آنبالاگان

جاده ارومیه سیلوانا در جنوب غرب شهرستان ارومیه قرار دارد این جاده از ابتدای جاده بند شروع شده و در منطقه تفرجگاهی و گردشگری بند ارومیه واقع شده است. هدف از این تحقیق تعیین مناطق پر خطر با استفاده از نرم افزار (Arc GIS 10) و روش پهنه بندی آنبالاگان، از دیدگاه ناپایداری دامنه ای در محور فوق و روستا های منطقه است. به این منظور 14 لایه (گسل، ارتفاع، آبراهه، شیب، جهت شیب، واحد سنگ های رسوبی آواری (OMS)، رسوبات آبرفتی، پوشش گیاهی، نقاط حادثه ساز، روستا، شهر، سد، جاده و راه های روستایی) تهیه شد و با وزن دهی به عوامل مخاطره زا و با استفاده از نقشه پهنه بندی خطر ریزش سنگی محدوده مورد مطالعه، نتایج را به پنج گروه تقسیم نمودیم: بر طبق نقشه مورد نظر از مجموع 07/7441 هکتار از محدوده مورد مطالعه، 73/1509 هکتار در محدوده با خطر بسیار زیاد قرار دارد، 47/2330 هکتار در محدوده با خطر زیاد، 14/1980 هکتار در محدوده با خطر متوسط، 66/1150 در محدوده با خطر کم و 07/470 هکتار در محدوده با خطر بسیار کم قرار دارد. تمامی روستا ها (بند، جانوسلو، نوشان علیا و سفلی) در مناطق با خطر زیاد تا متوسط واقع شده اند. بیشترین تجمع مناطق پرخطر در غرب، جنوب غربی می باشد. اکثر راه های روستایی در مناطق با خطر کم تا متوسط قرار دارند و از 14 کیلومتر جاده اصلی تنها دو کیلومتر از آن در محدوده کم خطر و بی خطر قرار دارد. با انطباق نقشه نقاط حادثه ساز با نقشه پهنه بندی می فهمیم که بیشتر ریزش های سنگی و واریزه ها در پهنه با خطر متوسط تا بسیار بالا قرار دارند. سد شهرچایی در محدوده با خطر متوسط قرار دارد ولی دامنه های اطراف سد مناطقی پر خطر هستند که ریزش های سنگی در آن ها سد شهرچایی را تهدید می کند.

وقوع زمین لغزش در مناطق شمالی کشور، به دلیل بارشهای فراوان، کاربری های ناصحیح و سازندهای حساس به فرسایش، در حال افزایش است. یکی از راهکارهای مهم برای کاهش خسارت ناشی از وقوع زمین لغزش ها، ارزیابی و پهنه بندی مناطق مستعد به زمین لغزش ها از طریق تهیه نقشه های پهنه بندی خطر زمین لغزش است. روشهای متعددی برای پهنه بندی وجود دارد که از میان آنها روش آنبالاگان برای منطقه مورد مطالعه استفاده شد. در  این روش نقشه های مورد نیاز مانند نقشه های شیب، جهت شیب، کاربری اراضی، زمین شناسی، زمین شناسی ساختمانی، آبهای زیرزمینی و واحدهای کاری در محیط GIS با استفاده از نرم افزار Arcmap تهیه و پس از امتیازدهی به عوامل مورد نیاز در روش آنبالاگان، در نهایت نقشه پهنه بندی منطقه ارائه شد. در پایان برای ارزیابی صحت مدل یاد شده، نقشه پراکنش زمین لغزش حوضه مورد مطالعه تهیه و آنگاه از مقایسه نقشه پراکنش زمین لغزش با نقشه پهنه بندی زمین لغزش به روش آنبالاگان، مشخص شد که اکثر زمین لغزشهای وقوع یافته در این حوضه در پهنه خطر زیاد قرار دارند که توسط مدل ارائه شده بود.

زمین لغزش ها از جمله بلایای طبیعی محسوب شده که هر ساله خسارات جانی و مالی قابل ملاحظه ای به جوامع بشری وارد می آورند. در راستای اجتناب از خطر، شاید به طور مستقیم قابل سنجش ترین نوع خطر باشد. تهیه نقشه های پهنه بندی خطر زمین لغزش برای تعیین مناطق با خطر بالا در همین راستا صورت می گیرد. هدف از این مقاله بررسی خطر زمین لغزش روستای ولدیان از طریق تهیه لایه های اطلاعاتی و عوامل مؤثر بر خطر وقوع زمین لغزش با استفاده از سامانه اطلاعات مکانی و روش آنبالاگان در مقیاس 1:250.000 است. لایه های اطلاعاتی زمین شناسی، شیب، بارندگی، زلزله و جهت شیب به عنوان عوامل مؤثر بر خطر وقوع زمین لغزش منطقه شناسایی و به منظور تحلیل خطر مورد استفاده قرار گرفته است. نتایج تحلیل نقشه پهنه بندی خطر زمین لغزش به دست آمده مشخص نمود که حدود 9% از سطح روستا در محدوده خطر «خیلی بالا» و33% در محدوده خطر «بالا» قرار می-گیرد. این واقعیت بیان گر حساسیت زیاد روستا نسبت به پدیده لغزش است.