بازی جنگ

بازی جنگ یکی از فنون آینده پژوهی است که فرماندهان نظامی را در پیش بینی تهدیدات احتمالی آینده و نحوه تصمیم گیری در موقعیت های مختلف آماده می کند. سامانه پشتیبان تصمیم بازی جنگ در استفاده بهینه از نیروی انسانی، تجهیزات و همچنین انتخاب بهترین راهکار در مقابل راهکار حریف مورد استفاده قرار می گیرد. فرآیند تصمیم گیری در سامانه بازی جنگ شامل تصمیم گیرندگان و بازیکنان، عوامل محیطی، اهداف، راهکارها و معیارها است. در این مقاله فرآیند تصمیم گیری در سناریوهای بازی جنگ تاکتیکی و عملیاتی شرح داده شده است. به این منظور به بررسی مدل بازی های مجموع صفر فازی در سامانه پشتیبان تصمیم بازی جنگ در سطح تاکتیکی و عملیاتی پرداخته شده است. در این مدل از متغیرهای زبانی در تنظیم جدول عایدی بازی استفاده شده است. با به کارگیری - برش های اعداد فازی، ماتریس عایدی بازی با درایه های بازه ای به دست آمده و عایدی مورد انتظار به صورت بازه ای و وابسته به  نوشته شده است. با محاسبه امید ریاضی عایدی مورد انتظار، عایدی ها به صورت قطعی نوشته شده است. پس از ارزیابی اهداف و معیارها یک روش برنامه ریزی ریاضی برای هریک از بازیکنان پیشنهاد شده است. با حل این مسائل راهکارهای بهینه بازیکنان به دست می آید. درنهایت، نحوه مدل سازی یک سناریوی نبرد بازی جنگ بیان شده و به کارگیری و حل این مدل ها شرح داده شده است.

تحولات دهه های اخیر در عرصه ی فناوری های دفاعی و همچنین اندیشه ی دفاعی مانند گسترش جنگ سریع هواپایه، جنگ شبکه ای و در کنار آن ظهور رسانه های آزاد مجازی و دسترسی همگانی به آنها، چهره ی جنگ ها را دگرگون ساخته است. این دگرگونی خصوصیاتی جدید برای جنگ ها به دنبال داشته است. از سویی دیگر؛ جنگ از جمله پر چالش ترین عرصه های تصمیم گیری برای نوع بشر است. پیشرفت فناوری و تحول نوع جنگ، باعث شده فرماندهان برای گرفتن تصمیمات مهم، در تنگنای زمانی قرار بگیرند. با توجه به ماهیت پیچیده ی جنگ و دشواری تحلیل سریع محیط آن برای مغز و ذهن انسان، استفاده از روش های مدل سازی رایانه ای برای کمک کردن به فرماندهان ضروری است که در واقع یکی از این روش ها پویایی سیستم ها است. در واقع، به کارگیری رویکرد پویایی سیستم ها در تحلیل و آِینده پژوهی مسائل راهبردی دفاعی، نمی تواند یک رویکرد مستقل صرف باشد و باید از آن برای تکمیل روش هایی مانند بازی جنگ یا سناریونگاری بهره برد. در این پژوهش سعی شده است تا روش پویایی سیستم ها برای اجرای مدل های ذهنی خبرگان درباره ی مساله ی جنگ احتمالی ایران و عربستان به کار ببرد. در همین حین با یک رویکرد کیفی، محقق دشواری های به کارگیری این روش برای مسائل راهبردی دفاعی را بر شمرده و در نهایت پیشنهاداتی برای مدل سازی بهتر این مسائل با پویایی سیستم ها ارائه داده است.

هدف این مقاله، مدل سازی ریاضی مسئله شناسایی مسیر حرکت دشمن در پدافند زمینی می باشد. با حل مدل پیشنهاد شده بهترین راهبرد برای کمک به فرماندهان یگان زمینی جهت جلوگیری از انتقال نیرو و تجهیزات دشمن ارائه می شود. این مسئله را می توان به عنوان یک مسئله از بازی جنگ در نظر گرفت که شامل دو بازیکن است. بازیکن اول سعی در جا به جایی قوای خود به سمت یک هدف مشخص را دارد و بازیکن دوم سعی در شناسایی مناطق مختلف توسط هواپیما، پهباد، قوای زمینی و ... را دارد تا بتواند دشمن را شناسایی کند. برای این مسئله که یک بازی بیزین ایستا می باشد یک مدل ریاضی براساس فرضیات دنیای واقعی ارائه می شود. به دلیل پیچیده بودن مدل یک روش تولید ستون برای حل مدل ارایه می شود. در نهایت کارایی مدل و روش حل  با استفاده از شبیه سازی جنگ بین عراق و کویت بررسی می شود. نتایج نشان می دهد استفاده از این رویکرد ریاضی تاثیر خوبی در استفاده بهینه از تجهیزات جهت شناسایی دشمن دارد.

