مطالب مرتبط با کلیدواژه
۱.
۲.
۳.
۴.
۵.
۶.
۷.
۸.
۹.
۱۰.
۱۱.
۱۲.
۱۳.
۱۴.
۱۵.
۱۶.
۱۷.
انصار
حوزه های تخصصی:
قیام عبدالله بن زبیر در حجاز تاکنون از دیدگاههای گوناگون بررسی شده ، ولی به عوامل اقتصادی آن کمتر پرداخته شده است تا به گونه ای فشرده ، دلایل اقتصادی – سیاسی این قیام بر پایه تغییر مالکیتهای زمین در مدینه و جا به جا شدن مرکزیت سیاسی از حجاز به دیگر سرزمین های اسلامی بررسی شود.
نقش انصار در جنگ های رده(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
حوزه های تخصصی:
هنوز خبر رحلت پیامبر (ص) به سراسر جزیره العرب نرسیده بود که در بسیاری از نقاط آن واکنش هایی به شکل های مختلف رخ نمود. با آن که انگیزه و هدف این واکنش ها متفاوت بود، بیشتر منابع، همه را ""فتنه رده"" (شورش مرتدان) خوانده اند. این شورش ها دوام زیادی نیاورد و ابوبکر با فرستادن سپاهیانی توانست آنها را سرکوب کند.موضع گیری و اقدامات انصار در جنگ های رده، به عنوان یکی از گروه های تاثیرگذار در حوادث صدر اسلام، می تواند در روشن کردن بخش هایی از این جریانات موثر باشد، چرا که انصار در سرکوب رده نقش آفرین بودند از جمله در نبردیمامه نقش اساسی ایفا کردند هم چنین آنان با نام و نشان انصار در این نبردها حاضر می شدند و رایت و پرچم خاص داشتند و با استفاده از عناوین قومی و قبیله ای مخالف بودند. انصار با برخوردهای سیاسی و سلیقه ای که در جنگ های رده صورت گرفت مخالفت و انتقاد می کردند از جمله در جریان قتل مالک بن نویره و یا برخی اقدامات خالد بن ولید در یمامه، آنها تذکرات لازم را می دادند و به نوعی در جریان سرکوب رده، مشارکت انتقادی داشتند.این مقاله به بررسی سهم انصار در سرکوب رده و موضع گیری آنان در این حوادث می پردازد. با توجه به اهمیت نبرد یمامه و سرکوب مسیلمه، نقش انصار در این نبرد، بیشتر بررسی شده است.
اندیشه های حسن بن فرحان مالکی درباره صحابه(مقاله ترویجی حوزه)
حوزه های تخصصی:
نوشتار حاضر به اندیشه های حسن بن فرحان مالکی ـ محقق سلفی معاصر ـ درباره تعریف «صحابی» می پردازد . به نظر مالکی، هیچ دلیلی از قرآن و سنت صحیح وجود ندارد که دلالت کند هر کس از مسلمانان که پیامبر را دیده «صحابی» است. مدحهایی که راجع به صحابه در قرآن و حدیث آمده، فقط مربوط به صحابه خاص شرعی است. صحابه کسانی هستند که قبل از فتح حدیبیه اسلام آوردند، ولی کسانی که بعد از حدیبیه اسلام را پذیرفتند، جزو «صحابه عام» و به عبارت دیگر «تابعین» هستند به نظر وی، تا وقتی که همه فرقه های اسلامی به قرآن وسنت صحیح رجوع نکنند و ازتعصب وتقلید های کور کورانه دوری نجویند و غلو های موجود در عقاید و آرای خود را نقد و اصلاح نکنند، نمی توانند خصومتها و درگیرها ی فرقه ای رااز بین ببرند.
