ضریب عملکرد

موضوع بهره وری یکی از مباحثی است که امروزه در تمام جهان و در کشور ما با جدیت دنبال می شود و منطقی است که افزایش آن در تمامی سازمان های تولیدی و خدماتی، از جمله اهداف اساسی مجموعه ها تلقی می گردد و در این راستا بهره وری یک مجموعه (خصوصاً یک مجموعه خدماتی) از طریق شناخت صحیح و دقیق فعالیت های آن و نهایتاً ایجاد بهبودهای لازم حاصل می گردد. از سوی دیگر با توجه به اهمیت حمل و نقل ریلی و مخصوصاً بخش مسافری، طی این تحقیق فعالیت های مامورین مؤظف در 36 محور مختلف مورد بررسی واقع گردیده است. در این تحقیق، پس از مطالعه هر یک از فعالیت های مامورین، زمانهای استاندارد مورد نیاز هر یک از عملیات با روش ساعت متوقف شونده (Stopwatch) محاسبه گردیده و بر اساس آن، تعداد مامورین مؤظف قطارها در محورهای مختلف استخراج گردید و در نهایت راهکارهایی برای بهبود بهره وری حاصل از این مطالعه پیشنهاد شده است. مطالعه انجام شده نشان دهنده آنست که تقریباً 18% بهره وری نیروی کار در این خصوص با ترکیب و تخصیص مناسب مامورین مؤظف قابل افزایش است.

یکی از مهم ترین موضوعات تولیدی زمان سنجی است که مبنای بسیاری از تصمیمات نظیر تعیین تعداد کارگران و ماشین آلات باشد. یکی از رایج ترین روش های زمان سنجی استفاده از کرنومتر است که در آن پس از ثبت زمان مشاهدات، از ضریب عملکرد برای محاسبه زمان نرمال و از مقادیر الوانس برای تعیین زمان استاندارد استفاده می-شود. به دلیل اهمیت زیاد ضریب عملکرد، روش های مختلفی برای تعیین آن ارائه گردیده، که رایج ترین آنها روش وستینگهاوس است. متاسفانه علیرغم اینکه زمان اغلب پدیده ها در شرایط مختلف عملکرد غیرقطعی است، این روش از اعداد قطعی برای ارزیابی بهره می گیرد. لذا ممکن است نتایج حاصل از محاسبات با نتایج دنیای واقعی متفاوت باشد که این اختلاف در تولید با حجم بالا، اثر بسیار چشم گیرتری ایجاد کند. از این رو در این مقاله، از منطق فازی به عنوان ابزار مفیدی جهت حل مسائل غیرقطعی دنیای واقعی استفاده شده و الگوریتمی برای تعیین ضریب عملکرد بر مبنای منطق فازی و روش وستینگهاوس ارائه گردیده است. همچنین مثال عددی با جزییات حل بیان شده که می تواند نتایج واقع بینانه تری نسبت به حالت قطعی داشته باشد.

در این پژوهش طراحی بهینه ی یک سیستم ترکیبی شامل کلکتور خورشیدی و پمپ حرارتی زمین گرمایی از دیدگاه فنی و اقتصادی برای تأمین بار حرارتی یک ساختمان مورد بررسی قرار گرفته است. عملکرد اجزای مختلف سیستم به گونه ای تنظیم شده است که علاوه بر پیش گرمایش سیال ورودی به اواپراتور و تنظیم این دما به مقدار ایده آل، ضریب عملکرد پمپ حرارتی نیز افزایش یابد. سیستم بهینه ابتدا از لحاظ فنی و سپس از دیدگاه اقتصادی بررسی و طرح بهینه با در نظر گرفتن ملاحظات فنی و اقتصادی انتخاب شده است. مدل انتخابی دارای ضریب عملکرد میانگین 3.9 برای پمپ حرارتی، مساحت 30.375 مترمربع برای کلکتور و طول لوله زمین گرمایی 472.5 متر (5 چاه 47.5 متری با استفاده از لوله های U شکل سری) می باشد. هزینه کلی سیستم بر اساس کمینه کردن هزینه های اقتصادی به عنوان تابع هدف و پس از انتقال هزینه ی عملیاتی به سال پایه برابر با 85680 دلار برآورد شده است.