کارکرد آموزشی

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف بررسی ویژگی ها و ارائه الگوی کارکرد آموزشی دانشگاه های نسل سوم در ایران، انجام شده است. روش کار: این پژوهش با توجه به ماهیت آن به لحاظ هدف از نوع پژوهش های کاربردی و به لحاظ روش گردآوری داده ها در قالب پژوهش-های کیفی است که از مجرای مصاحبه های نیمه ساختاریافته و هدفمند با 18 نفر از خبرگان صورت پذیرفته است. جامعه آماری شامل، خبرگان صنعتی به عنوان نماینده بخش صنعت، مدیران و کارشناسان وزارت علوم، تحقیقات و فناوری (عتف) به عنوان نماینده بخش دولتی و سیاست گذاری و اعضای هیئت علمی به عنوان نماینده بخش دانشگاهی، بوده اند. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل محتوا و فرایند سه مرحله ای کدگذاری باز، محوری و انتخابی استفاده شده است. یافته ها: اجرای فرایند کدگذاری باز منجر به شناسایی چهل و هشت مفهوم اصلی گردید. پس از تجزیه تحلیل و طبقه بندی داده ها، در خصوص مدل کارکرد آموزشی دانشگاه های نسل سوم، مدل پیشنهادی در قالب شش سازه انتخابی، یازده مقوله محوری و چهل و هشت مفهوم باز بیان شد. نتیجه گیری: یافته ها بیانگر این بود که دانشگاه های نسل سوم از لحاظ آموزشی، نیازمند ویژگی های مشابه و متمایزی با سایر دانشگاه ها هم چون تاکید بر ارائه آموزش های کاربردی، مهارت محور، ارائه آموزش های کوتاه مدت برای صنعت، اجرای هدفمند دوره های کارآموزی، گسترش رویکرد کارآفرینی و تجاری سازی، تاکید بر نیازسنجی آموزشی از صنایع است. از این رو، دانشگاه ها می توانند با عطف توجه به این موارد و با در نظر گرفتن نیازهای اقتصادی- اجتماعی منطقه ای خود به برنامه ریزی و سیاست گذاری آموزشی در راستای حرکت به سمت دانشگاه های نسل سوم اقدام کنند.

در جامعه امروز رسانه ها با انتقال اطلاعات و مبادله افکار عمومی نقش هایی را به عهده گرفته اند. این مقاله با هدف تعیین نقش و جایگاه رسانه ها در تعلیم و تربیت در سه حیطه آموزشی، سیاسی، اجتماعی انجام گرفت"هارولد لاسول" و "چالرز رایت" از جمله پژوهشگرانی اند که به طور جدی با نقش و کارکرد رسانه ها در جامعه توجه کرده اند.آن ها معتقدند که رسانه ها دارای کارکردهای نظارت بر محیط، ایجاد همبستگی اجتماعی در واکنش به محیط، و انتقال میراث فرهنگی و سرگرمی و پرکردن اوقات فراغت هستند.رایت با اضافه نمودن نقش سرگرمی بر نقش های اشاره شده به وسیله لاسول همچنان به نقش نظارتی رسانه ها اهمیت داده است. "شرام" نیز با بیان نقش های معلم و راهنما به نقش نگهبانی رسانه اشاره کرده است. "کلوس" نیز از نقش نظارتی رسانه ها به عنوان یکی از وظایف اجتماعی آن ها یاد می کند. اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ از ﻧﻮع ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ- ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﻨﺎﺑﻊ ﮐﺘﺎﺑﺨﺎﻧ ﻪ ای اﺳ ﺖ، روش مورد استفاده زمینه یابی است. یافته ها حاکی از اهمیت نقش رسانه ها در تعلیم و تربیت می باشد و نتایج نشان می دهد رسانه ها، نقش آموزشی ،سیاسی و اجتماعی مهم و انکارناپذیری در تعلیم و تربیت دارند.رسانه ها در جبران عقب ماندگی های درسی به عنوان مکمل آموزش رسمی، تقویت و تضعیف ارزش ها و هنجارها، آموزش زیستن افراد کنار یکدیگر، عبور از بحران های سیاسی، تشویق مردم به مشارکت سیاسی و کمک در مواقع بحرانی و ...نقش بسیار مهمی دارند

