مطالب مرتبط با کلیدواژه

نظریه ذهن


۴۱.

تأثیرآموزش نظریه ذهن بر کارکردهای اجرایی دانش آموزان پسر با ناتوانی یادگیری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روان شناسی افراد استثنایی دوره جدید سال هشتم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳۱

کلیدواژه‌ها: آموزش نظریه ذهن کارکردهای اجرایی ناتوانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۴ تعداد دانلود : ۳۱۰
پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر آموزش نظریه ذهن بر کارکردهای اجرایی دانش آموزان با ناتوانی یادگیری انجام شد. روش پژوهش، نیمه آزمایشی و از توع طرح پیش آزمون -پس آزمون با گروه گواه استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش شامل دانش آموزان پسر با ناتوانی یادگیری شهر شیراز بودند. نمونه مورد مطالعه شامل 30 نفر از دانش آموزان پسر مبتلا به ناتوانی یادگیری در دامنه سنی10تا 11 سال شهر شیراز بودند که از بین آنان نمونه ای به حجم 30 نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و در دوگروه آزمایش (15نفر) و گواه (15 نفر) به صورت تصادفی گمارش شدند. گروه آزمایش آموزش نظریه ذهن را در 24 جلسه 45 دقیقه ای دریافت کردند. برای جمع آوری داده ها از پرسشتامه عصب شناختی کولیج (2002) استفاده شد. تحلیل داده ها با استفاده از روش تحلیل کوواریانس چندمتغیره نشان داد که میانگین نمرات کارکردهای اجرایی و خرده مقیاس-های (تصمیم گیری -برنامه ریزی، سازمان دهی و بازداری) در گروه آزمایش به طور معناداری افزایش یافته است (001/0>P). براساس نتایج پژوهش حاضر می توان گفت از آنجا که بخش عمده ای از دانش آموزان مبتلا به ناتوانی یادگیری در کارکردهای اجرایی دچار نارسایی هستند، بنابراین آموزش نظریه ذهن می تواند به عنوان یکی از شیوه های مکمل شیوه های دیگر در این دانش آموزان به کار رود.
۴۲.

نقش پیش بین افسردگی در نقص نظریه ذهن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال هشتم اردیبهشت ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۳۵) 25-30

کلیدواژه‌ها: توانایی ذهن خوانی افسردگی نظریه ذهن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۲۸ تعداد دانلود : ۶۳۰
افسردگی یکی از اختلال های شایع در روانپزشکی است. افرادی که از اختلالات خلقی رنج می برند، رفتار های غیر انطباقی نشان می دهند که می توانند روابط با دیگران را تحت تاثیر قرار داده و منجر به مشکلاتی در تعاملات اجتماعی شوند. یکی از مفاهیمی که برای درک کنش اجتماعی آسیب دیده مورد استفاده قرار گرفته، مفهوم نظریه ذهن است. پژوهش حاضر، یک مطالعه همبستگی- توصیفی بوده و بر روی بیماران افسرده مراجعه کننده به کلینیک دانشکده روان شناسی دانشگاه تهران در پاییز 1391 و همتای سالم انجام گردید. آزمودنی ها به وسیله آزمون ذهن خوانی از طریق چشم و پرسشنامه افسردگی بک-2 مورد سنجش قرار گرفتند. یافته ها نشان داد که افسردگی با ضریب تبیین 66 درصد و سطح معناداری 001/0 p< ، نقش پیش بینی در نقص ذهن خوانی دارد. سوگیری توجه به محرک های منفی و تفسیر منفی از محرک اجتماعی از جمله حالت های ذهنی افراد دیگر، از ویژگی های شناختی بیماران مبتلا به افسردگی است. می توان با ارائه آزموش های لازم به خانواده ها و برطرف نمودن نقص نظریه ذهن کودکان، در پیشگیری برخی اختلال ها و مشکلات، اقدام نمود.
۴۳.

مقایسه کارکرد اجرایی و انعطاف پذیری شناختی و نظریه ذهن در کودکان پرورشگاهی و غیر پرورشگاهی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال هشتم خرداد ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۳۶) 29-36

کلیدواژه‌ها: کارکرد اجرایی انعطاف پذیری شناختی نظریه ذهن کودکان پرورشگاهی کودکان غیر پرورشگاهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۶۱ تعداد دانلود : ۱۰۰۶
پژوهش حاضر به قصد مقایسه کارکرد اجرایی، انعطاف پذیری شناختی و نظریه ذهن در کودکان پرورشگاهی و غیر پروشگاهی طراحی و اجرا گردید. جامعه آماری مطالعه ی حاضر شامل کلیه ی کودکان پرورشگاهی و غیر پرورشگاهی شهرستان آذرشهر در سال 95 می باشد. تعداد شرکت کنندگان شامل 42 نفر به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. از آزمون برج هانوی و ویسکانسین و ذهن خوانی از طریق تصویر چشم ( RMET ) به عنوان ابزار اندازه گیری استفاده شد . نتایج نشان داد که نمرات کارکرد اجرایی (95/18 , 00/15 = (1) , F 05/0> p ) در کودکان غیر پرورشگاهی از توان بالاتری برخوردار می باشد. همچنین نمرات نظریه ذهن نیز معنادار شد ( t=2/75, df=40, p< 0/05 ). با توجه به مقایسه میانگین در دو گروه کودکان پرورشگاهی و غیر پرورشگاهی در سطح معناداری نتیجه می شود که نظریه ذهن در کودکان غیر پرورشگاهی از توان بالاتری برخوردار می باشد. به نظر می رسد کودکان پرورشگاهی در کارکرد اجرایی و نظریه ذهن ضعیف تر از کودکان غیر پرورشگاهی عمل کرده اند.
۴۴.

