قصه گویی خلاق

پژوهش حاضر با هدف، بررسی اثر بخشی قصه گویی خلاق بر توانایی حل مسئله و خلاقیت کودکان پیش دبستانی انجام شد. روش پژوهش نیمه تجربی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل تمامی کودکان پیش دبستانی (5-6 ساله) ناحیه یک شهر یزد بود که از بین آنها نمونه ای به حجم 30 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش (15 نفر) و کنترل (15 نفر) جا گماری شدند. در هر دو گروه، پیش آزمون اجرا شده و سپس گروه آزمایش، عمل آزمایشی یعنی قصه گویی خلاق را به مدت 10 جلسه دریافت کرد و سپس پس آزمون برای هر دو گروه اجرا شد. جهت گردآوری اطلاعات از آزمون برج لندن و پرسشنامه خلاقیت تورنس (فرم تصویری) استفاده شد. داده ها به روش تحلیل کوواریانس مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که قصه گویی خلاق به طور معناداری به بهبود توانایی حل مسئله و خلاقیت کودکان پیش دبستانی منجر شده است. بر اساس نتایج پژوهش حاضر، می توان گفت، قصه گویی خلاق می تواند روش کارآمدی در بهبود توانایی حل مسئله و خلاقیت کودکان پیش دبستانی باشد.

مقدمه: قصه ها برای رشد تفکر کودک یا همان فلسفه ورزی کودک ابزار مناسبی هستند و امروزه استفاده از آن به منزله ابزاری برای پیشبرد تفکر کودکان ضروری است؛ لذا این پژوهش با هدف سنجش اثرگذاری قصه خوانی با رویکرد مثبت نگر بر مهارت های اخلاقی مبتنی بر همدلی پسران دبستانی در شهر کرمانشاه صورت گرفته است. روش شناسی: پس از کسب موافقت والدین درباره شرکت کودکانشان در جلسات قصه گویی از پرسش نامه همدلی آیونگ و همکاران (2009) استفاده شد. 20 کودک (پسر) که در سال تحصیلی 99-98 به تحصیل در مقطع دبستان به تحصیل مشغول می شدند؛ با استفاده از نمونه گیری در دسترس انتخاب و 10 نفر از آنها به صورت تصادفی در گروه آزمایش و 10 نفر دیگر در گروه گواه قرار گرفتند. قبل از شروع جلسات از هر دو گروه پیش آزمون به عمل آمد، سپس برای گروه آزمودنی 8 جلسه به صورت هفته ای دو جلسه 45 دقیقه ای مداخله قصه خوانی با محوریت ارتقای حس همدلی صورت گرفت و گروه گواه هیچ مداخله ای دریافت نکرد. پس از اتمام جلسات مجدداً از هر دو گروه پس آزمون گرفته شد؛ سپس داده های گردآوری از متغیرها با آزمون یومن وایتنی تحلیل شدند. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که بین کودکان مورد مطالعه در هر دو گروه آزمودنی و گواه، قبل از مداخله قصه گویی تفاوت معنی داری وجود نداشت. همچنین در گروه کنترل نیز تفاوت معنی داری در پیش آزمون و پس آزمون وجود نداشت، اما همدلی در کودکان گروه آزمودنی پس از مداخله و در پس آزمون افزایش یافت. نتیجه: با توجه به نتایج به دست آمده می توان این گونه برداشت کرد که قصه خوانی بر ارتقای حس همدلی پسران دبستانی مؤثر است. لذا اگر این شیوه توسط مدارس ابتدایی، کتابخانه ها، کانون های پرورش فکری و مراکز روان شناسی برای آموزش مؤلفه همدلی مورد استفاده ثابت قرار بگیرد، می شود بسیاری از مشکلات رفتاری کودکان را در این زمینه کاهش داد.

هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیرات شعر و قصه و نقش آن ها در آموزش و یادگیری است.این مقاله به روش مروری توصیفی و برای گردآوری اطلاعات آن تلاش شده است که به منابع کتابخانه ای معتبر مراجعه گردد. از همان زمان گذشته قصه وسیله ای برای رفع نیازهای روانی کودکان و نوجوانان و حتی بزرگسالان به شمار می رفت و از آن به عنوان یک روش تدریس برای یادگیری و آموزش بهره می گرفتند. از آنجایی که دانش آموزان به خصوص دانش آموزان ابتدایی به شنیدن قصه علاقه نشان می دهند میتوان از این روش تدریس خلاق یعنی قصه گویی استفاده کرد. یک روش دیگر جذاب دیگر هم استفاده از شعر خوانی است این دو موضوع یعنی قصه گویی و شعر خوانی از جذابیت و اهمیت زیادی برخوردار بودند به همین علت هم در مقاله به شرح و تفسیر آن پرداخته ایم . شعر هم اهمیت زیادی دارد و یکی از مهارت های هفت گانه که در زمان قدیم هم به آن اهمیت می دادند شعر خواندن بود همچنین از آنجایی که کودکان و دانش آموزان زیبایی و آهنگین بودن کلام را دوست دارند یادگیری از طریق شعر هم می تواند ماندگاری زیادی داشته باشد. در مقاله حاضر به شرح و توضیح هر یک پرداخته شده است.

مقاله حاضر به بررسی تأثیر تدریس مبتنی بر قصه گویی خلاق بر یادگیری فعال و کاهش اختلالات روانشناختی کودکان پرداخته است. انتخاب روش قصه گویی بین انواع روش های مختلف به دلایل مختلفی از جمله تأثیر بیشتر روش های غیرمستقیم بر یادگیری، همچنین قدمت تاریخی آن و موفق بودنش در آزمایش های طول زمان که باعث ماندگاری آن بعد از این میزان زمان شده است و نیز به دلیل پرورش قدرت تخیل و ابتکار و نوآوری و قرار گرفتن در دسته روش های درمانی اختلالات یا مشکلات رفتاری بخصوص کاربردی تر بودن در دوره کودکی بعنوان موضوع مورد مطالعه در این مقاله قرار گرفته است و از اهمیت بالایی برخوردار است. روش تحقیق در مقاله پیش رو مروری-کتابخانه ای می باشد و برای گردآوری مطالب آن از مقالات، کتاب ها و دیگر منابع معتبر و مرتبط با این موضوع استفاده شده است. نتایج حاصل نشان می دهد که استفاده به موقع و درست از قصه می تواند در یادگیری بیشتر کودک، افزایش خلاقیت و کاهش خصیصه کمرویی همچنین کاهش اختلالات یا مشکلات رفتاری همچون استرس و اضطراب، پرخاشگری و افسردگی شود