سوزانا سیگل

در هنگام دیدن یک شیء یا وضعیت قابل مشاهده، کدام یک از خصوصیات آن را مستقیما حس می کنیم؟ به طور متعارف ویژگی های محسوس (sensible) اشیا را در لیست مشخص و محدودی قرار می دهند. این ویژگی ها برای حس بینایی با اندکی اختلاف نظر شامل رنگ، شکل، شفافیت، نسبت های مکانی و حرکت اشیا است. بر این اساس، چیستی اشیا یا روابط میان آنها مستقیما حس نمی شود، بلکه ذهن با دخل و تصرف در کیفیات حسی، آنها را تجربه می کند. این تلقی از ادراک حسی که تنها ویژگی های سطح پایین (low-level)، بصورت حسی تجربه می شوند، اخیرا به طور موثری در فلسفه و علوم شناختی مورد بازبینی قرار گرفته است. در این مقاله تمرکز ما بر تجربه حسی ویژگی های نوعی اشیا و روش تقابل پدیداری در اثبات آن خواهد بود. استدلال خواهیم کرد که اگر تجربه بصری نوع طبیعی (natural kind)ممکن باشد، برخی از نظریه های ادراک حسی غیرقابل دفاع خواهند شد. پس از آن روش تقابل پدیداری (the method of phenomenal contrast) را به عنوان یک الگوی عمومی استنتاج معرفی می کنیم که هرگاه کسی بخواهد از پدیدار شناسی تجربه، مطلبی درباره محتوای تجربه استنتاج کند، باید از آن تبعیت کند. بنابراین برخلاف تصور منتقدین، این روش نه تنها در مقابل برخی از روش های تجربی تعیین محتوا قرار نمی گیرد بلکه منطق آنها را روشن می کند. در نهایت استدلال سوزانا سیگل به نفع تجربه بصری انواع طبیعی، که در چارچوب همین الگوی استنتاجی ارائه شده را از طریق پاسخ به مهمترین انتقادات آن، تقویت خواهیم کرد و بر این اساس به نفع تجربه بصری انواع طبیعی داوری می کنیم.

  موضوع این مقاله تشریح و بررسیِ استدلال تضاد پدیداری سوزانا سیگل درباره غنی بودنِ محتوای ادراک بصری است. ابتدا دیدگاه بازنمودگرایی درباره ادراک حسی به عنوان زمینه بحث به اجمال مورد بررسی قرار می گیرد. اهمیت بازنمود گرایی برای این مقاله آن است که همه بازنمودگرایان می پذیرند که تجربه بصری دارای محتواست و نیز تغییرات خصلت پدیداری تجربه بصری بر تغییرات محتوای آن تجربه مبتنی است. سپس آموزه غنی بودنِ محتوای ادراک بصری مطرح می شود و اهمیت فلسفی پذیرش یا رد این آموزه نشان داده می شود. در بخش بعدی استدلال تضاد پدیداری به عنوان استدلالی برای اثبات آموزه غنی بودن محتوا به شکل دقیق صورت بندی و تشریح می شود. در بخش پایانی برخی از مهم ترین اشکالات به این استدلال مطرح شده و به آنها پاسخ داده شده است. نتیجه گیری مقاله این است که استدلال تضاد پدیداری درنهایت قابل دفاع است و بنابراین می توان امکان بازنمایی ویژگی هایی مانند ویژگی های مربوط به انواع طبیعی را در ادراک بصری پذیرفت. این امر به معنای پذیرش غنی بودن محتوای ادراک بصری است.