تأثیر آموزش مبتنی بر نظریه ذهن بر عملکرد ذهن خوانی و کارکردهای اجرایی در کودکان مبتلا به اختلال های طیف اوتیسم(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران دوره ۲۱ تابستان ۱۳۹۴ شماره ۲ (پیاپی ۸۱)

کلیدواژه‌ها: نظریه ذهن ذهن خوانی کارکردهای اجرایی اختلال های طیف اوتیسم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۵ تعداد دانلود : ۴۴۳
هدف : پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر آموزش مبتنی بر نظریه ذهن بر عملکرد ذهن خوانی و کارکردهای اجرایی در کودکان مبتلا به اختلال های طیف اوتیسم انجام شده است. روش : طرح پژوهش از نوع کارآزمایی بالینی تصادفی با استفاده از گروه شاهد بود. نمونه متشکل از 24 کودک (22 پسر و 2 دختر) مبتلا به اختلال های طیف اوتیسم در سنین 6 تا 12 سال بود که بر اساس جنسیت و ضریب هوشی همتا شدند و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و شاهد قرار گرفتند. اعضای گروه آزمایش، به مدت 25 هفته (100 جلسه)، در برنامه آموزشی مبتنی بر نظریه ذهن شرکت کردند؛ در حالی که اعضای گروه شاهد تنها برنامه های آموزشی رایج روزانه را دریافت کردند. عملکردهای ذهن خوانی و کارکردهای اجرایی، پیش و پس از ارائه مداخله اندازه گیری شدند و آزمون پیگیری به فاصله دو ماه بعد از اتمام مداخله اجرا شد. یافته ها : نتایج آزمون تحلیل اندازه گیری های مکرر نشان داد که در مورد متغیر ذهن خوانی مقدماتی، واقعی و کل، تأثیر عامل زمان معنادار بوده است. تعامل معنادار عامل زمان و عضویت گروهی بیانگر آن بود که آموزش مبتنی بر نظریه ذهن به طور معناداری به بهبود عملکرد ذهن خوانی مقدماتی، واقعی، پیشرفته و نمره کل اعضای گروه آزمایش، در زمان «پس آزمون» و«پیگیری» منجر شده است. همچنین، تأثیر عامل زمان در مورد زیرمقیاس های برنامه ریزی-حل مسأله، سازمان دهی رفتاری-هیجانی و نمره کل مقیاس کارکردهای اجرایی نیز معنادار بود. تعامل معنادار زمان و عضویت گروهی نشان داد که آموزش مبتنی بر نظریه ذهن، به طور معناداری مشکلات زیرمقیاس سازمان دهی رفتاری- هیجانی و کل کارکردهای اجرایی را در زمان «پس آزمون» و «پیگیری»، در مقایسه با «پیش آزمون»، کاهش داده است. نتیجه گیری : آموزش مبتنی بر نظریه ذهن یک عامل مهم در پیشرفت مهارت ذهن خوانی و کارکردهای اجرایی در کودکان مبتلا به اختلال های طیف اوتیسم است. درباره تلویحات نظری این یافته ها در مقاله بحث شده است.
۴۵.

تأثیر آموزش گروهی ذهن خوانی بر توانایی ذهن خوانی بیماران سرپایی مرد مبتلا به وابستگی مواد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اعتیادپژوهی سال سیزدهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۵۲ 203-216

کلیدواژه‌ها: ذهن خوانی اعتیاد آموزش گروهی نظریه ذهن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۶ تعداد دانلود : ۵۳۰
هدف: بنابه نظر متخصصان توانایی ذهن خوانی زیربنای توانایی انسان در تعاملات اجتماعی پیچیده را می سازد. هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر آموزش گروهی توانایی ذهن خوانی بر افزایش این توانایی در افراد دارای وابستگی به مواد بود. روش: در این پژوهش از روش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه استفاده شد. برای این منظور 36 نفر از مراجعان تحت درمان سرپایی اعتیاد به صورت در دسترس انتخاب شدند و به تصادف به دو گروه تقسیم شدند. آزمون ذهن خوانی بارون- کوهن برروی هر دو گروه اجرا شد. برای گروه آزمایشی یک دوره 24 جلسه ای آموزش گروهی اجرا شد. در نهایت آزمون ذهن خوانی به عنوان پس آزمون برروی هر دو گروه اجرا شد. یافته ها: نتایج حکایت از معناداری تفاوت دو گروه داشت (0/05 P< ). نتیجه گیری: این مطالعه ارتباط بین مصرف مواد افیونی و ضعف در ذهن خوانی را نشان داد. همچنین نشان داد آموزش گروهی متمرکز به آگاهی از احساسات خود و دیگران می تواند در بهبودی عملکرد ذهن خوانی مؤثر باشد.
۴۶.

