پیام پربیننده

از آغاز شیوع کرونا، فضای مجازی و به ویژه اینستاگرام، بستر تولید و انتقال اطلاعات بسیاری شده است. مطالعه ماهیت این پیام های پربیننده، به این دلیل اهمیت دارد که نشان دهنده رفتار جامعه در شرایط بحران است. تحقیق حاضر درصدد است به این سؤالات پاسخ دهد؛ پیام های پربیننده با موضوع کرونا چه ماهیتی دارند و کدام احساسات باعث پربیننده شدن آنها شده است؟ برای پاسخ به این سؤال، 600 پیام «وایرال» یا پربیننده در اینستاگرام در یک دوره 60 روزه بررسی شدند. روش تحقیق، پیمایشی بوده و برای جمع آوری داده ها در گام اول پربازدیدترین پیام ها (تعداد) با موضوع کرونا انتخاب شدند؛ سپس محتوای نظر بینندگان توسط کارشناسان (متخصصان روانشناسی) نمره دهی شد؛ در گام بعدی، داده های کمّی حاصل شده با روش تحلیل عاملی، خوشه بندی (دسته بندی) شدند. براساس یافته های آماری، پیام های پربازدید، سه گونه (دسته) هستند؛ دسته اول، ماهیت تفریح و سرگرمی دارند؛ دسته دوم، ماهیت خبر و اطلاع رسانی دارند و دسته سوم، با هدف آموزش و تبلیغ، تولید شده اند. همچنین براساس نتایج به دست آمده، اگر چه عوامل اثرگذار بر پربیننده شدن پیام ها، در هر گونه، متفاوت با دیگری است، بررسی محتوایی خوشه ها نشان می دهد برخلاف بسیاری از یافته های پیش از این پاندمی، در دوره کرونا، غافلگیری منفی، غم و ترس مهم ترین ویژگی هایی هستند که باعث پربیننده شدن پیام ها شده اند. در دوره کرونا خشم و نفرت، اثر چندانی بر پربیننده شدن پیام ها نداشته اند.