یکی از مسائل مهم در طرح ریزی راهبردی، مدیریت دفاع از پایانه سیلوهای موشک بالستیک قاره پیما است. تاکتیک های مختلفی برای بالا بردن احتمال حفظ این سیلوها در برابر حمله اولیه دشمن مطرح شده است. علاوه بر استفاده از فناوری های جدید، مدیریت فناوری ها در موفقیت بیشتر و شکست کمتر اهمیت زیادی دارد. بازی جنگ یکی از روش های مدیریت دفاعی محسوب می شود. پشتیبان تصمیم بازی جنگ ممکن است از روش های مختلف ریاضیات و هوش مصنوعی در کنار تجربیات خبرگان نظامی استفاده کند. نظریه بازی یکی از روش های مرسوم مورداستفاده در مدل سازی و حل مسائل تصمیم گیری نظامی است. به عنوان نمونه، نحوه تخصیص موشک ها و رهگیرها در حمله و دفاع بخشی از مدیریت فناوری محسوب می شود. در دفاع موشکی ضد بالستیک می توان با تخصیص تعداد بهینه موشک های رهگیر به پایانه های دفاع شده، تعداد سیلوهای حفظ شده را افزایش داد. در این مقاله نحوه به کارگیری نظریه بازی برای تحلیل و مدل سازی این مسئله موردمطالعه قرارگرفته است. راهبرد بهینه هر دو طرف آبی (مدافع) و  قرمز (مهاجم) موردبررسی قرارگرفته است، یعنی مدافع چگونه موشک های رهگیر را تخصیص دهد و مهاجم چگونه موشک های بالستیک چندکلاهکه را توزیع کند. این مسئله به صورت یک بازی مجموع ثابت که حالت خاصی از بازی مجموع صفر است، مدل سازی شده است. سپس، با استفاده از روش کمینه- بیشینه و بیشینه-کمینه به حل مسئله و محاسبه نقطه تعادل پرداخته شده است. .  

بازی جنگ یکی از روش های آموزش تصمیم سازی و تصمیم گیری برای فرماندهان نظامی است. نظریه بازی به عنوان یکی از فنون بازی جنگ در مدل سازی مسائلی با موقعیت های تضاد و تعارض مورد استفاده قرار می گیرد. هدف این مقاله آشنایی خوانندگان با بازی های سرهنگ بلاتو و سرهنگ ریچارد است. در این بازی ها دو فرمانده آبی و قرمز در حال رقابت در یک موقعیت نبرد در چندین جبهه هستند. تخصیص مناسب نیروها طبق قواعد بازی توسط بازیکنان، موجب پیروزی در بازی خواهد شد. پس از معرفی نسخه مقدماتی از بازی سرهنگ بلاتو به نوع خاصی از این بازی با عنوان بازی سرهنگ ریچارد پرداخته شده و روش حل آن ارائه گردیده است.

تصمیم گیری مهم ترین اقدام در هر عملیات است. قدرت تصمیم گیری فرماندهان می تواند معادلات جنگ را تغییر دهد بازی جنگ یکی از ابزارهای تقویت قدرت تصمیم گیری فرماندهان است. هدف این تحقیق تبیین نقش بازی جنگ در ارتقا توان تصمیم گیری فرماندهان نیروهای مسلح می باشد. سؤال اساسی تحقیق این است؛ نقش بازی جنگ در ارتقا توان تصمیم گیری فرماندهان نیروهای مسلح  چگونه است؟ پژوهش حاضر کاربردی است زیرا از دستاوردهای آن فرماندهان، طراحان نیروهای مسلّح بهره مند می شوند. روش تحقیق، توصیفی بوده و گردآوری داده ها به روش میدانی، کتابخانه ای و خودنگاشت انجام گرفته است. نتیجه تحقیق حاکی از آن است بازی جنگ ابزار قدرتمند تصمیم گیری  بوده و نظامیان، طراحان و فرماندهان نیروهای مسلّح را قادر می سازد راه های کار خودی و دشمن را تحلیل نمایند و با تدوین سناریوهای پیچیده در صحنه ی رزم، هنر جنگیدن، توان پیش بینی، قدرت تحلیل و تصمیم گیری را ارتقا بخشند.

