مدرسه گریزی

هدف این پژوهش بررسی نقش واسطه ای خودنظم جویی تحصیلی در رابطه بین امید به تحصیل و تحصیل گریزی بود. شرکت کنندگان پژوهش 265 نفر از دانش آموزان (170 دختر، 95 پسر) مقطع متوسطه دوم بودند که با روش نمونه برداری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند و به مقیاس امید به تحصیل (خرمائی و کمری، 1396)، پرسشنامه خودنظم جویی تحصیلی (بوفارد، بویس ورت، وزیو و لاروچه، 1995) و پرسشنامه تحصیل گریزی (خرمائی و صالح اردستانی، 1395) پاسخ دادند. به منظور پاسخگویی به فرضیه های پژوهش از مدل یابی معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج نشان داد که امید به تحصیل، هم به صورت مستقیم و هم به طور غیر مستقیم و از طریق خودنظم جویی تحصیلی بر تحصیل گریزی اثر منفی دارد. در مجموع، یافته های این پژوهش بیانگر اهمیت توجه به نقش امید به تحصیل و خودنظم جویی تحصیلی در کاهش تحصیل گریزی دانش آموزان است.

هدف پژوهش حاضر بررسی نقش واسطه گری ادراک خود (ادراک کنترل و همانندسازی با مدرسه) در رابطه بین ادراک از محیط کلاس و تحصیل گریزی (بیزاری از تحصیل و مدرسه گریزی) دانش آموزان بود. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانش آموزان کلاس دهم شهر تهران است. مشارکت کنندگان شامل 661 دانش آموز کلاس دهم دبیرستان ها و هنرستان های شهر تهران بودند که به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند و به پرسش نامه ادراک از محیط کلاس (فراسر و همکاران، 1996) مقیاس ادراک خود (فال و روبرتز، 2012) و مقیاس تحصیل گریزی (خرمایی، 1393) پاسخ دادند. داده ها با استفاده از روش معادلات ساختاری با نرم افزار ایموس مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها نشان داد ادراک از محیط کلاس بر ادراک خود (همانندسازی با مدرسه و ادراک کنترل) دانش آموزان به صورت مثبت و معنی دار اثرگذار است و بر تحصیل گریزی (بیزاری از تحصیل و مدرسه گریزی) نیز به صورت منفی و معنی دار اثر دارد. ادراک از محیط کلاس همچنین با واسطه گری همانندسازی با مدرسه و ادراک کنترل توانست به طور غیرمستقیم تحصیل گریزی را پیش بینی کند. همچنین نتایج نشان داد افزایش ادراک از محیط کلاس در دانش آموزان از طریق همانندسازی با مدرسه و ادراک کنترل، موجبات کاهش تحصیل گریزی دانش آموزان می شود. بنابراین طراحی فضاهای آموزشی مناسب و تعلیم کادر آموزشی در جهت رشد ادارک خود دانش آموزان به منظور پیشگیری از پیامدهای منفی تحصیلی امری ضروری به نظر می رسد.

هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی مداخله تلفیقی مبتنی بر مصاحبه انگیزشی و مهارت های فراشناختی بر اهمال کاری تحصیلی، تاب آوری تحصیلی و انگیزه پیشرفت تحصیلی در دانش آموزان با سابقه مدرسه گریزی بود. روش پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون و پیگیری سه ماهه با دو گروه آزمایشی و گواه بود. جامعه آماری پژوهش شامل تمام دانش آموزان پسر مقطع دبیرستان با سابقه مدرسه گریزی شهرستان اصفهان بود. تعداد 30 دانش آموز با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب و در دو گروه آزمایشی و گواه جایگزین شدند. شرکت کنندگان پرسشنامه های اهمال کاری تحصیلی سولومون و راث بلوم، پرسشنامه تاب آوری تحصیلی ساموئز و پرسشنامه انگیزه پیشرفت تحصیلی هرمنس را تکمیل کردند. داده ها با استفاده از آزمون تحلیل کواریانس چندمتغیری تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد که مداخله تلفیقی مبتنی بر مصاحبه انگیزشی و مهارت های فراشناختی موجب کاهش اهمال کاری تحصیلی و افزایش تاب آوری و انگیزه پیشرفت تحصیلی دانش آموزان با سابقه مدرسه گریزی شده است (05/0>p). در مجموع، پژوهش حاضر نشان داد که تلفیق دو مداخله مصاحبه انگیزشی و مهارت های فراشناختی از اثربخشی مطلوبی برخوردار است.