمی دانشگاه علوم انتظامی که به روش تصادفی انتخاب شدند طی دو مرحله شاخص یابی شد، شاخص هایی که بر حسب محاسبات آماری دارای میانگین وزنی بالاتر از 5 بودند، به عنوان شاخص های رهبری خدمتگزار در دانشگاه علوم انتظامی معرفی شدند. یافته ها: از 54 شاخص که در مرحله اول سنجش دلفی در طیف 7 درجه لیکرت آزمون شدند، تعداد 36 شاخص در محدوده 5 -7 طیف قرار گرفتند انتخاب شدند. بنابراین 18 شاخص حذف و 2 شاخص دیگر حسب نظر خبرگان اضافه شد، لذا پرسشنامه دلفی مرحله دوم با 38 شاخص اجرا شد که فقط در 3 شاخص اصلاحیه پذیرفت. نتیجه گیری: نتایج به دست آمده، نشان می دهد که الگوی رهبری خدمتگزار در دانشگاه علوم انتظامی از پذیرش و مقبولیت چشم گیری برخوردار می باشد.

امروزه ارزیابی عملکرد و یا مدیریت عملکرد در مجموعه ها و موسسات مالی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. ابداع شیوه های نوین ارزیابی عملکرد در موسسات مالی و اعتباری گواه این مدعا است. به کمک فرآیند ارزیابی عملکرد قادر خواهیم بود تا اطلاعات مفید و سودمندی در خصوص چگونگی انجام موثر امور در جهت اهداف تعیین شده به دست آوریم. بررسی مدل های ارزیابی عملکرد و نیز مطالعات صورت گرفته در این خصوص نشان میدهد که پیرامون «شاخص ارزیابی عملکرد نظام بانکداری اسلامی» تلاش شایسته ای صورت نگرفته است. از همین رو، نوشتار حاضر در پی پاسخ به این پرسش کلیدی، به روش توصیفی و تحلیل محتوا، با معرفی «شاخص ربا» گامی را در جهت تدوین «شاخص جامع بانکداری اسلامی» بر میدارد. فرضیه اساسی این مقاله آن است که یکی از راه های اندازه گیری وجود ربا در نظام بانکی توجه به موارد حیله های ربوی در قرادادهای بانکی است. برای این منظور، در این نوشتار با طراحی جدولی که نشان دهنده درجه انحراف قراردادهای بانکی از حیث ربوی بودن است، و نیز با پیشنهاد دو نسبت «نسبت ارزش قراردادهای ربوی» و «نسبت سود حاصل از ربا»، رهیافتی نو برای تدوین شاخص ربا در بانکداری اسلامی ارائه میشود.

بیشک، بازار اسلامی نقشی اساسی در تحقق پیشرفت و توسعه جامعة اسلامی ایفا میکند. در این چارچوب، ضرورت توجه به مشخصه های این نهاد اجتماعی و همچنین شاخص های ارزیابی آن دو چندان میشود. در کنار مشخصه های مختلف بازار اسلامی، سهولت و آسان بودن مبادلات، جایگاه ویژه ای دارد. هدف تحقیق حاضر آن استکه شاخص های اندازه گیری تسهیل مبادلات را در بازار اسلامی بررسی و تبیین کند. یافته های پژوهش که به روش کتابخانه ای انجام شده، نشان میدهد که افزایش سرعت مبادلات، کاهش هزینه ها و کاهش درجه نااطمینانی، سه معیار اساسی برای تحقق تسهیل مبادلات اند. با توجه به موارد ظهور و بروز این مؤلفه ها در خارج میتوان میزان وجود مبادلات آسان در بازار را با استفاده از شاخص های کمّی، چون شاخص رضایت فروشنده و مشتری، نظارت بر بازار، شفافیت بازار، مناسب بودن مکان مبادله، آگاهی و پایبندی به احکام مبادلات، آگاهی و پایبندی به آداب و اخلاق اسلامی، آگاهی و پایبندی به قوانین و مقرّرات مربوط به مبادلات، آگاهی و پایبندی به شیوه های فنی و اقتصادیِ مبادلات، بازاریابی مناسب، کاهش فاصله بین تولید و مصرف و ساز و کارهای جدید به دست آورد و مبادلات را مورد سنجش قرار داد.

شناخت جمهوری اسلامی ایران مستلزم تبیین شاخص های آن است. جمهوری اسلامی ایران مشابه هر نظام سیاسی، دارای سه ساحت باور (فلسفه سیاسی)، ساختار و رفتار است. در این پژوهش تلاش شده است تا شاخص های جمهوری اسلامی ایران در این سه محور مورد بررسی قرار گیرد. در ساحت باور تاکید بر خدا محوری، انسان شناسی بر پایه اندیشه اسلامی و عقیده به نبوت و معاد است. در عرصه ساختار ویژگیهای ساختار سیاسی، فرهنگی و اقتصادی مطرح است و در حوزه رفتار میتوان به رفتار نخبگان ،شهروندان و گروه های اجتماعی اشاره کرد. این مقال با رویکرد نظری و تحلیلی به شاخص ها و نشانه های نظام جمهوری اسلامی میپردازد.

