رهبری عقلایی

آموزش عالی و رهبری هوشمند آن به عنوان یکی از مهم ترین ارکان نظام آموزشی هر کشوری محسوب می شود که می تواند نقش کلیدی در تعالی جوامع داشته باشد . رهبری هوشمند یکی از رویکردهایی است که صاحب نظران حوزه مدیریت به تازگی به آن توجه کرده اند؛ بنابراین، با توجه به نظریه های رهبری در الگوهای جدید تلاش می شود تا از زاویه خلاق و هوشمند به پدیده رهبری نگریسته شود، لذا هدف این مقاله ارائه مدل رهبری هوشمند برای دانشگاهها است . در پژوهش حاضر برای طراحی الگوی بومی رهبری هوشمند از روش تحقیق کیفی و روش نمونه گیری مبتنی بر هدف و مصاحبه نیمه ساختار یافته با مدیران و اعضای هیأت علمی دانشگاه های زاهدان استفاده شد. همه مصاحبه ها ضبط، دست نویس و تایپ گردید. سپس در نرم افزار MAXQDA وارد و کدگذاری، طبقه بندی و توصیف شد و مطابق روش تحلیل محتوا، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت پس از مصاحبه با 20 نفر از خبرگان ، دستیابی به غنای اطلاعاتی ، اشباع و تکرار داده ها حاصل شد. لذا الگوی مورد نظر در قالب 426 کد ،89 مفهوم ،19 مقوله فرعی و 4 مقوله اصلی )رهبری عقلایی ، رهبری عاطفی ، رهبری معنوی و رهبری جمعی ) طراحی شد.

هدف از تحقیق حاضر، بررسی تاثیر رهبری هوشمند بر رفتارشهروندی سازمانی معلمان و کارکنان زن مدارس دخترانه دره شهر و آبدانان می باشد. این تحقیق، باتوجه به هدف، کاربردی و به لحاظ گردآوری داده از نوع توصیفی-  پیمایشی است. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه معلمان و کارکنان زن مدارس دخترانه دره شهر و آبدانان است که در زمان انجام تحقیق 942 نفر می باشند. در این تحقیق برای اندازه گیری حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شد و حجم نمونه 273 نفر تعیین شد. ابزار اصلی گردآوری داده ها پرسشنامه است که شامل پرسشنامه سیدانمانلاکا (2002) برای سنجش رهبری هوشمند و پرسشنامه پودساکف و همکاران (1990) برای سنجش رفتارشهروندی سازمانی می باشد. تحلیل مدل ساختاری و آزمون فرضیه ها ازطریق مدل سازی معادلات ساختاری با روش حداقل مربعات جزئی، با استفاده از نرم افزار smart pls3  انجام شد.  نتایج آزمون فرضیه های تحقیق، حاکی از آن است که رهبری هوشمند بر رفتارشهروندی سازمانی تاثیر مثبت و معناداری دارد. همچنین نتایج حاصل از فرضیه های تحقیق نشان داد که ابعاد رهبری هوشمند شامل بعد عقلایی، بعد هیجانی و بعد معنوی نیز بر رفتارشهروندی سازمانی تاثیر مثبت و معناداری دارند.