هدف این مقاله، مدلسازی ریاضی مسأله ممانعت از حرکت حداکثری قوای دشمن در پدافند زمینی می باشد، تا با حل مدل ارائه شده بهترین راهبرد برای کمک به فرماندهان نیروی زمینی ارتش جهت جلوگیری از انتقال حداکثری نیرو و تجهیزات دشمن داده شود. این مسأله را می توان به عنوان یک مسأله از بازی جنگ در نظر گرفت که شامل دو بازیکن است. بازیکن اول سعی در جا به جایی حداکثری قوای خود و بازیکن دوم سعی در آسیب زدن یا محدود کردن مسیرهای حرکت دشمن با حداقل هزینه انسانی و تجهیزات را دارند تا بتواند از انتقال نیرو و تجهیزات دشمن تا حد ممکن جلوگیری کند. برای این مسئله مدل های مختلفی براساس فرضیات دنیای واقعی ارائه می شود. در نهایت کارایی مدل نهایی ارائه شده با استفاده از شبیه سازی جنگ بین عراق و کویت بررسی می شود. نتایج نشان می دهد استفاده از این رویکرد ریاضی تاثیر خوبی در استفاده بهینه از تجهیزات جهت متوقف کردن و تضعیف حرکت دشمن دارد.

با پیشرفت فن آوری های مرتبط با حوزه های سایبری، تهدیدات مربوط به نفوذ، اختلال و خرابکاری در این حوزه ها نیز بیشتر شده است و تصمیم گیران سازمان های ذی نفع در این حوزه ها بایستی قادر باشند در صورت بروز هریک از تهدیدات تصمیمات مناسبی اتخاذ و کاربران مربوطه نیز بایستی قادر باشند این تصمیمات را به نحو صحیح عملی نمایند. یکی از مواردی که این توانایی را در تصمیم گیران و کاربران ایجاد و تقویت می نماید بازی جنگ سایبری بوده که در صورت ارتقای معلومات، مهارت ها و توانایی های مرتبط با این حوزه، تا حدود زیادی می توان از اثرات این تهدیدات کاست. مقاله حاضر با هدف تبیین فن آوری ها در حوزه های مرتبط با بازی جنگ سایبری، با روش تحلیل محتوا، پس از جمع آوری اطلاعات به روش کتابخانه ای و ذکر فن آوری های بازی جنگ سایبری به توضیح آن ها پرداخته و نسبت به تشریح چارچوب ها و مدل های تبیین بازی جنگ سایبری، بسترهای اجرای بازی جنگ سایبری، فضای تمرین و ابزار بازی جنگ سایبری، شبیه سازی های قابل اجرا برای بازی حنگ سایبری، باز نمایی ها و فریب های دشمن در بازی جنگ سایبری، تمرینات موجود و سناریوهای موجود در بازی جنگ سایبری اقدام شده است و نهایتا بصورت تجزیه و تحلیل محتوایی نتایج مربوط ارائه گردیده است.

یکی از روش هایی که به منظور آماده سازی و افزایش توانمندی فرماندهان نظامی در حوزه تصمیم سازی، تصمیم گیری و بازخورد گرفتن از تصمیم ها در دانشگاه ها، پژوهشکده ها و یا مراکز آموزش نظامی مورداستفاده قرار می گیرد، روش بازی جنگ یا شبیه سازی موقعیت می باشد. بازی جنگ به دسته های مختلف تقسیم می شود که هر دسته خصوصیات و ویژگی های خاص خود را دارد. در این تحقیق با استفاده از رویکرد کتابخانه ای اقدام به جمع آوری ادبیات حوزه بازی جنگ پرداخته ایم و با دسته بندی آنها پژوهش حاضر به یک تحقیق کاربردی تبدیل شده که از دستاوردهای آن می توان در طرح ریزی و برنامه ریزی های آتی در مراکز طراحی، اجرا و آموزش بازی جنگ استفاده نمود. در این تحقیق گردآوری داده ها به روش میدانی و کتابخانه ای انجام گرفته است. نتیجه تحقیق انواع الگوها و مدل های تصمیم گیری در بازی جنگ را مشخص کرده و به برنامه ریزان طراحی، اجرا و آموزش بازی های جنگ کمک می کند تا با شناخت الگوهای تصمیم گیری، در جهت بهبود این توانمندی فرماندهان راهکارهای درخور ارائه نمایند.