در این پژوهش، شاخص های تقسیم کار عادلانه بر اساس چارچوب معرفتی اسلامی استخراج شده است. جامعه مطلوب از دیدگاه اسلامی، دارای ساختار ویژه ای است که تفاوت هایی بنیادی با نظام اجتماعی غیردینی دارد. از جمله مختصات اصلی نظام اجتماعی مطلوب اسلام، ضرورت انطباق ساختارهای اجتماعی با اصول عدالت اجتماعی است. از منظر اسلام، عدالت اجتماعی، هم به عنوان معیار قضاوت در باب تشخیص نظام اجتماعی مطلوب از نامطلوب اهمیت دارد و هم اساسا نظم پایدار در جامعه در صورتی شکل میگیرد که مبتنی بر معیارهای عدالت باشد. با توجه به این مطلب، در این پژوهش سعی شده است شاخص های نظام تقسیم کار عادلانه با توجه به متون و منابع اسلامی مورد تأمّل و استنباط قرار گیرد. در این نوشتار برآنیم با استفاده از روش تحلیلی ـ توصیفی به استخراج شاخص های تقسیم کار عادلانه از متون دینی بپردازیم. یافته های اصلی این نوشتار این است که از منظر اسلام، نظام تقسیم کار اجتماعی در صورتی شالوده مستحکم برای استقرار نظم اجتماعی فراهم میسازد که مبتنی بر اصول و معیارهای عدالت باشد. شاخص های اصلی تقسیم کار عادلانه با توجه به متون اسلامی عبارتند از: شایسته سالاری، تناسب با تفاوت های طبیعی و برابری فرصت ها.

سیستم پویای شهر پیوسته در حـال تغییر و تحول است و در این میان، با گـذشت زمان مشکلاتی مانند فقـر، بـی سازمانی، آلودگی های محیطی و ... چهره برخی نقاط شهر را دگرگون ساخته و رنگ و بویی متفاوت از گذشته که نشانه هایی از افول و زوال را در بر دارد بر آنها می نشاند. مسأله ای که امروزه با آن روبرو هستیم، شناسایی اینگونه بافتهای شهری است که از چرخه متصل با شهر خارج و تبدیل به بافتهایی نا کارآمد شده اند. روش تحقیق مورد استفاده در این پژوهش توصیفی- تحلیلی است؛ ضمن آنکه تلاش می گردد از طریق مطالعه اسناد ارایه شده از سوی ارگانهای مسئول و منابع کتابخانه ای، جستجوی اینترنتی و مصاحبه با مسئولین آشنا با موضوع تحقیق مطالب لازم گردآوری شده و سپس با نگاهی کارشناسانه به بررسی آنها پرداخته شود و در نهایت با استفاده از اصول شاخص سازی، شاخصهایی برای شناخت بافتهای شهری ناکارآمد تدوین گردد. نتیجه آنکه، در کشور ایران، بافتهای ناکارآمد در دو دسته بافتهای فرسوده و سکونتگاههای غیر رسمی بررسی شده که برای هر یک شناسه هایی تعیین گردیده که شاید در برخی موارد جامع نبوده و نیازمند اصلاحاتی باشند؛ ولی بهتر آن است که شاخصهایی برای شناسایی بافتهای نا کارآمد شهری به کار رود که دیدی همه جانبه نسبت به مسایل شهری داشته و از جداسازی انواع بافتهای شهری ناکارآمد اجتناب گردد. همچنین باید تمام انواع بافتهای تاریخی، صنعتی، محدوده های تجاری متروکـه و ... به عنوان بافت ناکـارآمد تلقی شده و به صورت یکپارچه برای آنها تصمیم گیری شود. ضمن آنکه، شاخصها باید به گونه ای تنظیم شوند که با ارایه میزانی برای سنجش، ابهامات ممکن را به حداقل رسانند.

