ارزش آماری زندگی

هدف از مطالعه کنونی معرفی و محاسبه انواع معیارهای مرتبط با ارزش آماری زندگی و نیز معرفی روشی برای محاسبه سرمایه سلامت در 19 گروه سنی (که گروه اول شامل 4-0 ساله ها و گروه نوزدهم شامل 94-90 ساله ها می شود) طی دوره زمانی 1394-1375 است که برای تحقق این امر از آمار و اطلاعات موجود در بودجه خانوار ایران و رهیافت برنامه ریزی پویا و نرم افزارهای STATA و MATLAB بهره گرفته شده است. مهم ترین نتایج این مطالعه نشان می دهد که تا قبل از سال 1388 افزایش جمعیت نوزادان ارزش اجتماعی بیشتری داشته است اما پس از 1388 سرمایه گذاری برای بهبود وضعیت سلامت ارزش اجتماعی بیشتری یافته است. سرمایه سلامت محاسبه شده در این مطالعه از 5/1 تا 8 میلیون دلار طی سال های 1394-1375 در نوسان بوده است که دارای روندی مشابه N است. یکی دیگر از یافته های مهم مطالعه کنونی بدین ترتیب است که افزایش ارزش پولی یک گروه سنی لزوماً به معنی توجیه پذیر بودن سرمایه گذاری برای بهبود وضعیت سلامت آن گروه نیست و علی رغم ارتباط تنگاتنگ دو مفهوم سرمایه سلامت و ارزش آماری زندگی دلیلی وجود ندارد که در یک گروه سنی سرمایه سلامت بیشتر یا کمتر از ارزش آماری زندگی باشد.

امروزه کلان شهرهای زیادی در سرتاسر دنیا گریبان گیر آلودگی هوا هستند و تلاش های زیادی در جهت کنترل این آلودگی صورت می گیرد. از آنجایی که یکی از مهم ترین منابع آلودگی هوا، منابع متحرک هستند، در این مقاله سعی شده است تا برآوردی از هزینه های اقتصادی آلودگی هوای PM2.5 منتشرشده توسط وسایل نقلیه موتوری انجام شود. در این راستا، ابتدا براساس نتایج مدل جمعی تعمیم یافته و با استفاده از سهم ترافیک از آلودگی، به برآورد غلظت آلایندگی ایجاد شده توسط ترافیک پرداخته، سپس براساس مدل AirQ+ اثرات بهداشتی آلودگی ارزیابی شده است. درنهایت با استفاده از رویکرد ارزش آماری زندگی و پرداخت های جبرانی (نرخ دیه)، به تخمین هزینه های اقتصادی ناشی از آلودگی هوای انتشاریافته توسط وسایل نقلیه موتوری برای شهر اصفهان در سال 1397 پرداخته شده است. نتایج بیانگر این است که 150 نفر به علت آلودگی هوای ناشی از وسایل نقلیه موتوری دچار مرگ زودرس شدند. هزینه های اقتصادی براساس روش ارزش آماری زندگی به طور متوسط 57.9 میلیون دلار در سال برآورد گردید؛ همچنین این هزینه براساس روش دیه 30.4 میلیارد تومان در سال بر جامعه تحمیل شده است. ارزیابی اثرات بهداشتی آلودگی هوا یکی از مهم ترین بخش های هزینه اجتماعی آلودگی هوا می باشد؛ چراکه با اجرای تحلیل های هزینه-فایده، می توان به معیار مناسبی برای اولویت بندی اقدامات کنترلی در جهت کاهش آلودگی هوا دست یافت.