خشونت معلم

هدف پژوهش حاضر بررسی ساختار عاملی، روایی، پایایی و هنجاریابی مقیاس خشونت معلم در بین دانش آموزان دبیرستان ها و پیش دانشگاهی های شهر گچساران بود. این پژوهش از نوع مطالعات روانسنجی است. از بین جامعه آماری با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای، 374 نفر از دانش آموزان دبیرستانی و پیش دانشگاهی گچساران، به عنوان نمونه انتخاب شدند و به پرسشنامه های خشونت معلم پیشکین و همکاران(2014) و رفتارهای تلافی جویانه معلم نادی و الصفی(1392) پاسخ دادند. پژوهش در پایایی از ضرایب آلفای کرونباخ، اسپیرمن براون و در روایی از تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی استفاده شد. نتایج نشان داد که ضرایب آلفای کرونباخ برای مقیاس خشونت معلم برابر90/0 و برای خرده مقیاس های فیزیکی، تمسخر کردن، عیب جویی، ستم کردن و جنسی به ترتیب 87/0، 79/0، 85/0، 72/0، 77/0 بوده است. نتایج تحلیل عاملی تأییدی گویه های مقیاس خشونت معلم نشان داد که این مقیاس دارای پنج عامل با شاخص های برازش مطلوب مقیاس می باشد(05/0<p). همچنین این مقیاس یک ابزار تشخیصی است که می تواند میزان خشونت معلمان را در مدارس و نواحی آموزشی به کمک آن تعیین کرد.

هدف پژوهش بررسی اثر خشونت معلم بر تحصیل گریزی، خوش بینی تحصیلی و سرزندگی تحصیلی دانش آموزان بوده است. روش پژوهش توصیفی-همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش تمامی دانش آموزان دوره اول متوسطه شهر سرباز (استان سیستان و بلوچستان) در سال تحصیلی 1401-1400 بودند (5395 N= ). به شیوه نمونه گیری تصادفی- طبقه ای (برحسب جنسیت) تعداد 359 دانش آموز از طریق پرسشنامه های خشونت معلم ( Piskin et al., 2014 )، خوش بینی تحصیلی ( Tschannen-Moran et al., 2013 )، تحصیل گریزی (خرمائی و صالح اردستانی، 1395) و سرزندگی تحصیلی (حسین چاری و دهقانی زاده، 1391) موردمطالعه قرار گرفت. برای تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون های کولموگروف-اسمیرنوف، ضریب همبستگی پیرسون، دوربین- واتسون و تحلیل مسیر با کمک نرم افزار های اس پی اس اس و اسمارت پی آل اس استفاده شد. یافته ها نشان داد که خشونت معلم بر تحصیل گریزی دانش آموزان اثر مثبت و بر خوش بینی تحصیلی و سرزندگی تحصیلی دانش آموزان اثر منفی دارد. با توجه به این نتایج برگزاری کارگاه های آموزشی برای معلمان در حوزه های آشنایی با حقوق طبیعی کودکان و کنترل خشم، شفقت و گذشت نسبت به دیگران پیشنهاد می شود.

هدف پژوهش حاضر بررسی اثر خشونت معلم بر هیجانات مثبت و منفی تحصیلی و اضطراب مدرسه است و روش آن توصیفی همبستگی است. جامعه آماری پژوهش را تمامی دانش آموزان دوره دوم متوسطه شهر سرباز (استان سیستان و بلوچستان) در سال تحصیلی 1401-1400 تشکیل دادند (1910=N). به شیوه نمونه گیری تصادفی طبقه ای (برحسب جنسیت و رشته تحصیلی) تعداد 320 دانش آموز ازطریق مقیاس های خشونت معلم، هیجانات کلاس درس و اضطراب مدرسه مطالعه شدند. برای تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون های کولموگروف اسمیرنوف، ضریب همبستگی پیرسون، دوربین واتسون و تحلیل مسیر با کمک بسته نرم افزار آماری در علوم اجتماعی نسخه 16 و نرم افزار حداقل مربعات جزئی هوشمند نسخه 2 استفاده شد. یافته ها نشان داد که خشونت معلم بر هیجانات مثبت تحصیلی (غرور، لذت و امید) اثر منفی و بر هیجانات منفی تحصیلی (شرم، اضطراب، خستگی، ناامیدی و خشم) و اضطراب مدرسه (اضطراب امتحان، ترس از ابراز وجود، فقدان اعتمادبه نفس) اثر مثبت دارد. با توجه به نتایج، برگزاری کارگاه های آموزش ضمن خدمت برای معلمان در حوزه های آشنایی با حقوق طبیعی کودکان، کنترل خشم، شفقت و گذشت از دیگران پیشنهاد می شود.