بررسی تأثیرتفکرات شیعی درکاربست نقش اژدها در آثار هنری ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
نگره زمستان ۱۳۹۵ شماره ۴۰
78 - 91
حوزه های تخصصی:
آموزه های قرآنی و روایات و احادیث آل الله، که شامل خلقت جهان هستی و موجودات، یگانگی خدا، اعتقاد به بهشت و دوزخ و برشماری صفات نکوهیده است، مبانی تفکر هنرمند شیعی را تشکیل می دهد. اژدها، که هم در آیات قرآن دیده می شود و هم در کلام آل الله، بیشتردر چهره موجودی دوزخی ظاهر می شود. هدف از این پژوهش بررسی تأثیر تفکرات شیعی برخلق آثار هنری ایران با نقش اژدهاست. در واقع بررسی این موارد همه در جهت پاسخگویی به این سؤال است که چرا هنرمند ایرانی این پندارنگاره شر را در آثار هنری خود حتی در بناهای مذهبی و آرامگاه به کاربرد ه است. این پژوهش، که مبتنی بر روش مطالعه توصیفی-تحلیلی است و داده های آن از مطالعات کتابخانه ای و پژوهش های میدانی حاصل شده است، نشان می دهد که هنرمند ایرانی منبع الهام روشنی بر اساس قرآن و روایات آل الله برای ترسیم اژدها داشته است. هنر اسلامی و خاصه هنرشیعی تمام باورها و معتقدات مذهبی است که در جان و زبان هنرمند جاری است و بروز و ظهور آن خلق اثری می شود که گواه همین مدعاست. از آن روی که هنرمند ایرانی متعهد به اصول مذهبی هنر خود را عرصه ای برای بازگو کردن باورهای خود می داند، این اندیشه های دینی را در آن مجسم می کند. هنرمند نیز آگاه به مفهوم خیر و شر است، هرچند هنرمند مفاهیم دیگری را که خاص فرهنگ، اساطیر و عرفان ایرانی است به جهت ایرانی بودنش نیز بیان می کند.