تحمل ریسک

علوم رفتاری در حوزه مالی و سرمایه گذاری مبحث جدیدی است که اخیراً در علوم سرمایه گذاری و مالی مطرح شده است. مالی رفتاری به عنوان کاربرد روان شناسی در علوم مالی تعریف می شود. پژوهش حاضر اقدام به تقسیم سرمایه گذاران به دو گروه حرفه ای و غیرحرفه ای با توجه به تخصص شغلی و حرفه ای افراد در بازار سهام می کند. در ادامه، مبادرت به تقسیم سرمایه گذاران (حرفه ای و غیرحرفه ای) به سه سطح متفاوت بر اساس سوگیری های رفتاری و ویژگی های شخصیتی آنها می نماید. در این پژوهش، به چهار سوگیری پرداخته شده است: فرا اعتمادی، تحمل ریسک، خود دیده بانی و تأثیرات اجتماعی. با اتخاذ این رویکرد، تجزیه وتحلیل گروهی از داده ها که نماینده 320 سرمایه گذار در بورس اوراق بهادار تهران بود دو گروه اصلی حرفه ای و غیرحرفه ای و همچنین سه سطح از سرمایه گذاران شناسایی شدند. سرمایه گذاران سطح بالا(درجه بالایی در چهار سوگیری از فرا اعتمادی، تحمل ریسک، خود دیده بانی و تأثیرات اجتماعی)، سرمایه گذاران سطح پایین (درجه کمی در چهار سوگیری از فرا اعتمادی، تحمل ریسک، خود دیده بانی و تأثیرات اجتماعی سرمایه گذاران سطح متوسط که بین دو سطح بالا و پایین قرار می گیرد؛ سپس، به بررسی این موضوع پرداخته شد که آیا این سوگیری ها و ویژگی ها بر رفتار معاملاتی سرمایه گذاران (حجم معاملات، فراوانی معاملات و عملکرد معاملاتی ) حرفه ای و غیرحرفه ای تأثیر می گذارد یا خیر. عمده دستیابی این تحقیق نشان داد که بین حجم معاملات، دفعات معاملات و عملکرد معاملاتی افراد حرفه ای و غیرحرفه ای تفاوت معنا دار وجود دارد و همچنین عمده افراد حرفه ای در سطح بالا (چهار سوگیری نامبرده در سطح بالا) و افراد غیرحرفه ای در سطح پایین (چهار سوگیری نامبرده در سطح پایین) قرار گرفتند

هدف: یکی از موضوعاتی که تأثیر بسزایی در نحوه سرمایه گذاری افراد دارد، خصوصیات رفتاری سرمایه گذاران است. با توجه به اهمیت این موضوع، سرمایه گذاران باید بتوانند افراد سرمایه گذار را به طبقات مختلف دسته بندی نمایند و برای هر طبقه، سرمایه گذاری متناسب با تیپ شخصیتی همان طبقه را به آن ها توصیه کنند. یکی از راهکارهایی که برای این منظور می توان استفاده نمود، خوشه بندی است. خوشه بندی یکی از روش های یادگیری بدون نظارت بوده و ماهیتی توصیفی دارد. در این روش داده ها بر اساس یک معیار مشابهت به گونه ای تخصیص می یابند که داده های موجود در هر خوشه دارای بیشترین شباهت با یکدیگر و کمترین شباهت با داده های موجود در خوشه های دیگر باشند. روش شناسی پژوهش: در این پژوهش با استفاده از خوشه بندی k-means و روش انتشار وابستگی، مجموعه ای از سرمایه گذاران با توانایی و تمایل مشابه برای پذیرش ریسک را شناسایی می کنیم. همچنین نشان می دهیم که چگونه می توان با استفاده از تکنیک های خوشه بندی به تخصیص مؤثر دارایی ها با استفاده از خصوصیات سرمایه گذاران پرداخت. یافته ه ا: از ضریب silhouette برای ارزیابی دو روش خوشه بندی استفاده نموده تا بهترین روش را برای خوشه بندی داده ها انتخاب نماییم. ضریب k-means برابر با 0.17 و انتشار وابستگی برابر  با 0.097 شد؛ بنابراین ما روش k-means را به عنوان روش خوشه بندی مطلوب انتخاب می نماییم. با استفاده از روش خوشه بندی K-means به خوشه بندی سرمایه گذاران براساس ویژگی های مالی، رفتاری و جمعیت شناختی پرداخته و با توجه به نتایج خوشه بندی، افراد را به هفت دسته با پذیرش ریسک کم تا زیاد تقسیم بندی می نماییم. اصالت/ارزش افزوده علمی: کلیه محاسبات این پژوهش توسط پایتون 3.8 انجام شده است. نتایج این پژوهش می تواند توسط مدیران سرمایه گذاری و مشاوران توصیه گر سهام مورداستفاده قرار بگیرد.

