تفکر فعال

هدف پژوهش بررسی موضوع «تفکر مراقبتی» در قرآن کریم با رجوع به تفسیر المیزان است. تفکر مراقبتی، مراقبت در نحوه اندیشیدن و تفکر در مراقبت است؛ مراقبت از تبدیل احساس ها به انتخاب، ارزیابی و تصمیم گیری. تفکر مراقبتی توجه فاعل به مفعول و فعل با همراهی یکدیگر به حساب می آید که به تفکر ارزش گذار یا ستایشی، عاطفی، فعال، هنجاری و همدلانه تقسیم می شود. روش تحقیق در این پژوهش، تحلیل محتوای کیفی است و با بررسی آیات قرآن کریم نمونه هایی از مصادیق قرآنی این تفکر مورد شناسایی قرار گرفته است. یافته های تحقیق نشانگر آن است که موارد متعددی از مصادیق عینی زیرگروه های مختلف تفکر مراقبتی در قرآن کریم مورد تأکید قرار گرفته است؛ شامل مصادیقی از احسان، تواضع، امانت داری، رعایت عدالت و قسط و صداقت که اهتمام به آن ها در فرایند تربیت متربیان می تواند منجر به تقویت ابعاد مختلف تفکر مراقبتی شود.

این پژوهش با هدف مقایسه اثربخشی روش تدریس مبتنی بر تفکر فعال و روش تدریس سنتی، بر خودکارآمدی تحصیلی دانش آموزان پایه ششم ابتدایی شهرستان چابهار انجام شده است. پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون پس آزمون و گروه آزمایش وگواه بود. جامعه مورد مطالعه، شامل کلیه دانش آموزان دختر پایه ششم مقطع ابتدایی شهر چابهار بود. نمونه مورد مطالعه بر اساس هدف های پژوهش، 80  دانش آموز که پس از انجام آزمون خودکارآمدی تحصیلی، به شکل تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جای گرفتند. ابزار پژوهش برای بررسی میزان خودکارآمدی تحصیلی دانش آموزان، پرسش نامه خودکارآمدی تحصیلی جینگ و مورگان (1999) بود. داده های حاصل از گردآوری اطلاعات، با استفاده از تحلیل کوواریانس، تجزیه و تحلیل شدند. یافته های این پژوهش  نشان داد که تدریس به روش تفکر فعال، سبب ارتفای خودکارآمدی دانش آموزان در همه ابعاد آن گردیده است.