زمینه و هدف:یکی از مهم ترین ملاک های اثر بخشی و کارایی پلیس، توانایی این سازمان در استقرار نظم، امنیت و کاهش احساس ناامنی شهروندان در سطح جامعه است. برابر تحقیقات انجام شده، رابطه مستقیمی میان سرمایه اجتماعی و امنیت اجتماعی وجود دارد به گونه ای که می توان با تقویت سرمایه اجتماعی، امنیت اجتماعی جامعه را ارتقا بخشید. روش: این تحقیق از نوع کاربردی و پیمایشی است که به روش دلفی و با استفاده از پرسش نامه هفت درج های لیکرت انجام گردیده و هدف آن بومی سازی ابعاد، مؤلفه ها و شاخص های سرمایه اجتماعی در کلانتری های تهران بزرگ است. پایایی پرسش نامه با استفاده از آلفای کرونباخ به مقدار92 درصد محاسبه گردید و برای روایی آن از آرای استادان صاحب نظر دانشگاه علوم انتظامی استفاده شده است. با توجه به مبانی نظری پژوهش، ابعاد الگو در سه بعد منحصر گردیده که عبارتند از: بعد ساختاری؛ بعد هنجاری و بعد شناختی سرمایه اجتماعی. یافته: با استفاده از روش دلفی و بهره برداری از توان علمی استادان صاحب نظر دانشگاه علوم انتظامی، ابعاد سرمایه اجتماعی شناسایی گردیدند که در نتیجه آن تعداد 32 شاخص از میانگین وزنی مطلوب و بار عاملی مناسبی در سطح کلانتری های تهران بزرگ برخوردار شدند و تعداد 32 شاخص نیز به دلیل عدم کسب بار عاملی لازم از الگوی مورد نظر حذف شدند. نتیجه گیری : در نتیجه این پژوهش، شاخص هایی همچون سهولت دسترسی کارکنان به سطوح مدیران سازمانی، تبیین واقعیات و ارائه گزارش عملکرد از سوی مدیران، تعامل مستمر مدیران ناجا با آحاد کارکنان، اعتقاد کارکنان به صلاحیت و توانمندی مدیران ناجا و حمایت مادی و معنوی مدیران از تلاش کارکنان پلیس از میانگین وزنی مطلوب و بالاترین مقدار بار عاملی برخوردار گردیده است و شاخص های تشویق مردم به مشارکت در تصمیم گیری های اجتماعی، پایبندی مدیران دولتی نسبت به تعهدات خود در قبال جامعه، تبیین واقعیات و ارائه گزارش عملکرد از سوی مدیران دولتی، برقراری روابط صادقانه با مردم از سوی مدیران دولتی، ایجاد نظام اداری قوی و سالم، تثبیت ارزش های اخلاقی و انسانی در جامعه و رفتار توأم با عدالت و انصاف با آحاد جامعه از میانگین وزنی مطلوب و بالاترین مقدار بار عاملی برخوردار گردیده است.

رویکرد کیفی به مفاهیم توسعه زمینه را برای طرح موضوع کیفیت زندگی فراهم ساخت. این رویکرد برای اولین بار در سال 1966 توسط ریموند بائر به دنبال ظهور بحران های شهری، مطرح شد. امروزه از کیفیت زندگی به معنای قابلیت زندگی یک مکان یاد می شود. هدف از این تحقیق تحلیلی از وضعیت کیفیت زندگی در محلات شهر بابلسر از بعد شاخص های اقتصادی، اجتماعی، کالبدی- محیطی و روانی(ذهنی)، می باشد. در این تحقیق از روش توصیفی-تحلیلی به صورت تحلیل مقایسه ای بر اساس وزن دهی سلسله مراتبی استفاده شده است. همچنین جهت گردآوری اطلاعات مورد نیاز از روش پرسشنامه ای، پژوهش میدانی، منابع کتابخانه ای، روش مشاهده و منابع اطلاعات اینترنتی برای گردآوری داده ها استفاده شده است. شاخص های مورد استفاده در این تحقیق بر مبنای بررسی منابع متعدد و نیز با روش دلفی، جهت بررسی کیفیت زندگی در محلات شهر بابلسر، تعیین شده است. بر اساس بررسی های صورت گرفته محلات شهر بابلسر از بعد شاخص های مورد بررسی دارای نوعی شکاف عمیق می باشند. از طرفی نمره ی میانگین کیفیت زندگی شهر برابر با 517/8 می باشد که بر اساس تقسیم بندی سنجش نمره ی کیفیت زندگی در سطح متوسط قرار دارد. با توجه نتایج به دست آمده محله بی بی سروزه دارای پایین ترین سطح کیفیت زندگی بوده و محله شهرک دانشگاه در بالاترین سطح برخورداری قرار دارد. در واقع نوعی گسست فضایی در میان محلات شرقی و غربی به ویژه میان محلات 13، 14، 15و 16 با محلات 2، 3، 4، 5، 6، 7 وجود دارد.

هدف اصلی این نوشتار شناسایی و اولویت بندی شاخص های موفقیت در بازاریابی کتاب های دانشگاهی است. با انجام مطالعه های مختلف و بررسی پیشینة موضوع، تصمیم های راهبردی و آمیختة بازاریابی به عنوان عوامل محیط داخلی و تکنولوژی و زمان نیز به عنوان عوامل محیط بیرونی تأثیرگذار کسب وکار در نظر گرفته شد. جامعة آماری، ناشران تهرانی و تعداد نمونة آماری 220 نفر می باشد. انتخاب ناشران به روش تصادفی ساده صورت گرفته و برای جمع آوری داده ها از پرسش نامه استفاده شده است. روایی پرسش نامه به طور صوری و پایایی آن از طریق ضریب آلفای کرونباخ تأیید شده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها نیز از ضریب همبستگی اسپیرمن و فریدمن استفاده شده است. نتایج رتبه بندی عناصر به ترتیب: موقعیت یابی 048/6، محصول 876/5، زمان 621/5، مکان 308/5، فناوری 161/5، ترفیع 899/4، قیمت 694/4، هدف گذاری، 154/4 و بخش بندی 237/3 می باشد.