واسط

بورس و اوراق بهادار، از حوزه های محلّ مناقشه در إعمال قواعد حقوق بین الملل خصوصی است. این مهم، از سویی به عدم قاعده همسانِ حلّ تعارض در تعیین قانون حاکم بر اوراق بهادار به سبب وجود اختلافات اساسی، و از جهت دیگر، به وجهه دوسویه بورس در کشاکش حقوق خصوصی- عمومی و تمایل کشورها به إعمال نفوذ قوانین داخلی بازمی گردد. چنین ویژگی هایی تعیین قاعده واحد در مطلق اوراق بهادار را دست نیافتنی کرده است. موضوع دیگر، وجود ابزارهای متعدد توصیف نسبت به این اوراق است که همگی از ماهیت یا مالکیت محل نزاع آن نشأت می گیرد. پیداست که برای نیل به این هدف، لازم است با نظر به خصایص اوراق بهادار و صور مختلف تعارض، توصیف مناسب را انتخاب نمود. نتیجه ای که در نهایت احراز خواهد شد، آن است که فارغ از حکم خاص نسبت به هر یک از مصادیق اوراق بهادار، بر اساس تفکیک اوراق بهادار به واسطه ای و غیر آن، در عرصه جهانی دو رویکرد توافقی و واقعی سعی بر تعیین قاعده در این خصوص دارند؛ به نحوی که اراده طرفین و یا قانونی که بورس یا نهاد واسطِ اوراق بهادار در آنجا استقرار دارد (یا قانون محل نگهداری اوراق نزد واسط) معرّف قانون حاکم باشد. این در حالی است که در کشورمان قانون حاکم (متناسب با ماهیت و مالکیتِ اوراق بهادار) تبیین نشده و قواعد عمومی حل تعارض نیز به تمام و کمال پاسخگوی این کاستی نمی باشد.

بطایح سرزمینی باتلاقی بین بصره و واسط در جنوب عراق، در مصب رود دجله است که حکومت محلی شاهینیان توسط عمران بن شاهین به سال 338 هجری، در آن منطقه تشکیل شد. با اعلام استقلال شاهینیان در بطایح درگیری بین آنها و آل بویه مستقر در عراق آغاز شد. این درگیری ها از دوره معزالدوله شروع شد و تا دوره عضدالدوله ادامه یافت. پژوهش حاضر بر اساس روش توصیفی- تحلیلی و با استناد به منابع تاریخی و جغرافیایی دست اول، درصدد بررسی مؤلفه های جغرافیای بطایح است که منجر به ایجاد روابط خصمانه بین آل بویه و شاهینیان شده بود. مسئله اصلی پژوهش این است که ویژگی های جغرافیایی بطایح چه نقشی در شکل گیری روابط خصمانه بین آل بویه و شاهینیان داشته است؟ دستاورد های پژوهش حاکی از آن است که عامل اصلی در شکل دهی این روابط، موقعیت جغرافیایی و پدیده های طبیعی بطایح بود. پدیده های طبیعی چون باتلاق ها و نیزارها سبب شده بود بطایح به یک پناهگاه طبیعی مناسب برای شورشیان علیه خلافت عباسی و حکومت آل بویه و به یک منطقه جرم خیز تبدیل شود. این وضعیت برقراری ارتباط بین شهرهای جنوبی عراق را آشفته کرده بود. افزون بر این بطایح از لحاظ اقتصادی منطقه ای بسیار حاصلخیز و ثروتمند به شمار می رفت از این رو تسلط بر آن برای آل بویه از اهمیت بسیاری برخوردار بود.

 گره ها الگو های هندسی منطبق بر قواعد ریاضیات هستند که در عین پای بندی به قواعد ریاضی دارای ساختاری انعطاف پذیر برای تنوع در طراحی هستند. این انعطاف پذیری از آن جا شکل می گیرد که، گره هایی که از یک ساختار واحد مشتق می شوند می توانند به طرح های مختلف در خانواده های الگوی شان تقسیم شوند. دسته بندی خانواده های گره بر اساس زاویه بین خطوط شمسه تعیین می شود که تند، واسطه، کند و شل را شامل می شود. علی رغم این که مطالعات انجام یافته نشان می دهند در دسته بندی های مذکور، تقسیم بندی خانواده های گره، متکی بر واحد 36 درجه هستند؛ اما این زاویه در همه گره ها صدق نمی کند و گره های متمایزی وجود دارند که واحد های زوایای خانواده گره در آن ها متمایز است. هدف این پژوهش، بررسی خانواده های گره بر اساس شناخت ساختار های هندسی آن ها و یافتن ارتباط بین زوایا در خانواده های مختلف و ساختار گره ها است؛ تا به این پرسش ها پاسخ دهد: 1) علت تنوع زوایای بین خطوط شمسه -که سبب دسته بندی گره ها در انواع خانواده های الگو می شود- چیست؟ و 2) این پیمون بندی زوایا بر اساس چه ساختاری انتظام می یابد؟ این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی و با گردآوری اطلاعات کتابخانه ای کار شده است. نتایج پژوهش نشان می دهند: تنوع پذیری در خانواده های الگو ارتباط مستقیمی بین موزاییک کاری مولد پایه و خانواده های شان دارد؛ و بر اساس پیمون بندی به واسطه نقاط میانی اضلاع چندضلعی اصلی در موزاییک کاری مولد پایه شکل می گیرد، زاویه خانواده های گره تعیین می شود که این پیمون بندی بر اساس نقاط میانی با تقسیم شعاعی دایره رابطه برقرار می کند.