رهبری حکیمانه

پژوهش حاضر باهدف ارائه مقیاس سنجش رهبری حکیمانه در دستگاه های اجرائی استان مازندران انجام شده است. روش پژوهش ازلحاظ هدف، توصیفی- تحلیلی است. دراین تحقیق کارکنان دستگاه های اجرائی استان به عنوان جامعه آماری انتخاب و بر اساس فرمول کوکران، 248 نفر نمونه تعیین شده اند. پژوهش در دو مرحله به-اجرا درآمده است؛ در گام اول شناسایی ابعاد و مؤلفه های مقیاس از طریق بررسی ادبیات نظری و مصاحبه با کارشناسان با روش نمونه گیری هدفمند انجام شد، که با استفاده از نظرات کارشناسان، درنهایت 10 بُعد و 46 گویه برای طراحی مقیاس استخراج گردید. در مرحله دوم نیز برای اعتبارسنجی مؤلفه های شناسایی شده، از روش تحلیل عاملی تائیدی و ابزار پرسشنامه استفاده گردید. داده ها با روش تحلیل معادلات ساختاری و فنون آمار توصیفی تحلیل شده اند . یافته های پژوهش با استفاده از معادلات ساختاری نشان داد، همه گویه ها، به عنوان سازه معتبر در رهبری حکیمانه هستند، یعنی مقدار میانگین واریانس استخراج شده (AVE) برای همه گویه ها بیشتر از 50/0 بود. مدل نهایی پژوهش هم با شاخص های برازش (073/0=RMSEA، 015/0=RMR، 99/0=NFI و 95/0=GFI) مورد تائید قرار گرفت. از طرفی نیز سطح میانگین رهبری حکیمانه و شاخص های آن در نمونه آماری از میانگین درنظر گرفته شده بیشتر بوده است. امروزه بسیاری از رهبران دانش را به صورت نامطلوبی مورد استفاده قرار می دهند، و قادر به پرورش و توسعه ی انواع بهتر آن نیستند. باید تاکید داشت که وضعیت کنونی نیازمند رهبرانی حکیمی است که با ایجاد فرآیندهای سازمانی پویا، دانش را به حکمت تبدیل کرده و حکمت را به سایر اعضای سازمان انتقال دهند.

جمع کردن ارزش ها به عنوان آرمان با واقعیت های موجود در اتخاذ تصمیم های کلان و راهبردی نظام در زمینه های مختلف فرهنگی، سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و... یکی از مباحث بسیار مهمی است که از اوایل انقلاب ذهن بسیاری از نخبگان را به خود جلب کرده است. نظر به اهمیت این موضوع، هدف از این نوشتار، تبیین و تحلیل ویژگی آرمانگرایی واقع بینانه (دو مولفه اساسی الگوی تصمیم گیری حکیمانه) در تصمیمات راهبردی امام خمینی بین سال های 68-1357 است. از آنجا که تاکنون این ویژگی رهبری امام به صورت علمی بررسی نشده است؛ در این پژوهش، تصمیمات راهبردی امام خمینی در قلمرو زمانی تحقیق انتخاب و مقولات مرتبط با دو ویژگی آرمانگرایی و واقع بینی، با استفاده از روش تحلیل محتوای کمی و کیفی کلام امام مندرج در 22 جلد صحیفه امام، استخراج، طبقه بندی، تحلیل و استنتاج شده است. یافته های حاصل از تحقیق نشان می دهد که تمامی تصمیمات راهبردی مورد مطالعه در این پژوهش، در چارچوب ویژگی های تصمیم گیری حکیمانه بوده و دارای دو مولفه آرمانگرایی و واقع بینی هستند. بدین ترتیب می توان با اطمینان نتیجه گرفت که امام خمینی در اتخاذ تصمیم های راهبردی، یک آرمانگرای واقع بین بودند.