شناسایی زیربناهای اساسی نظام های مالی و اقتصادی از گزاره ها و قوانین مربوط به معاملات به عنوان روبناهای قانونی و شرعی اسلام در حوزه اقتصاد اجتناب ناپذیر است. لذا در این مقاله به روش تحلیلی- توصیفی و نیز با استفاده از روش بازگشتی شهید صدر و استخراج و کشف زیربناها از روبناها عدم مشروعیت درآمد ناشی از تحمل ریسک به عنوان موضوع قرارداد مورد مداقّه قرار گرفت. بر اساس نتایج بررسی های صورت گرفته، بسیاری از دلایل و قواعد مذکور به صورت مستقل قابلیت استفاده در مسائل مستحدثه ای همچون قراردادهای با موضوع انتقال ریسک را ندارند، بلکه قواعد مذکور برای عقود و معاملاتی بوده که مستقلاً مورد امضای شارع مقدس قرارگرفته است و قواعد و مناط مذکور برای چنین قراردادهایی قابل تبیین است و نه موضوعاتی که دلیل مستقلی برای پذیرش آن ها وجود ندارد. در این مقاله به طور خاص ریسک مالی پویا موردبررسی و اثرات عدم مشروعیت درآمد حاصل از پذیرش ریسک منتقل شده به طرف دیگر به عنوان موضوع قرارداد (در قرارداد آتی به عنوان یک مطالعه موردی) موردبررسی قرار گرفت. به نظر می رسد صرفاً انتقال ریسک باهدف پوشش آن، ازلحاظ فقهی و حقوقی صورت مستقلی ندارد و در قالب مبطلات قراردادها از منظر شارع مقدس قابل صورت بندی است.

از آنجایی که در جهان امروزه که در تصمیم گیری های مالی بطور فزاینده در حال تبدیل شدن به یکی از پیچیده ترین رفتارهای انسان است، مردم نیاز به طیف گسترده ای از مهارت و دانش ها برای انتخاب آگاهانه و مدیریت امور مالی دارند، به همین دلیل سواد مالی در سراسر جهان مورد توجه قرار گرفته است، شهروندانی که دارای یک درک قوی از اصول اولیه مالی باشند به احتمال زیاد می توانند انتخاب آگاهانه تری در این زمینه داشته باشند.هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش سواد مالی در تاثیر تحمل ریسک بر تصیم گیری های سرمایه گذاران فردی در بازار بورس اوراق بهادار تهران می باشد. این پژوهش از حیث هدف به صورت کاربردی و از نظر ماهیت و روش پژوهش، توصیفی ازنوع پیمایشی است. جامعه آماری شامل سرمایه گذاران فردی بورس اوراق بهادار تهران بوده که تعداد 384 نفر با توجه به فرمول کوکران برای جامعه با تعداد نامحدود و با سطح خطای 5 درصد، مورد آزمون قرار گرفتند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه های استاندارد بوده و تجزیه و تحلیل داده ها و آزمون فرضیه ها با استفاده از روش مدل سازی معادلات ساختاری و نرم افزار های SPSS26 و PLS3 انجام شده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که تحمل ریسک مالی و سواد مالی بر تصمیم گیری سرمایه گذاران تاثیر دارد. هم چنین تحمل ریسک مالی بر تصمیم گیری سرمایه گذاران با توجه به متغیر میانجی سواد مالی تاثیرگذار می باشد.