برتری درجنگ های مدرن تا حدود بسیار زیادی به بکارگیری فناوری های پیشرفته و نوظهور در سامانه های کنترل صحنه نبرد در کنار سامانه های جنگ افزار بستگی دارد و در این راستا نقش سامانه فرماندهی و کنترل موثر بعنوان یکی از عوامل برترساز در جنگ های امروزی به اثبات رسیده است. بازی جنگ به عنوان یک روش مدرن تصمیم سازی و تصمیم گیری بر اساس بررسی متقابل رویدادها و همچنین حل مسائل نظامی مطرح شده است که تصمیم گیری مبتنی بر تحقیق در عملیات وکسب برتری اطلاعاتی در فرماندهی و کنترل را نیز تحقق خواهد بخشید. پذیرش این واقعیت که جنگ، ذاتاً غیر قابل پیش بینی است، ما را بر آن می دارد که بر هیچ قابلیتی به عنوان تنها عامل موفقیت تکیه نکنیم و تلاش کنیم قابلیت چند منظوره بودن نیروهایمان را به حداکثر رسانده، عملیات نظامی را با شرایط و مقتضیات خاص هر درگیری مطابقت دهیم. امروزه برای تأمین نیازمندی های رو به افزایش سازماندهی نشده (غیر قابل تعریف از قبل)؛ فرماندهان میدان های نبرد، از سامانه های متنوعی نظیر بازی جنگ به منظور پیش بینی آنچه ممکن است در میدان رزم با آن مواجهه شوند، و بهترین تصمیم در رویارویی با شرایط مختلف رزمی را بگیرند، استفاده می نمایند. لذا هدف این تحقیق تبیین اهمیت بازی جنگ در ارتقاء قدرت تصمیم گیری فرماندهان در سامانه فرماندهی و کنترل می باشد. سؤال اساسی تحقیق این است که اهمیت بازی جنگ در ارتقاء قدرت تصمیم گیری فرماندهان در سامانه فرماندهی و کنترل به چه میزان است؟ بهره مندی فرماندهان از دستاوردهای این پژوهش، موجب کاربردی شدن آن می باشد. روش تحقیق، توصیفی بوده و گردآوری داده ها به روش میدانی و کتابخانه ای انجام گرفته است. نتیجه این تحقیق فرماندهان را قادر می سازد راه های کار خودی و دشمن را تحلیل و با تدوین سناریوهای پیچیده در نحوه فرماندهی و کنترل صحنه نبرد و تجزیه و تحلیل آنها، قدرت تصمیم گیری خود را به شکل موثری ارتقاء بخشند. 

بازی های جنگ در ادبیات تعلیمات نظامی جهان، از دیرباز تاکنون مورد توجه بسیاری از کشورها جهت دسترسی به اهداف متفاوتی در مسائل نظامی و امنیتی بوده است. پژوهش های بسیاری در این زمینه وجود دارد که بیان می دارد در نخستین جنگ های جوامع بشری نیز، استفاده از بازی های جنگ امری مرسوم بوده است. هدف این پژوهش بررسی بازی جنگ با هدف ساخت یک بازی دیجیتال در سطوح راهبردی است. روش پژوهش در این مقاله روش توصیفی تحلیلی است. پژوهش حاضر در زمره پژوهش های ترکیبی می باشد. روش گردآوری اطلاعات کتابخانه ای با استفاده از ابزار فیش برداری، تجربی، مشاهده و پرسشنامه است و تحلیل داده ها و اطلاعات با روش استنتاجی انجام شده است. در این تحقیق، تمامی اجزا و مکانیک های بازی جنگ مستند گردیده که جهت ساخت یک سیستم مشابه، این مستندات کاربردی خواهند بود. نتایج بررسی نشان می دهد بازیکنان در سبک های بازی چهارگانه، راهبردهایی را در سیستم اتخاذ می کنند که با سبک بازی متناظر با خودشان، هم خوانی دارد.