آموزش گفتن دروغ های مناسب اجتماعی به کودکان با اختلال طیف اتیسم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مترجم:
منبع: تعلیم و تربیت استثنایی سال هجدهم بهمن و اسفند ۱۳۹۷ شماره ۶ (پیاپی ۱۵۵) 61-65

کلیدواژه‌ها: اتیسم فریب دروغ اتخاذ دیدگاه نظریه ذهن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۴ تعداد دانلود : ۳۴۹
این مطالعه از طرح خط پایه غیرهمزمان برای ارزیابی استفاده از قواعد، نقش بازی کردن، و بازخورد دادن برای آموزش به سه کودک با اختلال طیف اتیسم به منظور آموزش دروغ های مناسب های اجتماعی به آن ها استفاده کرد. آموزش دروغ های مناسب اجتماعی در دو موقعیت بود: وقتی که (الف) هدیه غیردلخواه به فرد داده می شد؛ (ب) ظاهر فرد به شیوه ای غیرمطلوب و ناخوشایند تغییر می کرد. یافته ها نشان داد که مداخله در آموزش استفاده از دروغ های مناسب اجتماعی مؤثر بود و تعمیم به افراد و هدیه ها یا تغییر در ظاهر که به شرکت کنندگان آموزش داده نشده بودند، مشاهده شد.
۴۷.

نظریه تحول ذهن و رابطه آن با مهارتهای اجتماعی در کودکان و نوجوانان مبتلا به آسیب بینایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی تحولی روانشناسان ایران سال هفتم بهار ۱۳۹۰ شماره ۲۷ 219-230

کلیدواژه‌ها: کودکان و نوجوانان با آسیب بینایی نظریه ذهن مهارتهای اجتماعی مشکلات رفتاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۳ تعداد دانلود : ۳۳۶
این پژوهش با هدف شناخت نظریه تحول ذهن و رابطة آن با مهارتهای اجتماعی در کودکان و نوجوانان مبتلا به آسیب بینایی صورت گرفت. جامعه آماری پژوهش را کلیه دانش آموزان مبتلا به آسیب بینایی شهر مشهد تشکیل دادند. با استفاده از روش نمونه برداری هدفمند، 43 نفر از این کودکان در 4 گروه سنی (4، 7، 10 و 13 سال) انتخاب شدند. برای اندازه گیری نظریه ذهن از دو تکلیف باور غلط (تکلیف پیش بینی باور؛ پرنر و وایمر، 1987؛ تکلیف پیش بینی عمل؛ وایمر و پرنر، 1983) و برای سنجش مهارتهای اجتماعی و مشکلات رفتاری از مقیاس مهارتهای اجتماعی (فرم معلم؛ گراشام و الیوت، 1990) بهره گرفته شد. داده های پژوهش با استفاده از آزمون مجذور کای، ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون لوجستیک، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان دادند که بین عملکرد در تکلیف پیش بینی عمل و نمره کلی مهارتهای اجتماعی و عملکرد در هر دو تکلیف (پیش بینی ب اور و پیش بینی عمل) و نمره کلی مشکلات رفتاری رابطة معنادار وجود دارد. همچنین، بهره هوش کلامی و سن، عمل کرد در تکلیف پیش بینی عمل را پیش بینی کردند.
۴۸.

تحول مفهوم عامل انسان و غیر انسان بر مبنای نظریه ذهن: بررسی چگونگی اسناد باورهای غلط به انسان، خدا، فرشته و جادوگر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی تحولی روانشناسان ایران سال هفتم تابستان ۱۳۹۰ شماره ۲۸ 339-351

کلیدواژه‌ها: نظریه ذهن مفهوم عامل انسان مفهوم عامل غیر انسان کودکان پیش دبستانی اسناد حالتهای ذهنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۲ تعداد دانلود : ۲۳۸
هدف پژوهش حاضر شناخت چگونگی اسناد حالتهای ذهنی، پیش بینی رفتار عاملهای انسان و غیرانسان (خدا، فرشته و جادوگر) و چگونگی تحوّل آنها در کودکان بود. 150 کودک (79 دختر و 71 پسر) 3 تا 7 ساله از مهدکودکها و مراکز پیش دبستانی شهر شیراز انتخاب شدند. برای هر کودک، دو تکلیف باور غلط (خانة عروسک و محتوای شگفت انگیز) به شیوة انفرادی اجرا شد و چگونگی پیش بینی رفتار عاملها براساس باور های غلط مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان دادند که کودکان رفتار جادوگر (عامل غیرانسان) را شبیه به عامل انسان پیش بینی می کنند. در مورد دیگر عوامل غیرانسان) فرشته و خدا)، نتایج با یافته های مربوط به جادوگر همسو نبودند. به عبارت دیگر، از دیدگاه کودکان این عوامل با کمترین سطح باور غلط عمل می کنند. در مجموع، نتایج حاکی از آن بود که با افزایش سن، کودکان به شیوه های متفاوتی رفتار عاملهای انسان و غیرانسان را پیش بینی می کنند. به نظر می رسد که فرهنگ و آموزه های خانواده نقش بسزایی در پیش بینی رفتار عاملها و تفکیک آنها دارند.
۴۹.

