نسخه کوتاه

این پژوهش، با هدف تهیه نسخه کوتاه مقیاس دینداری بر اساس فرم بلند مقیاس دینداری صورت گرفت. نمونه پژوهش، 4000 نفر از دانشجویان شهر تهران بود که با بهره گیری از نمونه گیری طبقه ای نسبتی انتخاب شدند. نتایج تحلیل آیتم و تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی نشان داد مقیاسی با 36 آیتم، دارای بهترین ساختار به لحاظ روان سنجی است که بیشترین برازش و مناسبت را با الگوی نظری سه مؤلفه ای آن دارد. ضرایب اعتبار آیتم ها، خرده مقیاس ها و کل مقیاس مدل سه مؤلفه ای نسخه کوتاه شده نشان داد که کلیه زیرمقیاس ها از ضرایب مناسب همگونی برخوردارند. مقدار آنها 92/0 برای باور دینی، 81/0 برای عواطف دینی و 91/0 برای رفتار دینی است. بررسی ضرایب همبستگی نمره آیتم ها، با نمره کل زیرمقیاس مربوطه نشان می دهد که این ضرایب بین 41/0 (آیتم 37) و 77/0 (آیتم 25) متغیر است. به این نسخه از ابزار، پنج آیتم وانمود اجتماعی نیز اضافه شد. ابزار نهایی با 40 آیتم از ویژگی های روان سنجی و ساختار عاملی مناسب برخوردار است و می توان از آن به عنوان ابزاری روا و معتبر در پژوهش ها استفاده کرد.

هدف: به دلیل کمبود ابزارهای برخط بومی، مشغله بالای معلمان در مدرسه و همچنین بالابردن دقت، سرعت و کاهش هزینه های اجرایی در ارزیابی سلامت روان شناختی کودکان، پژوهش حاضر با هدف تهیه نسخه کوتاه و برخط گزارش معلم مقیاس سلامت روان شناختی دانش آموزان ابتدائی انجام شد.روش پژوهش: نمونه پژوهش 22845 نفر (11545 دختر، 11300 پسر) از دانش آموزان کلیه استان های کشور بودند که نسخه بلند مقیاس سلامت روان شناختی کودکان مقطع ابتدایی (اکبری زردخانه و همکاران، 1397) با هشتاد گویه حاوی هشت خرده مقیاس را تکمیل کردند.یافته ها: تحلیل گویه ها با هشت ملاک نشان داد تقریباً کلیه گویه ها از ویژگی های مناسبی برخوردار هستند. تحلیل عاملی تائیدی نشان داد که مدل هشت مولفه ای با چهل گویه، می تواند به عنوان ساختار عاملی نهایی برای نسخه کوتاه در نظر گرفته شود. بررسی تغییرناپذیری اندازه گیری بین گروه دختر و پسر حاکی از برازندگی مناسب و مشابه بود. این یافته بدین معنا است که این مقیاس در هر دو گروه سازه یکسانی را مورد سنجش قرار می دهد.  ضرایب آلفای کرونباخ (کل مقیاس 97/0 و خرده مقیاس ها 78/0 تا 93/0) و ترکیبی (کل مقیاس 92/0 و خرده مقیاس ها 79/0 تا 93/0) کل مقیاس و خرده مقیاس ها در حد مطلوب بوده و خطای اندازه گیری قابل قبولی را هم کل مقیاس و هم خرده مقیاس ها دارا هستند. ضرایب مسیر استاندارد گویه ها نشانگر مناسبت شاخص روایی همگرا گویه ها و روایی واگرای خرده مقیاس ها با روش متوسط واریانس استخراجی و نسبت تک رگه ای-چندرگه ای نشانگر هماهنگی درونی و روایی ساختاری مقیاس است.نتیجه گیری: ازاین رو می توان شواهد مناسب روان سنجی را دال بر قابلیت استفاده از این ابزار در غربالگری دانش آموزان دبستانی کشور دانست. اما نیاز به بررسی های بیشتر شواهد وجود دارد.