دیدگاه متخصصان

مسأله استرس یا فشار روانی از جمله مسائل مطرح قرن حاضر است و تأثیرات عوامل محیطی - کالبدی فضاها به عنوان جزئی از عوامل مؤثر برون فردی بر استرس افراد، انکارناپذیر است. از سوی دیگر، مسأله استرس در فضاهای آموزشی نیز مسأله ای مطرح و دارای اهمیت می باشد. لذا هدف پژوهش حاضر بررسی و مطالعه دیدگاه متخصصان درباره عوامل مؤثر بر کاهش استرس استفاده کنندگان در فضاهای آموزشی و بررسی عوامل مستخرج در معماری مدارس ایرانی- اسلامی است؛ با تکیه بر اینکه معمار این دوره پایبندی به اصول و ارزش های متعالی را متضمن آرامش می دانسته است. پژوهش به صورت کمی-کیفی انجام شده و از تکینک دلفی بهره گرفته است و درنهایت از دیدگاه متخصصان پنج عامل اصلی به مثابه عوامل مؤثر بر کاهش استرس و فلسفه جاودانگی آرامش در فضاهای آموزشی، استخراج گردیده اند. این عوامل شامل: مکان یابی فضای آموزشی، نقش سیستم مدیریتی در ایجاد فضاهای رفاهی افراد، تأثیر سرزندگی در تعاملات بین فردی، نقش محیط جامعه و هم جواری ها در احساس امنیت و نقش فضاهای جمعی در ارتباطات کاربران فضاهای آموزشی هستند. لذا با استناد بر عوامل مستخرج، به پژوهش و مقایسه تطبیقی نتایج حاصل از تحلیل ها با نمونه هایی از مصادیق موجود در بناهای مدارس ایرانی- اسلامی پرداخته شده و تشریح گردیده است.

محیط های امروز شهری را برنامه ریزان، طراحان شهری و معماران طراحی کرده و می سازند و گروههای مختلف جامعه، بدون هیچ گونه سهمی در تصمیمات طراحانه، ناچار به استفاده از این فضا ها هستند. اینکه فضاهای امروز شهرهای ما تا چه حد برای استفاده کنندگان آن مطلوب است و ادراک مردم از چنین فضا هایی چگونه است، می تواند طراحان محیط را یاری دهد که به خلق فضاهای مناسب تری اقدام نمایند. بسیاری از مطالعات انجام گرفته در زمینه روانشناسی محیط، حاکی از تفاوتهای معنادار میان گروه طراحان محیط و سایر گروههای اجتماعی از جهت ارزیابی شان در مورد بعضی از خصوصیات محیطی می باشد. با عنایت به اینکه اکثر مطالعات مذکور در کشورهای دیگر صورت گرفته است، نمی توان آن را به کشور ما تعمیم داد و تحقیقات در این زمینه لازم و مفید به نظر می رسد. مطالعه حاضر به مقایسه نظرات گروه طراحان محیط و سایر مردم می پردازد و موضوع مورد بحث آن دیدگاه این دو گروه در مورد هویت شهری و عناصر اصلی هویت بخش آن می باشد. این مطالعه در منطقه شمیران در شمال تهران انجام گرفته است. نظرات مردم از طریق پرسشنامه جمع آوری شده است و دیدگاه متخصصان نیز به صورت مصاحبه بر مبنای سؤالات مشخص مورد پرسش قرار گرفته است. نتایج تحقیق حاضر، برخلاف نتایج اکثر پژوهش های انجام شده در کشورهای غربی، حاکی از وجود اتفاق نظر نسبی و شباهت میان نظرات دو گروه مورد بررسی می باشد.

این پژوهش با هدف آسیب شناسی راهبردی توسعه ورزش همگانی از دیدگاه متخصصان انجام گرفت. پارادایم مورد استفاده در این تحقیق تفسیری با رویکرد کیفی بود که از استراتژی پدیدارشناسی با تاکتیک تحلیل محتوای پنهان برای انجام آن استفاده گردید. ابزار مورد استفاده در این تحقیق مطالعه اسناد مربوط به فدراسیون ورزش همگانی و مصاحبه با 14 نفر از نخبگان و صاحب نظران حوزه ورزش همگانی بود که بصورت هدفمند و با استفاده از قاعده اشباع نظری انتخاب شدند. فرمت داده ها بصورت متن، صوت و فیلم بود که در نهایت به داده های متنی تبدیل شدند. تجزیه و تحلیل داده ها از طریق کدگذاری و با استفاده از نرم افزار MaxQDA انجام گرفت. به منظور بررسی روایی و پایایی، محقق و دو نفر از متخصصینِ دانشگاهی حوزه ورزش همگانی کار کدگزاری را انجام دادند که حدود 84 درصد کدها با یکدیگر اشتراک داشتند، همچنین مشخص گردید که کدها از نظر علمی معنادار هستند. در مرحله اول 61 کدباز شناسایی شد که پس از مقوله بندی، 13 مقوله ی اصلیِ درون فردی، کمبود زمان، بین فردی، ساختاری، زیرساختی، تغیرات نگرشی، نظام ارتباطی، عملکرد رسانه ها، هماهنگی، فرهنگی، مدیریت و برنامه ریزی، مالی و اقتصادی و منابع انسانی ایجاد گردید که در پایان 4 کد محوری محدودیت، سخت افزاری، نرم افزاری و روان شناختی باقی ماند.