درون داد حالت های ذهنی مادر و رفتار اجتماعی کودک: نقش واسطه ای نظریه ذهن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی تحولی روانشناسان ایران سال یازدهم تم زمستان ۱۳۹۳ شماره ۴۲ 123-133

کلیدواژه‌ها: نظریه ذهن درون داد حالت های ذهنی مادر رفتار اجتماعی کودک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۱ تعداد دانلود : ۳۱۶
هدف پژوهش حاضر تعیین نقش واسطه ای نظریه ذهن در رابطه بین درون داد گفتاری مادر در گفت وگوهای روزمره با کودک و رفتار اجتماعی او در کلاس بود. نمونه پژوهش مشتمل بر 208 کودک دوره پیش دبستانی شهر شیراز و همچنین مادران و مربیان آنها بود. ابزارهای تحقیق عبارت بودند از: مجموعه تکالیف نظریه ذهن (ولمن و لیو، 2004)، سیاهه درون داد حالت های ذهنی مادرانه (پیترسون و اسلاگتر، 2003) و زیرمقیاس رفتار اجتماعی فرم مربی (کریگان، 2003). نتایج تحلیل مسیر حاکی از آن بود که بیان مبسوط حالت ذهنی توسط مادر در گفت وگوهای روزمره، به واسطه نظریه ذهن، پیش بینی کننده مثبت رفتار اجتماعی کودک در کلاس است. از طرف دیگر، بیان مختصر موقعیت عینی توسط مادر در گفت وگوهای روزمره به واسطه نظریه ذهن، رفتار اجتماعی را به گونه ای منفی پیش بینی کرد. در مجموع، پژوهش حاضر نشان داد نوع گفتار مادر در گفت وگوهای روزمره با کودک به واسطه نظریه ذهن، نقش بسزایی در رفتار اجتماعی کودک دارد.
۵۰.

مقایسه نظریه ذهن و فرآیند تصمیم گیری در بیماران پارکینسون و افراد بهنجار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم روانشناختی دوره نوزدهم بهار (فروردین) ۱۳۹۹ شماره ۸۵ 47-55

کلیدواژه‌ها: نظریه ذهن فرآیند تصمیم گیری بیماری پارکینسون فراد بهنجار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴۲ تعداد دانلود : ۳۱۴
زمینه: اختلال شناختی یکی از شایع ترین و مهمترین جنبۀ غیر حرکتی بیماری پارکینسون است و تا حد زیادی کارکرد و کیفیت زندگی بیماران را تحت تأثیر می دهد. اما مسئله اصلی اینست، آیا نظریه ذهن و فرآیند تصمیم گیری در بیماران پارکینسون و افراد بهنجار تفاوت دارد؟ هدف : مقایسه نظریه ذهن و فرآیند تصمیم گیری در بیماران پارکینسون و افراد بهنجار بود. روش: پژوهش از نوع علی - مقایسه ای بود، جامعه آماری پژوهش شامل کلیه بیماران پارکینسون مراجعه کننده به مراکز درمانی شهر تبریز بود. 40 بیمار مبتلا به پارکینسون و 40 فرد بهنجار به روش نمونه گیری هدفمند به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار پژوهش عبارتند از: آزمون ذهن خوانی به وسیلۀ چشم ها (بارون - کوهن، 1995) و آزمون قمار آیوا (بچارا، داماسیو و اندرسون 1،1994). تحلیل با استفاده از واریانس دو راهه انجام شد. یافته ها: بین افراد مبتلا به پارکینسون و افراد بهنجار در آزمون قمار آیوا و ذهن خوانی به وسیلۀ چشم ها تفاوت معنی داری وجود داشت (0/01> p ). نتیجه گیری: نظریه ذهن و تصمیم گیری بیماران پارکینسون از افراد بهنجار پایین تر است.
۵۱.

مدل تبینی قضاوت اجتماعی: نقش نظریه ذهن با واسطه گری ویژگی های شخصیت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم روانشناختی دوره نوزدهم بهار (فروردین) ۱۳۹۹ شماره ۸۵ 121-128

کلیدواژه‌ها: نظریه ذهن ویژگی های شخصیت قضاوت اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۴۴ تعداد دانلود : ۶۷۱
زمینه : نشان داده شده است تئوری ذهن با فرآیندهای شناختی ارتباط دارد که این می تواند بر خصیصه های شخصیت اثر بگذارد. اما آیا تئوری ذهن می تواند قضاوت اجتماعی و خصیصه های شخصیت را توضیح دهد؟ هدف : هدف پژوهش حاضر تعیین نقش واسطه گری ویژگی ای شخصیت در رابطه بین نظریه ذهن و قضاوت اجتماعی بود. روش: روش پژوهش حاضر از نوع همبستگی با رویکرد مدل ساختاری بود. جامعه آماری پژوهش حاضر را تمامی دانشجویان پیام نور شیراز تشکیل دادند که از آن جامعه تعداد 400 دانشجو به روش تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند و به پرسشنامه نظریه ذهن (بارون - کوهن، 2001)، پنج عامل بزرگ شخصیت (گلدبرگ، 1999)، پرسشنامه قضاوت اجتماعی (شانگ پویر، 2007) پاسخ دادند. بدین ترتیب داده ها با استفاده از مدل یابی معادلات ساختاری تحلیل شد. یافته ها: یافته ها نشان دادکه اثر نظریه ذهن بر ویژگی های توافق پذیری، تجربه گرایی، برون گرایی و مسئولیت پذیری به صورت مثبت و معنی دار 0/001 p= و بر روان رنجوری به صورت منفی و معنی دار بود 0/002 p= . به علاوه، نظریه ذهن قضاوت اجتماعی را به صورت مستقیم و غیرمستقیم با میانجی گری مسئولیت پذیری پیش بینی کرد. نتیجه گیری: افزایش نظریه ذهن در دانشجویان از طریق مسئولیت پذیری موجبات افزایش قضاوت اجتماعی آنها را فراهم می آورد
۵۲.

