مطالب مرتبط با کلیدواژه

خودادراکی


۱.

کارکرد تخیل در تقویم عینیت از منظر کانت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تخیل فاهمه خودادراکی شاکله عمل تأمل اعتبار همگانی حس مشترک

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۳۶ تعداد دانلود : ۵۲۳
کانت معتقد است که یکی از اساسی ترین کارکردهای تخیّل، فراهم آوردن عینیت است. نقش تخیّل در تقویم عینیت هم شامل احکام متعیّن شناختی مربوط به فاهمه است و هم شامل احکام تأملی زیبایی شناختی. او همواره تخیّل را در ارتباط با اموری همچون فاهمه و خودادراکی نفسانی و شهودهای محض، یا حسِّ مشترک و حکم تأملی قرار می دهد. تخیّل در ارتباط با دیگر قوای شناسایی همواره نقش محوری داشته است. این نقش را به  سادگی می توان امکان تقویم عینیت دانست. این نوشتار در گام نخست، به مسئله چگونگی تأمین عینیت از سوی تخیّل در همکاری اش با فاهمه - در نقد عقل محض - خواهد پرداخت و سپس به این سؤال خواهد پرداخت که تخیّل چگونه در اتّحاد با حس مشترک و عمل تأمل مطرح شده در نقد قوه حکم فراهم آورنده مرجعی عینی برای آنهاست؛ به گونه ای که بدون آن امکان اعتبار همگانی برای احکام ذوقی۔ زیبایی شناختی از دست خواهد رفت.
۲.

خود ادراکی کانتی و علم به وجود(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: خودادراکی وحدت استعلایی خودادراکی علم حضوری خودانگیختکی تالیف وجود

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۶ تعداد دانلود : ۱۳۸
خودادراکی یا ادراک نفسانی مهم ترین تعلیم کانت در استنتاج استعلایی نقد عقل محض و اصل بنیادی معرفت شناسی کانتی است. این اصطلاح در کتاب کانت صفات محض، اصلی و استعلایی به خود می گیرد. این تعلیم را شارحان نقد گاه با کوگیتوی دکارت مقایسه کرده اند و گاه پاسخی به شکاکیت هیوم شمرده اند. برخی آن را بیانگر انتساب تصورات به خود می دانند و برخی دیگر با قرائتی منطق گرایانه شأن صوری به آن می دهند. تعلیم خودادراکی، در اصل، درصدد تبیین معقول وحدت اندیشه و اندیشنده است. کانت با این تعلیم به علم حضوری نزدیک می شود ولی از اخذ نتایج هستی شناختی در مورد آن خودداری کرده و آن را در محدوده ی علم حصولی صرف توجیه می کند.این مقاله کوششی است برای توضیح و بررسی تحلیلی انتقادی تعلیم خودادراکی کانتی و تفاسیر مختلفی که از آن ارائه شده است.