روستائیان

شکار غیرقانونی پرندگان تاثیرات مخربی بر اقتصاد و حیات گونه های جانوری در یک جامعه دارد. مواردی از این شکار غیرقانونی در شهرستان فریدونکنار استان مازندران وجود دارد که تحقیق حاضر به بررسی و تبیین آن خواهد پرداخت. چهارچوب نظری این تحقیق برای تبیین شکار غیرقانونی پرندگان نظریات فعالیت های روزمره و کاهش تقاضای بازار می باشد. این تحقیق به روش پیمایشی و با ابزار پرسشنامه برای جمع آوری داده ها، انجام شده است. جامعه آماری همه ی روستائیان روستاهای شهرستان فریدونکنار در استان مازندران بوده اند. روش نمونه گیری ترکیبی از نمونه گیری تصادفی ساده و نمونه گیری هدفمند می باشد. نتایج تحقیق نشان داد که حدود 75 درصد (303 نفر) از پاسخگویان شکار غیرقانونی پرندگان انجام می دادند. نتایج مدل معادلات ساختاری نشان داد که بیشترین تاثیر بر شکار غیرقانونی پرندگان به ترتیب مربوط به متغیرهای حضور نگهبان توانا، تقاضای بازار، مجرم با انگیزه معیشتی و هدف مناسب می باشند. متغیر تقاضای بازار از طریق تاثیرات مثبتی که بر مجرم با انگیزه معیشتی و هدف مناسب دارد می تواند بر شکار غیر قانونی پرندگان تاثیر غیرمستقیمی بگذارد.

این مطالعه باهدف تحلیل جغرافیانی انسانی رفتارهای کارآفرینی روستائیان تولید کننده شهرستان گرمساردر توسعه روستائی انجام شد. متغیر مستقل نیزشامل متغیرهای مهارتهای فنی، مهارت های فردی، ویژگیهای ایجاد قابلیت کارآفرینی وویژگیهای فردی بود و متغیر وابسته نیز توسعه روستائی مبتنی بر کارآفرینی بود.. جامعه آماری این تحقیق در حدود 8000 نفر بودند که دردهستانهای این شهرستان، آرادان وشهر ایوانکی ساکن هستند. حجم نمونه تحقیق از فرمول کوکران، نمونه مورد نظر 186= n نفر تعیین شدکه برای دقت بیشتر این تعداد به 200 نفر افزایش یافت و تعداد 192 پرسشنامه قابل تحلیل وبررسی بود. برای انتخاب نمونه های تحقیق از روش نمونه گیری تصادفی متناسب استفاده شد. ابزار تحقیق نیزپرسشنامه بودکه به صورت حضوری تکمیل گردید. روائی پرسشنامه مذکور توسط جمعی ازاساتید، خبرگان ومتخصصان و اعتبار آن نیز با روش آلفای کرونباخ محاسبه شد که آلفای پرسشنامه مذکور 89/0 بدست آمد. اثرات مستقیم متغیرهای مستقلی را که در معادله رگرسیون واردشده بودند نشان داد که متغیرهای تحصیلات، واقع بینی نسبت به اتفاقات شغلی بیشترین نقش مثبت وسابقه شغلی بیشترین نقش منفی را برتوسعه روستائی داشتند.

