مطالب مرتبط با کلیدواژه

آیین نوروز


۱.

بنیان های طبیعی صلح و دوستی در آیین نوروز(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آیین نوروز صلح دوستی طبیعت طبیعت بشر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵۵ تعداد دانلود : ۴۵۹
آیین نوروز یکی از آیین های سنتی ایرانیان است که بر اساس نظم و بنیان طبیعی استوار شده است. این بنیان طبیعی هم واجد ویژگی های طبیعی است و هم از مشخصهٔ اجتماعی برخوردار است. در عین حال بنیان های طبیعی نوروز زمینه ساز صلح و دوستی در رابطهٔ میان انسان و طبیعت و انسان با انسان است. این بنیان ها عبارت اند از: آغاز، پایان، تنوع و شادی بخشی، زندگی، حیات، چرخه(اکوسیستم)، همگونی با طبیعت، ارزش(نه بهای) طبیعت و ریتمیک بودن زمان. بنیان های طبیعی به ابعاد اجتماعی زیست بشر یعنی صلح و دوستی کمک می کنند. این مقاله بر این باور است که با درک نوروز از منظر طبیعی می توان به بسیاری از ابعاد زیست انسان ایرانی در سیر تاریخی آن رسید؛ زیرا آیین نوروز از گذشته تداوم داشته و این تداوم نوعی معنای طبیعی و اجتماعی را با خود به همراه داشته که در طی دوران زیست انسان ایرانی همراه زندگی ایرانیان بوده است. آیین نوروز در عین داشتن وجه پیوستاری زیست ایرانی و نوعی همگونی و همبستگی فکری، از بنیان های طبیعی برخوردار است که امکان تسرّی و پذیرش در آن، فراوان است و نگاه خاص گرایانه ندارد که مانع همزیستی و پذیرش و دوستی میان ایرانیان و غیرایرانیان باشد. این به نوعی راز ماندگاری نوروز نیز محسوب می شود.
۲.

بازنمایی های هویتی و آیینی نوروز در کشورهای حوزه تمدنی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
تعداد بازدید : ۳۸۹ تعداد دانلود : ۱۹۴
نوروز یکی از کهن ترین جشن های به جا مانده از دوران باستان و یکی از آیین های برجسته در زمینه فرهنگ مشترک و عاملی برای همگرایی فرهنگی میان ایران و کشورهای حوزه تمدنی ایران محسوب می شود. این آیین علاوه بر ایران در دیگر کشورهای حوزه تمدن ایرانی از جمله آسیای مرکزی، قفقاز، کشورهای هم جوار ایران در غرب و شرق مثل عراق، ترکیه، افغانستان، کشورهای حوزه جنوبی خلیج فارس، پاکستان و حتی مناطق دیگر ازجمله بالکان و شبه قاره هم جشن گرفته می شود. بررسی دقیق آیین نوروز در میان کشورهای حوزه تمدنی ایران نشان می دهد که برخی از سنت ها و آداب و رسوم نوروزی در کشورهای حوزه تمدنی ایران مشترک است و در عین حال در برخی آداب و رسوم نوروزی تفاوت هایی دیده می شود. بنابراین هدف اصلی مقاله بررسی تفاوت های آداب و رسوم نوروز در کشورهای حوزه تمدنی ایران و واکاوی علل و زمینه های این تفاوت هاست. به همین منظور پرسش اصلی که مقاله با استفاده از روش توصیفی تحلیلی و با رویکردی مقایسه ای به آن پاسخ می دهد این است که سنت ها وآداب و رسوم نوروز در کشورهای حوزه تمدنی ایران چه تفاوت هایی با یکدیگر دارند و مهم ترین علل ظهور این تفاوت های آیینی چیست؟ یافته های پژوهش نشان می دهد که تفاوت های آیین نوروز در کشورهای حوزه تمدنی ایران، در زمینه های سبزه رویاندن، برپایی دسته های نوروزی، دید و بازدیدهای نوروزی و مراسم سیزده بدر است و سه مؤلفه نظام های سیاسی متفاوت در کشورهای حوزه تمدنی ایران، سابقه مستمعره بودن برخی از این کشورها و وجود برخی تفاوت های فرهنگی دینی عوامل بر شکل گیری این تفاوت ها هستند.