سقیفه؛ بازتولید سیادت جاهلی
حوزه های تخصصی:
گردهمایی سقیفه که با پیشگامی انصار خزرجی- با انگیزه رقابت با مهاجرین و واهمه سلطه یابی قریش، و معطوف به تعیین حاکمیت سیاسی- برگزار شد، با ورود ابوبکر به صحنه، چنان جهت دهی شد که کفّه به سود مهاجرین سنگینی کرد و برتری جویی آنها، لباس خلافت را بر اندام ابوبکر پوشاند. در جدال و مفاخره میان انصار و مهاجرینِ حاضر در سقیفه، تمسک به کدام راهبرد، موجب تکیه زدن ابوبکر بر سریر خلافت شد و مدعیان را به حاشیه راند؟ یافته های پژوهش حاضر، بر این فرضیه مبتنی است که ابوبکر در سایه بازتولید مفاهیم «سیادت» قبیلهای و «البیت» جاهلی کوشید تا اولاً سیادت قریش را بر سایر قبایل، عملی سازد و ثانیاً جایگاه «مهاجرون الاوّلون» را به مرتبه « البیت» ارتقا بخشد تا خود به عنوان سخنگوی کهنسال آنها در سقیفه، قدرت را فراچنگ آورد و مدعیان را به حاشیه براند.
موفّقیّت پیامبر(ص) درکنترل گروه های ساکن در مدینه پس از هجرت
حوزه های تخصصی:
مقاله ی حاضر به بررسی یکی از نخستین اقدامات پیامبراکرم(ص) پیمان نامه ی عمومی مدینه پس از هجرت به این شهر پرداخته و سعی می کند با ارائه ی تصویری روشن از اوضاع مدینه و گروه های ساکن در آن، مهارت و موفّقیّت پیامبر را در کنترل این گروه ها نشان دهد.
بررسی نقش بشیر بن سعد و پسرش نعمان در حوادث صدر اسلام
حوزه های تخصصی:
با پذیرش اسلام توسط اوس و خزرج و مهاجرت پیامبر اسلام(ص) به یثرب، این شهر به مدینه النّبی و مردم آن به انصار معروف شدند. انصار در وقایع قبل و بعد از رحلت پیامبر(ص) مواضع تقریباً مشخّصی در قبال تحوّلات جهان اسلام داشتند. در دوره ی پیامبر(ص) تابع ایشان بودند و در دوره ی پس از پیامبر(ص) نیز، چه در سقیفه و چه در جنگ های ردّه و فتوحات حاضر بوده و در کنار مهاجران، از تصمیم گیرندگان و مجریان اصلی این حوادث محسوب می شدند. در این میان بعضاً افرادی از انصار نیز پیدا می شدند که خلاف میل عمومی آنها حرکت کرده و مواضع متفاوتی از سایر انصار در پیش می گرفتند. در این نوشتار سعی شده با روش توصیفی- تحلیلی و با تکیه بر منابع دست اوّل، مواضع متفاوت دو تن از انصار؛ بشیر بن سعد و پسرش نعمان در مخالفت با میل عمومی این گروه، مورد ارزیابی و نقد قرار گیرد. نتایج حاصله خصوصاً در مورد نعمان بن بشیر، گرایش به امویان و مخالفت با علویان را نشان می دهد.
بررسی نقش و عملکرد قیس بن سعد عباده در دوره خلافت علی (ع)
حوزه های تخصصی:
در صدر اسلام دو واژه مهاجر و انصار نمایانگر یاران حضرت رسول اکرم (ص) بود که در رخدادهای مهم حیات نبی مکرم را همراهی می کردند و بعد از رحلت پیامبر (ص) در رویدادهای زمان خلفای سه گانه نیز نقش آفرین بودند. انصار به گروهی از پیروان رسول خدا (ص) اطلاق می شد که در یثرب ساکن بودند و از هر گونه جانفشانی برای تعالی اسلام و حمایت از پیامبر (ص) دریغ نکردند. در میان انصار شخصیت های مهمی وجود دارند که مورد توجه رسول اکرم (ص) و اهل بیت عصمت (ص) بودند. از جمله ایشان قیس بن سعد عباده است که هم در رویدادهای زمان پیامبر (ص) به عنوان حامی آن حضرت، حضور فعالی داشت و هم بعد از وفات رسول خدا (ص) پشتیبان خاندان رسالت و به طور خاص حضرت علی (ع) بود. قیس بن سعد در ابتدای خلافت امام علی (ع)، از طرف امام (ع) به ولایت مصر منصوب شد، وی در جنگ های صفین و نهروان در زمره فرماندهان شجاع سپاه حضرت علی (ع) محسوب می شد. حکومت بر آذربایجان هم از سوی امام علی به وی پیشنهاد شد هر چند عملاً خیلی کوتاه در آن ولایت بوده است. در این پژوهش به روش توصیفی و تحلیلی و با استفاده از منابع اصلی و تاریخی به تاثیرگذاری قیس بن سعد عباده بر حوادث و وقایع تاریخی دوران خلافت امیرالمؤمنین (ع) پرداخته شده است. بر اساس نتایج حاصله از این تحقیق قیس بن سعد از ابتدا مورد اعتماد امام علی (ع) بود و این اعتماد به او و واگذاری مسئولیت های نظامی به وی از اواسط صفین به بعد بیشتر شد تا جایی که در آخر خلافت علی (ع) یکی از بهترین یاران امام علی (ع) بود.