ارزش اقتصادی و اجتماعی مراتع از جنبه های مختلف و مدیریت مراتع در روستاها یکی از عوامل تداوم و بقای حرفه دامداری سنتی است. ﭘﮋوﻫﺶ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺎ ﻫﺪف ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻋﻮاﻣﻞ اقتصادی، اجتماعی، مدیریتی و زیست محیطی مؤثر بر فعالیت های دامداران در جوامع روستایی ندوشن شهرستان اشکذر استان یزد اﻧﺠﺎم شده است. اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﻪ روش ﭘﻴﻤﺎﻳﺶ و با ابزار پرسشنامه اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ. ﺟﺎﻣﻌﻪ آﻣﺎری اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ، دامداران روستاهای واقع در سامان های عرفی مراتع ندوشن ﺑﻮدﻧﺪ. نتایج نشان داد که گویه مهاجرت روستاییان به شهر و خروج نیروی کار از روستا به عنوان اولین عامل تأثیرگذار با میانگین (87/7) و گویه گرایش نیروی کار جوان به مشاغل غیرکشاورزی به عنوان دومین عامل تأثیرگذار با میانگین (39/6)، در عامل اقتصادی نیز گویه بهره وری کمتر دامداری سنتی در مقایسه با سایر فعالیت های اقتصادی به ویژه در بخش های غیر کشاورزی به عنوان اولین عامل تأثیرگذار با میانگین (48/9) و گویه بالا بودن دستمزد چوپان و اجاره بهای مرتع به عنوان دومین عامل تأثیرگذار با میانگین (35/9) بود. در عامل مدیریتی گویه کمبود علوفه ناشی از چرای بیش از ظرفیت چرا  به عنوان اولین عامل تأثیرگذار با میانگین (02/9) و گویه بی توجهی به بیمه روستائیان به عنوان دومین عامل تأثیرگذار با میانگین (43/8) و در عامل زیست محیطی گویه خشکسالی و کمبود علوفه به عنوان اولین عامل تأثیرگذار با میانگین (19/5) و گویه کمبود علوفه ناشی از تغییرات اقلیمی (سرمازدگی، گرمازدگی، آفات و امراض) به عنوان دومین عامل تأثیرگذار با میانگین (92/3) بود.

ساماندهی روستاها از جمله استراتژی های کارآمد در برنامه ریزی توسعه و همچنین محوری ترین الگوی توسعه فضایی- کالبدی نواحی روستایی است. هدف این تحقیق بررسی تاثیرات طرح های ساماندهی و عوامل موثر بر مقبولیت آن توسط روستائیان بصورت مطالعه موردی در بخش زهان از شهرستان زیرکوه می باشد. این نوع تحقیق با توجه به هدف از نوع کاربردی و از لحاظ ماهیت و روش توصیفی-تحلیلی با رویکرد پیمایشی است. برای جمع آوری اطلاعات میدانی، از ابزار پرسش نامه و مصاحبه با مردم روستاهای مورد مطالعه استفاده گردید. جامعه مورد پژوهش کلیه خانوارهای محدوده مورد مطالعه، بالغ بر 210 خانوار می باشد، که با کمک فرمول کوکران، حجم نمونه 136 خانوار محاسبه و در نهایت از طریق نرم افزار spss محاسبات انجام و از آزمون های ویلکاکسون و دوجمله ای برای استنباط و ارتباط نتایج استفاده گردید. نتایج کلی نشان داد که ساماندهی روستاها در برخی شاخص های اقتصادی و اجتماعی-فرهنگی، از جمله میزان رواج صنایع دستی بعنوان شغل جانبی، دسترسی به بازار فروش تولیدات، اشتغال زایی، وضعیت سواد، و...تغییرات ساختاری را به همراه داشته است. هرچند در مواردی نیز عکس موضوع شکل گرفته، که می تواند نشانگر عدم توجه به ساختارهای روستایی در ابعاد گوناگون و در نتیجه کارکردهای متفاوت باشد. همچنین در سنجش رابطه بین عوامل تاثیرگذار در پذیرش طرح ساماندهی، اینگونه اسننباط می شود که برخی متغیرها از جمله آگاهی افراد نسبت به طرح، امید دسترسی به امکانات ، بهبود مشارکت، امید به مسکن بهتر، بهبود امکانات بهداشتی و.. در مقبولیت طرح توسط روستاییان موثر بوده است