زمینه: فقدان قدرت تصور، درک و یادگیری رفتار اخلاقی را نمی توان با بیانیه های سازمانی یا آموزش های سنتی جبران نمود. این درحالیست که فناوری های شبیه سازی دیجیتال همچون واقعیت مجازی از طریق فراهم آوردن بستر تصور نتایج اعمال در محیط شبیه سازی شده و تقویت قوه تصور افراد و اینکه بتوانند چیزها را از منظر دیگران ببینند، می تواند به یادگیری رفتار اخلاقی کمک کند.هدف: هدف از مطالعه حاضر بررسی تاثیر کاربرد هوش مصنوعی در بازی جنگ بر عملکرد شناختی فرماندهان و رزمندگان در نبردهای دریایی آینده است.روش پژوهش: پژوهش حاضر از حیث هدف اکتشافی و از حیث روش شناسی کیفی و از نوع فرا ترکیب می باشد. جامعه آماری پژوهش، متشکل از مطالعات کیفی معتبر منتشرشده در حوزه کاربرد فناوری های شبیه سازی دیجیتال (با تمرکز بر واقعیت مجازی و واقعیت افزوده) در یادگیری شناختی اجتماعی تا سال 1401 می باشد. یافته ها: پنج مولفه تلقین ناخودآگاه احساس حضور فراگیر در محیط یادگیری، افزایش ظرفیت پردازش شناختی مفاهیم انتزاعی و غیرقابل تجربه عینی، قابلیت درک عمیق سوژه در محیط شبیه سازی، تقویت انگیزه یادگیری، بهبود خلاقیت در رابطه با موضوع یادگیری به عنوان تاثیر کاربرد فناوری شبیه سازی دیجیتال بر یادگیری شناختی اجتماعی رفتار اخلاقی در سازمان های دفاعی شناسایی گردید. نتیجه گیری: فناوری های شبیه سازی دیجیتال به واسطه فراهم آوردن امکان تجربه متوالی و عینی سوژه یادگیری و همچنین ایجاد انعطاف در سناریوهای آموزشی، قادر خواهند بود تحولی چشمگیر در یادگیری شناختی اجتماعی و توسعه رفتار اخلاقی در سازمان های نظامی ایجاد نمایند.

بازی جنگ رشته ای کاربردی معطوف به بازی های جدی است که ضمن تمایز حرفه ای از رشته آینده پژوهی، جامعه علمی و نیازمندی های خاص خود را دارد. در کنار این تمایز، تشابه ماهوی دو رشته به ویژه با منظور داشتن بازی غیر آموزشی در سطوح سیاستی و راهبردی قابل توجه است. مسئله این است که اگر مشترکات و زمینه های هم افزایی دو رشته به خوبی درک نشود، زمینه برای رقابت های نابجا بین متخصصان دو رشته افزایش می یابد. برای این منظور ضمن مطالعات کتابخانه ای و برگزاری نشست های گروه کانونی متشکل از فعالان بازی جنگ، آینده پژوهی و مطالعات راهبردی، از تحلیل محتوای کیفی برای استنباط حرفه ای رابطه بین دو رشته استفاده شد. می توان همگرایی دو رشته در مبانی نظری، برخورداری از اهداف مشترک و عرصه های هم افزایی عملی و همچنین امکان هم افزایی در حوزه روش را مشهود دانست. این دو در پرورش متفکران و تصمیم سازان چابک، تیم سازی بین رشته ای و فرارشته ای، مشارکت جویی از افکار واگرا، محیط شناسی مسئله محور، اشتراک گذاری دانش و مهارت افزایی اجرای خرده روش ها با یکدیگر هم افزایی عملی دارند. نیاز است در آینده ضمن بررسی دقیق تر ارتباط بین فرایندهای علمی و اداری دو رشته برای هم افزایی آموزشی و پژوهشی بین مراکز علمی بازی جنگ و آینده پژوهی و نیز توسعه ابزارها و سامانه های مشترک راهکارهایی ارائه شود، که جلوه آن در توسعه ایده «آزمایشگاه آینده» است.