طرد سازمانی

هدف این مطالعه موردی، کاوش پیشایندهای طرد سازمانی و روابط سلسله مراتبی آنها در قالب یک مدل ساختاری تفسیری در سازمانی دولتی بود. به این منظور، پس از مطالعه ادبیات پژوهش و شناسایی پیشایندهای یادشده و گنجاندن آنها در پرسشنامه نیمه بسته ای مبتنی بر طیف لیکرت، پرسشنامه طبق نمونه گیری مفهوم میان 19 نفر از اعضای مطلع از پدیده مورد مطالعه در یک سازمان دولتی در رفسنجان توزیع شد. در ادامه، با استفاده از تحلیل فازی، گویه ها غربال و پس از مقوله بندی برای کشف مدل در سنجه ای مربوط به مدل یابی ساختاری تفسیری قرار داده شدند. طبق نتایج به دست آمده از تحلیل داده های سنجه اخیر، در مجموع 8 عامل در 5 سطح (سطح اول: نبود نظام برون سازمانی پایش و حسابرسی مدیریت؛ سطح دوم: ویژگی های کژکارکردی مدیریت سازمان؛ سطح سوم: فرهنگ سازمانی گسسته منسجم نما و ضعف نظام های مدیریتی درون سازمانی؛ سطح چهارم: ویژگی های مطرود، جو تاریک سازمان و گسست میان طرفین طرد؛ سطح پنجم: کج رفتاری با مطرود) به عنوان پیشایندهای طرد در سازمان مورد مطالعه شناسایی شدند.

این پژوهش روایتی استعاری از طرد سازمانی عضوی از اعضای یک سازمان دولتی برای فهم و دریافتی عمیق از این پدیده رفتاری است. به این منظور، پس از شناسایی مشارکت کننده پژوهش مبتنی بر روش نمونه گیری نوعی، از ابزار مصاحبه برای گردآوری داده ها تا رسیدن به اشباع نظری استفاده شد. برای بازنویسی داستان از فرآیند سه مرحله ای رونویسی، بازرونویسی و بازگویی داستان با عنایت به مؤلفه های فضای سه بعدی ساختار روایتی (کنش متقابل، استمرار و وضعیت) استفاده شد. در ادامه، درون مایه ها شناسایی و کدگذاری شدند. بر اساس یافته های پژوهش، 6 رهگفت و استعاره های متناظر با آنها از خلال داده های پژوهش کشف و بازنمایی شدند که عبارت بودند از ورود به سازمان و نمونه گری بر پایه استعاره مرغ عشق، درخشش در سازمان و جلوه گری بر پایه استعاره مرغ چمن، تعارض در سازمان و ناسازش گری بر پایه استعاره مرغ سحر، افول در سازمان و نادیده گری بر پایه استعاره مرغ پربسته، طرد در سازمان و دورافکندگی بر پایه استعاره مرغ قفسی و فترت در سازمان و همزادی رامش گری و فرسایش گری بر پایه استعاره مرغ بی دل.

هدف این پژوهش، طراحی مدل ساختاری تفسیری پیامدهای طرد سازمانی به عنوان رفتاری اجتماعی در یک سازمان دولتی ایرانی است. برای گردآوری داده ها پس از مطالعه ادبیات پژوهش، شناسایی پیامدهای طرد سازمانی و گنجاندن آن ها در پرسش نامه نیمه بسته ای مبتنی بر طیف لیکرت، پرسش نامه با استفاده از روش نمونه گیری نوعی میان 18 نفر از اعضای سازمان توزیع شد که به عنوان تجربه کنندگان طرد در سازمان مورد مطالعه بودند. با استفاده از تحلیل فازی، گویه های پرسش نامه در دو مرحله غربال و پس از مقوله بندی برای کاوش مدل در سنجه ای متناسب با مدل یابی ساختاری تفسیری قرار گرفتند. طبق یافته های پژوهش، برای پیامدهای طرد سازمانی در قلمرو مکانی مورد مطالعه 6 عامل در 5 سطح (سطوح اول، دوم و سوم به ترتیب شامل پیامدهای روان شناختی، شناختی و نگرشی و نیز رفتاری برای مطرود؛ سطح چهارم، پیامدهای درون سازمانی و سطح پنجم، پیامدهای برون سازمانی) شناسایی شدند. نتایج این پژوهش نشان می دهند که گستره پیامدهای کژکارکردی طرد سازمانی از مرز سطح فردی فراتر و دامنه آن تا بیرون از سازمان کشیده می شود. با توجه به چنین وسعتی از آثار مخرب، شناسایی و مدیریت پیشایندهای طرد سازمانی به مدیران سازمان مورد مطالعه و سازمان هایی با وضعیت مشابه پیشنهاد می شود.