خانواده اولین کانون شکل گیری شخصیت و یادگیری روابط اجتماعی است. اولین موسسه ای که فرد را با زندگی اجتماعی آشنا می سازد خانواده است. زندگی خانوادگی در درونی ساختن رفتارها،نگرش ها وارزش ها نقش بسیار موثری ایفا می نماید. کارکردهای خانواده را ازسه منظر می توان مورد بررسی قرار داد که عبارتند از:کارکردهای وضعی یا برایندی،کارکردهای وظیفه ای یا مستمر،وکارکردهای ماموریتی یا بحرانی.مقصود از کارکردهای وضعی یا برایندی خانواده کلیه نتایجی است که به محض تشکیل خانواده،حاصل می شود. منظور از کارکردوظیفه ای یامستمر خانواده،نتایج وپیامدهایی است که انتظار می رود یک فرد یا گروه انسانی آن را به انجام برساند. منظوراز کارکردهای ماموریتی یا بحرانی وظیفه ای خاص است که در شرایطی ویژه برعهده خانواده نهاده می شودگردید. از دیدگاه اکثر صاحب نظران ،یکی از کارکردهای اساسی وظیفه ای و مستمرخانواده ، کارکرد تربیتی یا آموزشی است. آموزش فرزندان و آموزش مذهب به کودکان و نوجوانان ، جامعه پذیری وانتقال فرهنگ، تعلیم وتربیت، اجتماعی کردن کودکان وتعیین پایگاه ها وفراهم نمودن امنیت اقتصادی و کاریابی وایجاد پایگاه اجتماعی برای فرزندان را از کارکردهای تربیتی و آموزشی نهاد خانواده می باشند.غفلت خانواده در ایفای کارکردهایش و بدکارکردی آن درسایر زمینه ها روی کارکرد تربیتی و آموزشی آن نیز اثر می گذارد. غفلت درکارکرد آموزشی نیز بر کارکرد نهاد آموزش وپرورش تاثیر می گذارد. یکی از کارکردهای وظیفه ای یا مستمر نهاد خانواده در زمینه آموزش وپرورش، هدایت تحصیلی وشغلی فرزندان می باشد.

زمینه و هدف: رسانه ها نقش بارزی در تأمین امنیت اجتماعی شهروندان هر جامعه ای دارند و به عنوان یکی از ابزارهای مهم حاکمیت می توانند یکی از بازورهای مهم پلیس در هر جامعه برای تأمین امنیت اجتماعی باشند. هدف پژوهش حاضر، بررسی کارکرد آموزشی هشدارهای پلیس رسانه ملی در پیشگیری از سرقت خودرو است. روش: روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و نوع تحقیق کمی به شیوه ی پیمایشی است. هم چنین، جامعه آماری این تحقیق شهروندان شهرک اکباتان با تعداد نمونه 385 نفر دارای سن 60 18 سال بودند که از طریق فرمول کوکران و به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شده اند. برای تحلیل اطلاعات جمعیت شناسی پاسخ دهندگان، از آمار توصیفی استفاده شد و داده ها با نرم افزار SPSS تحلیل شدند. یافته ها: طبق فرضیات تحقیق در خصوص تأثیر کارکردهای آموزشی رسانه ملی بر پیشگیری کیفری، وضعی و اجتماعی از سرقت خودرو، که طی آزمون t به عمل آمده تأیید می شوند. نتایج ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که فرضیات تحقیق در خصوص تأثیر کارکردهای آموزشی رسانه ملی بر پیشگیری کیفری، وضعی و اجتماعی از سرقت خودرو تأیید می شوند. نتیجه گیری: تحلیل داده ها نشان داد با اطمینان 95٪ می توان اذعان داشت کارکرد آموزشی هشدارهای پلیسی رسانه ملی، تأثیر بر پیشگیری کیفری، وضعی و اجتماعی دارد.