بررسی و تحلیل علل و عوامل تمایل انصار به امام علی(ع)
حوزه های تخصصی:
انصار نام گروهی از مسلمانان است که پیش از اسلام با نام اوس و خزرج در یثرب زندگی می کردند و به دلیل یارى پیامبر و دفاع از آن حضرت در مقابل دشمنان اسلام، از جانب رسول خدا(ص) به این لقب نامیده شدند. آنان مهاجرین را که از شکنجه اشراف قریش به یثرب هجرت کرده بودند و در راه اعتلای اسلام این فداکاری را کرده بودند، با آغوش باز پذیرا شدند. اگر چه بعد از رحلت پیامبر(ص) و در جریان سقیفه نقش برجسته انصار در دفاع جدّى از حقانیت خاندان پیامبر اشاره نشده است، ولى نشانه هایی چون رابطه مناسب آنان با بنى هاشم، حمایت و محبت نسبت به خاندان پیامبر(ص) در میان آنان، فراوان بودن یاران ائمه اطهار(ع) در میان انصار، ستایش اهل بیت(ع) از آنها، حضور پر رنگ ایشان در عرصه سیاسی حکومت حضرت علی(ع) و شرکت در نبردهای سه گانه آن حضرت، مى توان تمایلات آن ها را به ائمه اطهار به خصوص امام علی(ع) را نتیجه گرفت. همچنین حضور انصار در سقیفه بنی ساعده در جهت مخالفت با خلافت حضرت علی (ع) نبود، بلکه ترس ایشان از حاکمیت سیاسی مهاجرین و به خصوص قریش بود. که با به خلافت رسیدن ابوبکر و جانشینان وی، عملا انصار در انزوای سیاسی قرار گرفتند. در این پژوهش با روش تحلیلی _ توصیفی و با تکیه بر منابع کتابخانه ای به دنبال بررسی دلایل گرایش و تمایل انصار به امام علی (ع) هستیم.
نگاهی نو به عملکرد سیاسی اجتماعی دو قبیله اوس و خزرج در حکومت نبوی (ص)
حوزه های تخصصی:
اوس و خزرج دو قبیله ساکن یثرب بودند که بنا به اذعان منابع تاریخی قبل از حضور پیامبر(ص) در این شهر روابط خصمانه ای با یکدیگر داشتند. پس از هجرت پیامبر(ص) این دو قبیله تحت یک اصطلاح به نام انصار شناخته شدند؛ و از آن پس اقدامات این دو قبیله، بدون در نظر گرفتن سابقه تاریخی روابط آنها، در زمینه های مختلف در کنار یکدیگر و با نام انصار ثبت شد که همین مسئله به خودی خود باعث به وجود آمدن خلاء های بسیاری در بررسی و تحلیل وقایع تاریخی مرتبط با تاریخ صدر اسلام می شود. این پژوهش با روش توصیفی - تحلیلی و تبیین داده ها و اطلاعات تاریخی سعی دارد عملکرد سیاسی اجتماعی این دو قبیله را در مقابل حکومت اسلامی از ابتدا تا رحلت پیامبر (ص)، جدا از هم و بدون در نظر گرفتن اصطلاح انصار مورد بررسی قرار دهد. نتیجه و حاصل پژوهش حاضر، نشان دهنده همراهی بیشتر قبیله خزرج با پیامبر(ص) و حکومت اسلامی نسبت به قبیله اوس است.
