بازار گردشگری

موفقیت مقاصد گردشگری، در گرو درک صحیح تصویر برند مقصد در ذهن افراد است اما افراد متفاوت، تصویرهای ذهنی متفاوتی دارند که این تفاوت به صورت بالقوه مبنایی برای بخش بندی در بازار گردشگری است. پژوهش حاضر، در وهله ی اول تلاشی برای توسعه روش نقشه مفهومی برند است که با کمک به سازی آن با یک الگوریتم ابداعی انجام شده است؛ بنابراین، پژوهش از نظر هدف توسعه ای است. در وهله ی دوم، برای کاربست به سازی روش نقشه مفهومی برند در عمل این روش برای برند گردشگری منطقه آزاد کیش استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش، افراد در سطح شهر تهران در دو دسته افراد دارای سابقه بازدید و افراد فاقد سابقه بازدید از منطقه آزاد کیش و روش نمونه گیری در دسترس بوده است. انجام چهار مرحله استخراج، بخش بندی، ترسیم و تفسیر نقشه های ذهنی در نهایت به شناسایی هفت بخش برای بازار گردشگری منطقه آزاد کیش منجر شد. بر اساس نتایج تحقیق، در میان افراد دارای سابقه بازدید چهار بخش گردشگران لوکس، گردشگران حساس به قیمت، گردشگران غیروفادار و طبیعت گردان و در میان افراد فاقد سابقه بازدید نیز سه بخش خریداران، تفریح گران و مهاجران وجود دارد.

امروزه بخش بندی بازار گردشکری یکی از پیش شرط های موفقیت مقاصد گردشگری است. در این راستا، بخش بندی گردشگران براساس متغیرهای روان شناختی از مهمترین و پرکاربردترین شیوه های بخش بندی بازار گردشگری است. از این رو هدف پژوهش حاضر بخش بندی بازار گردشگری شهر تهران با استفاده از شناسایی انگیزه های سفر و ویژگی های سبک زندگی گردشگران خارجی بازدید کننده از بازار بزرگ این شهر است. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی بوده و از نظر روش جمع آوری داده ها نیز توصیفی_پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل گردشگران خارجی است که در ماه های اسفند 1396 تا اردیبهشت 1397 به بازار بزرگ و قدیمی شهر تهران سفر کرده اند. از این جامعه، نمونه ای به حجم 394 نفر به روش نمونه گیری تصادفی در دسترس انتخاب شد. ابزار گردآوری داده ها در این پژوهش، پرسشنامه محقق ساخته شامل 67 سئوال بوده است. سنجش روایی و پایایی پرسشنامه به ترتیب از روایی محتوا و آلفای کرونباخ استفاده شده است. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از روش های تحلیل عاملی اکتشافی، تحلیل خوشه ای و آزمون کای اسکوئر در محیط نرم افزار SPSS انجام شده است. یافته های پژوهش حاضر نشان داد، گردشگران خارجی بازدید کننده از بازار بزرگ شهر تهران را می توان در چهار گروه بخش بندی کرد که شامل گردشگران ایده آل پسند، گردشگران اصول گرای رفتاری، گردشگران میانه رو و گردشگران خاص گراست. همچنین نتایج پژوهش نشان می دهد، بین متغیرهای جمعیت شناختی و خوشه های چهارگانه ارتباط مثبت و معنی داری برقرار است.

رقابت پذیری یکی از مهم ترین دغدغه های تجارت و فعالیت در محیط پویا و رقابتی امروز است. در سال های اخیر، رقابت به منزله مفهومی اقتصادی، که در توسعه پایدار صنعت سفر و گردشگری تأثیرگذار است، مطرح است.پژوهش حاضر با روش توصیفی   تحلیلی، به دنبال بررسی و تبیین راهبردی پیشران های رقابت پذیری گردشگری در دستیابی به بازارهای هدف گردشگری استان زنجان است. به این منظور، گردآوری اطلاعات با مطالعات میدانی و کتابخانه ای انجام شده است. جامعه آماری شامل کل استان زنجان با جمعیت 1011474 نفر است که با روش کوکران 384 نمونه انتخاب شده است. برای تحلیل داده ها از رویکرد تحلیل تأثیرات متقابل ساختاری و رویکرد تحلیل تأثیرات متقابل تعاملی با استفاده از نرم افزارهای میک مک و سناریو ویزارد استفاده شده است.یافته های تحقیق نشان داد که، براساس الگوی تحلیل ساختار متقابل پیشران، رقابت پذیری گردشگری عبارت است از: امنیت اقتصادی   تجارت الکترونیک، تنوع اکولوژیکی، زیرساخت بهداشت، محیط اقتصادی، روابط بین الملل، حمل ونقل، و خدمات هتلداری. براساس تحلیل تأثیرات متقابل تعادلی، مهم ترین راهبرد تقویت رقابت پذیری گردشگری مبتنی بر ایجاد جذابیت صنعت گردشگری با ضریب +2، روابط بین الملل و توسعه تجارت الکترونیک در سطح بین الملل با ضریب سازنده (+1)، و توسعه زیرساخت های بهداشت با ضریب (-1) است.به منظور توسعه رقابت پذیری گردشگری باید زیرساخت های موجود استان در حوزه اشتغال، خدمات رسانی و خدمات مهمان پذیری و همچنین زیرساخت های سیاسی و حمل ونقل تقویت شود.

صنعت گردشگری با تمام بخش های دیگر متفاوت است؛ زیرا که برخلاف بخش تولید، در بخش گردشگری، یک مکان به اضافه تمام آنچه که آن مکان ارائه می دهد، به فروش می رسد. در هر زمانی رقابت در سطح جهانی وجود دارد و ارتقاء مقاصد گردشگری، به ایده های خلاق و ناب نیاز دارد تا سبب توسعه گردد. یک مکان توسعه گردشگری و تبلیغات پیوند تنگاتنگی با یکدیگر دارند. تبلیغات می تواند در گسترش تولید، درآمد و ایجاد اشتغال در گردشگری نقش مهم و اساسی داشته باشد. از این رو این پژوهش با استفاده از روش تحقیق توصیفی- تحلیلی به تحلیل نقش ابزارهای تبلیغاتی در بازاریابی گردشگری و جذب گردشگران می پردازد. جامعه آماری پژوهش شامل گردشگرانی است که در طول فصل تابستان سال 1394 از مکان های گردشگری استان اردبیل دیدن کرده اند. روش گردآوری داده ها و اطلاعات در این پژوهش از نوع کتابخانه ای و میدانی (پرسشنامه ای) است. برای تجزیه و تحلیل داده ها و آزمون فرضیات پژوهش از مدل رگرسیون گام به گام استفاده شده است. نتایج این تحقیق نشان می دهد بین ابزارهای تبلیغاتی و میزان شناخت گردشگران از جاذبه های گردشگری رابطه معناداری وجود دارد. همچنین نتایج به دست آمده، حاکی از تأثیر زیاد ارتباطات فردی در تبلیغات گردشگری است.