اثربخشی برنامه دلبستگی محورِ مادران بر شناخت اجتماعیِ نوجوانان مبتلا به اختلال اتیسم با عملکرد بالا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: کودکان استثنایی سال نوزدهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ (پیاپی ۷۴) 56-45

کلیدواژه‌ها: اتیسم برنامه دلبستگی محور شناخت اجتماعی نظریه ذهن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۶ تعداد دانلود : ۴۲۷
هدف: هدف مطالعه حاضر بررسی اثربخشی برنامه دلبستگی محور مادران بر شناخت اجتماعیِ (نظریه ذهن عاطفی و شناختی) نوجوانان مبتلا به اختلال اتیسم با عملکرد بالا بود. روش: روش پژوهش حاضر نیمه آزمایشی در قالب طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل نابرابر بود. جامعه آماری شامل تمامی نوجوانان مبتلا به اختلال های طیف اتیسم و مادران آنان بود که در 6 ماه دوم سال 1396 به پنج مرکز خدمات روان شناختی و مشاوره در شهر تهران مراجعه کرده بودند. از بین این افراد، 43 جفت مادر و نوجوان به شیوه در دسترس انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (21 نفر) و کنترل (22 نفر) جای داده شدند. برنامه دلبستگی محور طی هشت جلسه و به صورت هفتگی برای مادران گروه آزمایش اجرا شد و مادران گروه کنترل در لیست انتظار جای گرفتند. ابزارهای پژوهش شامل آزمون ذهن خوانی از طریق تصویر چشم (نظریه ذهن عاطفی) و آزمون باور کاذب سالی-آن (نظریه ذهن شناختی) بود که در مراحل پیش آزمون و پس آزمون توسط نوجوانان مبتلا به اتیسم تکمیل شدند. یافته ها: نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که برنامه دلبستگی محورِ مادران منجر به افزایش نظریه ذهن عاطفی فرزندان مبتلا به اتیسم آنان شده است (25/7= F ، 009/0 p< )، اما اثری بر بعد شناختی نظریه ذهن نداشته است (53/0= F ، 46/0 < p ). بحث و نتیجه گیری: دلیل عمده اثربخشی برنامه دلبستگی محور بر نظریه ذهن عاطفی را می توان مربوط به اثرات این برنامه بر افزایش آگاهی مادر و فرزند از یکدیگر در سطح روان شناختی دانست.
۵۳.

نیمرخ علایم اختلال استرس پس آسیبی، و ابعاد شناختی و هیجانی نظریه ذهن در کودکان بی سرپرست(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات روانشناختی دوره پانزدهم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ 10.22051/psy.2019.25052.1862

کلیدواژه‌ها: کودکان بی سرپرست اختلال استرس پس آسیبی نظریه ذهن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۰ تعداد دانلود : ۳۰۹
تفاوت محیط تحول کودکان بی سرپرست با کودکان عادی، آنها را مستعد آسیب های روانی می کند. هدف پژوهش حاضر بررسی نیمرخ روان شناختی کودکان بی سرپرست از لحاظ تجربه علایم اختلال استرس پس آسیبی، و عملکردهای شناختی و هیجانی در تکالیف نظریه ذهن بود. براین اساس از 50 کودک بی سرپرست و 50 کودک عادی درخواست شد تا مقیاس بررسی اثرات حوادث بر کودکان، آزمون نظریه ذهن و آزمون درک حالات هیجانی از طریق چشم ها را تکمیل کنند. یافته های تجزیه و تحلیل رگرسیون لوجستیک نشان داد که نشانه های نفوذ تجارب آسیب زا، اجتناب رفتاری و نقص در درک باور کاذب به صورت معنی داری دو گروه بی سرپرست و عادی را از هم متمایز می کند. بین عملکردهای نظریه ذهن و توانایی بازشناسی هیجان ها در آزمون چشم ها با تجربه علایم اختلال استرس پس آسیبی رابطه معکوس و معنی داری وجود داشت. به نظر می رسد تجربه اختلال استرس پس آسیبی یکی از اختلال های شایع در بین کودکان بی سرپرست است. تاخیر در رشد ابعاد هیجانی و شناختی نظریه ذهن ممکن است در کودکان بی سرپرست ناشی از تجربه علایم اختلال استرس پس آسیبی باشد.
۵۴.