زمینه ها و گاه شناسی ساخت نام «انصار» و تحولات مفهومی پس از آن تا عصر تدوین(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
واژه «انصار» و «انصاری» از پرکاربردترین لقب های یاد شده در منابع تاریخی به ویژه « صحابه شناسی »، طبقات نگاری و منابع رجالی و زندگی نامه هاست. کاربرد این واژه در مطالعات تاریخی صدر اسلام، دو قبیله ساکن یثرب (اوس و خزرج) را به یاد می آورد؛ کسانی که با تدبیرهای حکیمانه پیامبر (ص) ، اختلاف های درونی خود را کنار گذاردند و با نام انصار، به وحدت رسیدند. مفهوم انصار هنگامی آشکارتر شد که در برابر واژه مهاجران قرار گرفت. مهاجران و انصار دو گروه اصلی مسلمانان نخستین بودند که در روی دادهای دوران پیامبر اکرم (ص) بسیار تأثیر گذاردند. این پژوهش به پاسخ گویی بدین پرسش ها می پردازد: واژه انصار از دید زبان شناسی تاریخی، از چه هنگامی در قالب نام گروهی از افراد به کار رفت، چرا پدید آمد و چه روندی را در تحول معنایی گذراند؟
مواجهه نعمان بن بشیر با مسلم بن عقیل و کوفیان(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهشنامه تاریخ اسلام سال نهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۳۳
29-49
حوزه های تخصصی:
انصار از عناصر اصلی مسلمین و اهرم های قدرت در صدر اسلام بودند. آنان در وقایع بعد از سقیفه کنار امام علی 7 قرار گرفته و در حوادث مهم آن زمان ایشان را یاری دادند، با این حال برخی از انصار از جمله بشیر بن سعد خزرجی و فرزندش نعمان بن بشیر والی کوفه در آستانه قیام امام حسین 7 ، موضع متفاوتی در پیش گرفتند. این پژوهش با روشی توصیفی- تحلیلی به بررسی عملکرد نعمان بن بشیر در مواجهه با کوفیان و حامیان امام حسین 7 پرداخته است. یافته های پژوهش نشان می دهد نعمان بن بشیر رفتاری دوگانه، مبهم و گاه متضاد دربرخورد با حوادث مختلف دوران حیات سیاسی اش داشته است. وی در جریان ورود مسلم بن عقیل به کوفه نیز با وجود عدم تمایل به خاندان علی 7 ، در مقابل کوفیان موضع قاطعی اتخاذ نکرد و برای آرام کردن جو سیاسی تنها به ایراد خطبه اکتفا کرد. محتوای این خطبه نشان می دهد تساهل یا تعلل رفتاری او از یک سو ریشه در وضعیت انصار پس از پیامبر 6 و تعصبات قبیله ای و از سوی دیگر ریشه در منفعت طلبی شخصی و تمایل او به کسب قدرت داشت.
رفتارشناسی صحابه در توزیع غنایم غزوات پیامبر(ص)(مقاله پژوهشی حوزه)
منبع:
تاریخ اسلام سال بیست و یکم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۸۳)
77 - 110
حوزه های تخصصی:
هجرت به مدینه و نزول آیات جهاد سبب تغییراتی اساسی در مفهوم غنیمت و ایجاد رفتارهایی ناهم گون در بین صحابه شد. مقاله پیش رو با رویکرد توصیفی- تحلیلی و با استناد به منابع کهن تاریخی و تفاسیر قرآنی و با بهره گیری از مطالعات رفتاری در پی آن است که ضمن طبقه بندی جنگ های عصر نبوی و رفتارشناسی صحابه در مواجهه با غنایم، علل ناهم گونی رفتار آنان را تحلیل نماید و به چرایی آن پاسخ دهد. یافته های این پژوهش نشان می دهد که در غزوه بدر، اختلاف صحابه در توزیع غنایم، ریشه در باورهای جاهلیت آنها داشت