شمیران با کوهستان زیبا ازقطبهای گردشگری ایران است. کوهنوردی خالی از حادثه نیست،امداد ونجات درکشورایران درشرایط مهمی قرار داردودرمواقع بروزحادثه ضروریست امدادگران محلی در فورا درمحل حاضر باشند اما اقدامات ساکنان روستایی که به روشهای سنتی صورت می پذیردباتلفیق علم روزمیتواندبه ارتقاء کیفیت امدادونجات منجر گردد.برای این تحقیق بازدید میدانی وجمع آوری اطلاعات مصاحبه با کوهنوردان ،امدادگران رسمی و غیررسمی کتب وسایت کوهنوردی، تهیه پرسشنامه متشکل از خبرگان کوهستان و ساکنان روستای مورد نظر با جمعیت 459 نفر برای 30 نفر خبرگان کوهستان و 100 نفر اهالی روستای پس قلعه بصورت تصادفی بود،صورت گرفت.در تجزیه و تحلیل داده هااز آزمون "کای اسکور تک نمونه ای و آزمون من-ویتنی" بهره گرفته شد.روش تحلیل توصیفی-استنباطی بوده ودر بررسی نتایج داده هابین سوالات پژوهش درسطح بالایی رابطه مثبت معنادار وجود داشته وفرضیه های تحقیق موردپذیرش قرار گرفته اند. با توجه به نو بودن بحث فوق دستاورداین پژوهش درحیطه آموزش امداد و نجات کوهستان میتواندعلاوه برارتقاءکیفیت امداد ونجات، بر اقتصاد و اشتغال روستاییان وامنیت گردشگران کوهستان تأثیرگذارباشدکه پیشنهادمیگرددمدنظربرنامه ریزان قرارگیرد.

هدف پژوهش توصیفی – همبستگی حاضر واکاوی تأثیر آموزش های فنی و حرفه ای بر اشتغال روستائیان شهرستان اسلام آباد غرب می باشد. جامعه آماری موردمطالعه را تمامی روستاییان شرکت کننده در دوره های آموزشی فنی و حرفه ای کشاورزی در شهرستان اسلام آباد غرب در طی سال های 1394-1390 (630= N )، تشکیل دادند. حجم نمونه با استفاده از جدول نمونه گیری کرجسی و مورگان (1970)، 242 نفر تعیین و از روش نمونه گیری تصادفی ساده، استفاده شد. ابزار مورداستفاده در این پژوهش پرسشنامه بود. یافته ها حاکی از آن است که به طورکلی آموزش های فنی و حرفه ای به میزان متوسطی بر اشتغال روستائیان شهرستان اسلام آباد غرب تأثیر داشته است (میانگین 6/3 از 5 و انحراف معیار=4/1). نتایج همچنین نشان داد که بین وضعیت اشتغال شرکت کنندگان در دوره های آموزشی فنی و حرفه ای با غیر شرکت کنندگان ازنظر اشتغال تفاوت معناداری وجود دارد و شرکت کنندگان در دوره های آموزشی فنی و حرفه ای بیش تر از سایر افراد که در دوره های آموزشی فوق شرکت نکرده اند، موفق به کسب شغل می شوند. نتایج رگرسیون چند متغیر به روش گام به گام نشان داد که 60 درصد تغییرات متغیر وابسته (اشتغال مهارت آموزان روستایی شرکت کننده در دوره های آموزشی فنی و حرفه ای) توسط چهار متغیر سابقه کار، درآمد، میزان تحصیلات و میزان برخورداری مهارت آموزان از خصیصه های کارآفرینانه (مانند اعتمادبه نفس و...) تبیین می شود.

میل به پیشرفت و توسعه جزء آرمان های جوامع است و آرمان گرایی به عنوان یک عامل تحرک برانگیز می تواند زمینه ساز توسعه جوامع انسانی و به ویژه مناطق روستایی باشد. بنابراین، هدف اصلی این جستار تحلیل اثرات آرمان گرایی بر توسعه روستایی منطقه سیستان است. این پژوهش بر پایه روش، توصیفی - تحلیلی استوار بوده و از نظر هدف، کاربردی است. برای گردآوری اطلاعات روش های اسنادی و پیمایشی به کار رفت. حجم نمونه در واحد روستا با استفاده از فرمول اصلاحی شارپ 40 روستا تعیین گردید. بر اساس فرمول کوکران حجم نمونه برای واحد سرپرست خانوارها 381 در نظر گرفته شد. روایی پرسشنامه محقق ساخته توسط متخصصین مرتبط با موضوع، تأیید و ضریب پایایی (با 856/0) مورد تأیید قرار گرفت. برای بررسی اثرات آرمان گرایی روستائیان بر توسعه روستایی، آزمون های ضریب همبستگی اسپیرمن، تحلیل واریانس و روش تاکسونومی به کارگرفته شد. نتایج سطح بندی توسعه به روش تاکسونومی و سطح بندی آرمان گرایی روستاها نشان داد که بیشترین تعداد در هر دو سطح بندی در گروه متوسط قرار دارد. نتایج ارزیابی آرمان گرایی نشان داد، روستای ژاله ای در شهرستان زابل (08/124) بالاترین و روستای کنگ امام داد در شهرستان هیرمند (33/66) کمترین سطح آرمان گرایی را داشتند. همچنین روستای کرباسک از شهرستان زابل (66/3) بیشترین و روستای آخوندزاد از شهرستان هیرمند (86/1) کمترین سطح توسعه روستایی را دارند و نتیجه کلی پژوهش نشان داد که بین آرمان گرایی و سطح توسعه روستایی در روستاهای منطقه سیستان رابطه معناداری (با 000/0 =sig) وجود دارد.