تاثیر آموزش نظریه ی ذهن در ارتقاء نظریه ی ذهن و بهبود مهارت های اجتماعی دانش آموزان پسر مبتلا به اختلال ارتباط اجتماعی (پراگماتیک)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: شناخت اجتماعی سال هشتم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۱۶) 30 - 40

کلیدواژه‌ها: اختلال ارتباط اجتماعی اتیسم نظریه ذهن اختلالات عصبی رشدی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۷ تعداد دانلود : ۳۲۵
 مقدمه: اختلال ارتباط اجتماعی اختلالی عصبی رشدی است که در همسایگی اختلال اتیسم قرار داشته و مشکلاتی را در زمینه تعاملات مناسب اجتماعی به وجود می آورد. هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش نظریه ذهن در بهبود نظریه ذهن و مهارت های اجتماعی دانش آموزان مبتلا به اختلال ارتباط اجتماعی بود. روش: پژوهش حاضر نیمه آزمایشی و از نوع پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش آموزان پسر پایه های پنجم و ششم (1319نفر) مدارس شهرستان بستان آباد در سالتحصیلی 97 1396بودند. جهت انتخاب نمونه پژوهش از نمونه گیری هدفمند استفاده شد. بدین ترتیب ملاک های اختلال ارتباط اجتماعی به معلمان مربوطه توضیح داده شد و دانش آموزان مشکوک از طرف آن ها معرفی شدند و برای اطمینان بیشتر از طریق مصاحبه تشخیصی بر اساس DSM-5غربالگری صورت گرفت و تعداد 26 دانش آموز مبتلا انتخاب و به صورت تصادفی و برابر در دو گروه آزمایش و کنترل جای دهی شدند. جهت جمع آوری داده های پژوهش از پرسشنامه مهارت های اجتماعی دانش آموزان الیوت و گرشام و آزمون نظریه ذهن قمرانی و همکاران استفاده شد. گروه آزمایش به مدت هشت جلسه یک ساعته در طی چهار هفته تحت آموزش تئوری ذهن قرار گرفت. یافته ها: نتایج تحلیل کوواریانس در سطح معناداری 5/0 نشان داد گروه آزمایش بهبودی معناداری در نظریه ذهن و مهارت های اجتماعی نسبت به گروه کنترل پیدا کرده است. نتیجه گیری: به نظر می رسد بهبود نظریه ذهن می تواند نویدبخش بهبود مهارت های اجتماعی و کاهش پیامدهای نامناسب اجتماعی در افراد مبتلا به این اختلال شود.
۵۵.

بررسی تاثیر برنامه فلسفه برای کودکان بر نظریه ذهن و باورهای ماکیاولیستی در دوره ابتدایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تفکر و کودک سال دهم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۱۹)

کلیدواژه‌ها: فلسفه برای کودکان نظریه ذهن باورهای ماکیاولیستی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۵ تعداد دانلود : ۳۶۳
هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر برنامه فلسفه برای کودکان بر نظریه ذهن و باورهای ماکیاولیستی در دانش آموزان دوره ابتدایی بود. روش پژوهش، نیمه تجربی و از نوع پیش آزمون- پس آزمون و گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش را تمامی دانش آموزان پایه ی چهارم، پنجم و ششم شهر شیراز در سال تحصیلی 98-97 تشکیل می دادند؛ که تعداد 90 آزمودنی به روش نمونه گیری خوشه ای به عنوان نمونه انتخاب و در دو گروه 45 نفری (گروه آزمایش و کنترل) به صورت تصادفی جایگزین شدند. جهت آموزش فلسفه به کودکان که مبتنی بر داستان خوانی بود از کتاب "داستان هایی برای تفکر " اثر رابرت فیشر استفاده شد. در ادامه، آزمودنی های گروه آزمایشی به مدت ده جلسه تحت آموزش برنامه فلسفه برای کودکان قرار گرفتند. به منظورگردآوری داده ها از مقیاس نظریه ذهن(Happe, 1994:129) و مقیاس باورهای ماکیاولیستی (Christie & Geis, 1970:10 ) استفاده شد. نتایج نشان دادند که آموزش فلسفه برای کودکان موجب ارتقاء نظریه ذهن و کاهش باورهای ماکیاولیستی در آزمودنی های گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل گردید.
۵۶.

زندگی اجتماعی، تکامل هوش، رفتار و اندازه مغز انسان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال نهم اردیبهشت ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۴۷) 81-90

کلیدواژه‌ها: زندگی اجتماعی جوریدن تکامل رفتار نظریه ذهن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۵۳ تعداد دانلود : ۶۹۷
زندگی اجتماعی یکی از مهم ترین عوامل تکامل رفتار در نخستی ها و انسان است. عوامل زیادی همچون رشد اندازه مغز، مدول های سازشی و جوریدن با پیچیدگی های گروه های اجتماعی در ارتباط است. اگرچه برخی، غذایابی را به عنوان فرضیه ای رقیب برای تکامل رفتار ذکر کرده اند. در این پژوهش به نقش زندگی اجتماعی و عواملی مرتبط همچون افزایش اندازه مغز، مدول تقلب یاب، نظریه ذهن و اندازه گروه در تکامل رفتار انسان پرداخته شده و در پایان پیرامون کارکرد گروه و سازوکارهای انسجام گروه بحث می شود.
۵۷.