و در غزوه احد، طمع ورزی آنها به غنیمت به شکست در این جنگ انجامید. هم چنین در غزوات تنبیهی با ناکثین، غنیمت خواهی در بین انصار و مهاجر وجود نداشت ولی در جنگ های ممانعت کننده، انصار بر پایه منافع آینده خود، لب به اعتراض جمعی در هنگام توزیع غنایم گشودند. این اعتراض ها از سوی منافقان به دلیل عدم اعتقاد قلبی به ارزش های دینی و آزمندی به دنیا و در نومسلمانان به دلیل درونی نشدن اعتقادات اسلامی به چشم می خورد
جستاری کلامی در عدالت و مرجعیت علمی صحابه(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
انسان پژوهی دینی سال هفدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴۴
119 - 141
حوزه های تخصصی:
از مباحث در خور توجه در محافل کلامی دو فرقه اسلامی بزرگ شیعه و سنی عدالت صحابه و مرجعیت علمی آنها است. اهلیت برای تفسیر کتاب و سنت در بازخوانی حوادث صدر اسلام، نقش تعیین کننده دارد و با تنقیح مباحث، بسیاری از معضلات جهان اسلام حل شدنی است. دو رویکرد متفاوت به منزلت صحابه و همراهان پیامبرa در بین شیعه و اهل سنت وجود دارد. رهیافت یکی مبتنی بر عملکرد آنها به اقتضای منطق عمل و با سنجش معیارهای مطرح در متون و نصوص دینی است. رویکرد دیگر مبتنی بر نگاه تصویبی و مطلق گرایانه است. اغلب اهل سنت جمیع صحابه را عادل و قدح آنان را جفا می دانند. به صورت طبیعی در نگاه اهل سنت آنان جایگاه مرجعیت علمی خاصی دارند، اما در نگاه شیعه، صحابه اهل بیت با ویژگی عصمت دارای مرجعیت نهایی هستند و در امور دیگر با سنجش عملکرد صحابه با کتاب و سنت نبوی و سیره پیشوایان معصوم و منطق ارزیابی می شوند. در جستار پیش رو با نگاه تطبیقی و مستند به کتب روایی، کلامی، تفسیری و تاریخی، این دو نگاه بررسی می شود.
بررسی آرای تفسیری فریقین درباره آیه فیء(مقاله ترویجی حوزه)
منبع:
مطالعات تطبیقی قرآن و حدیث سال ششم پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۱۱
115 - 137
حوزه های تخصصی:
این نوشتار با بررسی ابعاد مختلف آیه فیء از سوی مفسران فریقین، میزان همگرایی و واگرایی آرای تفسیری آنها را در کانون توجه قرار داده است. برخی از اختلاف آرایی که در این دیدگاه وجود دارد متأثر از رهیافت های فقهی، کلامی، ادبی و برداشت های تاریخی است. آنچه در ارزیابی های این پژوهش بدان توجه شده، پرداختن به ارتباط معنایی آیه فیء با آیات پیشینی و پسینی و همچنین نسبت آن با آیه انفال می باشد که برآیند آن در سه محور مستقل، مبین و منسوخ ظهور نموده است. موضوع برخورداران از اموال فیء یکی دیگر از وجوهی است که واحدهای معنایی متفاوتی را از سوی مفسران برای این آیه رقم زده است. سهم الله، سهم رسول، ذی القربی، انصار، مهاجرین و تابعین، از مواردی است که تکثر و پراکندگی آرای تفسیری در آن دیده می شود که گاه بر اثر گرایش های کلامی و گاه به علت استنباط های ادبی به وجود آمده است. نقد و ارزیابی و گزینش صحیح ترین آرا که از سوی نوشتار حاضر درباره نگرش های مطروحه انجام گرفته بر پایه اولویت بخشی به دریافت های منطبق با چارچوب معنایی گزارهای قرآنی سامان یافته است.