مطالعه حاضر، با هدف تأثیر اجرای طرح اجتماع محور پیشگیری از اعتیاد بر کیفیت زندگی روستائیان شهرستان مریوان انجام شد. روش این تحقیق، توصیفی - همبستگی بود که  با استفاده از تکنیک پیمایش انجام شد. جامعه آماری این پژوهش، روستائیان شهرستان مریوان بودند که در میان آن ها طرح اجتماع محور پیشگیری از اعتیاد اجرا شده بود که 8127 نفر را شامل می شدند. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 384 نفر بدست آمد. نتایج آمار توصیفی نشان داد میانگین مؤلفه های متغیر ا طرح اجتماع محور پیشگیری از اعتیاد (پیشگیری و کاهش سوء مصرف مواد) در سطح کم به دست آمد (<2). میانگین مؤلفه های اجتماعی، اقتصادی و بهداشتی متغیر کیفیت زندگی کمتر از سطح متوسط (3>) و برای مؤلفه کالبدی متغیر کیفیت زندگی بالاتر از سطح متوسط محاسبه شد (>3). نتایج به دست آمده از مدل ساختاری تحقیق نشان داد که طرح اجتماع محور پیشگیری از اعتیاد اثر مثبت و معنی داری بر متغیر کیفیت زندگی داشت، به طوری که این متغیر 76 درصد از تغییرات کیفیت زندگی روستائیان مورد مطالعه را تبیین نمود. با توجه به نتایج به دست آمده می توان گفت اجرای طرح اجتماع محور پیشگیری در اعتیاد نقش بسزایی در بهبود کیفیت زندگی روستائیان شهرستان مریوان داشته است.

امروزه مهیا بودن آثار کالبدی مناسب و تأمین تسهیلات لازم زندگی متناسب با شرایط زمان از عوامل اصلی کیفیت زندگی در مجتمع های زیستی به ویژه در نواحی روستایی است. این امر در جهت برنامه ریزی های روستایی در سطح ملی در کشور ازطریق دولت فراهم می شود. لذا هدف پژوهش حاضر، ارزیابی پیامدهای اجرای طرح هادی روستایی بر بهبود کیفیت زندگی روستائیان در دهستان رشتخوار است. این پژوهش ازنظر هدف کاربردی و از نوع توصیفی – تحلیلی است که در آن داده های میدانی لازم با ابزار مشاهده، مصاحبه و تکمیل پرسش نامه تهیه شد. جامعه آماری در این پژوهش، شامل خانوارهای روستاهای دهستان رشتخوار است که 3192 نفر است. منطقه موردمطالعه دارای 26 روستای دارای سکنه بوده که دراین بین 12 روستا که طرح هادی در آن ها اجرا شده به عنوان نمونه انتخاب گردید. برای تعیین خانوارهای نمونه، نخست با بهره گیری از فرمول کوکران تعداد 343 خانوار به مثابه حجم نمونه محاسبه شد که جهت افزایش اعتبار نتایج به 350 نمونه افزایش یافت و سپس نمونه های پژوهش با روش تصادفی ساده انتخاب شدند. همچنین برای تجزیه وتحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی، استنباطی و مدل آنتروپی شانون و مدل Topsis استفاده شد. بر اساس نتایج آزمون تحلیل واریانس با اندازه های مکرر اختلاف معناداری بین متغیرهای مختلف کیفیت زندگی وجود دارد و بیشترین سطح از مؤلفه های کیفیت زندگی مرتبط با عوامل کالبدی - زیرساختی است. از سویی دیگر، اثر لاندای ویلکز با مقدار (F=847/359, V= 0/071) و سطح معناداری (sig= 0/000) حاصل شده است. درنتیجه تفاوت زیادی بین ابعاد مختلف کیفیت زندگی در سطح اطمینان 99 درصد وجود دارد. به طورکلی می توان گفت که آثار طرح هادی در کیفیت زندگی روستاهای موردمطالعه یکسان نبوده و پیامدهای آن توانسته در حد متوسط باعث کیفیت زندگی خانوارهای روستایی در این منطقه شود. درنهایت با توجه به نتایج به دست آمده برای اجرای صحیح طرح های هادی روستایی و ارتقای کیفیت زندگی روستائیان منطقه و به منظور جلوگیری از اتلاف سرمایه و منابع محلی و ملی و رعایت راهبردها، راهکارهایی ارائه شد.