مدل یابی روابط ساختاری نظریه ذهن با گرایش به شبکه های مجازی از طریق میانجی سازگاری اجتماعی در دانش آموزان تیزهوش(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: راهبردهای آموزش در علوم پزشکی دوره سیزدهم مهر و آبان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۶۲) ۳۵۱-۳۵۹

کلیدواژه‌ها: سازگاری اجتماعی نظریه ذهن گرایش به شبکه های مجازی دانش آموزان تیزهوش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۴ تعداد دانلود : ۳۶۹
مقدمه: فضای مجازی ابعاد زیادی از زندگی انسان ها را پوشش می دهد و این گرایش به فضای مجازی می تواند تحت تاثیر ابعاد شناختی و هیجانی باشد، بنابراین هدف پژوهش حاضر مدل یابی روابط ساختاری نظریه ذهن با گرایش به شبکه های مجازی از طریق میانجی سازگاری اجتماعی در دانش آموزان تیزهوش بود. روش کار: روش پژوهش توصیفی- همبستگی و به طور خاص مدل یابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری پژوهش حاضر تمامی 300 دانش آموزان تیزهوش مدرسه سمپاد متوسطه دوم در مقطع 11 رشته تحصیلی تجربی در سال تحصیلی 1399-1398، در شهر گرگان بودند که تعداد 300 دانش آموز به عنوان حجم نمونه به روش سرشماری انتخاب شدند و با پرسشنامه شبکه های مجازی مجردی و همکاران (1393)، پرسشنامه نظریه ذهن استیرمن (1994) و پرسشنامه سازگاری کالیفرنیا (CTP) ارزیابی شدند. نتایج: نتایج نشان داد، بین نظریه ذهن و سازگاری اجتماعی با گرایش به شبکه های مجازی رابطه ی منفی معنی دار وجود دارد. مدل پژوهش دارای برازش بوده و تایید شد و 380/0 از واریانس گرایش به شبکه های مجازی توسط نظریه ذهن و سازگاری اجتماعی مورد تبیین قرار گرفت و سازگاری اجتماعی در رابطه ی بین نظریه ذهن با گرایش به شبکه های مجازی نقش واسطه ای دارا بود. نتیجه گیری: تغییرات گرایش به فضای مجازی بر مبنای مستقیم نظریه ذهن و غیرمستقیم سازگاری اجتماعی در دانش آموزان تیزهوش قابل تبیین است و این پژوهش تلویحات کاربردی برای مشاوران مدارس دارا می باشد
۵۸.

مقایسه ابعاد شناخت اجتماعی در کودکان مبتلا به اختلال یادگیری خاص، اختلال نقص توجه- بیش فعالی و نمونه عادی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال نهم آذر ۱۳۹۹ شماره ۹ (پیاپی ۵۴) 93-104

کلیدواژه‌ها: اختلال یادگیری خاص اختلال نقص توجه – بیش فعالی شناخت اجتماعی نظریه ذهن بازشناسی هیجان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۳ تعداد دانلود : ۴۴۲
هدف مطالعه حاضر مقایسه ابعاد شناخت اجتماعی (نظریه ذهن عاطفی، نظریه ذهن شناختی و بازشناسی هیجان) در کودکان مبتلا به اختلال یادگیری خاص، اختلال نقص توجه – بیش فعالی ( ADHD ) و نمونه عادی بود. در یک مطالعه علی- مقایسه ای، 42 کودک مبتلا به اختلال یادگیری خاص، 43 کودک مبتلا به ADHD و 45 کودک عادی از مدارس ابتدایی و کلینیک های روان شناختی شهر کرج با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل آزمون ذهن خوانی از طریق تصویر چشم (بارون-کوهن و همکاران، 2001)، آزمون باور کاذب (بارون-کوهن و همکاران، 1985) و آزمون بازشناسی هیجان چهره (بنتون، 1994) بودند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون تحلیل واریانس یک راهه و تحلیل واریانس چندمتغیره استفاده شد. در نظریه ذهن شناختی، نتایج تحلیل واریانس یک راهه نشان داد که هر دو گروه مبتلا به اختلال یادگیری و ADHD نسبت به گروه عادی به طور معنادار نمرات پایین تری کسب کردند (001/0> p ). تفاوت سه گروه در نظریه ذهن عاطفی نیز مطابق با تحلیل واریانس چندمتغیره معنادار بود و گروه عادی نسبت به گروه مبتلا به ADHD عملکرد بهتری داشتند (001/0> p ). مبتلایان به اختلال یادگیری نیز نسبت به مبتلایان به ADHD از نظریه ذهن بالاتری برخوردار بودند (001/0> p ). علاوه بر این، نتایج در زمینه مقایسه سه گروه در بازشناسی هیجان نشان داد که تنها در زیرمقیاس شادی میان سه گروه تفاوت وجود دارد و افراد عادی نسبت به گروه مبتلا به ADHD در بازشناسی هیجانِ شادی بهتر عمل کرده اند (01/0> p ). مطابق با یافته ها می توان نتیجه گرفت که کودکان مبتلا به اختلال یادگیری و ADHD نسبت به نمونه عادی در سطوح بالاتر شناخت اجتماعی دچار نارسایی می باشند، اما در سطوح اولیه و مراحل مقدماتی تفاوتی میان دو گروه مبتلا به اختلال های فوق وجود ندارد. بر این اساس، مداخله های مبتنی بر شناخت اجتماعی در کودکان دچار ADHD ، می بایست بیش تر بر ابعاد شناختی آن متمرکز باشد.
۵۹.