رفتارشناسی مردم مدینه در مواجهه با سیاست های معاویه(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
سخن تاریخ سال شانزدهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳۹
88 - 116
حوزه های تخصصی:
معاویه برای استقرار و استحکام حکومت اموی مصمم بود، با تغییر ذائقه های فرهنگی، تطمیع و همچنین متکی بر ارتشی نیرومند تمام مخالفان به ویژه هواداران و شیعیان علی(ع)را از سر راه بردارد. از این رو کوشید با اتخاذ سیاست هایی تحریک کننده آنان را علیه حکومت برانگیزاند و موجبات نابودی ایشان را فراهم نماید؛ این سیاست در مورد حجربن عدی و یارانش کارگر افتاد و باعث شهادت ایشان گشت. از آنجایی که مدنیان هم اعم از حامیان شیخین و شیعیان رویکرد منفی نسبت به حکومت معاویه داشتند، سیاست یادشده در این شهر خصوصاً در مورد انصار اعمال گشت. پژوهش پیشرو، می کوشد تا با روش کتابخانه ای، به این سؤال پاسخ گوید که عملکرد مردم مدینه به ویژه انصار در مواجهه با سیاست های معاویه چگونه بود و چه عواملی در پدیداری آن اثرگذار بودند؟ یافته ها گویای آن است که ایشان با توجه به شرایط سیاسی و به تبعیت از امام حسن(ع) و امام حسین(ع) و دیگر بزرگان قریشی ساکن در مدینه اقدام عملی در مبارزه با حکومت وی بروز ندادند و این شرایط سخت را تحمل نمودند. همچنین در این دوره نوعی وفاق سیاسی و اجتماعی میان مردم مدینه در رویارویی با حکومت اموی پدیدار گشت.
شخصیت،عملکرد وتاثیرگذاری سعد بن عباده خزرجی بر جریان سقیفه(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
سعد بن عباده صحابی بزرگ پیامبر اسلام (ص) و از نخستین کسانی بود که از اهل یثرب به رسول خدا (ص) ایمان آورد. او رئیس قبیله خزرج و از امرا و بزرگان یثرب در دوره جاهلیت و همچنین اسلام به شمار می رفت. در بیعت عقبه رئیس قبیله خزرج بود و در اکثر غزوه های پیامبر (ص)به عنوان پرچمدار انصار در سپاه اسلام شرکت داشت. پژوهش حاضر با هدف شناخت جایگاه مهم صحابه رسول اکرم (ص) در وقایع صدر اسلام و خصوصا حوادث و رویدادهای پس از رحلت پیامبر (ص) صورت گرفته است. از این رو به واکاوی نقش مهم و پررنگ این شخصیت به عنوان یکی از نخبگان جامعه عصر مورد نظر و تاثیر آنان بر روند امور و حوادث پرداخته و نقش اورادر واقعه سقیفه بنی ساعده مورد بررسی قرار داده است. ماجرای سقیفه بنی ساعده از گرانیگاه های تاریخ اسلام است که با انتخاب جانشین، سرنوشت اسلام پس از رسول اکرم(ص) در آنجا رقم خورد. در این میان سعد بن عباده خزرجی نقش مهمی در شکل گیری این جریان ایفا کرد.این پژوهش با رویکری توصیفی تحلیلی به تبیین این رویداد می پردازد.
انصار و سقیفه(مقاله علمی وزارت علوم)
بعـد از رحلـت پیامبـر (ص) گروهـی از انصـار در سـقیفه گـرد آمدنـد و از رهبـری جامعـه و تعییـن جانشـین پیامبـر (ص) سـخن گفتنـد کـه بـه نظـر میرسـد طرح چنین سـخنانی از سـوی انصـار در آن سـاعات، واکنشـی در مقابلـه بـا برخـی اقدامـات مهاجـران بـود. چـرا کـه آنـان بـا قرائنـی پـی بـرده بودنـد کـه گروهـی از مهاجران قصد تسـلط بر قـدرت را دارنـد و انصار با تجمع در سـقیفه قصـد پیشـگیری داشـتند. البتـه آنچـه انصـار را بـه ایـن اقـدام نسـنجیده واداشـت تـرس همـراه بـا رقابـت بـا قریـش بـوده اسـت. اگـر چـه خدمـات انصـار در کمـک بـه اعتـای اسـام در عصـر پیامبـر اعظـم (ص) نیـز میتوانـد از جملـه دلیـل توجـه آنـان بـه حکومـت باشـد. همچنیـن بـا مـرور متـون تاریخـی مربـوط بـه سـقیفه بایسـتی گفـت بسـیاری از انصار شـاخص طرفـدار امـام علـی (ع) ماننـد جابـر بـن عبـدالله انصـاری در سـقیفه حضـور نداشـتند. هـدف ایـن پژوهـش بررسـی جوانـب متعـدد علـل تجمـع انصـار در سـقیفه و تحلیـل آن اسـت کـه بـا اسـتفاده از متـون تاریخـی دسـت اول و تحلیـل پژوهشهـای جدیـد انجـام شـده اسـت