مقدمه: مدیریت و مواجهه با خطرات فعالیت اقتصادی، تضمین درآمد بازنشستگی و تحقق امنیت شغلی افراد یکی از مهم ترین ملزومات جذب نیروی کار توانمند در بخش کشاورزی و فعالیتهای روستایی است. هرچند بیش از یک دهه از تشکیل صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستائیان و عشایر به عنوان صندوق تخصصی این اقشار می گذرد، ولی تنها درصد اندکی از هدف مدنظر در تبصره 2 ماده 3 قانون ساختار نظام جامع رفاه و تأمین اجتماعی کشور، مصوب سال 1383 محقق شده است و هنوز بخش قابل توجهی از جمعیت هدف از خدمات آن بی بهره اند. طبق این تبصره دولت مکلف شد حداکثر ظرف دو سال از تاریخ ابلاغ این قانون، امکان تحت پوشش بیمه قرار گرفتن اقشار مختلف جامعه ازجمله کشاورزان، روستائیان، عشایر را فراهم نماید. به نظر می رسد صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان روستائیان و عشایر در جلب مشارکت حداکثری جامعه هدف با چالشهایی مواجه بوده است. در این راستا، پژوهش حاضر، موانع فراروی توسعه بیمه اجتماعی کشاورزان، روستائیان و عشایر در شهرستان کرمانشاه را مورد واکاوی قرار داده و درنهایت راهکارهایی ارائه کرده است. روش: پژوهش کیفی حاضر با بهره گیری از نظریه زمینه ای، به واکاوی موانع توسعه بیمه اجتماعی کشاورزان، روستائیان و عشایر در شهرستان کرمانشاه پرداخته است. افراد موردمطالعه، با استفاده از نمونه گیری نظری و هدفمند، از میان کارگزاران صندوق مذکور و روستائیان و عشایر شهرستان کرمانشاه انتخاب شدند. به منظور جمع آوری داده ها از مصاحبه های نیمهساختاریافته بهره گرفته شد. روایی و پایایی داده ها، توسط روش سه وجهی سازی و بازخورد مشارکت کننده مورد تأیید قرار گرفت. یافته ها: 41 کد باز اولیه، 12 کد باز ثانویه، 5 مقوله محوری تحت عنوان «موانع ساختاری»، «موانع اجرایی»، «موانع اقتصادی»، «موانع اجتماعی-فرهنگی» و «موانع انگیزشی» و یک مقوله هسته به عنوان موانع اساسی توسعه بیمه اجتماعی کشاورزان، روستائیان و عشایر در شهرستان کرمانشاه مطرح هستند. بحث: یافته ها حاکی از آن است که موانع ساختاری به عنوان مانع کلیدی توسعه بیمه اجتماعی کشاورزان، روستائیان و عشایر در شهرستان کرمانشاه مطرح است. این مشکل، برگرفته از مفاهیمی شامل ضعف ضوابط، سازمان دهی نامناسب نیروی کار روستایی و عشایری و پوشش ناکافی خدمات است