تاثیر نظریه ذهن بر درگیری تحصیلی (حیطه عاطفی– شناختی) با نقش میانجی پردازش هیجانی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: راهبردهای آموزش در علوم پزشکی دوره سیزدهم آذر و دی ۱۳۹۹ شماره ۵ (پیاپی ۶۳) 497-504

کلیدواژه‌ها: نظریه ذهن پردازش هیجانی درگیری تحصیلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴۳ تعداد دانلود : ۲۵۰
مقدمه : عملکرد تحصیلی همواره تابعی از ابعاد هیجانی و روان شناختی فرد است، بنابراین هدف پژوهش حاضر بررسی نقش واسطه ای پردازش هیجان در رابطه نظریه ذهن با در گیری تحصیلی در دانش آموزان بود. روش ها: روش پژوهش توصیفی- همبستگی و به طور خاص مدل یابی معادلات ساختاری بود. جامعه ی آماری 529 نفر از دانش آموزان دختر شهرستان قائم شهر بودند که تعداد 300 نفر به عنوان نمونه ی آماری و به روش دردسترس انتخاب شدند و با پرسشنامه های پرسشنامه درگیری تحصیلی زرنگ (1391)، ﻣﻘﯿﺎس ﭘﺮدازش ﻫﯿﺠﺎﻧﯽ ﺑﺎﮐﺮ و همکاران (2010) و ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ نظریه ذهن استیرمن (1994) ارزیابی شدند. یافته ها: نتایج نشان داد، بین نظریه ذهن و پردازش هیجانی با درگیری تحصیلی رابطه ی مستقیم معنی دار وجود دارد. مدل پژوهش دارای برازش بوده و تایید شد و 42/0 از واریانس درگیری تحصیلی توسط نظریه ذهن و پردازش هیجانی مورد تبیین قرار گرفت و پردازش هیجانی در رابطه ی بین نظریه ذهن و پردازش هیجانی با درگیری تحصیلی نقش واسطه ای دارا بود. نتیجه گیری: با تغییرات شناخت اجتماعی به عنوان هسته اصلی نظریه ذهن می توان پردازش هیجانی را افزایش داد و نهایتا درگیری تحصیلی آن ها را ارتقا بخشید.
۶۰.

طراحی برنامه آموزش کارکردهای اجرایی و بررسی میزان اثربخشی آن بر ارتقای نظریه ذهن در کودکان با اختلال طیف اوتیسم با عملکرد بالا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات روان شناسی بالینی سال دهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۳۹ 105 - 134

کلیدواژه‌ها: کارکردهای اجرایی نظریه ذهن اوتیسم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۵ تعداد دانلود : ۳۱۴
هدف:پژوهش حاضر با هدف طراحی و تعیین اثربخشی بستۀ آموزشی کارکردهای اجرایی بر ارتقای سطوح نظریه ذهن در کودکان با اختلال طیف اوتیسم با عملکرد بالا انجام شد. روش: روش پژوهش، نیمه آزمایشی با پیش آزمون پس آزمون همراه با گروه کنترل است. جامعه آماری پژوهش حاضر کودکان دارای اختلال اوتیسم 6 تا 12 ساله شهر ارومیه (274 نفر) در سال تحصیلی 99-98 از مدرسه ویژه اختلال اوتیسم بودند، از بین کل جامعه هدف به روش نمونه گیری در دسترس تعداد 40 نفر اوتیسم با عملکرد بالا با استفاده از مقیاس تشخیص اوتیسم گیلیام (گیلیام،1995) انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (20) و کنترل (20) قرار گرفتند، سپس پرسشنامه نظریه ذهن هوتچینز(هوتچینز و همکاران،2012) توسط والدین هر دو گروه تکمیل گردید. پس از اجرای پیش آزمون، گروه آزمایش تحت آموزش برنامه کارکردهای اجرایی قرار گرفت، این برنامه توسط پژوهشگران طراحی شد که شامل 24 جلسه بود که در آن 4 مهارت(حافظه کاری، بازداری، انعطاف پذیری و توجه) آموزش داده می شد، در این مرحله کودکان گروه کنترل هیچ آموزشی دریافت نکردند و دوباره پس آزمون اجرا شد و داده های به دست آمده از پیش آزمون و پس آزمون با استفاده از روش تحلیل کواریانس مورد تحلیل قرار گرفتند.یافته ها: اطلاعات به دست آمده نشان دهنده تفاوت معنی داری (p <01) بین دو گروه کنترل و آزمایش در نمرات متغیر پس آزمون و نظریه ذهن بعد از تعدیل تأثیر پیش آزمون نظریه ذهن می باشد. نتیجه گیری: بر اساس این پژوهش می توان مطرح کرد که با ارتقاء کارکردهای اجرایی می توان سطوح نظریه ذهن را افزایش داد.