پدیدارشناسی تجربه زیارت؛ مطالعه ای در حرم امام رضا(ع)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
علوم اجتماعی (علامه طباطبایی) تابستان ۱۳۹۸ شماره ۸۵
165 - 200
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف شناسایی تجربه زیارت زائران امام رضا (ع) از طریق یک مطالعه پدیدارشناختی انجام شده است. بر این اساس، از روش مصاحبه و همچنین مشاهده مشارکتی استفاده شده است. برای نمونه گیری کیفی از استراتژی نمونه گیری هدفمند استفاده شده است. 28 مصاحبه با مشارکت کنندگان انجام شد که در این میان یک توازن نسبی بر حسب جنس و بین زائران و مجاوران برقرار شده است. برای چارچوب مفهومی مطالعه از نظریه ویلیام جیمز در تعریف تجربه دینی و تلفیقی از نظریه ها و مدل های بومی سنجش دین داری در تعریف مفهوم اصلی تجربه زیارت بر اساس شامل سه بعد اندیشه ها (ذهنیات)، کنش ها (اعمال) و احساسات و عواطف استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان دهنده تنوعی از تجربه های دینی در هر سه بعد از ابعاد تجربه دینی بوده است. درعین حال، بین تجربه های دینی زائران و مجاوران در شاخص هایی همچون باور به اشیاء مقدس و الگوی گذران وقت در حرم تفاوت وجود داشته است؛ اما در سایر عناصر و مؤلفه های تجربه زیارتی، تنوع های موجود بین هریک از دو گروه زائران و مجاوران مشابه با هم بوده است.