هدف پژوهش کاربردی حاضر، بررسی نگرش اعضای هیأت علمی دانشگاه شهید چمران اهواز در زمینه کارکردهای دانشگاه است. طرح کلی این پژوهش از نوع آمیخته اکتشافی متوالی ناهمزمان (کیفی- کمی- کیفی) است. در بخش کیفی، از روش پدیدارشناسی؛ در بخش کمی، از آمارهای توصیفی میانگین و در بخش کیفی آخر، از روش گروه های کانونی استفاده شده است. جامعه آماری، شامل اعضای هیأت علمی دانشگاه شهید چمران اهواز (600 نفر)، که مرحله مصاحبه اکتشافی اولیه، با انتخاب هدفمند 54 عضو؛ بخش کمی با انتخاب تصادفی 225 عضو؛ و بخش کیفی آخر (گروه کانونی) با انتخاب هدفمند مطلوب 8 نفر از خبرگان دانشگاه انجام شد. ابزار جمع آوری اطلاعات به ترتیب در سه مرحله کیفی- کمی- کیفی، به شیوه مصاحبه نیمه ساختمند، پرسشنامه محقق ساخته مستخرج از مصاحبه ها و مرحله آخر مصاحبه گروه کانونی است. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه، تأیید شد و پایایی آن با محاسبه ضریب آلفای [1]کرونباخ برای کل پرسشنامه (78/0=a) بدست آمده که نشانه پایایی مطلوب است. برای تجزیه و تحلیل داده ها در بخش کیفی از روش کد گذاری اشتروس و کوربین (1990)، و در بخش کمی نیز از آماره های توصیفی متناسب با سؤالات پژوهش، استفاده شده است. نتایج بدست آمده بر اساس مصاحبه ها در بخش کیفی پژوهش، حاکی از آن بود که مقوله کارکردهای دانشگاه، دارای 5 حوزه آموزشی، پژوهشی، فرهنگی، کارآفرینی، تجاری سازی و کارکرد اجتماعی است. نتایج بدست آمده از بخش کمی حاکی از آن بود که در دانشگاه شهید چمران اهواز، کارکرد آموزشی مهم ترین کارکرد تلقی می شود و کمترین میانگین، نشان دهنده این مهم است که به کارکرد کارآفرینی در دانشگاه کمتر توجه شده است. مشارکت کنندگان بخش کانونی هم یافته های دو مرحله قبل را تأیید کردند. بنابراین توصیه می شود دانشگاه زمینه را برای پرداختن به کارکردهای جدید از جمله کارآفرینی و تجاری سازی فراهم کند.

تعیین جایگاه و اهمیت گروه های آموزشی در ساختار عملیاتی دانشگاه و نقش به سزای آن در ارتقای کیفیت فعالیت های آموزشی و پژوهشی دانشکده های یک دانشگاه، یکی از مسائل مهم برای دانشگاه ها بوده است. برخی دانشگاه ها مدل های ساده ای برای رتبه بندی گروه های آموزشی ارائه کرده اند، اما هنوز نظام منسجم و کاملی برای رتبه بندی گروه های آموزشی در دانشگاه ها وجود ندارد. هدف اصلی این تحقیق ارائه مدل مناسبی جهت رتبه بندی گروه های آموزشی در دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی در سطح کشور بود. در این پژوهش کیفی روش های تحلیل محتوای کیفی و مصاحبه نیمه ساختاریافته مورداستفاده قرار گرفت. تحلیل محتوای کیفی به شیوه استقرایی انجام شد و مصاحبه نیمه ساختاریافته پیرامون موضوع و نحوه امتیازدهی و رتبه بندی طبقه ها و زیر طبقه ها با مشارکت کنندگان پژوهش صورت گرفت. برای تحلیل داده های حاصل از مصاحبه نیمه ساختاریافته، از روش تحلیل تفسیری استفاده شد و درنهایت مؤلفه های مدل و امتیازهای آن ها استخراج گردید. رسالت، اهداف و جایگاه سازمانی؛ دوره های آموزشی و برنامه های درسی و غیردرسی؛ هیئت علمی؛ دانشجویان؛ راهبردهای یادگیری/یاددهی؛ امکانات و تجهیزات آموزشی؛ پایان نامه ها و رساله ها، سمینارها، قراردادهای پژوهشی و کرسی ها و دانش آموختگان مؤلفه های مدل رتبه بندی گروه های آموزشی در دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی ایران بودند. نتایج حاصل از این مدل رتبه بندی، می تواند برای همه گروه های آموزشی و رشته های تحصیلی مورداستفاده قرار گیرد. هم چنین تدوین این مدل در قالب یک سیستم مکانیزه برای استفاده های مختلف نظیر مقایسه گروه های علمی در دانشگاه ها و سطح بندی دانشکده ها نیز مفید خواهد بود.