احساس گرمایی

آسایش حرارتی در فضای باز، مبحثی است که از حدود 1970 مطرح شده است و با توجه به تفاوت هایی که با آسایش حرارتی فضای بسته دارد، باید بر اساس شاخص های مناسب خود مورد سنجش قرار گیرد. همچنین ضرورت دارد که آسایش حرارتی فضای باز در هر منطقه جغرافیایی به صورت مستقل ارزیابی شود. بنابراین، هدف از این پژوهش به طور کلی، مطالعه شاخص های اندازه گیری آسایش حرارتی در فضای باز و تعیین مناسب ترین شاخص، و به طور خاص بررسی وضعیت احساس گرمایی در فضای باز در اقلیم گرم و خشک سیستان با توجه به شاخص مناسب و شناخت عوامل ساختاری مؤثر بر تعدیل شرایط آسایش حرارتی فضای باز است. ازاین رو برای مطالعه، دو سایت متفاوت از لحاظ نوع و تراکم پوشش گیاهی، تراکم ساختمانی و پوشش کف در منطقه سیستان در نظر گرفته شد. کار میدانی در روزهایی از ماه های تیر و مرداد 1395 به عنوان نماینده ایام گرم تابستان و با فاصله زمانی 3 ساعت طی روز برای اندازه گیری تعیین شد. مطالعه و بررسی پژوهش های پیشین در فضای باز نشان داد که شاخص «دمای معادل فیزیولوژیکی» ( PET ) مناسب ترین و متداول ترین شاخص برای ارزیابی آسایش حرارتی فضاهای باز به شمار می رود. طبق تحلیل توصیفیِ سایت های منتخب به عنوان نماینده فضاهای باز منطقه سیستان ، میزان شاخص PET سایت شماره 1 که صرفاً پوشش گیاهی و فاقد ساختمان است، از سایت شماره 2 که ترکیبی از پوشش گیاهی و ابنیه می باشد، 5/1 درجه سانتی گراد کمتر، و سایت شماره 1 از شرایط آسایش بهتری برخوردار اس ت. همچنین مشخص شد که به طور کلی، احساس گرمایی منطقه سیستان طی تابستان در وضعیت «خیلی داغ» قرار دارد و تنها در نقاطی که پوشش گیاهی سایه انداز و متراکم وجود داشته باشد، این وضعیت به احساس گرمایی «داغ» تعدیل می یابد. تحلیل استنباطی داده ها نیز نشان داد که بین شاخص PET و متغیرهای اقلیمیِ دمای هوا، رطوبت نسبی و میانگین دمای تابشی و عوامل ساختاریِ نوع گونه گیاهی و تراکم پوشش گیاهی رابطه معناداری وجود دارد؛ بدین نحو که در حالتی که پوشش گیاهی وجود ندارد، بیشترین میزان PET ، در نقاط دارای پوشش گیاهیِ تُنُک و بوته ای PET متوسط و در نقاط دارای پوشش گیاهیِ درختی و متراکم کمترین میزان PET مشاهده شده است .

مسیرهای د انشگاهی به عنوان قرارگاه های رفتاری، نقش مهمی در تأمین نیازهای اجتماعی د انشجویان د ارند، لذا تأمین آسایش گرمایی کاربران آن و شناخت عوامل تأثیرگذار در طراحی مسیرهای همساز با اقلیم ضروری می نماید. از آنجاکه پرد یس د انشگاه کاشان نیز مشکلات فراوانی از نظر اقلیمی د ارد، تحقیق حاضر سعی می کند به ارزیابی کیفیت اقلیمی مسیرهای آن بپرد ازد. این پژوهش با استفاد ه از برد اشت های مید انی و تحلیل د اد ه ها از طریق مبانی نظری آسایش گرمایی فضاهای باز انجام شد ه و هدف آن ارزیابی وضعیت فعلی و ارائه پیشنهاد هایی جهت ارتقای کیفیت اقلیمی د انشگاه است. در مجموع، شیوه کار در چند جهت ساماند هی شد ه، نخست تحلیل شرایط گرمایی با استفاد ه از موارد ی چون معیار پن واردن، تقویم نیاز اقلیمی و نقشه مسیر خورشید به کمک د اد ه های سینوپتیکی کاشان و سپس برد اشت های مید انی در د انشگاه در روزهای 26 و 25 آذر 1391 و 2 و 3 تیر 1392- از جمله گرم ترین و سردترین روزهای سال - با استفاد ه از دستگاه WBGT و دستگاه هواشناسی KESTREL که امکان برد اشت د اد ه های دما، رطوبت و سرعت باد را فراهم می کند و نهایتاً تحلیل د اد ه های مید انی به کمک معیارهای آسایش گرمایی فضای باز مانند WBGT, UTCI و WIND CHILL. از دستاورد های مهم این پژوهش می توان به شناسایی نقاط د ارای شرایط اقلیمی حاد و ارائه پیشنهاد هایی برای طراحی اقلیمی مسیرها اشاره کرد.