تحلیل های مکانی

زبری زمین متغیر مهمی است که در علوم نجوم و زمین استفاده می شود. تعریف منحصربه فردی برای آن وجود ندارد. آن را می توان متغیری جهت بیان تغییرپذیری سطح زمین در یک مقیاس معین تعریف نمود. محاسبه ی زبری از اهمیت زیادی برخوردار است و مبنای بسیاری از تصمیم گیری ها می باشد. بررسی کیفی قسمت های مختلف یک محدوده ای از زمین از نظر زبری و تغییرات ارتفاعی با در نظر گرفتن تمامی جوانب، نیازمند پردازش ها و مقایسه های متفاوتی می باشد، از طرف دیگر حجم این پردازش ها بسیار بالا و زمان بر است. در مقاله حاضر یک سامانه تصمیم گیری مکانی جهت تعیین خودکار نواحی مطلوب کاربر و بررسی همه جانبه ی منطقه مورد نظر با استفاده از داده های مدل ارتفاعی رقومی، طراحی و پیاده سازی گردید. شاخص های مورداستفاده جهت محاسبه ی زبری هر منطقه در این سامانه، عبارتند از: سیگما تی، سیگمازد و هندسه فرکتالی . در توسعه این سامانه از تلفیق شاخص های نامبرده با روش های مبتنی بر سامانه حامی تصمیم گیری مکانی استفاده گردید. این سامانه اطلاعات آماری مربوط به پچ های [1] متعدد در محدوده تعیین شده از مدل ارتفاعی رقومی مورد نظر را استخراج کرده و با رتبه بندی و کلاسه بندی پچ ها براساس معیارهای تعیین شده، به انتخاب پچ های مورد نظر کمک فراوانی می کند. این سامانه برای محدوده های متفاوتی از ایران تست و قابلیت های آن مورد ارزیابی قرار گرفت. [1] - در این مقاله پچ عبارت است از تکه هایی از زمین که مشخصات آماری مربوط به آنها استخراج می شودو می تواند ابعاد متفاوتی داشته باشد.

توسعه روش های جدید و هوشمند برای جلوگیری از وقوع تصادف یا کاهش شدت تصادفات در راه های برون شهری یکی از اهداف اصلی مطالعات ایمنی راه است. هدف این تحقیق تلفیق قابلیت های سیستم های اطلاعات مکانی (GIS) با روش های مبتنی بر محاسبات نرم، جهت برآورد شدت تصادفات و تعیین فاکتورهای مؤثر بر آن در راه های دو خطه برون شهری است. روش پیشنهادی با ارائه مدل درخت دسته بندی و رگرسیون فازی (FCART) و ایجاد پایگاه داده مکانمند متشکل از داده های تصادفات و اطلاعات راه و محیط مجاور آن در محور قزوین- رشت (ایران) بررسی می شود. نتایج با استفاده روش اعتبارسنجی ده قسمتی بر رویدادهایی که شدت تصادفات آنها معلوم است، ارزیابی و با مدل درخت دسته بندی و رگرسیون (CART) مقایسه می شود. نتایج نشان می دهد که مدل درخت دسته بندی و رگرسیون فازی در مقایسه با درخت تصمیم CART فرایند استنتاج قوی تر ی دارد و شدت تصادفات را با صحت بیشتری پیش بینی می کند. تحلیل حساسیت روش پیشنهادی ضمن کشف تأثیرات مکانی طرح هندسی و عوارض و کاربری های مجاور راه بر شدت تصادفات، نقص فنی خودرو، کمربند ایمنی و شرایط آب وهوایی را نیز مهم ترین فاکتورهای تأثیر گذار در شدت تصادف می شمارد. این مطالعه به متخصصان ایمنی راه کمک می کند تا عوامل مکانی تأثیرگذار در سطوح متفاوت شدت تصادفات را شناسایی کنند و اقدامات پیشگیرانه لازم را برای کاهش شدت یا جلوگیری از وقوع تصادفات انجام دهند.